TE IGITUR Strona 1
Litterae Apostolicae
Motu proprio datae
Summorum Pontificum
Summorum Pontificum cura ad hoc tempus usque semper fuit, ut Najwyżsi Kapłani [papieże] aż po czasy obecne zawsze czuwali, aby
Christi Ecclesia Divinae Maiestati cultum dignum offerret, "ad laudem Kościół Chrystusowy sprawował przed Bożym Majestatem kult w
et gloriam nominis Sui" et "ad utilitatem totius Ecclesiae Suae sanctae". sposób godny, "na cześć i chwałę Jego imienia" i "na pożytek całego
Ab immemorabili tempore sicut etiam in futurum, principium Kościoła świętego". Od niepamiętnych czasów obowiązywała, jak
servandum est "iuxta quod unaquaeque Ecclesia particularis concordare również w przyszłości obowiązywać będzie "zasada, według której
debet cum universali Ecclesia non solum quoad fidei doctrinam et signa każdy Kościół partykularny winien się zgadzać z Kościołem
sacramentalia, sed etiam quoad usus universaliter acceptos ab powszechnym nie tylko w dziedzinie nauki wiary i znaków
apostolica et continua traditione, qui servandi sunt non solum ut errores sakramentalnych, lecz także w odniesieniu do powszechnie przyjętych
vitentur, verum etiam ad fidei integritatem tradendam, quia Ecclesiae zwyczajów sięgających apostolskiej i nieprzerwanej tradycji. Zwyczaje
lex orandi eius legi credendi respondet". Inter Pontífices qui talem te winny być zachowywane nie tylko dla unikniÄ™cia bÅ‚Ä™dów, lecz także
debitam curam adhibuerunt, nomen excellit sancti Gregorii Magni, qui w celu przekazywania nienaruszonej wiary, ponieważ zasada modlitwy
tam fidem catholicam quam thesauros cultus ac culturae a Romanis in Kościoła odpowiada zasadzie jego wiary" (lex orandi legi credendi
saeculis praecedentibus cumulatos novis Europae populis respondet). Pośród Papieży żywiących tę troskę wyróżnił się św.
transmittendos curavit. Sacrae Liturgiae tam Missae Sacrificii quam Grzegorz Wielki, który był szczególnie wrażliwy na przekazanie
Officii Divini formam, uti in Urbe celebrabatur, definiri conservarique nowym ludom Europy zarówno wiary katolickiej, jak i skarbów kultu i
iussit. Monachos quoque et moniales maxime fovit, qui sub Regula kultury zebranej przez Rzymian podczas poprzednich stuleci.
sancti Benedicti militantes, ubique simul cum Evangelii annuntiatione Zarządził, aby ograniczyć i zachowywać formę świętej liturgii, Ofiary
illam quoque saluberrimam Regulae sententiam vita sua illustrarunt, "ut Mszy św. oraz Oficjum, do formy sprawowanej w Rzymie. Żywo
operi Dei nihil praeponatur" (cap. 43). Tali modo sacra liturgia zachęcał mnichów i mniszki, którzy pod Regułą św. Benedykta
secundum morem Romanum non solum fidem et pietatem sed et rozsławiali wszędzie swoim przykładem jednocześnie Ewangelię i ten
culturam multarum gentium fecundavit. Constat utique liturgiam nad wyraz zbawienny sposób życia zawarty w Regule, aby "niczego nie
latinam variis suis formis Ecclesiae in omnibus aetatis christianae przedkładać ponad służbę Bożą" (RB, 43). W ten sposób liturgia
saeculis permultos Sanctos in vita spirituali stimulasse atque tot sprawowana według zwyczajów Rzymu ożywiała nie tylko wiarę i
populos in religionis virtute roborasse ac eorundem pietatem pobożność, lecz również kulturę licznych narodów. Prawdą jest, że
fecundasse. Ut autem Sacra Liturgia hoc munus efficacius expleret, liturgia łacińska Kościoła wróżnych formach w ciągu wieków
plures alii Romani Pontifices decursu saeculorum peculiarem chrześcijaństwa napędzała życie duchowe niezliczonej rzeszy świętych
sollicitudinem impenderunt, inter quos eminet Sanctus Pius V, qui oraz że dzięki religii umocniła wiele narodów i ożywiła ich pobożność.
