Monter/konserwator urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia
(742113)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Monter/konserwator urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia (742113)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-247-8 (247)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu .............................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach ...
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy ................................................
4
2. Opis zawodu..........................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu .......................................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
powania
zawodu ....................................................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia pracy,
zagro
ż
enia, organizacja pracy) ................................................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwska-
zania do wykonywania zawodu ................................................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia pracy
w zawodzie ...............................................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji
kompetencji...............................................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ...................................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych..............................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a poziomem
kwalifikacji w ERK/PRK.............................................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych .......................................................... 10
3.1. Wykonywanie instalacji urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia Kz1 ................................. 10
3.2. Konserwowanie systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochro-
ny osób i mienia Kz2 ................................................................ 12
3.3. Kompetencje społeczne KzS ................................................... 14
4. Profil kompetencji kluczowych............................................................ 15
5. Słownik .................................................................................................. 16
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy (KZiS
2010):
742113 Monter/konserwator urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób
i mienia
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzynarodo-
wej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).
Grupa elementarna 7421 – Monterzy i serwisanci urz
ą
dze
ń
elektronicz-
nych (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpo-
wiada grupie 7421 Electronics Mechanics and Servicers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja N. Działalno
ść
detektywistyczna i ochroniarska, Dział 80.2. Dzia-
łalno
ść
ochroniarska w zakresie obsługi systemów bezpiecze
ń
stwa, Gru-
pa 80.20.Z. Działalno
ść
ochroniarska w zakresie obsługi systemów bez-
piecze
ń
stwa.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz głównie wyni-
ków bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 15 przedsi
ę
biorstwach
(du
ż
e – 5
ś
rednie – 6 małe − 2, mikro − 2 w tym produkcyjne − 4; handlowe −
3; produkcyjno-handlowe − 4*; usługowe – 11*; inne − 2), przeprowadzonych
w lutym i marcu 2013 r. (*– respondenci deklarowali podwójny zakres działal-
no
ś
ci).
Zespół Ekspercki:
•
Andrzej Olszewski – Zakład Usług Elektrotechnicznych „EL TECH SYS-
TEM” Andrzej Olszewski w Grzybnie,
•
Jarosław Siemi
ą
tkowski – Autoryzowany Zakład Instalacji Alarmowych
„ALARM-SYSTEM” w Warszawie,
•
Piotr Szyma
ń
ski – „AURA-TECH Piotr Szyma
ń
ski” w Radomiu,
•
Marcin Chrzan – Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu.
Ewaluatorzy:
•
Krzysztof Ba
ż
y
ń
ski – „IATR. Instalacje, alarmy, telefony, radiow
ę
zły”,
•
Paweł Pirosz – Zespół Szkół Elektronicznych w Radomiu.
5
Recenzenci:
•
Marzena Niebojewska – MN-SOFT w Warszawie,
•
Sławomir Andrzej Torbus – Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy
im. Jana i J
ę
drzeja
Ś
niadeckich w Bydgoszczy.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Mirosław Prokocki (przewodnicz
ą
cy) – Ogólnopolskie Stowarzyszenie
In
ż
ynierów i Techników Zabezpiecze
ń
Technicznych i Zarz
ą
dzania Bez-
piecze
ń
stwem „POLALARM” w Warszawie,
•
Renata Pawłowska – Zwi
ą
zek Pracodawców Warszawy i Mazowsza
w Warszawie,
•
Grzegorz Sołtysiak – Ogólnopolskie Porozumienie Zwi
ą
zków Zawodo-
wych w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
15.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Monter/konserwator urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia
wykonuje monta
ż
poszczególnych elementów systemów zabezpiecze
ń
SKD
(od ang. access control – system kontroli dost
ę
pu), CCTV (od ang. closed-
circuit television – dosł. telewizja o zamkni
ę
tym obwodzie), wykonuje przegl
ą
dy
konserwacyjne i okresowe systemów oraz usuwa usterki wynikaj
ą
ce z ich eks-
ploatacji.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Zawód montera/konserwatora urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób
i mienia jest zawodem o charakterze usługowym. Miejscem wykonywania za-
wodu mog
ą
by
ć
obiekty mieszkalne, przemysłowe, place zabaw, parkingi itp.
