WYDZIAŁ PROMOCJI HANDLU I INWESTYCJI
KONSULAT GENERALNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
W KALININGRADZIE-FEDERACJA ROSYJSKA
PRZEWODNIK DLA PRZEDSIĘBIORCY
PO OBWODZIE KALININGRADZKIM
FEDERACJI ROSYJSKIEJ
WYDANIE DRUGIE
Kaliningrad 2012
SPIS TREŚCI:
I
HISTORIA KALININGRADU I OBWODU KALININGRADZKIEGO
5-6
II
INFORMACJA OGÓLNA
7-8
III
MIASTA OBWODU KALINGRADZKIEGO
9-10
IV
PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY
11
V
SYSTEM ORGANÓW WŁADZY PAŃSTWOWEJ
W OBWODZIE KALININGRADZKIM
12
VI
URZĄD GUBERNATORA OBWODU KALININGRADZKIEGO
13
VII
RZĄD OBWODU KALININGRADZKIEGO
14-15
VIII
POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE
16-18
IX
KALININGRAD – OBWÓD KALININGRADZKI
19-27
X
PRZEWODNIK INFORMACYJNY
28-29
XI
WYBRANE INFORMACJE O WYMIANIE HANDLOWEJ
30-31
XII
WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA
32-33
XIII
WAŻNIEJSZE WYDARZENIA, KTÓRE ZORGANIZOWAŁ WYDZIAŁ
W OKRESIE OD STYCZNIA 2011 ROKU DO LIPCA 2012 ROKU
34
XIV
WAŻNIEJSZE PROJEKTY INWESTYCYJNE I PLATFORMY INNOWACYJNE
ORAZ STREFY PRZEMYSŁOWE W OBWODZIE KALININGRADZKIM
35
XV
MAŁY RUCH GRANICZNY
36-37
XVI
UNIA CELNA ROSJA –BIAŁORUŚ –KAZACHSTAN
38-39
XVII
SPECJALNA STREFA EKONOMICZNA
40-42
XVIII
REGULACJE PRAWNE I POBYTOWE
43-48
XIX
SYSTEM PODATKOWY
49-52
XX
REJESTRACJA SPÓŁEK Z KAPITAŁEM ZAGRANICZNYM
I WSPÓLNYCH PRZEDSIĘBIORSTW
53-54
XXI
INWESTOR ZAGRANICZNY
55-56
XXII
WSPÓLNE PRZEDSIĘBIORSTWA
57
XXIII
OPODATKOWANIE PRZEDSIĘBIORSTW Z INWESTYCJAMI
ZAGRANICZNYMI
58-60
XXIV
FORMY NABYCIA ZIEMI DLA INWESTORÓW ZAGRANICZNYCH
I OBYWATELI FEDERACJI ROSYJSKIEJ
61-64
XXV
CERTYFIKACJA W SPECJALNEJ STREFIE EKONOMICZNEJ (SSE)
W OBWODZIE KALININGRADZKIM
65-67
XXVI
INFORMATOR BIZNESOWY
68-70
XXVII
INSTRUMENTY WSPIERANIA EKSPORTU
71-83
XXVIII
NOTATKI
84
5
H
istoryczna nazwa
miasta – Köenigs-
berg. Historia Ko-
enigsbergu rozpoczyna się w
1255 roku, kiedy Krzyżacy na
brzegu rzeki Pregel wznoszą
zamek i nadają mu nazwę „Ko-
enigsberg”, czyli Góra Królew-
ska. W początkach średnio-
wiecza obszar dzisiejszego
obwodu jest zamieszkiwany
przez bałtyckich Prusów, któ-
rzy w XIII wieku zostają podbi-
ci przez Krzyżaków. W wyniku
germanizacji oraz osadnictwa
niemieckiego w XVI wieku te-
ren dzisiejszego obwodu staje
się obszarem zamieszkanym
przede wszystkim przez lud-
ność niemiecką. Nadchodzi
jednak II połowa wieku XVIII, wtedy to Królewiec
(Köenigsberg) po raz pierwszy trafia w ręce Ro-
sji. W 1755 roku caryca Elżbieta ogłasza Prusy
Wschodnie prowincją rosyjską i nazywa je Nową
Rosją. Nie na długo jednak, bo chociaż król pruski
pogodził się już z myślą o utracie tych ziem to w
roku 1762 niespodziewany, a korzystny dla niego
zwrot w sytuacji międzynarodowej, doprowadza
do powrotu Królewca do Niemiec.
W
1945 roku, tuż po zakończeniu II wojny świa-
towej Królewiec drugi raz wraz z arbitralnie okre-
ślonym zapleczem zostaje przejęty przez Rosjan a
dokładniej przez ZSRR. Na konferencji w Poczda-
mie, po klęsce Niemiec, strony zwycięskie godzą
się oddać miasto pod zarząd Związku Radzieckie-
go – do czasu podpisania formalnego porozumie-
nia międzynarodowego, w którym zostanie osta-
tecznie określony status tego obszaru. W związku
z zimną wojną międzynarodowa umowa z Niem-
cami podpisana zostaje dopiero w roku 1990,
I. HISTORIA KALININGRADU
I OBWODU KALININGRADZKIEGO
kiedy to Niemcy oficjalnie zrzekły się pretensji do
tego terytorium.
P
od koniec II wojny światowej obwód zajęła Ar-
mia Czerwona. Stolica niemieckiej prowincji Pru-
sy Wschodnie zdobyta została po długim oblęże-
niu 9 kwietnia 1945. Po wojnie, na mocy traktatu
poczdamskiego prowincja została zlikwidowana,
a jej obszar podzielono pomiędzy Polskę i ZSRR.
Związek Radziecki otrzymał ok. 1/3 ziem byłych
Prus Wschodnich; tereny te stanowią obecnie
obszar obwodu. Zaraz po zajęciu tych ziem przez
ZSRR powstał na ich obszarze Königsbergski Spe-
cjalny Okręg Wojskowy (ros. Кёнигсбергский
особый военный округ), który, wbrew nazwie,
zajmował się także administrowaniem i sprawa-
mi cywilnymi. Formalnie obwód został utworzony
7 kwietnia 1946 jako część terytorium Rosyjskiej
Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radziec-
kiej (w ramach ZSRR), pod nazwą „obwód kró-
lewiecki” (Кёнигсбергская область). W wyniku
Kaliningrad przed II wojną światową – Port rzeczny
6
zmiany nazwy miasta z Królewiec na Kaliningrad
(4 lipca 1946), powstał obwód kaliningradzki. W
tym samym czasie dokonano zmian nazw prak-
tycznie wszystkich miejscowości w obwodzie. Już
w sierpniu tego samego roku rozpoczął się pro-
ces aktywnego masowego napływu ludzi z 27 ob-
wodów Rosji, 8 obwodów Białorusi i 4 Republik
Autonomicznych ZSRR. To zadecydowało o wielo-
narodowej strukturze ludności regionu. Do roku
1947 praktycznie cała niemiecka ludność została
wysiedlona; na obszarze tym osiedlili się osadnicy
z różnych części ZSRR, głównie jednak Rosjanie.
P
o wysiedleniu Niemców obwód kaliningradzki,
aż do roku 1991 pozostawał zamknięty dla cu-
dzoziemców, był całkowicie odizolowany od Za-
chodu. Połączenia lotnicze prowadziły wyłącznie
w kierunku wschodnim, do portu zawijały tylko
statki radzieckie, a wiele międzynarodowych
szlaków kolejowych i drogowych urywało się na
granicy z Polską. Taka sytuacja uwarunkowana
była strategicznym znaczeniem obwodu, jako
miejsca stacjonowania floty bałtyckiej ZSRR oraz
sił lądowych i powietrznych państwa.
D
o końca lat osiemdziesiątych obwód kalinin-
gradzki, stanowiąc najbardziej na zachód wysu-
niętą i silnie zmilitaryzowaną część RFSRR, oddzie-
loną od niej terytoriami Republik wchodzących w
skład jednego państwa federacyjnego, pozosta-
wał tematem tabu tak, jak gdyby „nie istniał” na
mapie politycznej. Sytuacja tego obszaru zaczęła
się gwałtownie zmieniać na przełomie lat osiem-
dziesiątych i dziewięćdziesiątych. Rozpad ZSRR
sprawił, że region, który przez dziesięciolecia był
zamkniętą bazą wojskową, ponownie znalazł się
w centrum dyskusji politycznych. Po odzyskaniu
niepodległości przez Litwę, obwód został oddzie-
lony od Rosji najpierw jednym, a następnie kil-
koma państwami (Łotwa i Białoruś). Ostateczne
wydzielenie obwodu ukształtowało się 8 grudnia
1991 roku, kiedy przestał istnieć ZSRR.
