Europejska Jednostka Współpracy Sądowej EUROJUST to agencja UE.
Organizacja EUROJUST została powołana na spotkaniu Rady Europy w Tampere (Finlandia) w październiku
1999 roku. Agencję ostatecznie ustanowiono Decyzją Rady 28 lutego 2002 roku w celu wzmocnienia walki z
poważną przestępczością o charakterze transgranicznym.
Zadania Eurojust
Najważniejszym zadaniem jest współpraca organów krajowych (odpowiedników polskiej prokuratury)
w przypadku śledztw, dochodzeo oraz czynności ścigania podejmowanych na etapie postępowania
przygotowawczego, w które zaangażowane są minimum dwa paostwa.
Kolejnym jest usprawnianie i działanie na rzecz poprawy w stosunkach między właściwymi
instytucjami, głównie drogą ułatwieo w realizacji międzynarodowej pomocy prawnej oraz
wykonywanie Europejskiego Nakazu Aresztowania (ENA).
Eurojust ma również zwiększad efektywnośd ścigania oraz wykrywania czynów karalnych w dziedzinie
przestępczości zorganizowanej i międzynarodowej. Zwiększanie skuteczności krajowych organów
dochodzeniowo-śledczych w walce z poważną przestępczością transgraniczną oraz przestępczością
zorganizowaną, np. terroryzmem, handlem ludźmi, handlem narkotykami, oszustwami finansowymi i
praniem pieniędzy, aby można było szybko i sprawnie postawid przestępców przed sądem.
Europol, inaczej Europejskie Biuro Policji, rozpoczął oficjalnie działalnośd 1 lipca 1999 r. Przed wejściem w
życie porozumienia o Europolu zaczął działad Europol Drug Unit - EDU, czyli Komórka ds. Narkotyków z
siedzibą w Hadze, będąca prekursorem współpracy europejskiej w tej dziedzinie.
Czym zajmuje się Europol?
Europol został powołany do ochrony porządku prawnego paostw członkowskich UE. Zajmuje się wywiadem
kryminalnym, wspiera paostwa w walce z terroryzmem, fałszerstwem pieniędzy i innych środków płatniczych,
z nielegalnym handlem ludźmi i pojazdami mechanicznymi, zwalczaniem “prania brudnych pieniędzy”, czy też
- nielegalnej emigracji
Zadania podstawowe Europolu to:
gromadzenie, przechowywanie, przetwarzanie, analizowanie i wymiana informacji (również
operacyjnych)
niezwłoczne powiadamianie właściwych organów paostw członkowskich (za pośrednictwem jednostek
krajowych), o informacjach ich dotyczących oraz o wszelkich stwierdzonych powiązaniach pomiędzy
przestępstwami
pomoc w śledztwach lub dochodzeniach prowadzonych w paostwach członkowskich
występowanie w konkretnych przypadkach do właściwych organów paostw członkowskich z
wnioskiem o wszczęcie, prowadzenie lub koordynację śledztw lub dochodzeo oraz proponowanie
utworzenia wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego
zapewnienie paostwom członkowskim wsparcia w związku ze znaczącymi wydarzeniami
międzynarodowymi
przygotowywanie ocen zagrożenia przestępczością zorganizowaną
Europol zrzesza wszystkie 27 paostw członkowskich UE
System Informatyczny Europolu
Zgodnie z postanowieniami Konwencji, Europol ma obowiązek stworzyd i utrzymywad system informatyczny,
umożliwiający wprowadzanie i dostęp do danych oraz przeprowadzanie analizy danych znajdujących się w
systemie.
Kanały współpracy Europolu z organami ścigania krajów członkowskich
Zgodnie z postanowieniami Konwencji o Europolu, każde z paostw członkowskich ustanawia lub wyznacza w
strukturach jednego z krajowych organów ścigania, centralną jednostkę lub komórkę organizacyjną ds.
współpracy z Europolem, która jest jedynym organem pośredniczącym w danym kraju pomiędzy wszystkimi
organami ścigania tego kraju i Europolem.
FRONTEX - EUROPEJSKA AGENCJA ZARZĄDZANIA WSPÓŁPRACĄ OPERACYJNĄ NA GRANICACH
ZEWNĘTRZNYCH PAŃSTW CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ
Powstała 01.05.2005 r. na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 2007/2004 z 26.10.2004r.