Celem pracy jest prawidłowe zainstalowanie i uruchomienie urz
ą
dzenia zabez-
pieczenia technicznego na podstawie udost
ę
pnionej dokumentacji technicznej
lub istniej
ą
cej instalacji. W ramach przegl
ą
du konserwacyjnego mon-
ter/konserwator urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia prawidłowo
wykonuje czynno
ś
ci wchodz
ą
ce w zakres konserwacji, a w przypadku awarii
lokalizuje usterk
ę
oraz j
ą
usuwa. Wynikiem jego pracy jest prawidłowo działaj
ą
-
cy system zabezpiecze
ń
(SKD, CCTV) oraz zadowolenie klienta.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy montera/konserwatora urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicz-
nych osób i mienia jest ka
ż
dy obiekt, w którym zachodzi konieczno
ść
zainsta-
lowania systemu alarmowego. Ze wzgl
ę
du na ró
ż
norodno
ść
obiektów, w któ-
rych instalowane s
ą
systemy zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia wyst
ę
-
puj
ą
tak
ż
e ró
ż
nego rodzaju zagro
ż
enia dla zdrowia, np.: hałas, zapylenie, praca
na wysoko
ś
ciach, pora
ż
enie pr
ą
dem elektrycznym itp. Podstawowymi narz
ę
-
dziami potrzebnymi do pracy s
ą
: urz
ą
dzenia elektromechaniczne (wiertarka
udarowa, wiertarka zwykła itp.), podr
ę
czne przyrz
ą
dy monterskie (szczypce,
wkr
ę
taki itp.) oraz przyrz
ą
dy specjalistyczne (mierniki wielko
ś
ci elektrycznych
i nieelektrycznych, komputer osobisty). Praca montera przebiega w systemie
jednozmianowym, z wyj
ą
tkiem sytuacji awaryjnych, np. konieczno
ść
sko
ń
cze-
nia prac instalacyjnych w zadanym terminie b
ą
d
ź
naprawienie systemu
w zwi
ą
zku z awari
ą
. Monter/konserwator mo
ż
e wykonywa
ć
prace samodzielnie
lub w zespole (preferowana praca zespołowa dwuosobowa). Wskazane jest
posiadanie uprawnienia do pracy na wysoko
ś
ciach oraz pracy pod napi
ę
ciem
do 1 kV.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Monter/konserwator urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia
powinien mie
ć
dobry wzrok (lub nosi
ć
okulary korekcyjne), musi odró
ż
nia
ć
barwy, konieczne jest posiadanie sprawnego zmysłu dotyku i równowagi (praca
na wysoko
ś
ciach). W tym zawodzie konieczne jest posiadanie zdolno
ś
ci kon-
centracji, podzielno
ś
ci uwagi, pracy pod presj
ą
czasu i otoczenia. Wskazana
jest tak
ż
e umiej
ę
tno
ść
logicznego my
ś
lenia i przekazywania informacji oraz
refleks. Wykonywanie zawodu montera/konserwatora urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia wymaga umiej
ę
tno
ś
ci organizacyjnych (np. zapla-
nowania poszczególnych etapów prac). Przeciwwskazaniem do wykonywania
zawodu jest l
ę
k wysoko
ś
ci, brak koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz niedosłuch.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód montera/konserwatora urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób
i mienia mo
ż
na uzyska
ć
na drodze kształcenia rzemie
ś
lniczego. Konieczne jest
wykształcenie w kierunku technicznym, elektrycznym, elektronicznym, telekomu-
nikacyjnym, mechanicznym lub informatycznym. Mo
ż
liwe te
ż
jest przyuczenie do
zawodu podczas szkolenia praktycznego. Monter/konserwator urz
ą
dze
ń
zabez-
piecze
ń
technicznych osób i mienia powinien bra
ć
udział w szkoleniach w zakre-