1
kwietnia 2006 weszła w życie ustawa o Spe-
cjalnej Strefie Ekonomicznej. „Ustawa Federal-
na Federacji Rosyjskiej z dnia 10 stycznia 2006 r.
№ 16 – ФЗ „O Specjalnej Strefie Ekonomicznej
w obwodzie kaliningradzkim”. Obecnie admi-
nistracja prezydencka w okresie rządów Władi-
mira Putina i Dimitrija Miedwiediewa realizuje
pragmatyczne podejście do eksklawy, próbując
uczynić ją obszarem ożywionej współpracy mię-
dzynarodowej.
Kaliningrad przed II wojna światową – Centrum
31 tys. i Gusiew – 28 tys. Ludność Obwodu liczy
ok. 950 tys. osób. Gęstość zaludnienia wynosi
62 osoby na km². Na terenie obwodu zamiesz-
kują następujące narodowości: Rosjanie 78%,
Białorusini 7.7%, Ukraińcy 7.4%, Litwini 1.9%,
Ormianie 0.9%, Niemcy 0.6% i Polacy 0.5%. Na
pozostałych kilka procent składają się przed-
stawiciele 97 narodowości. Językiem urzędo-
wym jest rosyjski. Znajomość języków obcych
FederaCja rosyjsKa
(OBWÓD KALININGRADZKI)
O
ficjalna nazwa państwa to Federacja
Rosyjska (Rossijska Federacja). Obwód
kaliningradzki (Kaliningradskaja obłast)
jest najmniejszym obwodem autonomicznym
Rosji (0.1 % powierzchni całej Federacji). Sto-
licą obwodu jest Kaliningrad. Obwód zajmuje
powierzchnię 15 096 km². Głównymi miastami
są: Kaliningrad – 423 tys. mieszkańców, Sowieck
– 43 tys., Czerniachowsk, 43 tys., Bałtijsk –
II. INFORMACJA OGÓLNA
dzisiejsze centrum Kaliningradu
7
8
wśród mieszkańców tego regionu jest znikoma.
Praktycznie wszystkie napisy informacyjne wy-
stępują wyłącznie w języku rosyjskim. Także w
hotelach, restauracjach, na dworcach brak jest
możliwości uzyskania informacji w innym języku
niż rosyjski. Według danych Państwowej Staty-
styki FR w obwodzie kaliningradzkim jest 65 %
prawosławnych, 15% katolików, resztę stanowią
ateiści. Świętem narodowym jest 12 czerwca –
Dzień Konstytucji. Jednostką monetarną jest 1
Herb obwodu
kaliningradzkiego
Flaga obwodu
kaliningradzkiego
rubel rosyjski (RUR) = 100 kopiejek. Waluta ro-
syjska jest wymieniana w krajach WNP oraz kan-
torach wielu innych państw.
o
bwód kaliningradzki, którego centrum admi-
nistracyjnym jest miasto Kaliningrad, leży na
południowym wybrzeżu Morza Bałtyckiego i
jest zachodnim regionom Rosji. Obwód zajmu-
je obszar 15 096 km² (ok. 13 300 km² bez po-
wierzchni zatok morskich) i położony jest nad
Bałtykiem. To najdalej na zachód wysuniętym
region Rosji. Teren obwodu oddzielony jest od
reszty kraju obszarami niepodległych państw i
pozbawiony łączności lądowej z główną częścią
państwa rosyjskiego i jako taki jest pół-enklawą.
Geopolityczna pozycja obwodu sprawia, że jest
on zupełnie unikalnym dla Rosji i jedynym pod-
miotem Federacji Rosyjskiej (FR), całkowicie od-
dzielonym od reszty kraju przez granice lądowe
państw oraz międzynarodowe granice morskie.
K
aliningrad – to administracyjne, przemysłowe,
handlowe, naukowe i kulturalne centrum ob-
wodu kaliningradzkiego. Miasto położone jest
w regionie Morza Bałtyckiego, który obejmuje,
oprócz północno-zachodniej Rosji, terytorium
krajów bałtyckich, Finlandię, Szwecję, Danię,
Polskę i Niemcy. W promieniu 1200 km poło-
żone są stolice Polski, Szwecji, Danii, Norwegii,
Litwy, Łotwy i innych państw europejskich. Od-
ległość do Moskwy wynosi 1289 km, do Wilna
(Litwa) – 350 km, do Rygi (Łotwa) – 390 km, do
Warszawy (Polska) – 400 km, do Mińska (Biało-
ruś) 550 km, do Kopenhagi (Dania) – 600 km, do
Oslo (Norwegia) – 850 km.
K
aliningrad jest ważnym węzłem komunikacyj-
nym w regionie. Kompleks transportowy obej-
muje transport kolejowy, lotniczy, wodny i sa-
mochodowy. Powierzchnia terenu miasta równa
się 22.303 ha, w tym: lasy – 1435 ha, grunty rol-
ne – 4448 ha, tereny pod wodą i bagna – 3631
ha. W Kaliningradzie mieszka 423 tysiące osób.
Powierzchnia
15 096 km²
Populacja (2010)
• liczba ludności
941 500
strefa czasowa
1 rosyjska strefa cza-
sowa, czas moskiew-
ski-1, UTC+3
Państwo
Rosja
stolica
Kaliningrad
9
III. MIASTA OBWODU
KALININGRADZKIEGO
Sowieck
Советск
Tylża
Tilsit
Tilžė
43.048
Swietłyj
Светлый
Buda
Zimmerbude
Cimerbūdė
21.805
Swietłogorsk
Светлогорск
Ruszowice,
Ruskowo
Rauschen
Rūsiai, Raušiai,
Rūšiai
10.918
Czerniachowsk
Черняховск
Wystruć
Insterburg
Įsrutis
41.680
Gwardiejsk
Гвардейск
Tapiawa
Tapiau
Sugubriai,
Tepliuva, Tepliav
13.552
Nieman
Неман
Ragneta
Ragnit
Ragainė
12.320
Bałtijsk
Балтийск
Piława
Pillau
Piliava, Piluv
33.255
Zielenogradsk
Зеленоградск
Koronowo
Cranz
Krantas
12.266
Pionierskij
Пионерский
Kurowo
Neukuhren
Kuršiai
11.761
Kaliningrad
Калининград
Królewiec
Königsberg
Karaliaučius
423.000
Gusiew
Гусев
Gąbin
Gumbinnen
Gumbinė
28.051
Gurjewsk
Гурьевск
Nowotki
Neuhausen
Noihauzenas
11.132
10
Polessk
Полесск
Labiawa
Labiau
Labguva
7.570
Jantarnyj
*
Янтарный
Palmnik
Palmnicken
Palmininkai,
Palvininkai
5.346
Ładuszkin
Ладушкин
Ludwikowo
Ludwigsort
Liudvigsorta
3.802
Primorsk
*
Приморск
Rybaki
Fischhausen
Žuvininkai
2.118
Żeleznodorożnyj
*
Железнодорожный
Gierdawy
Gerdauen
Girdava
2.857
Krasnoznamiensk
Краснознаменск
Łoździenie
Lasdehnen
Lazdėnai
3.518
Sławsk
Славск
Jędrzychowo
Heinrichswalde
Gastos
4.979
Niestierow
Нестеров
Stołupiany
Ebenrode
d. Stallupönen
Stalupénai
4.889
Prawdinsk
Правдинск
Frydląd, Frydland
Friedland in
Ostpreußen
Romuva
4.439
Mamonowo
Мамоново
Świętomiejsce
Heiligenbeil
Šventapilė
7.500
Oziorsk
Озёрск
Darkiejmy
Darkehme
Darkiemis
5.357
Bagrationowsk
Багратионовск
Pruska, Iława,
Iławka
Preußisch, Eylau
Ylava, Prūsų,
Ylava, Yluva
6.773
nazwa rosyjska
nazwa polska
nazwa niemiecka
nazwa litewska
*
– osiedle typu miejskiego
liczba mieszkańców (2006-01-01)
11
IV. PODZIAŁ
ADMINISTRACYJNY
rejon swietłogorski
Liczba mieszkańców:
11.054
Ośrodek administracyjny
Swietłogorsk
Rejon zielenogradski
Liczba mieszkańców:
32.223
Ośrodek administracyjny
Zielenogradsk
rejon sławski
Liczba mieszkańców:
21.342
Ośrodek administracyjny
Sławsk
rejon krasnoznamieński
Liczba mieszkańców:
12.389
Ośrodek administracyjny
Krasnoznamiensk
rejon gusiewski
Liczba mieszkańców:
37.130
Ośrodek administracyjny
Gusiew
rejon bałtijski
Liczba mieszkańców:
33.440
Ośrodek administracyjny
Bałtijsk
rejon bagrationowski
Liczba mieszkańców:
44.832
Ośrodek administracyjny
Bagrationowsk
Rejon prawdinski
Liczba mieszkańców:
21.177
Ośrodek administracyjny
Prawdinsk
Rejon polesski
Liczba mieszkańców:
18.997
Ośrodek administracyjny
Polessk
rejon czerniachowski
Liczba mieszkańców:
55.010
Ośrodek administracyjny
Czerniachowsk
Rejon oziorski
Liczba mieszkańców:
16.656
Ośrodek administracyjny
Oziorsk
rejon niestierowski
Liczba mieszkańców:
17.031
Ośrodek administracyjny
Niestierow
rejon niemański
Liczba mieszkańców:
21.958
Ośrodek administracyjny
Nieman
Rejon gwardiejski
Liczba mieszkańców:
30.530
Ośrodek administracyjny
Gwardiejsk
rejon gurjewski
Liczba mieszkańców:
48.814
Ośrodek administracyjny
Gurjewsk
12
V. SYSTEM ORGANÓW WŁADZY
PAŃSTWOWEJ W OBWODZIE
KALININGRADZKIM
Z
godnie z Konstytucją FR z 1993 r. obwód
kaliningradzki (dalej OK) jest jednym z 83
podmiotów państwowo-prawnych Fede-
racji Rosyjskiej (dalej FR). Zasadniczym aktem
prawnym na poziomie regionalnym jest Sta-
tut (Ustawa Zasadnicza), uchwalony 28 grud-
nia 1995 r., który był zmieniany i uzupełniany
już 25-krotnie – ostatnio 24 grudnia 2009 roku.
