Koncerty brandenburskie (BWV 1046 1051)  zbiór sześciu koncertów orkiestrowych Jana
Sebastiana Bacha ofiarowanych margrabiemu Brandenburgii Christianowi Ludwigowi w 1721, a
skomponowanych prawdopodobnie w latach 1718-1721.
I Koncert brandenburski F-Dur BWV 1046
1.Allegro 2.Adagio 3.Allegro
4.Menuetto (Trio I , Polacca, Trio II)
Obsada: 2 rogi, 3 oboje, fagot, oraz skrzypce piccolo solo, dwoje skrzypiec, wiolonczela i basso
continuo dla akompaniamentu. Jedyny koncert w tym zbiorze składający się nie z trzech lecz z
czterech części, który po pierwszych trzech częściach zamienia się w małą suitę. Ostatnia część to
rozbudowana i relaksacyjna sekwencja składająca się z menuet wykonywanego czterokrotnie z
oddzielnym trio lub polką dla każdego z tych interwałów. Wcześniejsza wersja tego koncertu
zachowała się jako Sinfonia BWV 1046a.
II Koncert brandenburski F-Dur BWV 1047
1.Allegro 2.Andante 3.Allegro assai
Koncert ten jest w formie concerto grosso i wymaga nieco prostszego lecz mniej spotykanego
zespołu składającego się z trąbki, fletu prostego, oboju i skrzypiec solo, z parą skrzypiec,
wiolonczelą i basso continuo w roli akompaniamentu. Współczesnych badaczy zdumiewa, że trębacz
w zespole Bacha był w stanie wykonać szybkie pasaże tej części grając na instrumencie, który nie
posiadał zaworów. Nawet dzisiaj gdy często używa się specjalnej małej trąbki z zaworami, partia ta
jest uważana za bardzo wymagającą.
III Koncert brandenburski G-Dur BWV 1048
1.Allegro moderato 2.Adagio (Kadenz) 3.Allegro
Ten koncert często jest cytowany jako pierwowzór współczesnego kwartetu smyczkowego, jako że
Bach wymaga tu jedynie instrumentów smyczkowych. Troje skrzypiec, trzy altówki, i trzy
wiolonczele, którym towarzyszy basso continuo. Druga część zawiera jedynie dwa akordy, które
tworzą kadencję frygijską i chociaż nie ma na to bezpośredniego dowodu prawdopodobnie akordy
te otaczała lub następowała po nich kadencja improwizowana przez grającego na klawesynie lub na
skrzypcach. Czasami druga część tego koncertu (Largo) zastępowana jest drugą częścią Sonaty na
skrzypce i basso continuo G-dur , BWV. 1021, jako że zawiera ona w akordach kończących
identycznÄ… kadencjÄ™ frygijskÄ….
IV Koncert brandenburski G-Dur BWV 1049
1.Allegro 2.Andante 3.Presto
Koncert ten na skrzypce i dwa flety proste z towarzyszeniem dwojga skrzypiec, wiolonczeli i basso
continuo. Bach wykorzystuje te typowe instrumenty w dość nietypowy sposób. Wymagająca partia
solowa skrzypiec momentami naśladuje akompaniament basu przenosząc to co tradycyjnie jest
fundamentem do sopranu. We współczesnych wykonaniach flet poprzeczny zastępuje czasami flet
prosty.
V Koncert brandenburski D-Dur BWV 1050
1.Allegro 2.Affettuoso 3.Allegro
Koncert napisany na flet, skrzypce i klawesyn, z towarzyszeniem skrzypiec, wiolonczeli i basso
continuo. Wykorzystuje popularną konfigurację zespołu kameralnego (flet, skrzypce, i klawesyn).
Uważa się, że koncert ten został napisany w 1719, wkrótce po sprowadzeniu przez Bacha z Berlina
nowego klawesynu dla zespoÅ‚u w Cöthen. Koncert ten jest predysponowany do ukazania piÄ™kna gry
na klawesynie, ale szczególnie w długiej i ozdobnej solowej kadencji pierwszej części. Wydaje się
prawie pewnym, że Bach uważany za wielkiego wirtuoza w swoich czasach, był solistą w trakcie
premierowego wykonania. Badacze widzÄ… w tym dziele pierwszy koncert fortepianowy w historii
muzyki, formę rozwiniętą póz
niej we własnych dziełach Bacha jak również w koncertach
fortepianowych Mozart and Beethoven. Dodatkowo na sposób solowy dają się tu usłyszeć skrzypce i
flet poprzeczny. Koncert ten idzie w ślad za tradycją concerto grosso. Partia solowa skrzypiec jest
bardzo wirtuozowsko poprowadzona. W części końcowej znajduje się znakomicie ułożona fuga.
VI Koncert brandenburski B-Dur BWV 1051
1.Allegro 2.Adagio ma non tanto 3.Allegro
Ten koncert przeciwstawia dwa tria. Po jednej stronie zasiadają "współczesne" instrumenty: dwie
altówki i wiolonczela, podczas gdy po drugiej są "staromodne" viole da gamba i kontrabas. Te
przeciwstawione niskie tria przedstawiają serię z motywów z wezwaniem i odpowiedzią. Koncert ten
ze swojÄ… ciemnÄ… barwÄ… pozbawionÄ… dz
więku skrzypiec przypomina wczesną muzykę konsortów.
Orkiestra: The Zurich Baroque Ensemble
Dyryguje: Carl Schuricht
Wykonawcy:
Klawesyn: C. Jaccottet
Kontrabas: R. Frei
Rogi: W. Speth
Fagot: M. Sax
Flety: R. Meylan, M. Pinguet, C. Lange
Flet poprzeczny: R. Meylan
Oboje: H. Hollinger, A. Raoult, M. Pinguet
TrÄ…bka: M. Andre
Viola da gamba: H. Mueller, B. Baenziger
Altówki: M. Lesueur, J.-M. Hayoz, J. Schoop, F. Erb, B. Langbein
Skrzypce: B. Langbein, E. Glanz, M. Halioua
Wiolonczele: C. Starck, R Weitz, S. Langmeier
© Edito Service S.A. Geneve