sie poszerzenia wiedzy zawodowej organizowanych przez stowarzyszenia i inne
organizacje bran
ż
owe, producentów i dystrybutorów. Wskazana jest przy wy-
konywaniu tego zawodu umiej
ę
tno
ść
posługiwania si
ę
j
ę
zykiem obcym w celu
rozumienia dokumentacji technicznej urz
ą
dze
ń
producentów zagranicznych.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Praca w zawodzie montera/konserwatora urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicz-
nych osób i mienia wymaga stałego poszerzania wiedzy. Istnieje potrzeba
ś
ledzenia nowych rozwi
ą
za
ń
technicznych w pismach fachowych, obejmuj
ą
-
cych tematycznie wszystkie obszary elektroniki. Innym równie wa
ż
nym miej-
scem zdobywania dodatkowych kwalifikacji s
ą
szkolenia organizowane przez
firmy projektuj
ą
ce oraz produkuj
ą
ce urz
ą
dzania zabezpiecze
ń
technicznych.
Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe mo
ż
na potwierdzi
ć
w systemie rzemiosła egzaminem czeladniczym i mistrzowskim dla zawodu lub
w instytucjach zwi
ą
zanych z bran
żą
systemów zabezpiecze
ń
technicznych.
Pracodawcy ch
ę
tnie zatrudniaj
ą
do pracy w zawodzie absolwentów szkół za-
wodowych, kształc
ą
cych w zawodach elektronicznych. Istnieje tak
ż
e mo
ż
liwo
ść
potwierdzenia kwalifikacji zawodowych po przyst
ą
pieniu do egzaminu z kwalifi-
kacji zawodowych w systemie szkolnym w zawodzie: 742202 Monter sieci
i urz
ą
dze
ń
telekomunikacyjnych z kwalifikacji E1 – Monta
ż
i utrzymanie linii
telekomunikacyjnych i E2 – Monta
ż
, konfiguracja i utrzymanie urz
ą
dze
ń
sieci
8
telekomunikacyjnych, 742102 Monter-elektronik z kwalifikacji E5 – Monta
ż
układów i urz
ą
dze
ń
elektronicznych, E6 – Wykonywanie instalacji urz
ą
dze
ń
elektronicznych oraz E20 – Eksploatacja urz
ą
dze
ń
elektronicznych. Prac
ę
w zawodzie zwykle rozpoczyna si
ę
jako monter, nast
ę
pnie mo
ż
na pracowa
ć
jako konserwator i serwisant samodzielny urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych
osób i mienia. Podnosz
ą
c swoje kwalifikacje, mo
ż
na uzyska
ć
tytuł zawodowy
technika, a po uko
ń
czeniu studiów wy
ż
szych o okre
ś
lonym profilu tytuł zawo-
dowy in
ż
yniera i magistra in
ż
yniera.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie własnego stanowiska pracy zgodnie z zasadami i prze-
pisami BHP, ergonomii, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z2.
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
do wykonywania, serwisowa-
nia i konserwacji urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony
osób i mienia (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z3.
Wykonywanie instalacji kablowej na podstawie dokumentacji technicznej
systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia (niezb
ę
d-
ne kompetencje: Kz1, KzS).
Z4.
Montowanie, podł
ą
czanie i testowanie urz
ą
dze
ń
do istniej
ą
cego oka-
blowania w systemach zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mie-
nia (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z5.
Lokalizowanie usterek i awarii oraz ich usuwanie w systemach zabez-
piecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia z wykorzystaniem specjali-
stycznego oprogramowania systemów alarmowych (niezb
ę
dne kompe-
tencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z6.