Ustawa Zasadnicza określa status obwodu, usta-
nawia system organów władzy państwowej ob-
wodu jako podmiotu FR, ustala ich kompetencje
i obowiązki, a także ogólne zasady organizacji sa-
morządu lokalnego w obwodzie.
A
rtykuł 6 Statutu OK stanowi, że władzę pań-
stwową sprawują samodzielne organy władzy
państwowej obwodu, funkcjonujące na zasadzie
rozdziału na władzę ustawodawczą (przedstawi-
cielską), wykonawczą i sądowniczą. W obwodzie
funkcjonuje też kilkadziesiąt, a z niektórych źró-
deł wynika, że nawet ponad sto, terytorialnych
urzędów państwowej władzy wykonawczej FR.
Zaliczają się do nich, na przykład, Urząd Zastęp-
cy Pełnomocnego Przedstawiciela Prezydenta w
Północno-Zachodnim Okręgu Federalnym (dalej
PZOF) ds. Obwodu Kaliningradzkiego, Przedsta-
wicielstwo Ministerstwa Spraw Zagranicznych
ds. Obwodu Kaliningradzkiego, urzędy podlega-
jące Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, Mini-
sterstwu Finansów, Ministerstwu Ochrony Zdro-
wia, Ministerstwu Sprawiedliwości, Federalnej
Służby Statystyki Państwowej oraz wszelkiego
rodzaju służby nadzorcze i kontrolne, podległe
innym resortom FR. Siły Zbrojne i urzędy teryto-
rialne służb specjalnych także są podporządko-
wane wyłącznie swoim centralom w Moskwie. W
obwodzie funkcjonuje co prawda Rada Koordy-
nacyjna Organów Władzy Państwowej FR i OK, w
której władze państwowe obwodu reprezentują
Gubernator Obwodu Kaliningradzkiego i prze-
wodniczący Kaliningradzkiej Dumy Obwodowej,
jednak przewodniczącym tej Rady jest Zastępca
Pełnomocnego Przedstawiciela Prezydenta FR w
PZOF ds. Obwodu Kaliningradzkiego.
system organów władzy państwowej
obwodu Kaliningradzkiego Fr tworzą:
•
najwyższa osoba urzędowa OK – Gubernator
Obwodu Kaliningradzkiego (do września 2005 r.
był nią szef administracji (gubernator) OK);
•
ustawodawczy (przedstawicielski) organ wła-
dzy państwowej Obwodu Kaliningradzkie-
go – Kaliningradzka Duma Obwodowa (po raz
pierwszy nazwa ta pojawiła się w styczniu 1994
r. w rozporządzeniu Nr 14 szefa administracji
(gubernatora) OK Jurija Matoczkina, mianowa-
nego przez prezydenta FR Borysa Jelcyna;
•
najwyższy organ wykonawczej władzy pań-
stwowej Obwodu Kaliningradzkiego – Rząd
Obwodu Kaliningradzkiego (w latach 1993 –
2005 – Administracja OK);
•
inne organy wykonawcze władzy państwowej
OK zgodnie ze strukturą określoną przez szefa
administracji (gubernatora) Obwodu Kalinin-
gradzkiego – w latach 2005–2010 przez Guber-
natora Obwodu Kaliningradzkiego G. Boosa;
•
organy sądownicze OK (Statut OK w artykule
51 stanowi, że do systemu sądowniczego OK
należą Sąd Statutowy OK w składzie pięciu sę-
dziów oraz sędziowie pokoju, wchodzący do
jednolitego systemu sądownictwa FR. Sądy po-
wszechne, organy władzy prokuratorskiej nie
wchodzą do systemu sądowniczego OK i są or-
ganami władzy sądowniczej FR).
13
VI. URZĄD GUBERNATORA
OBWODU KALININGRADZKIEGO
G
uGubernator OK jest najwyższą osobą
urzędową obwodu kaliningradzkiego wy-
bieraną na okres pięcioletniej kadencji
(art. 28, ust. 1 i 3 Statutu). Zmieniony w grudniu
2009 roku Statut OK w art. 28, ust. 4 stanowi, że
jedna i ta sama osoba nie może zajmować stano-
wiska gubernatora dłużej niż dwie kadencje z rzę-
du. Decyzja o obdarzeniu kandydata na urząd gu-
bernatora OK przedstawionego przez prezydenta
FR podejmowana jest przez KDO w głosowaniu
tajnym i uznana za przyjętą, jeżeli na tego kandy-
data oddało głos ponad połowę deputowanych
(21 osób). Jeżeli kandydat nie uzyska wymaganej
liczby głosów, to uznaje się ją za odrzuconą (art.
29, ust. 2 Statutu). Przy obejmowaniu stanowiska
gubernator OK składa ślubowanie następującej
treści: „Ślubuję, że przy wykonywaniu pełnomoc-
nictw gubernatora OK będę szanować i chronić
prawa i wolności człowieka i obywatela, prze-
strzegać Konstytucji FR i ustawodawstwa FR, Sta-
tutu OK, ustaw statutowych i ustaw OK, działać
na rzecz interesów i dla dobra OK i jego ludności”
(art. 29, ust. 3 Statutu). Po złożeniu ślubowania
Gubernatorowi OK wręczane są insygnia (symbo-
le) władzy państwowej (art. 29, ust. 4 Statutu).
W
ciągu trzech miesięcy po objęciu stanowiska
Gubernator OK przedstawia KDO swoje expose,
w którym określa główne kierunki swojej działal-
ności i działalności Rządu OK na okres pięcioletni
(art. 31, ust. 2 Statutu OK).
G
ubernator OK uzyskuje pełnię swoich upraw-
nień i przystępuje do pełnienia swoich obowiąz-
ków z chwilą złożenia ślubowania i zaprzestaje ich
wykonywania po upływie kadencji, po złożeniu
ślubowania przez nowo wybranego gubernatora
OK, z wyjątkiem przypadków określonych w usta-
wodawstwie federalnym i Statucie OK (art. 32,
ust. 1 Statutu OK) – takich jak śmierć gubernato-
ra, jego dymisja na własną prośbę, zwolnienie ze
stanowiska przez Prezydenta FR w związku z utra-
tą zaufania KDO, utrata obywatelstwa FR, prawo-
mocny wyrok za przestępstwo i inne (art. 32, ust.
2, pkt 1–9 Statutu OK).
W
przypadku, gdy Gubernator OK rezygnuje ze
stanowiska na własną prośbę lub jest odwołany
przed upływem kadencji na skutek utraty zaufania
KDO lub Prezydenta FR, jego dymisja pociąga za
sobą także dymisję Rządu OK (art. 32, ust. 4 Sta-
tutu OK).
W
e wszystkich przypadkach przedterminowe-
go przerwania-wygaśnięcia uprawnień guber-
natora OK, a także w przypadkach określonych
ustawo-dawstwem federalnym, uprawnienia gu-
bernatora OK pełni czasowo pełniący obowiązki
gubernatora OK, powołany w trybie i na okres,
przewidziany w ustawodawstwie federalnym (art.
32, ust. 5 Statutu OK).
C
zasowo pełniący obowiązki gubernatora OK ma
prawo realizować wszystkie uprawnienia guber-
natora OK, z wyjątkiem przedterminowego prze-
rwania uprawnień KDO i wnoszenia propozycji o
zmianie Statutu OK (art. 32, ust. 2 Statutu OK).
