PRAWO BUDOWLANE

Pojęcie PRAWO BUDOWLANE:

1. Ustawa Prawo budowlane z 07.07.1994 r.
2. Ustawa Prawo budowlane z 07.07.1994 r. oraz:

a) ustawy związane z ustawą Prawo budowlane,
b) akty wykonawcze do tej Ustawy (Rozporządzenia Ministrów),
c) niektóre przepisy Prawa cywilnego (Ustawa Kodeks Cywilny
z 23.04.1964).

GŁÓWNE CELE PRAWA BUDOWLANEGO („NOWEGO”):

1. Dostosowanie budownictwa w Polsce do nowych warunków ustrojowych
2. Zapewnienie BEZPIECZEŃSTWA i wymuszenie dobrego poziomu budownictwa
3. Usprawnienie procedur prawnych w Urzędach (wyeliminowanie „czarnych dziur” w przepisach prawnych),
4. Ograniczenie SAMOWOLI BUDOWLANEJ

USTAWA PRAWO BUDOWLANE z 07.07.1994 r.

(z późniejszymi zmianami), obowiązuje od 01.01.1995 r.

Ustawa Prawo budowlane funkcjonuje w oparciu o:
- akty wykonawcze do tej Ustawy (Rozporządzenia Ministrów),
- ustawy związane z Prawem budowlanym,
- niektóre przepisy Prawa cywilnego (Ustawa Kodeks Cywilny z 23.04.1964).

PODSTAWOWE AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE BUDOWNICTWA

Ustawy

1) Ustawa z 7 lipca 1994 r. PRAWO BUDOWLANE
2) Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
3) Ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych
4) Ustawa z 13 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa i urbanistów
5) Ustawa z 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych
6) Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami

Rozporządzenia wykonawcze do ustawy „Prawo budowlane”

1) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 września 2003 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w

budownictwie (Dz.U. z 2003 r. Nr 175, poz. 1704)

2) Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego 1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu

opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie (Dz.U. Nr 25, poz.
133)

3) Rozporządzenie Ministra Łączności z dnia 21 kwietnia 1995 r. w sprawie warunków technicznych zasilania energia

elektryczną obiektów budowlanych łączności (Dz.U. Nr 50, poz. 271)

4) Rozporządzenie Ministra Łączności z dnia 10 października 1995 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w

budownictwie telekomunikacyjnym (Dz.U. Nr 120, poz. 581 ze zm.)

5) Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 26 lutego 1996 r. w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 33, poz. 144
ze zm.)

6) Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 sierpnia 1996 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny

odpowiadać obiekty budowlane niebędące budynkami, służące obronności Państwa oraz ich usytuowanie (Dz.U. Nr 103,
poz. 477 ze zm.)

7) Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 20 grudnia 1996 r. w sprawie samodzielnych funkcji

technicznych w budownictwie w dziedzinie transportu kolejowego (Dz.U. z 1997 r. Nr 4, poz. 23 ze zm.)

8) Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 20 grudnia 1996 r. w sprawie

warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane gospodarki wodnej i ich usytuowanie (Dz.U. z
1997 r. Nr 21, poz. 111)

9) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków

technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 132, poz. 877)

10) Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 1 czerwca 1998 r. w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadać morskie budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dz.U. nr 101, poz. 645)

11) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 1998 r. w sprawie określenia wykazu

wyrobów budowlanych niemających istotnego wpływu na spełnianie wymagań podstawowych oraz wyrobów
wytwarzanych i stosowanych według uznanych zasad sztuki budowlanej (Dz.U. Nr 99, poz. 637)

2

12) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 1998 r. w sprawie systemów oceny

zgodności wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczanych do obrotu i
powszechnego stosowania w budownictwie (Dz.U. Nr 113, poz. 728)

13) Rozporządzenie Ministra Administracji i Spraw Wewnętrznych z dnia 5 sierpnia 1998 r. w sprawie aprobat i kryteriów

technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych (Dz.U. Nr 107, poz. 679 ze zm.)

14) Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 31 sierpnia 1998 r. w sprawie przepisów techniczno-

budowlanych dla lotnisk cywilnych (Dz.U. Nr 130, poz. 859 ze zm.)

15) Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998 r. w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 151, poz. 987)

16) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 września 1998 r. w sprawie ustalenia

geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz.U. Nr 126, poz. 839)

17) Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 43, poz. 430)

18) Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 marca 1999 r. w sprawie nadania statutu Głównemu Urzędowi

Nadzoru Budowlanego (Dz.U. Nr 24, poz. 216 ze zm.)

19) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków

technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (Dz.U. Nr 74, poz. 836)

20) Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych,

jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 63, poz. 735)

21) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny

odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich
usytuowanie (Dz.U. Nr 98, poz. 1067 ze zm.)

22) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 11 lipca 2001 r. w sprawie samodzielnych funkcji

technicznych w budownictwie, wykonywanych z użyciem materiałów wybuchowych (Dz.U. Nr 92, poz. 1026 ze zm.)

23) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny

odpowiadać sieci gazowe (Dz. U. Nr 97, poz. 1055)

24) Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 października 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim

powinny odpowiadać strzelnice garnizonowe oraz ich usytuowanie (Dz.U. Nr 132, poz. 1479)

25) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy

realizacji których jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego (Dz.U. Nr 138, poz. 1554)

26) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 16 stycznia 2002 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych

dotyczących autostrad płatnych (Dz.U. Nr 12, poz. 116)

27) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny

odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 ze zm.)

28) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 kwietnia 2002 r. w sprawie wzorów i sposobu prowadzenia centralnych

rejestrów osób posiadających uprawnienia budowlane, rzeczoznawców budowlanych oraz ukaranych z tytułu
odpowiedzialności zawodowej w budownictwie (Dz.U. Nr 62, poz. 565)

29) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki,

tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz.U. Nr
108, poz. 953)

30) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 9 października 2002 r. w sprawie szczegółowego trybu przeprowadzania

kontroli działania organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz wzoru protokołu kontroli i sposobu jego
sporządzania (Dz.U. Nr 194, poz. 1494)

31) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 1 grudnia 2002 r. w sprawie systemów oceny zgodności wyrobów

budowlanych oraz sposobu ich oznaczania znakowaniem CE (Dz.U. Nr 209, poz. 1779)

32) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lutego 2003 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących

członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek
(Dz.U. Nr 33, poz. 263)

33) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i

ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz.U. Nr 120, poz. 1126)

34) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie wzorów: wniosku o pozwolenie na budowę,

oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i decyzji o pozwoleniu na
budowę (Dz.U. Nr 120, poz. 1127)

35) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, do

użytkowania których można przystąpić po przeprowadzeniu przez właściwy organ obowiązkowej kontroli (Dz.U. Nr 120,
poz. 1128)

36) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie wzorów rejestrów: wniosków o pozwolenie

na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na budowę (Dz.U. Nr 120, poz. 1129 ze zm.)

37) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie wzoru i sposobu prowadzenia ewidencji

rozpoczynanych i oddawanych do użytkowania obiektów budowlanych (Dz.U. Nr 120, poz. 1130)

38) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie wzoru protokołu obowiązkowej kontroli

(Dz.U. Nr 132, poz. 1231)

3

39) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie warunków i trybu postępowania

dotyczącego rozbiórek oraz zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego (Dz.U. Nr 120, poz. 1131)

40) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 czerwca 2003 r. w sprawie stawki opłaty stanowiącej podstawę do

obliczania kary wymierzanej w wyniku obowiązkowej kontroli (Dz.U. Nr 120, poz. 1132)

41) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu

budowlanego (Dz.U. Nr 120, poz. 1133)

42) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie książki obiektu budowlanego (Dz.U. Nr 120, poz.

1134)

43) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie rozbiórek obiektów budowlanych wykonywanych

metodą wybuchową (Dz.U. Nr 120, poz. 1135)

44) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy

i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Ustawa Prawo budowlane normuje działalność obejmującą sprawy (Art. 1):
- projektowania,
- budowy,
- utrzymania,
- rozbiórki obiektów budowlanych
oraz
określa zasady działania organów administracji państwowej w tych dziedzinach.
(prawo administracyjne)
Zakres ustawy Prawo budowlane:

1. Przepisy ogólne
2. Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie
3. Prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego
4. Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych
5. Budowa i oddawanie do użytku obiektów budowlanych
6. Utrzymanie obiektów budowlanych
7. Katastrofa budowlana
8. Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego
9. Przepisy karne
10. Odpowiedzialność zawodowa w budownictwie

Podstawowe pojęcia stosowane w ustawie Prawo budowlane:

-

obiekt budowlany: budynek, budowla, obiekt małej architektury,

-

budynek: taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród
budowlanych oraz posiada fundamenty i dach,

-

budowla: każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak lotniska, drogi, mosty,
budowle ziemne, oczyszczalnie ścieków, kominy przemysłowe, itp.

-

obiekt małej architektury: niewielki obiekt, a w szczególności posągi, kapliczki, piaskownice, śmietniki itp.,

-

budynek mieszkalny jednorodzinny: budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie szeregowej lub grupowej,
służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza
się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o
powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku,

-

budowa: wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowa, rozbudowa lub nadbudowa
obiektu budowlanego,

-

pozwolenie na budowę: decyzja administracyjna zezwalająca na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub
wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego,

-

roboty budowlane: budowa, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu
budowlanego,

-

prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane: tytuł prawny wynikający z prawa własności,
użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego,
przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych,

-

dokumentacja budowy: pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem budowlanym, dziennik budowy,
protokoły odbiorów częściowych i końcowych, w miarę potrzeby, rysunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty
geodezyjne i książka obmiarów, a w przypadku realizacji obiektów metodą montażu – także dziennik montażu,

-

obszar oddziaływania obiektu: teren w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych,
wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu.

