Współczesna japońska popkultura

Prowadzący: mgr Dorota Barańska

Wymiar: 30 h

Typ zajęć: konwersatorium fakultatywne

Cel zajęć:

Zajęcia wprowadzają w tematykę współczesnego społeczeństwa japońskiego, jego kultury
i popkultury. Studenci będą w stanie swobodnie odnaleźć się w popkulturowych aspektach
społeczeństwa japońskiego. Poznają kluczowe firmy zorientowane na produkcję rozrywkową i ich
produkty. Dowiedzą się, jak wyglądają japońskie strategie zdobywania rynku – do jakich symboli
się odwoływać, jakich nie używać, żeby nie popełnić błędu wykluczającego z konkurencji.

Jednocześnie będą mieli okazję poznać problemy współczesnego japońskiego społeczeństwa, które
rzadko są poruszane przy okazji omawiania tego kraju. Analizowane będą w kontekście zjawisk
masowych – manga, anime, filmów, gier komputerowych.

Dodatkową korzyścią będzie poznanie sposobów spędzania wolnego czasu przez Japończyków,
popularnych filmów, rozrywek, co może być w przyszłości bodźcem do bliższych kontaktów z tym
krajem.

Zajęcia mają formę konwersatoriów poprzedzonych krótkimi wykładami. Na pierwszych zajęciach
przeprowadzona zostanie ankieta zainteresowań i wiedzy o Japonii, która pozwoli na dostosowanie
zajęć do poziomu grupy. Najpopularniejsze tematy zajęć zostaną omówione w pierwszej kolejności
(do wyboru spośród tematów 3-12) i zostanie im poświęcona większa ilość czasu. Istnieje również
możliwość połączenie niektórych tematów i omówienie ich na jednych zajęciach. W trakcie
niektórych zajęć wyświetlone zostaną filmy.

Proponowana tematyka:

1. Ogólna charakterystyka japońskiej kultury. Kwestie języka, etyki, religii. Współczesne problemy
społeczne.

2. Wprowadzanie do tematyki popkultury. Japońskie teorie popkultury

3. Japoński komiks i animacja.

4. Filmy i telewizja. Podobieństwa i róznice między japońską a zachodnią filmografią

5. Japońska muzyka. J-muzyka, visual kei, karaoke.

6. Gry komputerowe i konsolowe. Najpopularniejsze serie, najpopularniejsi projektanci.

7. Demonologia i przesądy jako element popkultury.

8. Gaijin = obcy. Wymiana popkultury.

9. Czas wolny, czas zorganizowany. Moda i shopping. Sport i manga kissa. Przemysł
pornograficzny.

10. Zjawisko urban legends. Ghost towns.

11. Kultura jedzenia – kuchnia tradycyjna, a kuchnia pop.

12. Technologia i wnikające z niej zagrożenia społeczne.

Wymagania:

Wymagana znajomość języka angielskiego pozwalająca na czytanie i rozumienie zadanych tekstów
i pozwalająca na samodzielne wyszukiwanie informacji.

Warunki zaliczenia:

Zajęcia kończą się zaliczeniem – ustna rozmowa sprawdzająca wiedzę z przeczytanych tekstów,
wykładów, wyświetlonych filmów. W trakcie trwania zajęć studenci będą również przygotowywać
krótkie referaty. Dopuszczona jest nieobecność na trzech zajęciach. Każda kolejna będzie
wymagała zaliczenia ustnego przed końcem semestru.

Aktywność i referaty (40% ), obecność (25% ), kolokwium końcowe (35%)

Literatura obowiązkowa:

Książki – fragmenty:

●

Yoshio Sugimoto, An Introduction to Japanese Society, Cambridge University Press

●

Joy Hendry, Interpreting Japanese Society: Anthropological Approaches, Routledge,

London

●

H. Paul Varley, Japanese Culture, University of Hawaii Press, Honolulu

●

John C. Maher. Gaynor MacDonald,Diversity in Japanese Culture and Language,

London&NY, 1995

●

Emiko Ohnuki-Tierney, Rice as Self: Japanese Identities through Time, Princeton

University Press, Princeton, NJ.,1993

●

Dominic Strinati, An Introduction to Theories of Popular Culture, Routledge, London,

2004

●

Popular Culture: An Introductory Text, Jack Nachbar i Kevin Lause, Bowling Green

State University Popular Press

●

Jan Harold Brunvand, The Vanishing Hitchhiker: American Urban Legends and Their

Meanings, Norton, New York, 1981

●

Takie Sugiyama Lebra, Japanese Patterns of Behavior,University of Hawaii Press,

Honolulu

●

Ruth Benedict, Patterns of a Life, University of Pennsylvania Press, Philadelphia

●

Richard M. Dorson, Studies in Japanese Folklore, Indiana University Press,

Bloomington, 1963

●

Noriko Kamachi,Culture and Customs of Japan, Greenwood Press, Westport

●

David G. Bromley, Cults, Religion and Violence, Cambridge University Press

Literatura dodatkowa:

●

Nancy Stalker, Religious Violence in Contemporary Japan: The Case of Aum Shinrikyo,

Pacific Affairs, volume: 75, issue: 2, 2002

●

Joanna Bator, Japoński Wachlarz

●

Marcin Bruczkowski, Bezsenność w Tokio

●

Marcin Bruczkowski, Zagubieni w Tokio

●

Amelie Nothomb, Z pokorą i uniżeniem

●

http://www.jref.com/society/foreigners_in_japan.shtml (obcokrajowcy w Japonii)

●

http://www.law.harvard.edu/students/orgs/hrj/iss12/reber.shtml (problem kasty

Burakumin)

●

http://www.engadget.com/ (technologiczne gadżety, Japonia)

●

The Daily Yomiuri: http://www.yomiuri.co.jp/dy/

●

Asahi Simbun: http://www.asahi.com/english/index.html

●

Mainichi Daily News: http://mdn.mainichi-msn.co.jp/

●

Asia Times: http://www.atimes.com

Filmy (propozycje):

●

Projekt pojedynek, czyli nakręcić film w tydzień: Kitamura Ryuhei – Aragami

i Tsutsumi Yukihiko – 2LDK

●

Kultowy gumowy jaszczur Godzilla a nowa technologia: Kitamura Ryuhei, Godzilla:

Final Wars

●

Japoński sposób na bezrobocie – gra w zabijanie: Fukasaku Kinji, Battle Royale

●

Samobójstwo – problemy z nadmiarem pracy, obowiązków, wymagań: Sono Shion,

Suicide Club

●

„Przeduchowienie”, czyli nadmiar duchów w Japonii; Nagae Toshikazu, Ghost System

lub Kurosawa Kiyoshi, Kairo lub Takeshi Miike, Yokai war

●

Fenomen J-horroru: Nakata Hideo, The Ring lub Shimizu Takashi, Ju-on

●

Samurajowie, mity i feminizm, globalizm popkultury: Kitamura Ryuhei, Sky high

●

Przykłady OAV, MVA, fragmenty gier komputerowych i video

●

Anime, fragmenty: Jigoku Shoujo, Bleach, Vampire Princess Miyu, Death Note.