P
rzypadki, w których KDO deklaruje brak zaufania
do gubernatora OK, a także tryb podejmowania
uchwały KDO w tej sprawie określa artykuł 33 Sta-
tutu OK.
14
VII. RZĄD OBWODU
KALININGRADZKIEGO
R
ząd Obwodu Kaliningradzkiego jest stale
działającym najwyższym organem pań-
stwowej władzy wykonawczej OK. Zgod-
nie z artykułem 34, ust. 1–2 Statutu OK struktu-
rę Rządu OK tworzą:
•
Przewodniczący Rządu OK,
•
zastępcy Przewodniczącego Rządu OK,
•
ministrowie OK,
•
Pełnomocny Przedstawiciel Gubernatora OK w
KDO,
•
szef Aparatu Rządu OK,
•
Aparat Rządu OK.
R
ząd OK posiada status osoby prawnej. Organi-
zację i zasady działalności Rządu OK określone są
ustawą OK „O Rządzie Obwodu Kaliningradzkie-
go” (art. 35, ust. 1–2 Statutu OK).
T
ryb mianowania Przewodniczącego Rządu OK
określa artykuł 36, ust. 1–7 Statutu OK: mianuje
go Gubernator OK na wniosek partii politycznej,
która uzyskała najwięcej głosów w wyborach do
Kaliningradzkiej Dumy Obwodowej, po uzyska-
niu zgody KDO. Odwołuje go Gubernator OK,
zawiadamiając o tym niezwłocznie KDO. Guber-
nator OK ma też prawo bezpośredniego pełnie-
nia obowiązków Przewodniczącego Rządu OK.
Zgodnie z obecnie obowiązującym Statutem,
Rząd OK działa w granicach okresu obowiązywa-
nia uprawnień Gubernatora OK i składa swoje
pełnomocnictwa na ręce nowego gubernatora,
pełniąc nadal na jego polecenie swoje obowiąz-
ki do czasu powołania Rządu OK w składzie za-
proponowanym przez nowego gubernatora (art.
37, ust. 1–3 Statutu OK).
s
trukturę organów państwowej władzy wyko-
nawczej OK określa Gubernator OK po uzgod-
nieniu z Kaliningradzką Dumą Obwodową. Do
organów państwowej władzy wykonawczej OK,
na czele których jest Rząd OK, zaliczane są mini-
sterstwa OK, służby OK i agencje OK. Powoływa-
nie i likwidacja organów państwowej władzy wy-
konawczej OK odbywa się na podstawie dekretu
Gubernatora OK po uzgodnieniu z KDO (art. 41
Statutu OK). Struktura Rządu OK po zmianach w
Statucie wprowadzonych 21 grudnia 2009 roku
przedstawia się następująco:
•
Gubernator OK, Przewodniczący Rządu OK.
•
Pełnomocny Przedstawiciel Gubernatora OK
w KDO.
•
Pełnomocny Przedstawiciel Gubernatora OK
w Organach Władzy Sądowniczej.
•
Pełnomocny Przedstawiciel Gubernatora OK
ds. Praw Dziecka.
•
Szef Aparatu Rządu OK.
•
Zastępcy Przewodniczącego Rządu OK :
•
do spraw sektora realnego (gospodarki),
•
do spraw ochrony zdrowia i polityki socjalnej,
•
do spraw rozwoju kultury i oświaty,
•
do spraw dużych projektów inwestycyjnych,
•
do spraw polityki wewnętrznej (powołany po
protestach społecznych w grudniu 2009 r.
i pierwszym kwartale 2010 r.).
MInIsterstwa oK :
•
rozwoju infrastruktury,
•
przemysłu,
•
gospodarki komunalno-mieszkaniowej i
budownictwa,
•
rolnictwa i rybołówstwa,
•
ochrony zdrowia,
•
polityki społecznej (socjalnej),
•
kultury,
•
oświaty,
•
finansów,
•
gospodarki,
•
rozwoju samorządności.
15
agenCje rządowe:
•
głównego dysponenta środków budżetowych,
•
do spraw mienia (majątku) obwodowego,
•
do spraw pracy i zatrudnienia ludności,
•
do spraw ochrony, reprodukcji i wykorzystania
obiektów świata zwierzęcego i lasów,
•
do spraw młodzieży,
•
konkursowa,
•
do spraw architektury i urbanistyki,
•
ZAGS (ds. zapisów aktów stanu cywilnego),
•
do spraw zewnętrznej działalności gospodar-
czej i współpracy międzynarodowej,
•
współdziałania z organizacjami niekomercyj-
nymi [pozarządowymi],
•
do spraw sportu.
InsPeKCje (SŁUŻBY) rządowe :
•
inspekcja (służba) administracyjno-techniczna,
•
służba kontrolno-rewizyjna,
•
służba GASN (państwowego nadzoru architek-
toniczno-budowlanego),
•
służba do spraw kontroli jakości w zakresie
pomocy medycznej i licencjonowania,
•
służba ochrony państwowej obiektów dzie-
dzictwa kulturowego,
•
inspekcja (służba) mieszkaniowa,
•
służba weterynaryjna i państwowej inspekcji
weterynaryjnej,
•
służba państwowego nadzoru technicznego,
•
służba do spraw kontroli i nadzoru w sferze
oświatowej,
•
służba do spraw państwowej regulacji cen
i taryf,
•
służba do spraw kontroli i nadzoru ekologicz-
nego.
o
rgany władzy państwowej i osoby urzędowe
(funkcyjne) OK zgodnie z ich pełnomocnictwa-
mi mają prawo wydawania następujących aktów
prawnych:
•
Statut (Ustawa Zasadnicza) Obwodu Kalinin-
gradzkiego,
•
ustaw statutowych OK (np. o Gubernatorze
OK, o Kaliningradzkiej Dumie Obwodowej,
o Rządzie OK),
•
ustaw OK,
•
uchwał (ros. postanowlenije) KDO,
•
dekretów (ros. ukaz) Gubernatora OK,
•
zarządzeń (ros. postanowlenije) Rządu OK,
•
uchwał (ros. postanowlenije) Sądu Statutowe-
go OK,
•
orzeczeń (ros. opriedielenije) Sądu Statutowe-
go OK,
•
rozporządzeń (ros. rasporiażenije) Gubernato-
ra OK, Rządu OK,
•
zarządzeń (ros. prikaz) szefów organów wła-
dzy wykonawczej obwodu (ministrów, szefów
agencji, inspekcji i służb),
•
zarządzeń (ros. prikaz) szefa Aparatu Rządu OK.
16
VIII. POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE
UKształtowanIe terenU
P
rzeważającą część obwodu zajmuje Nizi-
na Staropruska. Są to płaskie tereny, bez
większych wzniesień, częściowo pokryte osa-
dami aluwialnymi i czarnoziemami. Na północy
występują obszary zabagnione. Wzdłuż granicy
z Polską spotyka się wzgórza morenowe, na po-
łudniowym wschodzie osiągające 230 m n.p.m.
Niewysokie wzniesienia na Półwyspie Sambij-
skim schodzą do Bałtyku stromym klifem, two-
rząc między Jantarnym a Swietłogorskiem przy-
lądek Taran.
R
zeźba południowej części obwodu jest pagór-
kowata. Na południowym zachodzie znajdu-
je się Wyżyna Warmińska, a na południowym
wschodzie Wyżyna Wisztyniecka. Obie wyżyny
rozdzielone są doliną rzeki Ławy (Łyny). Najwyż-
szy punkt na Wyżynie Warmińskiej osiąga wyso-
kość 191 m n.p.m., natomiast na Wyżynie Wisz-
tynieckiej znajduje się najwyższe wzniesienie
obwodu kaliningradzkiego – Bezimiennaja (231
m n.p.m.). Na północ od Wyżyny Warmińskiej i
Wyżyny Wisztynieckiej rozciąga się Nizina Pre-
goły z doliną rzeki Pregoły. Północno-wschodnią
część obwodu zajmuje Równina Szeszupy, gdzie
występuje kilka pojedynczych wzniesień, z któ-
rych swój początek biorą liczne rzeki tego obsza-
ru. Równina Szeszupy oddzielona jest od Wyży-
ny Wisztynieckiej doliną rzeki Pisy. Od zachodu
równina ta graniczy z obszarem Wzniesień Wy-
strudzko-Sambijskich – wzgórz morenowych,
które ciągną się od okolic miasta Nieman, wzdłuż
doliny Pregoły, aż do Półwyspu Sambijskiego.