Frontex jest jedną z wielu niezależnych agencji działających w ramach Unii Europejskiej. Jej zadaniem jest
zapewnianie szeroko rozumianej współpracy służb granicznych pomiędzy paostwami członkowskimi.
Siedziba znajduje się w Warszawie.
FRONTEX wzmacnia bezpieczeostwo granic Unii Europejskiej, Zapewnia bezpieczeostwo na terytorium Unii
Europejskiej w ramach strefy Schengen, jest w stałym kontakcie z EUROPOL, CEPOL, OLAF, a także z organami
odpowiedzialnymi za współpracę celną i współpracę w zakresie kontroli fitosanitarnych i weterynaryjnych.
Do głównych zadao Agencji należą:
Koordynowanie współpracy operacyjnej pomiędzy paostwami członkowskimi w zakresie kontroli ruchu
granicznego i ochrony granicy na granicach zewnętrznych;
Wspieranie paostw członkowskich w szkoleniu narodowych straży granicznych;
Przeprowadzanie analizy ryzyka;
Prowadzenie bieżącej obserwacji rozwoju badao w zakresie kontroli ruchu granicznego i ochrony
granicy na granicach zewnętrznych;
Wspieranie paostw członkowskich w przypadkach, w których wymagana jest zwiększona pomoc
techniczna i operacyjna na granicach zewnętrznych;
Koordynowanie współpracy operacyjnej pomiędzy paostwami członkowskimi w zakresie wydaleo
obywateli paostw trzecich nielegalnie przebywających w paostwach członkowskich;
Ze strony Polski współpracę z Agencją FRONTEX realizuje Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji,
które przygotowało Program Wieloletniego Wykorzystania Funduszy dla Granic Zewnętrznych w latach 2007 –
2013. Dokument ten został przyjęty decyzją Komisji Europejskiej z dnia 12.12. 2008r.
FRONTEX zawarł porozumienie dwustronne z 13 paostwami członkowskimi/krajami stowarzyszonymi w
ramach współpracy Schengen.
Baza obejmuje obecnie ponad 100 statków, około 20 samolotów i 25 śmigłowców oraz kilkaset urządzeo
przydatnych przy kontroli granic takich jak mobilne stacje radiolokacyjne, pojazdy, kamery termiczne i
przenośne detektory. Dotychczas skorzystano z wyposażenia w niewielkim zakresie: w ramach operacji
POSEJDON 2007, HERMES 2007.
OLAF - Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyd Finansowych
CEPOL - Europejskie Kolegium Policyjne
TEMAT: REGIONALNY OBSZAR WOLNOŚCI, BEZPIECZEOSTWA I SPRAWIEDLIWOŚCI
UE – III FILAR
Walka z przestępczością stała się dla paostw członkowskich impulsem do nawiązania współpracy w
sprawach wewnętrznych, wymiarze sprawiedliwości w latach 70 zarówno ze sobą jak i na licznych forach
wielostronnych (Interpol, Rada Europy, TREVI itd.)
Od czasu wejścia w życie „Traktatu o UE” współpraca ta nasiliła się w ramach struktur III filaru – Wymiaru
Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych.
