1
BYĆ PO JASNEJ
STRONIE MOCY
Autorka scenariusza: Joanna Kuchta, nauczycielka języka polskiego
Cele lekcji:
Uczeń:
• samodzielnie gromadzi informacje na temat sagi
fi lmowej „Gwiezdne wojny”,
• posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozy-
tywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy
związane z wartościami,
• omawia na podstawie sagi fi lmowej „Gwiezdne
wojny” podstawowe, ponadczasowe zagadnienia
(np. przyjaźń, solidarność, sprawiedliwość),
• formułuje kodeks klasowy.
Metody nauczania:
• metoda aktywizująca – metoda myślowych kapeluszy,
• praca w grupach.
Formy pracy:
• indywidualna, grupowa, zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
• saga fi lmowa „Gwiezdne wojny”:
cz. I–IV w reż. George’a Lucasa,
cz. V w reż. Irvina Kershnera,
cz. VI w reż. Richarda Marquanda,
• karta pracy.
Przygotowanie do lekcji:
Chętny uczeń lub chętni uczniowie (najlepiej fani
„Gwiezdnych wojen”) przygotowuje/przygotowują na
zajęcia wiadomości na temat rycerzy Jedi. W celu uatrak-
cyjnienia lekcji uczniowie mogą także wcześniej wy-
konać kolorowe miecze Jedi (zastąpią one kapelusze).
Forma i materiały dowolne, zależnie od pomysłowości
i możliwości uczniów. Nauczyciel określa kolory mieczy
(czerwony, czarny, biały, żółty, zielony i niebieski).
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca
1. Nauczyciel wraz z uczniami przygotowuje salę do za-
jęć: ławki powinny zostać ustawione pod ścianami,
krzesła należy umieścić na planie okręgu. Uczestnicy
zajęć zajmują miejsca.
2. Uczniowie wysłuchują prezentacji dotyczącej rycerzy
Jedi. Przykładowe ciekawostki znajdują się w Mate-
riałach dla nauczyciela. Prowadzący może je przedsta-
wić, aby uatrakcyjnić przekaz. Źródłem wiarygodnych
informacji jest strona www.disney.pl/star-wars.
Faza realizacyjna
1. Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. W tym celu
najpierw wybiera pięciu uczniów, którym wręcza ko-
lorowe kapelusze lub miecze. Wskazani przez nauczy-
ciela liderzy zespołów dobierają członków swojej gru-
py. Uczniowie z poszczególnych grup zajmują miejsca
obok siebie.
2. Nauczyciel informuje, że podczas lekcji poszcze-
gólne drużyny rozważą, co należy zrobić, by być po
jasnej stronie Mocy. Najpierw prowadzący zajęcia
przypomina (bądź wyjaśnia), że kolor kapelusza/
miecza jest wyznacznikiem kierunku opracowania
zagadnienia:
• biały – uczniowie z tego zespołu powinni zachować
obiektywizm, neutralność, przytoczyć fakty, dane;
• czerwony – grupa ma zaprezentować swoje emocje,
subiektywne wrażenia związane z zagadnieniem;
• czarny – w wypowiedzi tej drużyny będzie domino-
wał pesymizm; zwróci ona uwagę na wady, niedocią-
gnięcia, trudności;
• żółty – zespół spojrzy na opracowywaną kwestię
z optymizmem; wskaże związane z nią korzyści, za-
lety, marzenia;
• zielony – grupa dostrzeże możliwości, pomysły, idee
odnoszące się do omawianego zagadnienia.
Nauczyciel będzie prowadził dyskusję, więc ma atry-
but w kolorze niebieskim (jest obserwatorem porząd-
kującym i kontrolującym tok myślenia).
3. Prowadzący zajęcia rozpoczyna dyskusję inspirowaną
pytaniem: Co należy zrobić, żeby być po jasnej stronie
Mocy? Na przygotowanie stanowiska uczestnicy zajęć
mają około 10 minut.
45 min
GODZINA WYCHOWAWCZA
GIMNAZJUM
2
4. Prezentacja wypracowanego podejścia odbywa się
w określonej kolejności. Wypowiedzi poszczególnych
grup mogą być modyfi kowane w zależności od tego, co
powiedzą przedmówcy.
• Pierwsi zabierają głos członkowie grupy białych mie-
czy/kapeluszy. Przedstawiają kodeks Jedi (np. Nie ma
emocji – jest spokój. Nie ma ignorancji – jest wie-
dza. Nie ma namiętności (pasji) – jest pogoda ducha.