Wykonywanie przegl
ą
dów systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochro-
ny osób i mienia (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Wykonywanie instalacji urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicznych
ochrony osób i mienia (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z3,
Z4, Z5, Z6).
Kz2 – Konserwowanie systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób
i mienia (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z5, Z6).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1÷Z6).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie su-
geruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3 wła
ś
ciwym dla wy-
kształcenia zasadniczego zawodowego w Europejskiej i Polskiej Ramie Kwalifi-
kacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawodu w Klasyfika-
cji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód montera/konserwatora urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia:
1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia ogólne,
zna i rozumie podstawowe fakty, poj
ę
cia i zale
ż
no
ś
ci towarzysz
ą
ce wykony-
waniu i konserwowaniu instalacji urz
ą
dze
ń
oraz systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia oraz w szerszym zakresie elementarne
uwarunkowania prowadzonej działalno
ś
ci w bran
ż
y elektronicznej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: posiada umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realizacji
zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów poprzez wybieranie podstawowych, na-
rz
ę
dzi, materiałów i informacji potrzebnych przy wykonywaniu i konserwo-
waniu instalacji urz
ą
dze
ń
oraz systemów zabezpiecze
ń
technicznych
ochrony osób i mienia, potrafi wykonywa
ć
zadania według ogólnej instrukcji,
w cz
ęś
ciowo zmiennych warunkach; umie rozwi
ą
zywa
ć
typowe problemy,
odbiera
ć
i formułowa
ć
wypowiedzi, tak
ż
e bardzo proste wypowiedzi w j
ę
zy-
ku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefiniowanych
w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Wykonywanie instalacji urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia Kz1
Wiedza – zna i rozumie podstawowe
fakty, zasady, procesy, poj
ę
cia ogólne
i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
zane z wykonywa-
niem instalacji urz
ą
dze
ń
systemów
zabezpiecze
ń
technicznych ochrony
osób i mienia oraz ze współprac
ą
z klientami w tym obszarze pracy,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ochrony przeciwpora
ż
enio-
wej, ochrony
ś
rodowiska oraz er-
gonomii podczas wykonywania in-
stalacji urz
ą
dze
ń
systemów za-
bezpiecze
ń
technicznych ochrony
osób i mienia;
−
podstawy mechaniki, elektrotech-
niki, elektroniki i fizyki;
−
zasady tworzenia i czytania doku-
mentacji technicznej;
−
procedury i technologie monta
ż
u
instalacji urz
ą
dze
ń
systemów za-
bezpiecze
ń
technicznych ochrony
osób i mienia;
−
metody doboru wła
ś
ciwych narz
ę
-
dzi do wykonywanych czynno
ś
ci
monterskich;
−
zasady i metody dokonywania
pomiarów elektrycznych;
−
metody lokalizacji usterek elemen-
tów i urz
ą
dze
ń
systemów zabez-
piecze
ń
technicznych
ochrony
osób i mienia;
−
metody regulacji i programowania
urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z wykony-
waniem instalacji urz
ą
dze
ń
systemów
zabezpiecze
ń
technicznych ochrony
osób i mienia według okre
ś
lonej in-
strukcji w cz
ęś
ciowo zmiennych wa-
runkach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
przeciwpora