Interpol – międzynarodowa organizacja policji
Najstarsza instytucja, 1923 r. działa w 188 krajach w tym w Polsce, zwalcza przestępczośc
zorganizowaną i narkotykową, zwalczanie przestępczości ekonomicznej, terroryzmu, handlu ludźmi,
Sekretariat generalny w Lyonie pracuje 24h/dobę
Ma informację, którą dzieli się z pozostałymi paostwami w tym Polską
Pomaga organom ścigania w walce ze wszelkimi formami przestępczości
Szkoli łączników z krajów członkowskich
1990 rok – powołano Specjalną grupę ds. Przestępczości zorganizowanej
Listy goocze – poszczególne kolory
o Czerwony – ekstradycja
o Żółty – zaginione
o Niebieski – nielegalna działalnośd
o Czarny – zidentyfikowanie zwłok
o Zielony
o Pomaraoczowy – osoby podejrzane o posiadanie materiałów niebezpiecznych
Główny kraj przemytu i uprowadzania kobiet – MOŁDAWIA, sprzedawane do Turcji
Podstawą działao podejmowanych przez UE na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej jest art. 29
Traktatu o UE
Grupa TREVI – Luksemburg 1975
- składała się z ministrów spraw wewnętrznych
- początkowo prace koncentrowały się na bezpieczeostwie wewnętrznym oraz terroryzmie
- w 1986 r (TREVI III) prace objeły także nielegalna imigrację i przestępczośd zorganizowaną
Traktat z Maastricht – wprowadza system filarowy, Traktat o UE
- podpisany 7 luty 1992 wszedł w życie 1 listopada 1993 rok
I filar – Wspólnota Europejska
II Filar – Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeostwa
III Filar Wymiar sprawiedliwości i spraw wewnętrznych
wiąże się z nim także konwencja Schengen z 19 czerwca 1990, na jej podstawie służby policyjne paostw
członkowskich udzielają sobie pomocy w ściganiu i zapobieganiu czynom zabronionym
Polega ona w szczególności na tym, iż funkcjonariusze policji mogą, za zgodą na udzielenie pomocy sądowej,
prowadzid na terytorium każdego innego paostwa Schengen obserwację osób podejrzanych o popełnienie
czynów stanowiących podstawę do wdrożenia postępowania ekstradycyjnego.
Układ z Schengen – porozumienie, które znosi kontrolę osób przekraczających granice między paostwawi
członkowskimi układu, a w zamian za to wzmacniania współpracę w zakresie bezpieczeostwa i polityki
azylowej. Postanowienia regulują także zasady przekraczania granicy w trakcie ścigania osób schwytanych na
gorącym uczynku lub zbiegów z aresztów i więzieo – podpisany w 1985 roku
- SIS – System Informacyjny Shengen, wykorzystywany jako baza danych do weryfikacji osób w trakcie kontroli
granicznej. Składa się z narodowych sekcji w każdym z krajów członkowskich oraz z układu centralnego.
System gromadzi dane na temat obserwowanych, podejrzanych lub ściganych osób oraz przedmiotów
(pojazdy, broo, dokumenty)
SIS2 w 2013 roku, dodatkowo dane biometryczne plus zdjęcia, powiadomienia dot, skradzionych samolotów,
łodzi, środki płatnicze, kontenery
Traktat Amsterdamski 2 październik 1997
W 1996 r w Dublinie odbyła się konferencja, której ustalenia ugruntowały determinację paostw członkowskich
UE w zakresie walki z przestępczością zorganizowaną.
Konsekwencją było podpisanie 2 października 1997r Traktatu Amsterdamskiego. Pewne modyfikacje w stosunku
do stanu ustalonego Traktatem Amsterdamskim wprowadził Traktat z Nicei.
Częśd spraw z III filaru (polityka azylowa, wizowa) porzeniesiona i I filaru
Zmiana nazwy III filaru na „Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych”
Traktat Nicejski 2002
- powstały podstawy prawne do powołania EUROJUSTU
Traktat Lizbooski
Wszedł w życie 1 grudnia 2009 roku
Zniósł system filarowy
Wprowadził Przestrzeo wolności, bezpieczeostwa i sprawiedliwości
Z punktu widzenia walki z przestępczością w jednoczącej się Europie istotnym wydarzeniem było podpisanie 28
maja 1998r w Brukseli przez ministrów sprawiedliwości i ministrów spraw wewnętrznych Paostw UE oraz
paostw Europy Środkowej i Wschodniej i Cypru Paktu na rzecz Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej.
Przestrzeo wolności, bezpieczeostwa i sprawiedliwości zapewnia:
1. Swobodny przepływ osób i brak kontroli na granicach wewnętrznych
2. Wspólną politykę w dziedzinie azylu, imigracji i kontroli granic zewnętrznych
3. Walkę z przestępczością, rasizmem, ksenofobią poprzez koordynację i współpracę organów policyjnych
(m.in. w ramach Europolu) i sądowych (m.in. w ramach Eurojustu) oraz innych właściwych organów, a
także za pomocą wzajemnego uznawania orzeczeo sądowych w sprawach karnych i w miarę potrzeby
zbliżanie przepisów karnych
4. Ułatwianie obywatelom dostępu do wymiaru sprawiedliwości, w szczególności przez wzajemne
uznawanie orzeczeo sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych
Instytucje wyspecjalizowane:
1. Europol – Europejski Urząd Policji
a. Nie dysponuje siłami wykonawczymi
b. Instytucja wspomagająca
c. Nie mają uprawnieo do prowadzenia śledztw w krajach członkowskich
d. Wspiera za pomocą informacji, szkoleo itd.