-

Etapy procesu budowlanego:

a) zakup działki (nabycie prawa do dysponowania
nieruchomością na cele budowlane),
b) opracowanie dokumentacji projektowej,

4

c) uzyskanie pozwolenia na budowę (lub zgłoszenie),
d) prowadzenie robót budowlanych (budowa),
e) przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego
(pozwolenie na użytkowanie, zgłoszenie zakończenia
budowy),
f) utrzymanie obiektu budowlanego,
g) zmiana funkcji użytkowej obiektu budowlanego
(ewentualnie),
h) rozbiórka obiektu budowlanego

Każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele
budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami (Art. 4).
Art. 5.
1. obiekt budowlany należy projektować i budować(…..), zapewniając:
1) Spełnienie wymagań podstawowych dotyczących:

a) bezpieczeństwa konstrukcji,
b) bezpieczeństwa pożarowego,
c) bezpieczeństwa użytkowania,
d) odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska,
e) ochrony przed hałasem i drganiami,
f) odpowiedniej charakterystyki energetycznej budynku oraz racjonalizacji użytkowania energii;

2) warunki użytkowe zgodne z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w zakresie:

a) zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz, odpowiednio do potrzeb, w energię cieplną i paliwa, przy założeniu

efektywnego wykorzystania tych czynników,

b) usuwania ścieków, wody opadowej i odpadów;

2a) możliwość dostępu do usług telekomunikacyjnych, w szczególności w zakresie szerokopasmowego dostępu do

Internetu;

3) możliwość utrzymania właściwego stanu technicznego;
4) niezbędne warunki do korzystania z obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego

przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich;

5) warunki bezpieczeństwa i higieny pracy;
6) ochronę ludności, zgodnie z wymaganiami obrony cywilnej;
7) ochronę obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów objętych ochroną konserwatorską;
8) odpowiednie usytuowanie na działce budowlanej;
9) poszanowanie, występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych interesów osób trzecich, w tym

zapewnienie dostępu do drogi publicznej;

10) warunki bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób przebywających na terenie budowy.

2. Obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz
utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości
użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z wymaganiami, o których mowa w ust. 1 pkt 1-
7.

3. Dla budynku oddawanego do użytkowania oraz dla budynku, lokalu mieszkalnego, a także części budynku stanowiącej
samodzielną całość techniczno-użytkową, w przypadkach, o których mowa w ust. 4, dokonuje się oceny charakterystyki
energetycznej w formie świadectwa charakterystyki energetycznej zawierającego określenie wielkości energii w kWh/m

2

/rok

niezbędnej do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem budynku, a także wskazanie możliwych do realizacji
robót budowlanych, mogących poprawić pod względem opłacalności ich charakterystykę energetyczną. Świadectwo
charakterystyki energetycznej ważne jest 10 lat.

Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość
techniczno-użytkową może sporządzać osoba, która:
1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
2) ukończyła, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym, co najmniej:

a) studia magisterskie albo
b) studia inżynierskie na kierunkach: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewnych;

3) nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi

pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;

4) posiada uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo

odbyła szkolenie i złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do spraw budownictwa,
gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.

Art. 6. Dla działek budowlanych lub terenów, na których jest przewidziana budowa obiektów budowlanych lub funkcjonalnie
powiązanych zespołów obiektów budowlanych, należy zaprojektować odpowiednie zagospodarowanie, zgodnie z
wymaganiami art. 5, zrealizować je przed oddaniem tych obiektów (zespołów) do użytkowania oraz zapewnić utrzymanie

5

tego zagospodarowania we właściwym stanie techniczno-użytkowym przez okres istnienia obiektów (zespołów)
budowlanych.
Art. 7.
1. Do przepisów techniczno-budowlanych zalicza się:
1) warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie, uwzględniające wymagania, o

których mowa w art. 5;

2) warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych.


2. Warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, określą, w drodze rozporządzenia:
1) minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej dla budynków oraz związanych z

nimi urządzeń;

2) właściwi ministrowie, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i

mieszkaniowej, dla obiektów budowlanych niewymienionych w pkt 1.

Art. 10. Wyroby wytworzone w celu zastosowania w obiekcie budowlanym w sposób trwały, o właściwościach użytkowych,
umożliwiających prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym spełnienie wymagań podstawowych, o
których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, można stosować przy wykonywaniu robót budowlanych wyłącznie, jeżeli wyroby te
zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z przepisami odrębnymi.