K
olejnym regionem fizyczno-geograficznym
obwodu kaliningradzkiego, ciągnącym się na
wschód od linii Kaliningrad-Zielenogradsk, jest
Nizina Polesska, z charakterystycznymi dla tego
obszaru polderami. Niektóre obszary tej niziny
położone są poniżej poziomu morza (do -1,2 m
p.p.m.). Dla rolniczego wykorzystania tych ży-
znych ziem niezbędna jest melioracja. Na ob-
szarze Niziny Dolnoniemeńskiej — w północnej
części obwodu, poldery(do -1,4 m p.p.m.) zajmu-
ją większą powierzchnię. Występuje tu bardzo
duże zabagnienie terenu.
C
harakterystyczne dla obszaru obwodu kali-
ningradzkiego są formy akumulacji morskiej:
Mierzeja Kurońska i Mierzeja Wiślana. Mierze-
ja Kurońska ma długość 98 km, z czego odcinek
48-kilometrowy należy do obwodu kaliningradz-
kiego, a pozostała część do Litwy. Szerokość
mierzei waha się od 400 metrów na północ od
miejscowości Liesnoje do 4 km w pobliżu miej-
scowości Rybaczyj. Na obszarze tym licznie
występują wydmy, których średnie wysokości
sięgają 30-40 metrów, natomiast wierzchołek
najwyższej wydmy – Płanieristow - osiąga wyso-
kość 68 metrów.
M
ierzeja Wiślana ma 65 km długości, z czego 35
km należy do obwodu kaliningradzkiego, a pozo-
stała część do Polski – 30 km. Jej szerokość waha
się od 300 metrów w środkowej i południowej
części do 8-9 km w okolicach Bałtyjska. Wydmy
tej mierzei są niższe od wydm Mierzei Kurońskiej
i osiągają wysokość około 40 metrów. Ukształto-
wanie powierzchni w przeważającej części Ob-
wodu sprzyja rozwojowi sieci komunikacyjnej.
KliMAT
P
rzejściowość klimatu obwodu kaliningradz-
kiego na styku wpływów morskiego powie-
trza – oceanicznego i wschodniego kontynental-
nego charakteryzuje się wczesnym rozpoczęciem
zimy na obszarach wschodnich Obwodu, która
jest tu mroźna, śnieżna i długa. Jedynie w oko-
licach Kaliningradu i wybrzeży zima jest łagod-
niejsza. Średnia temperatura najchłodniejszego
miesiąca - stycznia - wynosi od 2°C do 4°C. Lata
w obwodzie kaliningradzkim są krótkie i łagodne,
zwykle nie przekraczają 80 dni. Temperatury nie
są zbyt wysokie, średnia temperatura najcieplej-
szego miesiąca – lipca – osiąga od 17°C do 18°C.
Średnia roczna suma opadów atmosferycznych
naniesionych przez wilgotne masy powietrza znad
Atlantyku waha się od 650 mm do 940 mm. Przez
185 dni w roku na obszarze Obwodu pada deszcz,
przez 55 – śnieg, a 125 dni pozostaje bez opa-
dów. Pokrywa śnieżna zalega przez okres od 60
do 80 dni, a jej grubość nie przekracza 18-20 cm.
Warunki klimatyczne obwodu kaliningradzkiego
sprzyjają rozwojowi gospodarki. Długotrwały i
wilgotny okres wegetacyjny wpływa pomyślnie
na rozwój rolnictwa. Łagodny klimat pobrzeża
Obwodu sprzyja rozwojowi funkcji uzdrowisko-
wych, wypoczynkowych i turystycznych. Jednak
do prawidłowego funkcjonowania gospodarki
niezbędne jest uwzględnianie specyfiki miejsco-
wego klimatu, dużych wahań opadów pomiędzy
poszczególnymi latami oraz porami roku.
wody PowIerzCHnIowe
W
szystkie rzeki Obwodu Kaliningradzkie-
go należą do zlewiska Morza Bałtyckie-
go. Kończą one swój bieg najczęściej w Zalewie
Kurońskim i Zalewie Wiślanym, tylko niewielkie
rzeki z Półwyspu Sambijskiego płyną bezpo-
średnio do Morza Bałtyckiego.
Sieć rzeczna Obwodu jest dobrze
rozwinięta, na l km² powierzch-
ni przypada średnio l km rzeki.
Większość rzek Obwodu to rzeki
małe o długości do 100 km. Kilka
rzek: Niemen z dopływem Szeszu-
pa, Pregoła z dopływami, Łyna,
Węgorapa i Wystrucza, mają dłu-
gość ponad 100 km. Zlewnia Pre-
goły obejmuje obszarem prawie
cały Obwód (13600 km²). Rze-
ki obwodu kaliningradzkiego są
częściowo wykorzystywane przez
transport śródlądowy, a ich wody
przez przemysł. W obwodzie ka-
liningradzkim licznie występują
jeziora. Większość z nich to małe zbiorniki wod-
ne. Na obszarze obwodu występuje 38 jezior o
powierzchni ponad 10 ha, a liczba mniejszych
jezior „oczek” jest szacowana na około 4 tysią-
ce. Jedyny duży akwen to Jezioro Wisztynieckie
o powierzchni 17,6 km².
wody PodzIeMne
O
bwód Kaliningradzki wchodzi w skład
nadbałtyckiego basenu artezyjskiego. Na
trzydziestu poziomach wodonośnych występują
wody słodkie, słonawe i solanki. Potwierdzone
zasoby na zaopatrzenie w wodę miast stanowią
około 550 tys. m³ na dobę, a dotychczasowe
ich wykorzystanie wynosi 280 tys. m³ na dobę.
Wody mineralne wykorzystywane są jako pitne
i lecznicze w kurortach Swietłogorska i Zieleno-
gradska. Są również butelkowane. Solanki bo-
gate w brom i jod wykorzystywane są do kąpieli
leczniczych w Swietłogorsku. Planuje się także
gospodarcze wykorzystanie występujących tu
wód termalnych, których temperatura wynosi
od 60 do 90°C.
gleby
W
Obwodzie Kaliningradzkim przeważają
gleby bielicowe. Są one silnie, średnio
lub słabo zbielicowane. W obniżeniach terenu
zalegają gleby torfowo-próchnicze wyróżniają-
ce się wysoką urodzajnością. Wzdłuż zalewów,
a także w dolinach rzecznych przeważają mady
tańczący las na Mierzei Kurońskiej
17
18
i gleby aluwialno-bagienne. Szczególną różno-
rodność wśród gleb bagiennych wykazują gleby
torfowo-próchnicze. Są to gleby niezwykle uro-
dzajne, wymagają jednak odpowiednich prac
melioracyjnych.
lasy
L
asy nie tworzą tu zwartej całości, występu-
ją w oddzielnych kompleksach i na poszcze-
gólnych działkach. Lesistość Obwodu jest zróżni-
cowana i wynosi w poszczególnych rejonach od
7% do 37%. Średnio dla całego Obwodu osiąga
zaledwie 22%. Lasy sosnowe i świerkowe zajmu-
ją po 19% powierzchni leśnej. Najwięcej, bo 24%
zajmuje brzoza, pozostałe to dąb i olcha po 14%
oraz osika 2%.
KoPalIny
N
ajbardziej znaną i najcenniejszą kopaliną
obwodu kaliningradzkiego jest bursztyn.
Tu znajduje się 90% całkowitych światowych
zasobów tego surowca. Roczne wydobycie wy-
nosiło 700 ton, jednak w ostatnim czasie znacz-
nie spadło i obecnie uzyskuje się około 350 ton
bursztynu. Wielkość złóż szacuje się na około
300 tys. ton.
W
latach sześćdziesiątych XX wieku na terenie
OK. odkryto kilkanaście złóż ropy naftowej. Zaso-
by lądowe szacuje się na 50 mln ton. Ropie naf-
towej towarzyszy gaz ziemny. Eksploatacja ropy
naftowej zapoczątkowana została w roku 1975.
Największe wydobycie 1,5 mln ton miało miejsce
w roku 1983. Potem następował systematyczny
spadek wydobycia. W 2000 r. wyniósł tylko 350
tys. ton. W 1983 r. na szelfie bałtyckim, na wyso-
kości Mierzei Kurońskiej odkryto nowe podmor-
skie złoża ropy nazwane „Krawcowskoje” (D6).
Eksploatację ropy z tego złoża koncern Łukoil
rozpoczął w czerwcu 2004 r. Całkowite zasoby
dotychczas odkryte i zbadane wynoszą tu 21,5
mln ton. Wydobycie ropy naftowej w Obwodzie
przekroczyło w 2010 roku 2,1 mln ton.
i
nne bogactwa naturalne występujące na obsza-
rze obwodu to węgiel brunatny (2 mld ton) i torf.
W 1968 r. odkryto pokaźne złoża soli kamiennej
szacowane 1,6 mld ton, odkryto także sole pota-
sowo-magnezowe, anhydryt, fosforyty oraz sze-
roko eksploatowane żwiry, piaski i gliny.
