Schemat oceniania arkusza 1
Nr
Przewidywana odpowiedz
Kryteria zaliczenia
Punkty
zad.
Np.:
W wyjaśnieniu uwzglę-
Ze względu na duże nachylenia stoków, różną skalę
dni różnice w skali tru-
trudności przy pokonywaniu poszczególnych
dności związane z na-
odcinków trasy, przebycie identycznych odcinków
1 1 chyleniem stoków lub
odległości może zajmować różną ilość czasu.
różnice między odległo-
Dodatkowo odległość odczytana z mapy, zwłaszcza
ścią topograficzną
w terenie górskim, znacznie różni się od odległości
a odczytaną z mapy ...1 p.
topograficznej
Np.:
Poda minimum dwa
2 Nie wolno zbaczać ze szlaku turystycznego, zrywać 1
punkty regulaminu ...1 p.
roślin, hałasować, płoszyć zwierząt
Poda właściwą nazwę
3 Brama Kantaka 1
..................................1 p.
W kolejności: Kościeliski Potok, Wściekły Żleb, Wypełni poprawnie
4 1
1333 wszystkie luki ..........1 p.
5 Grzbietem wzniesienia 1 Wskaże właściwą .....1 p.
Rys. A dolina V-kształtna (rzeczna),
Rys. B dolina U-kształtna (polodowcowa),
Nazwie poprawnie
wyjaśnienia np.:
obydwie doliny ........1 p.
dolina V-kształtna powstała na skutek erozji
6 0-3 w wyjaśnieniu uwzglę-
wgłębnej wód płynących,
dni czynnik i proces
dolina U-kształtna powstała wskutek
po... 1 p. za każdą dolinę
przemodelowania doliny rzecznej przez jęzor
lodowcowy.
Np.: Poda właściwe rośliny
a) las, świerki, regiel górny lub nazwę piętra dla
7 0-2
b) kosodrzewina, kosówka, karłowata sosna dwóch miejsc ...........1 p.
c) łąki górskie lub alpejskie, trawy, hale dla trzech .................2 p.
Wskaże różnicę
8 Różną odpornością skał na niszczenie 1
odporności skał ........1 p.
9 Wywierzysko lub z
ródło krasowe 1 Nazwie właściwie ....1 p.
Dlatego, że wypływa z dużej głębokości ze szczelin W wyjaśnieniu uwzglę-
gdzie nie sięgają roczne zmiany temperatury; woda w dni głębokość ...........1 p.
10 takich przypadkach ma temperaturę równą średniej 0-2 wskaże jako przyczynę
rocznej temperaturze powietrza na tym terenie średnią roczną tempera-
turę powietrza ..........1 p.
Np.: Wskaże szczeliny .....1 p.
11 0-2
Przyczyną są szczeliny w wapieniach wskaże wapienie ......1 p.
Halny; ciepły, suchy, porywisty,
ciepły - powietrze spadając po stoku ociepla się Nazwie wiatr ............1 p.
suchy - powietrze straciło wilgoć w czasie poda przynajmniej dwie
12 wznoszenia się, 0-5 właściwe cechy ........1 p.
porywisty (ma dużą prędkość), ponieważ występuje za wyjaśnienie każdej
duża różnica ciśnienia między stokiem nawietrznym cechy ...................po 1 p.
a zawietrznym
Poprawny wynik ........... 1p.
13 1
126 m dopuszczalna różnica 10 m
14 Wykres C 2 Wybierze właściwą ...2p.
Typ jezior: polodowcowe, cyrkowe, karowe
Wyjaśnienie np. śnieg gromadzi się w spłaszczeniach Poda jedną z nazw...1 p.;
i zagłębieniach terenu, pod wpływem ciśnienia wciąż w wyjaśnieniu uwzglę-
przybywającego śniegu zamienia się w lód firnowy, dni gromadzenie i za-
15 0-3
który jest wyciskany z dolnej części. Zabiera ze sobą mianę śniegu w lód..1 p.
rozkruszone skały z dna kotła, który ulega uwzględni wyciskanie lodu
pogłębieniu. Po ociepleniu klimatu i wytopieniu lodu i pogłębianie kotła.........1 p.
powstaje w tym miejscu jezioro.
Prawidłowo sformułuje
a) ze wzrostem wysokości rośnie suma rocznych
prawidłowość ......po 1 p.
opadów
16 0-2 (dopuścić uogólnienia
b) ze wzrostem wysokości maleje średnia roczna
np. ......maleje tempera-
temperatura powietrza
tura, .........rosną opady)
Wyjaśni ogólnikowo
używając minimum
Np.: dwóch ze wskazanych
Wiatr napotyka barierę górską. Powietrze wznosi się, określeń ....................1 p.
co powoduje adiabatyczny spadek jego temperatury. wyjaśni poprawnie
17 0-3
Następuje nasycenie powietrza parą wodną i jej używając co najmniej
kondensacja. Powstają chmury a przy sprzyjających pięciu określeń .........2 p.
warunkach termodynamicznych opad atmosferyczny wyjaśni dogłębnie do-
wodząc pełnego zrozu-
mienia procesu ..........3 p
Nazwie poprawnie ...1 p.
18 Inwersja temperatury 1
(dopuścić inwersja)
Np.:
W Białce gwałtowniej wzrasta i opada poziom wody
(zmienia się przepływ) niż w Zakopiance, powodem
jest różnica w spływie powierzchniowym. Tatry
Wschodnie mają bardziej strome stoki, po których Za wskazanie w
szybciej spływa woda, zbudowane wyjaśnieniu każdego z
są głównie ze skał magmowych (granity) nie czterech powodów
przepuszczających wody, znaczne części terenu nie są (budowa geologiczna,
19 pokryte roślinnością, co przyspiesza spływ wody. 0-4 nachylenie stoków,
Większa wysokość nad poziom morza powoduje roślinność, okres
gromadzenie się większej ilości śniegu. topnienia śniegu)....po 1 p.
W Tatrach Zachodnich, zbudowanych głównie ze
skał osadowych, liczne szczeliny ułatwiają wsiąkanie,
mniejsze nachylenie stoków i pokrywa roślinna
spowalniają powierzchniowy spływ wody.
Dodatkowo w marcu wcześniej, ze względu na
mniejszą wysokość n.p.m., topnieje śnieg.
1  G 4  F Poprawnie przyporzą-
2  B 5  H dkuje zależności
20 3  D 6  C 0-3 dwie..........................1 p.
cztery .......................2 p.
pięć ..........................3 p.