magno cum studio pastorali, Concilio Tridentino exhortante, totum Wciągu wieków wielu innych Biskupów rzymskich w sposób
Ecclesiae cultum innovavit, librorum liturgicorum emendatorum et "ad szczególny zaangażowało się, aby liturgia prowadziła do tego celu
normam Patrum instauratorum" editionem curavit eosque Ecclesiae jeszcze skuteczniej; pośród nich wyróżnił się św. Pius V, który z
latinae usui dedit. Inter Ritus romani libros liturgicos patet eminere wielkim zapałem duszpasterskim, podążając za ustaleniami Soboru
Missale Romanum, quod in romana urbe succrevit, atque succedentibus Trydenckiego, odnowił kult Kościoła, wydał poprawione księgi
saeculis gradatim formas assumpsit, quae cum illa in generationibus liturgiczne, "zreformowane zgodnie z wolą Ojców", i przekazał je
recentioribus vigente magnam habent similitudinem. "Quod idem Kościołowi łacińskiemu do użytku. Pośród ksiąg liturgicznych Rytu
omnino propositum tempore progrediente Pontifices Romani sunt rzymskiego pierwsze miejsce przypada oczywiście Mszałowi
persecuti, cum novas ad aetates accommodaverunt aut ritus librosque Rzymskiemu, który rozpowszechnił się w Rzymie, a w następnych
liturgicos determinaverunt, ac deinde cum ineunte hoc nostro saeculo wiekach przybierał stopniowo formy podobne do tej obowiązującej w
ampliorem iam complexi sunt redintegrationem". Sic vero egerunt ciągu ostatnich pokoleń. "Ten sam cel przyświecał wciągu następnych
Decessores nostri Clemens VIII, Urbanus VIII, sanctus Pius X, wieków Biskupom Rzymu, którzy troszczyli się o odnowę lub
Benedictus XV, Pius XII et beatus Ioannes XXIII. Recentioribus autem dokładnie ustalali kształt obrzędów i ksiąg liturgicznych, a póz
niej, od
temporibus, Concilium Vaticanum II desiderium expressit, ut debita poczÄ…tku naszego stulecia, podejmowali zadanie bardziej generalnej
observantia et reverentia erga cultum divinum denuo instauraretur ac reformy". W ten sposób działali moi poprzednicy Klemens VIII, Urban
necessitatibus nostrae aetatis aptaretur. Quo desiderio motus, Decessor VIII, św. Pius X i bł. Jan XXIII. W mniej odległej przeszłości, Sobór
noster Summus Pontifex Paulus VI libros liturgicos instauratos et Watykański II wyraził pragnienie, aby obserwancja i szacunek należne
partim innovatos anno 1970 Ecclesiae latinae approbavit; qui ubique kultowi Bożemu zostały zreformowane i przystosowane do wymogów
terrarum permultas in linguas vulgares conversi, ab Episcopis atque a naszych czasów. Ponaglany tym pragnieniem, mój poprzednik
sacerdotibus et fidelibus libenter recepti sunt. Ioannes Paulus II, tertiam Najwyższy Kapłan, Paweł VI zatwierdził w 1970 r. odnowione księgi
editionem typicam Missalis Romani recognovit. Sic Romani Pontifices liturgiczne Kościoła łacińskiego; przełożone na całym świecie na liczne
operati sunt ut "hoc quasi aedificium liturgicum [...] rursus, dignitate języki nowożytne zostały przyjęte z radością zarówno przez biskupów,
splendidum et concinnitate" appareret. jak księży i wiernych. Jan Paweł II zatwierdził trzecie wydanie Mszału
Aliquibus autem in regionibus haud pauci fideles antecedentibus formis rzymskiego. W ten sposób Biskupi rzymscy pracowali, aby ta
liturgicis, quae eorum culturam et spiritum tam profunde imbuerant, "liturgiczna budowla... oczyszczona ze smutnych przejawów starzenia
tanto amore et affectu adhaeserunt et adhaerere pergunt, ut Summus się, na nowo się ukazała się w splendorze swojej godności i harmonii".