W
odniesieniu do badań złóż gazu łupkowego
w Polsce w regionie transgranicznym (Powiecie
Braniewskim i Bartoszyckim), które swoim zasię-
giem obejmują również obszar obwodu kalinin-
gradzkiego, należy przypuszczać iż i ten segment
rynku gazowo-energetycznego będzie rozbudo-
wywany i eksploatowany na terenie obwodu ka-
liningradzkiego.
19
Porty I żeglUga
E
ksklawowe położenie spo-
wodowało, że obwód ka-
liningradzki uzależniony jest od
funkcjonowania powiązań ko-
munikacyjnych. Najważniejsze
powiązania obwodu wiążą się ze
sprawnym wykonywaniem prze-
wozów przez transport morski,
transport kolejowy i drogowy,
lotniczy i żeglugę śródlądową.
P
ort w Kaliningradzie nie zamarza nawet w cza-
sie najbardziej surowych zim, dlatego dostępny
jest dla żeglugi przez cały rok. Jego otwarcie dla
żeglugi międzynarodowej nastąpiło dopiero w
1991 roku. Po odzyskaniu niepodległości przez Li-
twę w roku 1991, port został odcięty od swojego
naturalnego zaplecza, jakim są tereny Białorusi i
Rosji. Odległość do najbliższego obwodu Rosji –
pskowskiego - drogą kolejową wynosi 600 km,
drogą morską do portu rosyjskiego w Sankt Pe-
tersburgu 1100 km.
P
ort zlokalizowano w dolnym odcinku rzeki Pre-
goły przy ujściu do Zalewu Kaliningradzkiego, w
odległości 43 km od morza. Pierwszy od strony
Bałtyku odcinek kanału żeglugowego o długości
ponad 20 km do miejscowości Iżewskoje ma sze-
rokość 80 metrów i głębokość 10 m. Pozwala to
na swobodne przepływanie po nim dość dużych
statków o wyporności do 25 tys. ton. 9 listopa-
da 2000 roku w Iżewskoje – niewielkiej osadzie
nad kanałem żeglugowym w pobliżu Swietłego
– firma Łukoil–Kaliningradmornieft uruchomiła
nowy terminal przeładunków naftowych o rocz-
nej wydajności 690 tys. ton, w tym surowej ropy
naftowej – 600 tys. ton. W nowym terminalu
zbudowano zbiorniki (o pojem-
ności 80 tys. ton) na ropę naf-
tową i benzynę. Od strony lądu
doprowadzono linię kolejową ze
stanowiskami do przeładunku
ropy. Docelowa wydajność całej
inwestycji ma wynosić 1540 tys.
ton rocznie.
P
ozostała część kanału Bałtyjsk-
-Kaliningrad posiada głębokość
9 m. Szerokość kanału wynosi od
50 do 90 m. Tu również planuje
się dalsze prace pogłębiarskie i modernizacyjne.
Przy wejściu z morza do kanału usytuował się
awanport Kaliningradu – Bałtyjsk, jedna z głów-
nych baz floty wojennej Rosji na Bałtyku.
P
ort w Kaliningradzie składa się z kilku niezależ-
nych od siebie jednostek organizacyjnych. Naj-
ważniejsze z nich to morski port handlowy, port
rybacki i port rzeczny. Pozostałe, ważniejsze jed-
nostki to bałtycka kompania przeładunkowa ropy,
portowa baza przeładunków ropy i elewator. Por-
ty rybackie zlokalizowano także nad otwartym
morzem w Pioniersku i przy kanale żeglugowym
w Swietłym. W Bałtyjsku od dawna funkcjonuje
Bałtycka Kompania Przeładunkowa ropy (BNK),
gdzie rocznie przeładowuje się 1,5 mln m³ prze-
tworów ropy naftowej.
MorsKI Port Handlowy
zajmuje 80 ha (po-
wierzchnia lądowa), posiada 3017 m nabrzeży z
dwudziestoma dwoma uniwersalnymi stanowi-
skami do cumowania statków, w tym 3 dla roz-
ładunku zboża. Powierzchnia składowa (łącznie
z magazynami i chłodniami) wynosi około 240
tys. m². Elewator może jednorazowo przyjąć 46
tys. ton zbóż.
IX. KALININGRAD –
OBWÓD KALININGRADZKI
20
T
erminal kontenerowy, z nabrzeżem o długości
811 m, posiada dwa stanowiska do obsługi stat-
ków ro-ro. Dwa kryte składy zajmują łącznie po-
wierzchnię 22 tys. m².
D
o terminalu prowadzi połączenie drogowe i ko-
lejowe. Na terenie portu handlowego znajduje
się także terminal załadunkowy węgla, koksu i
rud o pow. 49 tys. m² (7 stanowisk dla statków)
oraz terminal do przeładunku ładunków sypkich,
takich jak zboża czy cukier. Na przyszłe inwesty-
cje portu zarezerwowano 36 ha terenu położone
przy kanale żeglugowym, cztery kilometry poni-
żej dzisiejszej lokalizacji portu handlowego.
Port rybaCKI
utworzony został w roku 1947
na terenie dawnej przystani do przeładunków
drewna. Jego budowa i rozbudowa trwała do
połowy lat siedemdziesiątych. Port obsługiwał
dalekomorską i przybrzeżną flotę rybacką. W
związku z kryzysem rybołówstwa i drastycznym
zmniejszeniem się floty rybackiej stacjonującej
w Kaliningradzie, a co za tym idzie, spadkiem
przeładunku ryb, port przystosowany został do
obsługi różnego rodzaju ładunków, w tym syp-
kich i płynnych. Część lądowa portu zajmuje 114
ha, łączna długość dwóch nabrzeży wynosi 3,1
km. Znajduje się tu 30 stanowisk cumowniczych.
Na terenie tego portu znajduje się sieć dróg oraz
13,5 km linii kolejowych o rozstawie torów 1520
mm. Port jest przygotowany do obsługi 650 stat-
ków i ponad 25 tys. wagonów kolejowych rocz-
nie. Poza obsługą rybołówstwa, przeładowuje
się tu m.in. drobnicę w kontenerach, żywność
i nawozy sztuczne. Do portu rybackiego w Kali-
ningradzie przynależy także niewielki port rybac-
ki Pioniersk położony nad otwartym morzem.
Obsługuje on małe i średnie jednostki rybackie
poławiające głównie na Bałtyku.
KalInIngradzKI Port rzeCzny
specjalizu-
je się w obsłudze niewielkich statków morsko-
-rzecznych i barek śródlądowych, dysponuje
nabrzeżem o długości 201 m. W skład portu
rzecznego wchodzi również niewielki port w
Sowietsku nad rzeką Niemen i nabrzeże w
Swietłym. Port specjalizuje się w przeładun-
kach węgla, koksu, materiałów budowlanych
oraz zboża. Stąd dostarczano do Polski węgiel,
a koks do krajów skandynawskich. Podstawo-
we ładunki płynące przez port w Kaliningra-
dzie w imporcie to zboża, cukier, owoce cytru-
sowe, mrożone mięso, metale i drobnica. W
eksporcie przeważa węgiel (w ostatnich latach
zmniejszyły się jego dostawy dostarczane z Ke-
merowa i Zagłębia Kuźnieckiego), koks, ruda,
drewno (tarcica i papierówka), celuloza, nawo-
zy i alumina. Główne kierunki przewozu w re-
lacjach importowych to porty Niemiec, Francji,
Szwecji, Kuby, Belgii, Wielkiej Brytanii i Stanów
Zjednoczonych. W eksporcie ładunki kierowa-
ne są przede wszystkim do Niemiec, Hiszpanii,
Francji i Szwecji.
W
edług założeń projektowych w portach Kalinin-
gradu można rocznie przeładowywać 16,4 mln
ton towarów (przy przeładunkach kontenerów
150 tys. TEU). Jednak faktyczne obroty w roku
2010 wynosiły 9,5 mln ton, z czego przetwory
ropy naftowej stanowiły 24%, nawozy mineralne
statek w kanale morskim
21
20%, węgiel i koks 19%, metale i złom metalowy
10%, przetwory rybne 7%. W morskim porcie
handlowym przeładowano w roku 2010 tylko 6,4
mln ton ładunków, co stanowiło zaledwie 40%
jego aktualnych możliwości przeładunkowych.
Moce przeładunkowe portu rybackiego w tym
samym roku były wykorzystane tylko w 10%, a
rzecznego 0,7% (140 tys. ton przy możliwości 2
mln ton).
T
ak drastycznie niskie przeładunki Kaliningradu
i przegrywanie z konkurencyjnymi portami są-
siednich państw bałtyckich i Sankt Petersburgiem
związane było nie tylko z polityką taryfową państw
sąsiednich, lecz i ze znacznie lepszym wyposaże-
niem w infrastrukturę i suprastrukturę portów li-
tewskich, łotewskich, estońskich i polskich.
i
nne czynniki hamujące prawidłowe funkcjono-
wanie portów obwodu to niestabilne i często
zmieniające się przepisy federalne dotyczące
przewozów ładunków, odpraw granicznych i cel-
nych, stałe zmiany zasad i warunków organizacyj-
nych dot. przewozów tranzytowych i długotrwałe
przestoje wagonów na granicy z Litwą i Białorusią.