SAMODZIELNE FUNKCJE TECHNICZNE W BUDOWNICTWIE

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 września 2003 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w
budownictwie (Dz.U. z 2003 r. Nr 175, poz. 1704)
Przykłady samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie:
Projektant, kierownik budowy, inspektor nadzoru inwestorskiego, osoba kontrolująca stan techniczny obiektów
budowlanych, osoba kierująca produkcją konstrukcyjnych elementów budowlanych, rzeczoznawca budowlany.
Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie mogą sprawować osoby posiadające uprawnienia budowlane oraz będące
członkami PIIB.
Specjalności uprawnień budowlanych:
1) architektoniczna
2) konstrukcyjno-budowlana
2a) drogowa
2b) mostowa
2c) kolejowa
2d) wyburzeniowa
2e) telekomunikacyjna
3) (-)
4) instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych
5) instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych;
6) (-).

W ramach specjalności uprawnień mogą być wyodrębniane specjalizacje techniczno-budowlane. (po 5 latach od uzyskania
uprawnień).

Rzeczoznawca budowlany – 10 lat po uzyskaniu uprawnień budowlanych
Uprawnienia budowlane:
- do kierowania robotami budowlanymi (wykonawcze),
- do projektowania (projektowe).

Warunki uzyskania uprawnień wykonawczych bez ograniczeń:
1. Wykształcenie wyższe odpowiednie dla danej specjalności
2. Dwuletnia praktyka przy kierowaniu robotami budowlanymi pod nadzorem osoby posiadającej uprawnienia wykonawcze
bez ograniczeń
3. Pozytywnie zdany egzamin (PIIB)
4. Wpis do CRUB

Warunki uzyskania uprawnień projektowych bez ograniczeń:
1. Wykształcenie wyższe odpowiednie dla danej specjalności
2. Dwuletnia praktyka przy sporządzaniu projektów budowlanych pod nadzorem osoby posiadającej uprawnienia projektowe
bez ograniczeń
3. Roczna praktyka przy kierowaniu robotami budowlanymi pod nadzorem osoby posiadającej uprawnienia wykonawcze bez
ograniczeń
4. Pozytywnie zdany egzamin (PIIB)

6

5. Wpis do CRUB

OBOWIĄZKI UCZESTNIKÓW PROCESU BUDOWLANEGO

Uczestnicy procesu budowlanego, w rozumieniu ustawy Prawo budowlane:

a) inwestor,
b) inspektor nadzoru inwestorskiego,
c) projektant,
d) kierownik budowy.

Obowiązki inwestora:
Obowiązkiem inwestora jest zorganizowanie procesu budowy, z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a w szczególności zapewnienie:
1) opracowania projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych projektów,
2) objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy,
3) opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (BIOZ),
4) wykonania i odbioru robót budowlanych,
5) w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi,

nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.

Inwestor może ustanowić inspektora nadzoru inwestorskiego na budowie oraz może zobowiązać projektanta do

sprawowania nadzoru autorskiego.

Obowiązki projektanta
Do podstawowych obowiązków projektanta należy:
1) opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i

zagospodarowania terenu, w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, wymaganiami ustawy Prawo budowlane,
przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;

1a) zapewnienie, w razie potrzeby, udziału w opracowaniu projektu osób posiadających uprawnienia budowlane do

projektowania w odpowiedniej specjalności oraz wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez te osoby
opracowań projektowych, zapewniające uwzględnienie zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
w procesie budowy, z uwzględnieniem specyfiki projektowanego obiektu budowlanego;

1b)sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (BIOZ) ze względu na specyfikę projektowanego

obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;

2) uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w zakresie wynikającym z przepisów;
3) wyjaśnianie wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań;
3a) sporządzanie lub uzgadnianie indywidualnej dokumentacji technicznej,
4) sprawowanie nadzoru autorskiego na żądanie inwestora lub właściwego organu w zakresie:

a) stwierdzania w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem,
b) uzgadniania możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie,

zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego.

Projektant ma obowiązek zapewnić sprawdzenie projektu architektoniczno-budowlanego pod względem zgodności z

przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do projektowania bez
ograniczeń w odpowiedniej specjalności lub rzeczoznawcę budowlanego.

Projektant, a także sprawdzający, dołącza do projektu budowlanego oświadczenie o sporządzeniu projektu

budowlanego, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej.


Obowiązki kierownika budowy:

Do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy:

1) protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim

obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi
ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;

2) prowadzenie dokumentacji budowy;
3) zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego

w sposób zgodny z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami
bezpieczeństwa i higieny pracy;

3a)koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia:

a) przy opracowywaniu technicznych lub organizacyjnych założeń planowanych robót budowlanych lub ich

poszczególnych etapów, które mają być prowadzone jednocześnie lub kolejno,

b) przy planowaniu czasu wymaganego do zakończenia robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów;

3b)koordynowanie działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad bezpieczeństwa i

ochrony zdrowia

7

3c)wprowadzanie niezbędnych zmian w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wynikających z postępu wykonywanych

robót budowlanych;

3d)podejmowanie niezbędnych działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym;
4) wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne

zawiadomienie o tym właściwego organu;

5) zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu

wykonywania ich niezgodnie z projektem;

6) realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;
7) zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz

zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń
technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;

8) przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;
9) zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w

czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia.