Pontifex Ioannes Paulus II, horum fidelium pastorali cura motus, anno Niemniej w niektórych regionach liczni wierni przywiązali się i wciąż
1984 speciali Indulto "Quattuor abhinc annos", a Congregatione pro pozostają przywiązani z taką miłością i zaangażowaniem do
Cultu Divino exarato, facultatem concessit utendi Missali Romano a wcześniejszych form liturgicznych, które głęboko naznaczyły ich kult i
Ioanne XXIII anno 1962 edito; anno autem 1988 Ioannes Paulus II ich ducha, że Najwyższy Kapłan Jan Paweł II przynaglany troską o
iterum, litteris Apostolicis "Ecclesia Dei" Motu proprio datis, tych wiernych, w 1984 r. specjalnym indultem Quattuor abhinc annos
Episcopos exhortatus est ut talem facultatem late et generose in Kongregacji Kultu Bożego przyznał prawo do korzystania z Mszału
favorem omnium fidelium id petentium adhiberent. Instantibus precibus Rzymskiego wydanego w 1962 r. przez Jana XXIII; następnie w 1988
horum fidelium iam a Praedecessore Nostro Ioanne Paulo II diu r. listem apostolskim Ecclesia Dei w formie motu proprio, Jan Paweł II
perpensis, auditis etiam a Nobis Patribus Cardinalibus in Concistorio wezwał biskupów do szerokiego i hojnego korzystania z tego prawa na
http://teigitur.pdg.pl/summorum.html 2010-07-02 16:55:45
TE IGITUR Strona 2
die XXIII mensis martii anni 2006 habito, omnibus mature perpensis, rzecz wszystkich wiernych, którzy by o to prosili. Wziąwszy pod
invocato Spiritu Sancto et Dei freti auxilio, praesentibus Litteris uwagę prośby wiernych, które rozważał nasz poprzednik Jan Paweł II,
Apostolicis DECERNIMUS quae sequuntur: wysłuchawszy opinii Ojców Kardynałów zebranych na Konsystorzu 22
marca 2006, głęboko rozważywszy wszystkie aspekty problemu,
Art. 1. Missale Romanum a Paulo VI promulgatum ordinaria expressio przywoławszy Ducha Świętego i zaufawszy w pomoc Bożą, ustalamy
"Legis orandi" Ecclesiae catholicae ritus latini est. Missale autem tym Listem Apostolskim co następuje:
Romanum a S. Pio V promulgatum et a B. Ioanne XXIII denuo editum
habeatur uti extraordinaria expressio eiusdem "Legis orandi" Ecclesiae Art. 1. Mszał Rzymski ogłoszony przez Pawła VI jest zwyczajnym
et ob venerabilem et antiquum eius usum debito gaudeat honore. Hae wyrazem zasady modlitwy (Lex orandi) Kościoła katolickiego
duae expressiones "legis orandi" Ecclesiae, minime vero inducent in obrządku łacińskiego. Jednakże, Mszał Rzymski ogłoszony przez św.