M
orska doktryna Federacji Rosyjskiej do 2020
roku – podpisana przez prezydenta W. Putina
27 lipca 2001 r. – zakłada m.in. stworzenie wa-
runków dla rozwoju stabilnej współpracy gospo-
darczej z państwami regionu Morza Bałtyckiego
i rozwój bałtyckiej infrastruktury portowej. Dla
Obwodu Kaliningradzkiego doktryna deklaruje
zapewnienie bezpieczeństwa gospodarczego i
militarnego oraz rozwój komunikacji morskiej.
W
edług ocen specjalistów Rosja powinna posia-
dać nad Bałtykiem porty o zdolności przeładun-
kowej 120-160 mln ton rocznie. W związku z tym
podjęto decyzję o rozbudowie istniejących i bu-
dowie nowych portów. Program rozwoju zakła-
da, aby wszystkie ładunki importowe i eksporto-
we mogły być obsługiwane przez własne porty.
P
orty kaliningradzkie, zgodnie z planami opraco-
wanymi w Moskwie, mają stać się dużym zespo-
łem z jednym kierownictwem i wspólną admi-
nistracją. Zapleczem dla Kaliningradu są tereny
Białorusi i Rosji. Jednak napływ ładunków z tych
obszarów utrudniają bariery w postaci granic
państwowych. Na opłacalność przewozów do
Kaliningradu miały do niedawna wpływ nieko-
rzystne dla obwodu warunki taryfowe. W polity-
ce taryfowej Litewskich Kolei Żelaznych dla kłaj-
pedzkiego i wszystkich innych kierunków, oprócz
kaliningradzkiego stosowano obniżone współ-
czynniki od 0,116 do 0,136, dla kaliningradzkie-
go 0,24 (np. dla metali kolorowych i przetworów
ropy naftowej 0,12 przez Kłajpedę, przez Kalinin-
grad 0,21). 17 września 2001 roku stronie rosyj-
skiej udało się wynegocjować z Litwinami nowe
porozumienie o włączeniu dodatkowo, uwzględ-
niając artykuły 5 i 7 umowy między Rządem Fe-
deracji Rosyjskiej i Rządem Republiki Litewskiej
„O długoterminowej współpracy Obwodu Ka-
liningradzkiego FR i regionów Republiki Litew-
skiej”, artykułu o jednakowym poziomie taryf
przy przewozach tranzytowych po drogach Litwy
w kierunku Kłajpedy i Kaliningradu. Porozumie-
nie to w sposób znaczący zwiększyło opłacalność
przewozów tranzytowych przez porty obwodu.
22
P
lany rozwoju obwodu zakładają stworzenie z
Kaliningradu dużego węzła transportowego, któ-
rego porty będą konkurencyjne w tej części Bał-
tyku.
C
zęść portu wojennego w Bałtyjsku przeznaczo-
no pod budowę cywilnego portu głębokowod-
nego. Nowy port w Bałtyjsku, o powierzchni (lą-
dowej) 52 ha, usytuowany po stronie zalewu na
półwyspie Wostocznyj, wyposażany jest w nowo-
czesną infrastrukturę i suprastrukturę pozwalają-
cą na sprawną obsługę promów, w tym promów
pasażersko–samochodowych, kolejowych i in-
nych jednostek do 40 tys. ton. Temu służył będzie
budowany nowoczesny terminal kolejowy. Nowy
terminal promowy dostosowany jest przede
wszystkim do obsługi promu „Georg Ots”, który
regularnie pływa na trasie Sankt Petersburg-Bał-
tyjsk. Poza terminalem promowym w porcie zlo-
kalizowane będą terminale do przeładunku drob-
nicy, płynnych ładunków chemicznych i przetwo-
rów ropy naftowej.
l
okalizacja portu w Bałtyjsku znacznie skróciła
drogę z pełnego morza do nabrzeży portowych, a
tym samym wpłynęła na obniżenie kosztów prze-
wozu. Roczna wielkość przeładunków w tym por-
cie wg założeń projektowych ma wynosić 34 mln
ton, w tym udział przetworów ropy naftowej 20
mln ton. Jeżeli projekt nowego portu Wostocznyj
uda się w całości przekształcić w rzeczywistość, to
Bałtyjsk, dotychczasowy awanport Kaliningradu,
może stać się jego głównym portem.
D
odatkowo, aby zwiększyć strumień ładunków
oraz rentowność i konkurencyjność, opłaty por-
towe w Kaliningradzie (i Sankt Petersburgu) ob-
niżono do 1/10 stawki bazowej.
o
d 1997 roku statek ro-ro zawijający do Mor-
skiego Portu Rybackiego w Kaliningradzie utrzy-
muje regularne połączenie z Kilonią, Arhus i Tal-
linem. Przewozi trajlery, kontenery, drobnicę i ła-
dunki pozagabarytowe.
20
sierpnia 2001 roku Rosjanie uruchomili połą-
czenie promowe na trasie Sankt Petersburg-Kali-
ningrad- Kilonia. Obsługuje je statek „Trans-Rus-
sia”.9 Dla linii tej przewidziano wiele rządowych
priorytetów. Linia promowa z Sankt Petersburga
do Kaliningradu jest nie tylko alternatywnym
rozwiązaniem komunikacyjnym, uniezależniają-
cym obwód od „kaprysów sąsiadów”, posiada
także duże znaczenie strategiczne, gdyż na po-
kładach promu przewozi się, oprócz ładunków
cywilnych także elementy techniki bojowej i za-
opatrzenia dla wojska rozlokowanego na terenie
obwodu. Połączenie morskie Sankt Petersburg-
-Kaliningrad miało także ułatwić komunikację z
enklawą po wprowadzeniu wiz dla Rosjan przez
Litwę i Łotwę.
W
czerwcu 2005 roku rosyjska firma „Sojuz”
uruchomiła połączenie kontenerowe pomiędzy
Kaliningradem i Sankt Petersburgiem. W tym sa-
mym miesiącu zainaugurowano także połączenie
promowe łączące Bałtyjsk poprzez Kłajpedę ze
szwedzkimi portami Karlshamn, Ronneby i Karls-
krona. Obsługuje je litewska kompania „Lisco
Baltic Service”.
K
olejnym przedsięwzięciem komunikacyjnym
było uruchomienie przez prezydenta W. Putina
10 września 2006 roku połączenia kolejowo-dro-
gowego z Ust-Ługi w obwodzie leningradzkim do
Bałtyjska. Tego dnia prom „Bałtijsk” przywiózł 40
wagonów z węglem, paliwami płynnymi, i nawo-
zami oraz ładunkiem przeznaczonym dla Floty
Bałtyckiej. Uruchomienie tej przeprawy promo-
wej uniezależniło Rosję od tranzytu, szczególnie
wojskowego, przez Litwę. Docelowo na linii z Ust-
Ługi do Bałtyjska ma pływać sześć promów, któ-
re mają przewozić 5,5 mln ton ładunków rocznie.
Trasa ta ma zostać w przyszłości przedłużona do
portów niemieckich.
P
o modernizacji i rozbudowie porty Kaliningra-
du będą zdolne do obsługi ładunków tranzyto-
wych płynących z UE do Kaliningradu i dalej ko-
leją przez europejską części Rosji, Syberię i por-
ty Nachodka i Wostocznyj do Japonii i Południo-
wej Korei, a poprzez Morze Kaspijskie w kierun-
ku Oceanu Indyjskiego.
o
becnie w transporcie obwodu zatrudnionych
jest 30 tys. osób. Stanowi to 8% zatrudnionych w
gospodarce regionu. Rozwój portów i - co za tym
idzie - całego kaliningradzkiego węzła transpor-
towego może dać jego mieszkańcom, aż 10 tys.
nowych miejsc pracy.
23
transPort Kolejowy
W
ażną rolę w obsłudze transportowej
portów i całego obwodu odgrywają po-
łączenia kolejowe. Przy pomocy transportu ko-
lejowego przewozi się 40% ładunków obwodu
i 80% tranzytu płynącego przez port i przejścia
graniczne obwodu. Stacje rozrządowe portów
wymagają pełnej modernizacji. Linie kolejowe
prowadzą także do portów rzecznych i więk-
szych przedsiębiorstw obwodu.