Kierownik budowy jest obowiązany sporządzić lub zapewnić sporządzenie, przed rozpoczęciem budowy, planu

bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (BIOZ), uwzględniając specyfikę obiektu budowlanego i warunki prowadzenia robót
budowlanych, w tym planowane jednoczesne prowadzenie robót budowlanych i produkcji przemysłowej.

Obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego:

Do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy:

1) reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem i pozwoleniem

na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;

2) sprawdzanie jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych, a w szczególności zapobieganie

zastosowaniu wyrobów budowlanych wadliwych i niedopuszczonych do stosowania w budownictwie;

3) sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach

technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach
odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania;

4) potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń

budowy.

Łączenie funkcji kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego nie jest dopuszczalne.

PROJEKT BUDOWLANY

Projekt budowlany stanowi załącznik do wniosku o pozwolenie na budowę i podlega zatwierdzeniu w decyzji o

pozwoleniu na budowę.
Szczegółowe wymagania dotyczące sposobu sporządzenia projektu budowlanego zawarto w rozporządzeniu Ministra
Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego.

Elementy składowe Projektu Budowlanego:

a) projekt zagospodarowania działki lub terenu,
b) projekt architektoniczno-budowlany,
c) oświadczenia właściwych jednostek o zapewnieniu dostaw: energii elektrycznej, ciepła, gazu, wody, itd. oraz o

warunkach przyłączenia obiektu do w/w instalacji i do dróg lądowych,

d) w zależności od potrzeb, wyniki badań geologiczno-inżynierskich oraz geotechniczne warunki posadowienia

obiektów budowlanych.

Projekt zagospodarowania działki lub terenu, sporządzony na aktualnej mapie obejmuje:

-

określenie granic działki lub terenu,

-

obrys i układ istniejących i projektowanych

obiektów budowlanych,
-

sieci uzbrojenia terenu,

-

sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków,

-

układ komunikacyjny i układ zieleni, ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych

i wzajemnych odległości obiektów, w nawiązaniu do
istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich.

Projekt architektoniczno-budowlany określa:

-

funkcję, konstrukcję i formę obiektu budowlanego,

-

charakterystykę energetyczną i ekologiczną,

-

proponowane niezbędne rozwiązania techniczne

i materiałowe,
-

zasady nawiązania do otoczenia,

-

opis dostępności dla osób niepełnosprawnych.

wymagania formalne: język polski, oznaczenia według PN, format A4, oprawa uniemożliwiająca dekompletację

8

Projekt budowlany podlega zatwierdzeniu w decyzji o pozwoleniu na budowę.

POSTĘPOWANIE POPRZEDZAJĄCE ROZPOCZĘCIE ROBÓT BUDOWLANYCH

Pozwolenie na budowę, zgłoszenie budowy obiektu budowlanego

Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę lub na

podstawie zgłoszenia (Art. 28).

Zgłoszenie budowy obiektu budowlanego

Obiekty budowlane o prostej konstrukcji i niewielkich wymiarach wymagają zgłoszenia budowy. Nie wymagają pozwolenia na
budowę.

W zgłoszeniu należy określić: rodzaj obiektu, sposób wykonania robót oraz termin rozpoczęcia robót.

Załączniki do zgłoszenia budowy obiektu budowlanego:

-

szkice, rysunki,

-

oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,

-

projekt zagospodarowania działki,

-

ewentualne uzgodnienia i opinie.

Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia

właściwy organ nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji.
Zgłoszenie jest ważne do 2 lat od deklarowanej daty rozpoczęcia robót budowlanych.

Pozwolenie na budowę

Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub

zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu.
Załączniki do wniosku o pozwolenie na budowę:

-

4 egz. projektu budowlanego wraz z niezbędnymi opiniami i uzgodnieniami oraz zaświadczenie o uprawnieniach
budowlanych projektanta,

-

oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,

-

decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (jeśli jest wymagana – gdy nie ma Miejscowego Planu
Zagospodarowania Przestrzennego),

-

specjalistyczne opinie (np. dla obiektów budowlanych zakładów chemicznych, energetyki, itp.).

W decyzji o pozwoleniu na budowę właściwy organ, w razie potrzeby:

-

określa szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych,

-

określa czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych,

-

określa terminy rozbiórki obiektów tymczasowych,

-

określa szczegółowe wymagania dotyczące nadzoru na budowie,

-

nakłada obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie, jeżeli jest to uzasadnione względami bezpieczeństwa ludzi
lub mienia, bądź ochrony środowiska.

Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 3 lat od dnia, w

którym decyzja ta stała się ostateczna lub budowa została przerwana na dłużej niż 3 lata.

Nie wydaje się pozwolenia na budowę w przypadku rozpoczęcia robót budowlanych.