Nie ma chaosu – jest harmonia. Nie ma śmierci – jest
Moc) oraz wybrane nauki Yody.
• Kolejny zespół – czerwone miecze/kapelusze – pre-
zentuje swoje uczucia, które wzbudzają w nim zasady
rycerzy Jedi. Prawdopodobnie większość wymienio-
nych emocji będzie pozytywna, związana ze spoko-
jem, z poczuciem bezpieczeństwa, równowagą.
• Następnie wypowiadają się członkowie drużyny czar-
nych mieczy/kapeluszy, która ma wskazać negatywne
aspekty życia w zgodzie z kodeksem Jedi. Przykłado-
wo uczniowie mogą zauważyć, że zgodnie z zasada-
mi Jedi nie wolno się wiązać się z żadną żywą istotą,
co może oznaczać samotność.
• Po przeanalizowaniu minusów bycia rycerzem Jedi głos
zabiera grupa żółtych kapeluszy/mieczy, która przedsta-
wia korzyści płynące ze stosowania określonych zasad,
np. dają one gwarancję zachowania ponadczasowych
wartości takich jak harmonia, spokój, sprawiedliwość.
• Jako ostatnia wypowiada się grupa zielonych kapelu-
szy/mieczy – przedstawia kolejne zasady, które warto
stosować w życiu (inne niż te, które do tego momentu
zostały wymienione).
5. Uczniowie rozważają, co to znaczy być po jasnej stro-
nie Mocy (np. być dobrym, prawym, postępować zgod-
nie z ustalonymi zasadami itd.).
6. Każda grupa formułuje i zapisuje na plakacie jeden punkt
określający postępowanie godne jasnej strony Mocy.
Gotowa plansza z klasowym kodeksem wzorowanym na
zasadach Jedi zostaje zawieszona w widocznym miejscu.
Faza podsumowująca
Nauczyciel rozdaje uczniom karty pracy. Każdy z uczest-
ników zajęć indywidualnie wykonuje zamieszczone w niej
zadanie. Po zakończeniu pracy osoby chętne odczytują
swoje odpowiedzi. Prowadzący podsumowuje zajęcia.
Materiały dla nauczyciela
Ciekawostki dotyczące wybranych rycerzy Jedi
Yoda
Jedną z ważnych postaci w zakonie Jedi był liczący 900
lat mistrz Yoda. Nie imponował posturą (66 cm wzrostu),
ale znakomicie władał mieczem świetlnym. Przez ponad
800 lat jako Wielki Mistrz Rady Jedi zajmował się szkole-
niem młodych rycerzy. Gdy Imperium doszło do władzy,
Yoda postanowił się ukryć i poczekać na kolejne pokole-
nie silnych Mocą wojowników, do którego należał Luke
Skywalker.
Shutterstock
Obi-Wan Kenobi
Obi-Wan Kenobi brał udział w wojnach klonów i uczył
młodego Anakina Skywalkera korzystać z dobrodziejstw
Mocy. Jego uczeń opowiedział się jednak po stronie zła
i zdradził ideały Jedi. Gdy Imperium doszło do władzy,
Obi-Wan ukrył się, by kiedyś powrócić i stawić czoła złu
ze swym nowym uczniem, Lukiem Skywalkerem.
Mace Windu
Był członkiem Rady Jedi. Walczył mieczem o fi oletowym
ostrzu. Potrafi ł wyczuć mrok w sercu Anakina. Niestety,
zbyt późno odkrył intrygę Palpatine’a i został pierwszą
ofi arą Dartha Vadera.
GIMNAZJUM
GODZINA WYCHOWAWCZA
3
WOJNA NIKOGO
WIELKIM NIE CZYNI
Z podanych aforyzmów Yody wybierz ten, który jest
według Ciebie najważniejszy. Uzasadnij swój wybór.
WORKSHEET 4
KARTA PRACY
Imię i nazwisko
Data
Klasa
Wojna nikogo wielkim nie czyni.
Przywiązanie prowadzi do zazdrości. Cieniem chciwości jest ono.
Pozbywać się wszystkiego ucz się, co boisz stracić się.
Pamiętaj, czego się nauczyłeś. Ocalić cię to może!
Niesamowity Wszechświat jest.
Aby dotrzeć do celu, prostą ścieżką nie pójdziemy.
Rozmiar to nie wszystko. Mniejsi w liczbie jesteśmy, ale więksi w umyśle.
Pozostawiony nikt nie będzie.
Wokół nas jest to, co potrzebujemy, aby wygrać.
Oszukać was oczy mogą.
Niegrzecznie jest się spóźniać.
Nikogo w tyle zostawiać nie można.