ż
eniowej,
ochrony
ś
rodowiska oraz ergonomii pod-
czas montowania podzespołów
i urz
ą
dze
ń
systemów zabezpie-
cze
ń
technicznych ochrony osób
i mienia;
−
okre
ś
la
ć
zagro
ż
enia dla zdrowia
i
ż
ycia wyst
ę
puj
ą
ce przy instalowa-
niu, regulacji, programowaniu urz
ą
-
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
tech-
nicznych ochrony osób i mienia;
−
przestrzega
ć
zasad BHP w trakcie
wykonywania instalacji systemów
zabezpiecze
ń
technicznych ochro-
ny osób i mienia;
−
rozró
ż
nia
ć
elementy, podzespoły
i urz
ą
dzenia elektroniczne na pod-
stawie ich wygl
ą
du zewn
ę
trznego,
oznacze
ń
i cech fizycznych;
−
okre
ś
la
ć
zjawiska
zachodz
ą
ce
podczas przepływu pr
ą
du stałego
i zmiennego;
−
odczytywa
ć
schematy
ideowe,
blokowe i monta
ż
owe oraz rysunki
warsztatowe systemów zabezpie-
cze
ń
technicznych ochrony osób
i mienia;
11
−
wykonywa
ć
poł
ą
czenia elektryczne
modułów urz
ą
dze
ń
systemów za-
bezpiecze
ń
technicznych ochrony
osób i mienia z zastosowaniem
ró
ż
nych technik ł
ą
czenia i narz
ę
dzi;
−
wykonywa
ć
poł
ą
czenia mecha-
niczne na zewn
ą
trz i wewn
ą
trz
urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mie-
nia z zastosowaniem ró
ż
nych
technik ł
ą
czenia i narz
ę
dzi;
−
rozró
ż
nia
ć
podstawowe narz
ę
dzia
do monta
ż
u, diagnostyki i progra-
mowania systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mie-
nia oraz z nich korzysta
ć
;
−
posługiwa
ć
si
ę
instrukcjami obsłu-
gi i dokumentacj
ą
techniczn
ą
przy
testowaniu i uruchamianiu syste-
mów zabezpiecze
ń
technicznych
ochrony osób i mienia;
−
obsługiwa
ć
aparatur
ę
pomiarow
ą
oraz dokonywa
ć
pomiarów wielko-
ś
ci elektrycznych i nieelektrycznych
w systemach zabezpiecze
ń
tech-
nicznych ochrony osób i mienia;
−
interpretowa
ć
wyniki pomiarów
i testów systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mie-
nia w celu oceny prawidłowo
ś
ci
działania tych urz
ą
dze
ń
;
−
ocenia
ć
jako
ść
wykonywanych
prac instalacyjnych.
12
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z5, Z6 wymaga posiadania kompe-
tencji zawodowych Kz2.
3.2. Konserwowanie systemów zabezpiecze
ń
technicznych
ochrony osób i mienia Kz2
Wiedza – zna i rozumie podstawowe
fakty, zasady, procesy, poj
ę
cia ogólne
i zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
zane z konserwowa-
niem systemów zabezpiecze
ń
tech-
nicznych ochrony osób i mienia
oraz ze współprac
ą
z klientami w tym
obszarze pracy, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ochrony przeciwpora
ż
enio-
wej, ochrony
ś
rodowiska oraz er-
gonomii
podczas
wykonywania
konserwacji instalacji urz
ą
dze
ń
sys-
temów zabezpiecze
ń
technicznych
ochrony osób i mienia;
−
podstawy mechaniki, elektrotechni-
ki, elektroniki i fizyki;
−
zasady tworzenia i czytania doku-
mentacji technicznej;
−
procedury i technologie monta
ż
u
i konserwacji instalacji urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicz-
nych ochrony osób i mienia;
−
metody doboru wła
ś
ciwych narz
ę
-
dzi do wykonywanych czynno
ś
ci
konserwatorskich;
−
zasady i metody dokonywania po-
miarów elektrycznych;
−
metody lokalizacji usterek elemen-
tów i urz
ą
dze
ń
systemów zabez-
piecze
ń
technicznych ochrony osób
i mienia;
−
metody regulacji i programowania
urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mie-
nia.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z konserwo-
waniem systemów zabezpiecze
ń
tech-
nicznych ochrony osób i mienia według
okre
ś
lonej instrukcji w cz
ęś
ciowo