BUDOWA I ODDAWANIE DO UŻYTKU OBIEKTU BUDOWLANEGO

Rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie budowy.

Pracami przygotowawczymi są:
1) wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie;
2) wykonanie niwelacji terenu;
3) zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów;
4) wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy.

Prace przygotowawcze mogą być wykonywane tylko na terenie objętym pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem.

Inwestor jest obowiązany zawiadomić o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, na które jest wymagane
pozwolenie na budowę, właściwy organ oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z
projektem, co najmniej na 7 dni przed ich rozpoczęciem, dołączając na piśmie:

9

1) oświadczenie kierownika budowy (robót), stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz

przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi), a także zaświadczenie, o którym mowa w art. 12 ust.
7;

2) w przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego - oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego, stwierdzające

przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, a także zaświadczenie, o
którym mowa w art. 12 ust. 7;

3) informację zawierającą dane zamieszczone w ogłoszeniu (bioz)

Rozpoczęcie dostaw energii, wody, ciepła lub gazu na potrzeby budowy może nastąpić jedynie po okazaniu wymaganego
pozwolenia na budowę lub zgłoszenia.



Kierownik budowy (robót) jest obowiązany:
1) prowadzić dziennik budowy lub rozbiórki;
2) umieścić na budowie lub rozbiórce, w widocznym miejscu, tablicę informacyjną oraz ogłoszenie zawierające dane

dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia;

3) odpowiednio zabezpieczyć teren budowy (rozbiórki).

Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do budowy lub rozbiórki obiektów, dla których nie jest wymagane pozwolenie na budowę,
z wyjątkiem budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 19. Właściwy organ może wyłączyć, w drodze decyzji, stosowanie
tych przepisów również w stosunku do innych obiektów, jeżeli jest to uzasadnione nieznacznym stopniem skomplikowania
robót budowlanych lub innymi ważnymi względami.

3a. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, stosuje się do budowy lub rozbiórki, na której przewiduje się

prowadzenie robót budowlanych trwających dłużej niż 30 dni roboczych i jednoczesne zatrudnienie co najmniej 20
pracowników albo na których planowany zakres robót przekracza 500 osobodni.

Przy prowadzeniu robót budowlanych, do kierowania którymi jest wymagane przygotowanie zawodowe w specjalności
techniczno-budowlanej innej niż posiada kierownik budowy, inwestor jest obowiązany zapewnić ustanowienie kierownika
robót w danej specjalności.
Obiekty budowlane wymagające pozwolenia na budowę podlegają geodezyjnemu wyznaczeniu w terenie, a po ich
wybudowaniu - geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej, obejmującej położenie ich na gruncie.

Obiekty lub elementy obiektów budowlanych, ulegające zakryciu, wymagające inwentaryzacji podlegają inwentaryzacji przed
ich zakryciem.

Dziennik budowy stanowi urzędowy dokument przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w
toku wykonywania robót i jest wydawany odpłatnie przez właściwy organ.

Przed rozpoczęciem robót budowlanych należy dokonać w dzienniku budowy wpisu osób, którym zostało powierzone
kierownictwo, nadzór i kontrola techniczna robót budowlanych. Osoby te są obowiązane potwierdzić podpisem przyjęcie
powierzonych im funkcji.
W razie potrzeby projektant powinien sporządzić i instrukcję eksploatacji obiektu (zasady włączania i wyłączania z
eksploatacji, kontrola stanu technicznego, konserwacja bieżąca, remonty kapitalne, stany awaryjne obiektu, katastrofa
budowlana).

SAMOWOLA BUDOWLANA

Samowolą budowlaną jest obiekt budowlany będący w budowie lub wybudowany bez wymaganego zgłoszenia lub
pozwolenia na budowę.
Art. 48.
1. Właściwy organ nakazuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego, lub jego części,
będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę.
2. Jeżeli budowa, o której mowa w ust. 1:
1) jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności:

a) ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo
b) ustaleniami ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku

obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,

2) nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu

budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem

- właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych.

3. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 2, ustala się wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy oraz
nakłada obowiązek przedstawienia, w wyznaczonym terminie:

10

1) zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego

miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego;

2) dokumentów, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 oraz ust. 3; do projektu architektoniczno-budowlanego nie

stosuje się przepisu art. 20 ust. 3 pkt 2.

4. W przypadku niespełnienia w wyznaczonym terminie obowiązków, o których mowa w ust. 3, stosuje się przepis ust. 1.
5. Przedłożenie w wyznaczonym terminie dokumentów, o których mowa w ust. 3, traktuje się jak wniosek o

zatwierdzenie projektu budowlanego i pozwolenie na wznowienie robót budowlanych, jeżeli budowa nie została zakończona.

