Zad.1
Emisja w pośredniej podczerwieni, a występowanie maserów metanolu.

Przygotowanie teoretyczne:

1. Mechanizmy promieniowania w zakresie podczerwieni (0.8 – 24µm)
2. Wskaźniki obserwacyjne formowania gwiazd o masach >8M

⊙

3. Warunki powstawania emisji wymuszonej w obłokach molekularnych
4. Charakterystyki obszarów HII, w tym mechanizmy promieniowania radiowego oraz

parametry obiektu centralnego

Cele:

1. Pogłębienie i rozszerzenie wiedzy: o procesach formowania gwiazd, zjawiskach i

procesach zachodzących w otoczeniu formującej się i/lub nowo powstałej masywnej
gwiazdy

2. Nabycie podstawowych umiejętności analizy map emisji podczerwonej za pomocą

pakietu AIPS

3. Identyfikacja obiektów o rozciągłej emisji w pasmie 4.5µm, określenie ich właściwości

z parametrów obserwacyjnych dostępnych w bazach danych

4. Przygotowanie wyczerpującego opracowania z przeprowadzonych analiz, osiągniętych

wyników i wniosków

Opis zdania:

Pobrać z portalu

http://irsa.ipac.caltech.edu/

mapy z projektu GLIMPSE używając narzędzia

'cutouts'. Każda osoba opracuje wycinek o rozmiarach

∆

l =2

o

,

∆

b=

±

2

o

, przy czym zmiennym będzie

zakres l:

M. Bieniaszewski l =58 – 60

K. Drozd l =56 – 58
B. Etmański l =54 – 56
M. Ogrodnik l =52 – 54
G. Rycyk l =50 – 52
A. Skałbania l =48 – 50
M. Woźniak l =46 – 48

W odpowiednich zakładkach na tym portalu zapoznać się z misją Spitzer w tym przegląd
płaszczyzny Galaktyki GLIMPSE, główne parametry instrumentu i co jest produktem finalnym
obserwacji. (zadanie domowe przed pracownią).

Uwaga, na początek pobrać mapę o małych rozmiarach np. 300 - 600”, które będzie użyta do
próbnej analizy i zapoznaniu się z pakietem AIPS
(

http://www.aips.nrao.edu/CookHTML/CookBook.html

), w tym głównie rozdz. 1, 2, 3, 6, 7. Treść

tych rozdziałów powinna być przyswojona przed rozpoczęciem zadania.

Zidentyfikować obiekty, które wykazują nadwyżkę promieniowania na mapach będących różnicą
map na falach 4.5, 3.6µm (task 'comb') i są rozciągłe. (uwaga większość obiektów na mapie to
gwiazdy widoczne optycznie, więc mapa 4.5 – 3.6µm, będzie miała strumienie ujemne). Zmierzyć
współrzędne i strumień obiektów z rozciągłą nadwyżką strumienia 4.5-3.6µm na mapach 3.6, 4.5,
5.8, 8.0µm, oraz ich rozmiary kątowe.

Sporządzić opracowanie: tabela znalezionych obiektów + parametry + mapy.
Sprawdzić, czy wśród znalezionych obiektów są odpowiedniki w pasmie 6.7GHz metanolu
(

http://cosmos.astro.umk.pl/~msz/?page_id=210

, lub

http://cdsarc.u-strasbg.fr/viz-bin/Cat?J/AN/333/634

) .

Jaki jest rozkład widmowy energii obiektów z emisją maserową, a jaki dla obiektów bez emisji.
W końcowym sprawozdaniu (3-4 strony tekstu + tabele + rysunki) podać rzeczowy opis przebiegu
analizy i uzyskanych wyników.

Ocenie podlegają: poziom wiedzy teoretycznej - kolokwia wejściowe,
merytoryczny poziom sprawozdania
zaangażowanie podczas zajęć w pracowni

Literatura:

Wilson - Tools of Radio Astronomy
Elitzur – Astronomical Masers
inne podstawowe podręczniki z astrofizyki

'Interstellar medium' podręczniki i opracowania w sieci
'Protostars and planets' – przeglądowe artykuły w ARAA, keywords: HII regions, ISM, star
formation

artykuły naukowe w ADS, keywords: EGO, Spitzer