zmiennych warunkach, w szczególno-
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony prze-
ciwpora
ż
eniowej, ochrony
ś
rodowi-
ska oraz ergonomii podczas kon-
serwacji podzespołów i urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicz-
nych ochrony osób i mienia;
−
okre
ś
la
ć
zagro
ż
enia dla zdrowia
i
ż
ycia wyst
ę
puj
ą
ce przy wykony-
waniu: konserwacji, instalowania,
regulacji, programowania urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicz-
nych ochrony osób i mienia;
−
przestrzega
ć
zasad BHP w trakcie
wykonywania konserwacji syste-
mów zabezpiecze
ń
technicznych
ochrony osób i mienia;
−
rozró
ż
nia
ć
elementy, podzespoły
i urz
ą
dzenia elektroniczne na pod-
stawie ich wygl
ą
du zewn
ę
trznego,
oznacze
ń
i cech fizycznych;
−
okre
ś
la
ć
zjawiska zachodz
ą
ce pod-
czas przepływu pr
ą
du stałego
i zmiennego;
−
odczytywa
ć
schematy
ideowe,
blokowe i monta
ż
owe oraz rysunki
warsztatowe systemów zabezpie-
cze
ń
technicznych ochrony osób
i mienia;
−
rysowa
ć
na podstawie istniej
ą
cej
instalacji schematy monta
ż
owe;
13
−
wykonywa
ć
konserwacj
ę
modułów
urz
ą
dze
ń
systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia
z zastosowaniem ró
ż
nych technik
ł
ą
czenia i narz
ę
dzi;
−
wykonywa
ć
poł
ą
czenia i rozł
ą
cze-
nia mechaniczne na zewn
ą
trz i we-
wn
ą
trz urz
ą
dze
ń
systemów zabez-
piecze
ń
technicznych ochrony osób
i mienia z zastosowaniem ró
ż
nych
technik ł
ą
czenia i narz
ę
dzi w celu
dokonania ich konserwacji;
−
rozró
ż
nia
ć
podstawowe narz
ę
dzia
do monta
ż
u, diagnostyki i progra-
mowania systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia
oraz z nich korzysta
ć
;
−
posługiwa
ć
si
ę
instrukcjami obsłu-
gi i dokumentacj
ą
techniczn
ą
przy
testowaniu, konserwowaniu i uru-
chamianiu systemów zabezpie-
cze
ń
technicznych ochrony osób
i mienia;
−
obsługiwa
ć
aparatur
ę
pomiarow
ą
oraz dokonywa
ć
pomiarów wielko-
ś
ci elektrycznych i nieelektrycznych
w systemach zabezpiecze
ń
tech-
nicznych ochrony osób i mienia;
−
interpretowa
ć
wyniki
pomiarów
i testów systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia
w celu oceny prawidłowo
ś
ci działa-
nia tych urz
ą
dze
ń
;
−
ocenia
ć
jako
ść
wykonywanych prac
konserwatorskich.
14
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodo-
wych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za wykonanie instalacji urz
ą
dze
ń
oraz konserwo-
wanie systemów zabezpiecze
ń
technicznych ochrony osób i mienia,
−
dostosowuje zachowanie do zmian w
ś
rodowisku pracy w obiekcie, w któ-
rym zachodzi konieczno
ść
zainstalowania systemu alarmowego,
−
pracuje cz
ęś
ciowo samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorganizowa-
nych warunkach pracy w obiekcie, w którym zachodzi konieczno
ść
zainsta-
lowania systemu alarmowego,
−
ocenia wpływ swoich działa
ń
realizowanych w ramach współpracy zespoło-
wej w obiekcie, w którym zachodzi konieczno
ść
zainstalowania systemu
alarmowego i ponosi odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
15
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci
kompetencji
kluczowych
dla
zawodu
monte-
ra/konserwatora urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia przedsta-
wia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stoso-
wanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt
PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 742113 Monter/konserwator urz
ą
dze
ń
zabezpiecze
ń
technicznych osób i mienia
16
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.