divisionem "legis credendi" Ecclesiae; sunt enim duo usus unici ritus Piusa V i wydany po raz kolejny przez bł. Jana XXIII powinien być
romani. Proinde Missae Sacrificium, iuxta editionem typicam Missalis uznawany za nadzwyczajny wyraz tej samej zasady modlitwy (Lex
Romani a B. Ioanne XXIII anno 1962 promulgatam et numquam orandi) i musi być odpowiednio uznany ze względu na czcigodny i
abrogatam, uti formam extraordinariam Liturgiae Ecclesiae, celebrare starożytny zwyczaj. Te dwa wyrazy zasady modlitwy (Lex orandi)
licet. Conditiones vero a documentis antecedentibus "Quattuor abhinc Kościoła nie mogą w żaden sposób prowadzić do podziału w zadach
annos" et "Ecclesia Dei" pro usu huius Missalis statutae, substituuntur wiary (Lex credendi). SÄ… to bowiem dwie formy tego samego Rytu
ut sequitur: Rzymskiego. Jest przeto dozwolone odprawiać Ofiarę Mszy zgodnie z
Art. 2. In Missis sine populo celebratis, quilibet sacerdos catholicus edycją typiczną Mszału Rzymskiego ogłoszoną przez bł. Jana XXIII w
ritus latini, sive saecularis sive religiosus, uti potest aut Missali 1962 i nigdy nie odwołaną, jako nadzwyczajną formą Liturgii
Romano a beato Papa Ioanne XXIII anno 1962 edito, aut Missali Kościoła. Zasady użycia tego Mszału przedstawione we
Romano a Summo Pontifice Paulo VI anno 1970 promulgato, et wcześniejszych dokumentach Quattuor abhinc annis i Ecclesia Dei,
quidem qualibet die, excepto Triduo Sacro. Ad talem celebrationem zostają zastąpione na następujące:
secundum unum alterumve Missale, sacerdos nulla eget licentia, nec Art. 2. W Mszach odprawianych bez udziału ludu, każdy ksiądz
Sedis Apostolicae nec Ordinarii sui. katolicki obrządku łacińskiego, diecezjalny czy zakonny, możeużywać
Art. 3. Si communitates Institutorum vitae consecratae atque Mszału Rzymskiego ogłoszonego przez bł. Jana XXIII w 1962, lub
Societatum vitae apostolicae iuris sive pontificii sive dioecesani quae in Mszału Rzymskiego ogłoszonego przez Pawła VI w 1970, i możeto
celebratione conventuali seu "communitatis" in oratoriis propriis robić każdego dnia z wyjątkiem Triduum Wielkanocnego. Dla takiego
celebrationem sanctae Missae iuxta editionem Missalis Romani anno odprawiania, przy użyciu któregokolwiek z Mszałów, ksiądz nie
1962 promulgatam habere cupiunt, id eis licet. Si singula communitas potrzebuje żadnej zgody Stolicy Świętej ani Ordynariusza.
aut totum Institutum vel Societas tales celebrationes saepe vel Art. 3. Wspólnoty Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń
plerumque vel permanenter perficere vult, res a Superioribus maioribus Życia Apostolskiego, czy to na prawie diecezjalnym czy papieskim,
ad normam iuris et secundum leges et statuta particularia decernatur. które pragną odprawiać Mszę zgodnie z edycją Mszału Rzymskiego
Art. 4. Ad celebrationes sanctae Missae de quibus supra in art. 2 ogłoszoną w 1962, podczas celebracji wspólnotowych lub
admitti possunt, servatis de iure servandis, etiam christifideles qui sua konwentualnych w swoich oratoriach, mogą to czynić. Jeśli jedna
sponte id petunt. wspólnota lub cały Instytut czy Stowarzyszenie pragnie wprowadzić
Art. 5. takie celebracje często, zwykle lub stale, decyzja taka musi zostać
ż1. In paroeciis, ubi coetus fidelium traditioni liturgicae antecedenti odjęta przez Wyższego Przełożonego, zgodnie z prawem i ich
adhaerentium continenter exsistit, parochus eorum petitiones ad własnymi dekretami i statutami.
celebrandam sanctam Missam iuxta ritum Missalis Romani anno 1962 Art. 4. W Mszach odprawianych zgodnie z przepisami art. 2 mogÄ…
editi, libenter suscipiat. Ipse videat ut harmonice concordetur bonum uczestniczyć z własnej woli - zachowując wszystkie normy prawne -
horum fidelium cum ordinaria paroeciae pastorali cura, sub Episcopi wierni, którzy wyrażą taką chęć.
regimine ad normam canonis 392, discordiam vitando et totius Art. 5.