e. Stali funkcjonariusze i kontraktowi współpracownicy działający w poszczególnych paostwach
f. Działa na 3 poziomach(współpraca techniczna i szkoleniowa, strategiczna i w zakresie wymiany
danych osobowych)
g. Siedziba Haga
h. W celu: podniesienia efektywności sił narodowych
i. 1995, weszło w życie 1998
j. Metody pracy Europolu
i. Analiza kryminalna (operacyjna i strategiczna)
ii. W POL analizą krym. Zajmują się – Policja, ABW, Straz Graniczna, Prokuratura
k. Wspomaga działania organów ścigania paostw członkowskich UE (handel ludźmi, narkotyki,
terroryzm, fałszowanie EURO, pranie brudnych pieniędzy, fałszowanie pieniędzy, nielegalny
przegląd imigrantów, wykorzystanie seksualne dzieci)
l. Europol działa w 5 obszarach:
1. północno-zachodni (Belgia i Holandia), centrum dystrybucji heroiny, kokainy, konopii
indyjskich
2. południowo – zachodni (płwIbaryjski) – nielegalne rynki zbytu, kokainy, konopiiinyjskiej,
handlu ludźmi i nielegalnej imigracji
3. północno – wschodni (wchodnia granica UE) – seksualne wykorzystanie kobiet, nielegalna
migracja, narkotyki syntetyczne, kokaina, podrobione markowe towary i papierosy
4. południowo – wschodni (Rumunia, Bułgaria) – nielegalna migracja, narkotyki syntetyczne,
fałszowanie EURO
5. Południowy (grupy przestępcze we Włoszech) – obrót narkotykowy, nielegalna migracja,
przemy papierosów, fałszerstwo EURO
Wraz z pojawieniem się nowych form przestępczości zakres działania zwiększył się o:
Zabójstwa
Nielegalny obrót tkankami ludzkimi i organami
Porwania, branie zakładników
Rozboje w formie zorganizowanej
Wymuszenia rozbójnicze
Fałszownaie dokumentów urzędowych
Fałszowanie środków płatniczych
Nielegalny handel bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi
Nielegalny handel zagrożonymi gatunkami zwierząt i roślin
Przestępstwa przeciwko środowisku
2. CEPOL – Europejskie Kolegium Policyjne
a. Ustanowiona 2005 roku
b. Jedna z agrncji UE ds. współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych
c. Instytucje szkoleniowe wyższych funkcjonariuszy policji
d. Finansowany z budżetu wspólnego UE
e. Rocznie od 60 – 100 szkoleo, w szkołach policyjnych paostw Europy zachodniej
3. EPCTF i COSPOL – Grupa Zadaniowa szefów Policji UE i Zintegrowany Plan Działao Strategicznych dla
Policji
4. EUROJUST – Zespół Europejskiej Współpracy Sądowej
a. Ściga przestępczośd
b. X 1999 rok
c. Cel: ułatwia fachowy nadzór procesowy nad śledztwami prowadoznymi przez dane paostwa
d. Terroryzm, handel ludżmi, przemyt narkotyków, pranie brudnych pieniędzy
e. Jak najszybciej postawid przestępców przed sądem
f. Współpracuje z Europolem i Olafem
g. Udziela pomocy w dochodzeniach i operacjach ściągania paostwa członkowskich i nie tylko
h. Ma ułatwid ścisła współprace sądów
i. Pomysł stworzenia PROKURATURY EUROPEJSKIEJ
5. FRONTEX – Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach
Paostw Członkowskich
a. Udzielanie pomocy w szkoleniu służb granicznych
b. Analiza ryzyka zagrożeo terroryzmem
c. Wspomaga paostwa UE przy wydalaniu nielegalnymi imigrantami
d. 2011, 86 mln euro
e. Siedziba w Warszawie
f. 227 pracowników, konkurs
6. EMCDDA – Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków
a. Obiektywne i rzetelne informacje odnośnie narkotyków i narkomanii w poszczególnych
paostwach
b. Zbiera ogólne informacje
c. Opiera się o raporty
d. Profilaktyka, lecznictwo, skala używania narkotyków
e. Siedziba – Lizbona
f. Spoza UE: Norwegia uczestniczy w jej pracach
7. OLAF – Europejski Urząd do spraw Zwalczania Nadużyd Finansowych
a. Zwalcza korupcję, nadużycia finansowe, przemyt alkoholu i papierosów
b. Działa wewnątrz i na zewnątrz UE
c. Budżet 52 mln EURO
8. EGMONT – Grupa ds. Jednostek Wywiadu Finansowego
a. Skupia 106 paostw
b. Przeciwdziała przestępczości finansowej
c. Siedziba – Toronto od 2007
9. RAXEN – Europejskie Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii
a. Dane na temat rasizmu, ksenofobii
b. Raporty i analizy
c. Helsinska Fundacja Praw Człowieka
ENA – Europejski Nakaz Aresztowania!!