Warunek legalizacji samowoli budowlanej

Jeżeli budowany lub wybudowany bez pozwolenia lub zgłoszenia obiekt budowlany nie narusza przepisów o

planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności ustaleń obowiązującego Miejscowego Planu
Zagospodarowania Przestrzennego oraz jest zgodny z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, to można dokonać
legalizacji takiej samowoli budowlanej.
Załączniki do wniosku o legalizację samowoli budowlanej:

-

4 egz. projektu budowlanego,

-

oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,

-

zaświadczenie właściwego organu o zgodności obiektu z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, a w szczególności z ustaleniami Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego,

-

opłata legalizacyjna (500 zł ∙ k ∙ w) 50

Ponadto należy uzyskać pozwolenie na użytkowanie po obowiązkowej kontroli na budowie.


Zgłoszenie zmian konstrukcyjnych w trakcie budowy obiektu budowlanego.

POZWOLENIE NA UŻYTKOWANIE, ZAWIADOMIENIE O ZAKOŃCZENIU BUDOWY OBIEKTU BUDOWLANEGO

Do legalnego rozpoczęcia użytkowania obiektu budowlanego, po zakończeniu jego budowy, można przystąpić

jedynie po:

a) zgłoszeniu zakończenia budowy obiektu budowlanego,
lub
b) uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego.

a) Zgłoszenie zakończenia budowy obiektu budowlanego

Do użytkowania obiektu budowlanego, który w pozwoleniu na budowę nie ma wymogu uzyskania pozwolenia na

użytkowanie (np. budynki jednorodzinne), można przystąpić po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu budowy,
jeżeli organ ten w terminie 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia nie wniesie sprzeciwu (w drodze decyzji).

Zawiadomieniu o zakończeniu budowy podlegają także obiekty budowlane, które nie wymagają pozwolenia na

budowę, a jedynie zgłoszenie budowy.

Załączniki do zawiadomienia o zakończeniu robót budowlanych obiektu budowlanego:

-

oryginał dziennika budowy,

-

oświadczenie kierownika budowy o: zgodności wykonania obiektu z projektem, pozwoleniem na budowę i
przepisami, o doprowadzeniu do należytego stanu terenu budowy,

-

protokoły badań i sprawdzeń,

-

geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza,

-

charakterystyka energetyczna i ekologiczna.

b) Pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego
Wymóg uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego występuje gdy:

1) nałożono taki obowiązek w decyzji o pozwoleniu na budowę,

2) obiekt wykonano z naruszeniem warunków określonych w
pozwoleniu na budowę,

3) realizowana jest legalizacja samowoli budowlanej,
4) rozpoczęcie eksploatacji obiektu ma nastąpić przed
zakończeniem całości robót.

Inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego,

jest obowiązany zawiadomić organy:

a) Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
b) Państwowej Straży Pożarowej,

o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania.

11

Załączniki do zawiadomienia o zakończeniu robót budowlanych lub do wniosku o pozwolenie na użytkowanie obiektu
budowlanego:

-

oryginał dziennika budowy,

-

oświadczenie kierownika budowy o: zgodności wykonania obiektu z projektem, pozwoleniem na budowę i
przepisami, o doprowadzeniu do należytego stanu terenu budowy,

-

protokoły badań i sprawdzeń,

-

geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza.

-

kopia świadectwa charakterystyki energetycznej budynku,

-

potwierdzenie odbioru wykonanych przyłączy,

-

oświadczenie o braku sprzeciwu PIS i PSP.

Właściwy organ wydaje decyzję o pozwoleniu na użytkowanie obiektu po obowiązkowej kontroli na budowie.

ZMIANA SPOSOBU UŻYTKOWANIA OBIEKTU BUDOWLANEGO

Obiekt budowlany należy użytkować zgodnie z jego przeznaczeniem. Zmiana sposobu użytkowania obiektu lub jego

części wymaga uprzedniego zgłoszenia właściwemu organowi.

Przez zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części rozumie się w podjęcie bądź zaniechanie w

obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy,
zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń.

Wymagania dotyczące zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego reguluje Rozporządzenie Ministra

Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie warunków i trybu postępowania dotyczącego rozbiórek oraz zmiany
sposobu użytkowania obiektu budowlanego.

W zgłoszeniu należy określić dotychczasowy i zamierzony sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

Załączniki do zgłoszenia:
1) opis i rysunek określający usytuowanie obiektu budowlanego w stosunku do granic nieruchomości i innych obiektów

budowlanych istniejących lub budowanych na tej i sąsiednich nieruchomościach, z oznaczeniem części obiektu
budowlanego, w której zamierza się dokonać zmiany sposobu użytkowania;

2) zwięzły opis techniczny, określający rodzaj i charakterystykę obiektu budowlanego oraz jego konstrukcję, wraz z danymi

techniczno-użytkowymi, w tym wielkościami i rozkładem obciążeń, a w razie potrzeby, również danymi
technologicznymi;

3) oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
4) zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności zamierzonego sposobu użytkowania obiektu

budowlanego z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ostateczną
decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego;

5) w przypadku zmiany sposobu użytkowania, które może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa - ekspertyzę

techniczną, wykonaną przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności;

6) w zależności od potrzeb - pozwolenia, uzgodnienia lub opinie wymagane odrębnymi przepisami.