Ecclesiae unitatem fovendo. ż1. W parafiach, w których jest stale obecna grupa wiernych
ż2. Celebratio secundum Missale B. Ioannis XXIII locum habere przywiązanych do wcześniejszych tradycji liturgicznych, proboszcz
potest diebus ferialibus; dominicis autem et festis una etiam celebratio powinien chętnie przyjąć ich prośbę o odprawianie Mszy rycie Mszału
huiusmodi fieri potest. Rzymskiego ogłoszonego w 1962 i zapewnić aby dobro tych wiernych
ż3. Fidelibus seu sacerdotibus id petentibus, parochus celebrationes, stało w zgodzie ze zwykłą opieką duszpasterską w parafii i pod
hac in forma extraordinaria, permittat etiam in adiunctis peculiaribus, kierunkiem biskupa zgodnie z kanonem 392, unikajÄ…c niezgody i
uti sunt matrimonia, exsequiae aut celebrationes occasionales, verbi wybierając jedność Kościoła.
gratia peregrinationes. ż2. Celebracje zgodne z Mszałem bł. Jana XXIII mogą mieć miejsce w
ż4. Sacerdotes Missali B. Ioannis XXIII utentes, idonei esse debent ac dni pracy podczas gdy w niedzielę i święta może odbywać się jedna
iure non impediti. taka Msza.
ż5. In ecclesiis, quae non sunt nec paroeciales nec conventuales, ż3. Dla wiernych i księży którzy o to proszą, proboszcz powinien
Rectoris ecclesiae est concedere licentiam de qua supra. zezwolić na odprawianie dodatkowych ceremonii w nadzwyczajnej
Art. 6. In Missis iuxta Missale B. Ioannis XXIII celebratis cum populo, formie przy specjalnych okazjach takich jak śluby, pogrzeby czy w
Lectiones proclamari possunt etiam lingua vernacula, utendo jednorazowych sytuacjach np. pielgrzymkach.
editionibus ab Apostolica Sede recognitis. ż4. Kapłani którzy używają Mszałubł. Jana XXIII muszą to umieć i
Art. 7. Ubi aliquis coetus fidelium laicorum, de quo in art. 5ż1 petita nie mogą być obciążeni pod względem prawnym.
a parocho non obtinuerit, de re certiorem faciat Episcopum ż5. Wkościołach które nie mają charakteru parafialnego ani
dioecesanum. Episcopus enixe rogatur ut eorum optatum exaudiat. Si konwentualnego obowiÄ…zkiem rektora jest udzielanie wspomnianych
ille ad huiusmodi celebrationem providere non potest res ad Pontificiam wyżej pozwoleń.
Commissionem "Ecclesia Dei" referatur. Art. 6. Podczas mszy odprawianych w obecności ludu zgodnie z
Art. 8. Episcopus, qui vult providere huiusmodi petitionibus Mszałem bł. Jana XXIII, czytania mogą odbywać się wjęzyku
christifidelium laicorum, sed ob varias causas impeditur, rem narodowym, zgodnie z wydaniami zatwierdzonymi przez StolicÄ™
Pontificiae Commissioni "Ecclesia Dei" committere potest, quae ei ApostolskÄ….
consilium et auxilium dabit. Art. 7. Jeśli grupa wiernych świeckich nie otrzymała od proboszcza
Art. 9. zgody na swoją prośbę, o której mowa w art. 5 par. 1 informuje o tym
ż1. Parochus item, omnibus bene perpensis, licentiam concedere potest biskupa diecezjalnego, który jest usilnie proszony o spełnienie ich
http://teigitur.pdg.pl/summorum.html 2010-07-02 16:55:45
TE IGITUR Strona 3
utendi rituali antiquiore in administrandis sacramentis Baptismatis, prośby. Jeśli biskup z jakiegokolwiek powodu nie może zapewnić
Matrimonii, Poenitentiae et Unctionis Infirmorum, bono animarum id takiej celebracji, sprawa kierowana jest do Papieskiej Komisji "Ecclesia
suadente. Dei".