13 czerwca 2002 roku
Zastąpiłwszystkie dotąd obowiązujące traktaty i umowy ekstradycyjne
Wolny przepływ decyzji sądowych
WOLNA PROGRESJA
Wolna progresja - Uzależnienie warunków odbywania kary przez skazanych i kontaktów ze światem poza
murami zakładu karnego od postawy i zachowania skazanego.
Typy zakładów karnych
1. Zamknięty
-cele mieszkalne skazanych mogą byd otwarte w porze dziennej przez określonych czas , jeżeli względy
bezpieczeostwa nie stoją temu na przeszkodzie
- ruch skazanych po terenie zakładu karnego odbywa się w sposób zorganizowany i pod nadzorem
- skazani mogą korzystad z dwóch widzeo w miesiącu
-korespondencja skazanych podlega cenzurze administracji zakładu karnego
- rozmowy telefoniczne skazanych podlegają kontroli administracji zakładu karnego.
2. Półotwarty
- cele mieszkalne skazanych pozostają otwarte w porze dziennej, natomiast w porze nocnej mogę byd zamknięte
- skazani mogą poruszad się po terenie zakładu karnego w czasie i miejscach ustalonych w porządku
wewnętrznym,
- skazanym można udzielad przepustek z zakładu karnego nie częściej niż raz na dwa miesiące, łącznie na okres
nie przekraczający 14 dni w roku.
- skazani mogą korzystad z trzech widzeo w miesiącu
- widzenia skazanych podlegają nadzorowi administracji zakładu karnego, rozmowy skazanych w trakcie
widzenia mogą podlegad kontroli administracyjnej zakładu
- korespondencja skazanych może podlegad cenzurze administracyjnej
- rozmowy telefoniczne mogą podlegad kontroli
3. Otwarty
- cele mieszkalne skazanych pozostają otwarte przez całą dobę
- skazanych zatrudnia się przede wszystkim poza terenem zakładu karnego, bez konwojenta na pojedynczych
stanowiskach
- skazany może korzystad z nieograniczonej liczny widzeo
- korespondencja skazanych nie podlega cenzurze administracji zakładu karnego
- rozmowy telefoniczne nie podlegają kontroli administracyjnej zakładu karnego
Kwalifikacja skazanych
Decyzja o zakwalifikowaniu skazanego jako wymagającego osadzenia w zakładzie karnym typu zamkniętego w
warunkach zapewniających ochronę społeczeostwa i bezpieczeostwo zakładu oraz skazanego
zakwalifikowanego do osadzenia w zakładzie typu zamkniętego w wyznaczonym oddziale lub celi podlega
weryfikacji raz na 3 miesiące.
Przy weryfikacji komisja penitencjarna powinna ustalid:
Czy skazany stwarza poważne zagrożenie społeczne
Czy skazany stwarza poważne zagrożenie dla bezpieczeostwa
Status „N”
Decydującym czynnikiem utrzymania statusu „N” jest brutalny charakter popełnionej zbrodni
Przestępstwa w sektorze kapitałowym
- obrót maklerskimi narzędziami finansowymi bez zgody Komisji Nadzoru Finansowego
- nielegalny obrót narzędziami maklerskimi
- falszowanie dokumentów poprzez prowadzenie podwójnej księgowości
- ujawnianie i wykorzystywanie informacji niejawnych
- podawanie fałszywych danych