Zgłoszenia należy dokonać przed wprowadzeniem zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

Zmiana sposobu użytkowania może nastąpić, jeżeli w terminie 30 dni, od dnia doręczenia zgłoszenia, właściwy organ, nie
wniesie sprzeciwu w drodze decyzji i nie później niż po upływie 2 lat od doręczenia zgłoszenia.

ROZBIÓRKA OBIEKTU BUDOWLANEGO

Rozbiórka obiektu budowlanego wymaga zgłoszenia lub uzyskania pozwolenia na rozbiórkę.

Obiekty budowlane niewymagające pozwolenia na rozbiórkę (tylko zgłoszenie):

-

budynki i budowle – nie wpisane do rejestru zabytków – o wysokości poniżej 8 m, jeżeli ich odległość od granicy
działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości,

-

obiekty, na budowę których nie jest wymagane pozwolenie na budowę.

Załączniki do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę obiektu budowlanego:

-

zgoda właściciela obiektu budowlanego,

-

szkic usytuowania obiektu budowlanego,

-

opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych,

-

opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia,

-

opinie i uzgodnienia wymagane przepisami szczególnymi,

-

projekt rozbiórki obiektu (w zależności od potrzeb). MW

12

UTRZYMANIE OBIEKTÓW BUDOWLANYCH

Obowiązki właściciela obiektu budowlanego:
1. Użytkować obiekt budowlany zgodnie z przeznaczeniem
2. Utrzymywać obiekt budowlany w należytym stanie technicznym
i estetycznym,
3. Wykonywać przeglądy techniczne 1-roczne i 5-letnie. Kontrole przeprowadzają osoby posiadające uprawnienia budowlane
w odpowiedniej specjalności.
4. Prowadzić Książkę Obiektu Budowlanego,
5. Przechowywać dokumentację techniczną obiektu budowlanego.

KATASTROFA BUDOWLANA

Katastrofą budowlaną jest niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu budowlanego lub jego części, a także
konstrukcyjnych elementów rusztowań, elementów urządzeń formujących, ścianek szczelnych i obudowy wykopów.
Postępowanie wyjaśniające w sprawie przyczyn katastrofy budowlanej prowadzi właściwy organ nadzoru budowlanego.
Obowiązki kierownika budowy, właściciela, zarządcy lub użytkownika w razie wystąpienia katastrofy budowlanej:
- zorganizować doraźną pomoc poszkodowanym i przeciwdziałać
rozszerzaniu się skutków katastrofy,
- zabezpieczyć miejsce katastrofy przed zmianami
uniemożliwiającymi określenie przyczyn wystąpienia katastrofy,
- niezwłocznie zawiadomić o katastrofie:
a) nadzór budowlany, prokuratora, Policję,
b) inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta
jeśli katastrofa nastąpiła w trakcie budowy.

ADMINISTRACJA PUBLICZNA W DZIEDZINIE BUDOWNICTWA

Główna rola: kontrola przestrzegania prawa budowlanego.
Organy administracji publicznej w dziedzinie budownictwa
- administracja architektoniczno-budowlana,
- nadzór budowlany.

Zadania administracji architektoniczno-budowlanej wykonują:
- starosta - I instancja: wydawanie pozwoleń na budowę, przyjmowanie zgłoszeń budowy, wydawanie pozwoleń na zmianę
sposobu użytkowania obiektu budowlanego, prowadzenie rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i rejestru decyzji o
pozwoleniu na budowę. Wydział Architektury i Urbanistyki UM Krakowa
- wojewoda,
- Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Zadania nadzoru budowlanego wykonują:
- Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego,
- wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru
budowlanego,
- Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego GINB jest centralnym organem administracji rządowej w sprawach administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego.
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wykonuje swoje zadania przy pomocy Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego
GUNB.

Obowiązki nadzoru budowlanego:
- nadzór nad przestrzeganiem Prawa budowlanego,
- wydawanie decyzji administracyjnych w sprawach określonych przez Prawo budowlane,
- badanie przyczyn powstawania katastrof budowlanych,
- prowadzenie ewidencji rozpoczynanych i oddawanych do użytkowania
obiektów budowlanych

Uprawnienia inspektorów Nadzoru Budowlanego:
- prawo wstępu do każdego obiektu budowlanego, na teren
budowy, zakładu pracy i składu materiałów budowlanych,
- prawo żądania informacji i udostępnienia dokumentacji,
- prawo wstrzymania budowy.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA W BUDOWNICTWIE

Od kary grzywny do 2 lat pozbawienia wolności.

13

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZAWODOWA W BUDOWNICTWIE

Dotyczy osób sprawujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie.
Od upomnienia do pozbawienia uprawnień budowlanych do 5 lat z koniecznością powtórnego zdawania egzaminu na
uprawnienia.