ż2. Ordinariis autem facultas conceditur celebrandi Confirmationis Art. 8. Biskup, który chce uczynić zadość takim prośbom wiernych
sacramentum utendo Pontificali Romano antiquo, bono animarum id świeckich, ale z różnych powodów nie jest w stanie tego uczynić może
suadente. zwrócić się do Papieskiej Komisji "Ecclesia Dei", która zapewni mu
ż3. Fas est clericis in sacris constitutis uti etiam Breviario Romano a B. radę i pomoc.
Ioanne XXIII anno 1962 promulgato. Art. 9.
Art 10. Fas est Ordinario loci, si opportunum iudicaverit, paroeciam ż1. Proboszcz, po dokładnym rozważeniu wszystkich okoliczności
personalem ad normam canonis 518 pro celebrationibus iuxta formam może wyrazić zgodę na użycie starego rytuału przy sprawowaniu
antiquiorem ritus romani erigere aut rectorem vel cappellanum sakramentów: Chrztu, Małżeństwa, Pokuty, Namaszczenia Chorych,
nominare, servatis de iure servandis. jeśli dobro dusz tego wymaga.
Art. 11. Pontificia Commissio "Ecclesia Dei" a Ioanne Paulo II anno ż2. Ordynariusz ma możliwość sprawowania sakramentu
1988 erecta, munus suum adimplere pergit. Quae Commissio formam, bierzmowania używając starego Pontyfikału Rzymskiego, jeśli dobro
officia et normas agendi habeat, quae Romanus Pontifex ipsi attribuere dusz tego wymaga.
voluerit. ż3. Duchownym posiadającym wyższe święcenia wolno używać także
Art. 12. Eadem Commissio, ultra facultates quibus iam gaudet, Brewiarza, promulgowanego w 1962 r. przez bł. Jana XXIII.
auctoritatem Sanctae Sedis exercebit, vigilando de observantia et Art. 10. Wolno ordynariuszowi, jeśli uzna to za stosowne, erygować
applicatione harum dispositionum. parafię personalną dla celebracji według starej formy rytu rzymskiego
Quaecumque vero a Nobis hisce Litteris Apostolicis Motu proprio datis zgodnie z kan. 518 lub mianować rektora albo kapelana zgodnie z
decreta sunt, ea omnia firma ac rata esse et a die decima quarta przepisami prawa.
Septembris huius anni, in festo Exaltationis Sanctae Crucis, servari Art. 11. Papieska Komisja "Ecclesia Dei", powołana przez Jana Pawła
iubemus, contrariis quibuslibet rebus non obstantibus. II w 1988 r. zachowuje swoje obowiÄ…zki. Forma tej komisji, obowiÄ…zki
i normy działania będą takie, jakie Ojciec Święty zechce jej przypisać.
Art. 12. Komisja ta, oprócz uprawnień które już jej przysługują,
wykonuje władzę Stolicy Apostolskiej czuwając nad wprowadzaniem
w życie powyższych przepisów.
Wszystko, co zostało postanowione przez Nas w niniejszym "Motu
Proprio" ma być uznawane za postanowione i obowiązujące oraz
rozkazujemy by obowiązywało od dnia 14 września tegoż roku od
święta Podwyższenia Krzyża Świętego, wbrew wszelkim przeciwnym
zarzÄ…dzeniom.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die septima mensis Iulii, anno Dane w Rzymie, u Świętego Piotra, 7 lipca roku pańskiego 2007,
Domini MMVII, Pontificatus Nostri tertio. trzeciego Naszego pontyfikatu.
BENEDICTUS XVI BENEDYKT XVI
http://teigitur.pdg.pl/summorum.html 2010-07-02 16:55:45