C
ałkowita długość linii kolejowych wynosi 765
km, z czego ok. 100 km stanowią linie we-
wnętrzne. Bezpośrednio eksploatuje się 572 km
linii kolejowych. Spośród 55 stacji kolejowych,
na pięciu z nich istnieją techniczne możliwości
do prowadzenia prac przeładunkowych z kolei
europejskiej na rosyjską i odwrotnie. Dotyczy
to Kaliningradu, Bagriatonowska, Czerniachow-
ska, Mamonowa i Żeleznodorożnego. Główna
szerokotorowa magistrala kolejowa prowadzi
z Kaliningradu przez Czerniachowsk, Nesterow,
Kowno, Mińsk i dalej w kierunku Moskwy. Prze-
pustowość tej linii wykorzystana jest zaledwie w
30-40%. Linia kolejowa biegnąca z Kaliningradu
w kierunku północnym przez Sowietsk, Szawle
do Rygi w ostatnich latach jest tylko w mini-
malnym stopniu wykorzystywana do przewozu
ładunków. Podobna sytuacja dotyczy połączeń
w kierunku południowym do Polski. Wielkość
ładunków kolejowych przy zwiększeniu efek-
tywności przewozów i pełnym wykorzystaniu
istniejącego potencjału infrastruktury kolejowej
może być zwielokrotniona. Połączenie z Litwą
odbywa się przez przejście graniczne Sowietsk-
-Panemune, Niestierow-Kiribataj, z Polską Żele-
znodorożnyj-Skandawa, Mamonowo-Braniewo i
Bagriationowsk-Bartoszyce.
W
nawiązaniu do wprowadzenia na obszarze
transgranicznym pomiędzy Polską a Rosją MRG
planowany jest w 2012 roku otwarcie osobowe-
go połączenia kolejowego z Kaliningradu przez
Braniewo, Elbląg do Olsztyna, co zwiększy w
znacznym stopniu ruch osobowy pomiędzy Ob-
wodem Kaliningradzkim a Województwem War-
mińsko-Mazurskim.
dworzec kolejowy w Kaliningradzie
24
InFrastrUKtUra drogowa
S
ieć drogowa obwodu jest dobrze rozwinięta.
Łączna długość dróg publicznych o twardej
nawierzchni i znaczeniu regionalnym wynosi 4625
km, a o znaczeniu federalnym 264 km. Na tysiąc
km2 powierzchni obwodu przypada 303,4 km
dróg utwardzonych (w Federacji Rosyjskiej wiel-
kość ta wynosi 28,1 km). Do dróg o znaczeniu fe-
deralnym należą odcinki Kaliningrad-Niestierow
i Gwardiejsk-Nieman. Cechą tych dróg, o łącznej
długości 252 km, jest ulepszona nawierzchnia.
Długość dróg o znaczeniu lokalnym sięga 4,3 tys.
km. Pomimo dobrze rozwiniętej sieci drogowej
jej stan i niektóre parametry nie zawsze spełniają
współczesne normy techniczne. Przepustowość
całej sieci drogowej jest wykorzystana tylko w
50%. W roku 1998 oddano do użytku nowy od-
cinek drogi Gusiew-Olchowatka, prowadzącej w
kierunku Gołdapi. Inną inwestycją było zbudowa-
nie obwodnicy i mostu na Pregole w Gwardiej-
sku, na głównej magistrali drogowej prowadzącej
do Wilna. Na wschód od Kaliningradu powstał
pierwszy, dwudziestokilometrowy odcinek auto-
strady. W projektach rozwoju sieci drogowej za-
kłada się modernizację obwodnicy Kaliningradu
wraz z budową mostu na Pregole, plany zakładają
także zbudowanie magistrali drogowej pomiędzy
Mamonowem i Sowieckiem. Odcinek ten będzie
częścią międzynarodowego szlaku „Via Hanseati-
ca” i europejskiego korytarza transportowego I A,
biegnącego z Rygi przez Kaliningrad do Gdańska.
Kaliningrad uzyskał także połączenie, przy pomo-
cy korytarza IX D, z Wilnem, Mińskiem i Kijowem.
Ponieważ korytarz ten w Kownie krzyżuje się z
korytarzem I (Via Baltica), biegnącym z Helsinek
przez Tallin, Rygę, Kowno do Warszawy, pozwoli
to na dobre skomunikowanie Obwodu ze Środko-
wą i Zachodnią Europą.
transPort lotnICzy
T
ransport lotniczy odgrywa ważną rolę w po-
wiązaniach obwodu z Rosją i z innymi kraja-
mi. W szczególności dotyczy to powiązań pasa-
żerskich. Obwód dysponuje siecią, odpowiednio
wyposażonych, kilkunastu lotnisk. Niektóre z
nich mają możliwość przyjmowania wszystkich
typów samolotów. Są to jednak lotniska wojsko-
we podległe ministerstwu obrony. Największe z
nich w Czkałowsku, położone w bezpośrednim
sąsiedztwie Kaliningradu, na północ od miasta,
oraz w Czerniachowsku i Niwenskoje były w cią-
gu ostatnich kilku lat słabo wykorzystywane. Je-
dynym cywilnym portem lotniczym jest odległe o
25 km od Kaliningradu Chrabrowo. Pas startowy
przystosowany jest do przyjmowania samolotów
o masie startowej do 100 ton. Terminal pasa-
żerski może obsłużyć w ciągu godziny 300 osób.
Jednak słabe wyposażenie techniczne i kiepski
stan obiektów lotniska, w tym pasa startowego,
dróg kołowania i terminalu pasażerskiego wska-
zują na konieczność szybkiej modernizacji.
P
od koniec 2001 roku w Chrabrowie oddano do
użytku nowoczesną, radiolokacyjną stację kon-
troli lotów, dzięki której uzyskano pełną kontrolę
przestrzeni powietrznej obwodu. W ciągu doby
nad obwodem przelatuje przeciętnie około 200
samolotów pasażerskich.
K
aliningrad utrzymuje regularne połączenia lot-
nicze m.in. z Moskwą, Aktau, Ałmatą, Ekaterin-
burgiem, Iżewskiem, Krasnodarem, Mineralny-
mi Wodami, Murmańskiem, Nowosybirskiem,
Omskiem, Permem, Rostowem, Samarą, Sankt-
-Petersburgiem i Soczi.
P
ołączenia międzynarodowe utrzymywane są z
Białorusią (Mińsk, Homel, Grodno) i Ukrainą (Ki-
jów). Od maja 2002 roku z przerwami polski LOT
utrzymuje regularne połączenie pomiędzy War-
szawą i Kaliningradem. Samoloty LOT-u latają re-
dworzec lotniczy w Chrabrowie
25
gularnie i połączenie to cieszy się sporym zainte-
resowaniem nie tylko u polskich podróżnych.
R
ejsy czarterowe z Kaliningradu, szczególnie w
okresie letnim, odbywają się do takich miejsco-
wości turystycznych jak: Antalya, Ateny, Burgas,
Larnaca, Rimini i Saloniki. Transport powietrz-
ny enklawy obsługuje niewielką ilość ładunków
transportowanych drogą lotniczą.
InFrastrUKtUra energetyCzna
R
egion jest uzależniony prawie całkowicie od
dostaw nośników energii spoza Obwodu.
Lokalne elektrociepłownie są w stanie pokryć za-
potrzebowanie dla ludności i przemysłu jedynie
w niewielkim stopniu, a 98% energii elektrycz-
nej dostarcza tzw. jednolity system energetyczny
Rosji drogą tranzytową przez Litwę – trzy linie po
330 kV i trzy po 110 kV. Zimowe zapotrzebowanie
wynosi obecnie 560-570 MW. Każda forma oży-
wienia gospodarczego grozi deficytem energe-
tycznym. W celu poprawy sytuacji, w roku 1994
rozpoczęto budowę nowej elektrociepłowni wy-
posażonej w dwie turbiny o mocy 450 MW, przy-
stosowane do zasilania gazem ziemnym, olejem
opałowym lub mazutem. Jednak brak środków z
budżetu federalnego inwestycję tę kilkukrotnie
wstrzymywał. 22 marca 2001 minister handlu i
rozwoju gospodarczego Federacji Rosyjskiej Ger-
man Gref i ówczesny gubernator obwodu admirał
Władimir Jegorow w kompleksowym programie
zmierzającym do rozwiązania problemów enkla-
wy opowiedzieli się za wznowieniem budowy
pierwszego bloku zasilanego gazem i ukończenia
go do 2003 roku, a w dalszej perspektywie bloku
drugiego. Ostatecznie pierwszy blok został uru-
chomiony i włączony do eksploatacji 28 paździer-
nika 2005 roku. Brak bezpośrednich połączeń z
rosyjskim systemem energetycznym w sposób
znaczący wpływa na obniżenie bezpieczeństwa
energetycznego Obwodu. Nadmierne uzależnie-
nie się od dostaw energii elektrycznej płynącej z
lub przez państwa należące do NATO jest sprzecz-
ne z doktryną bezpieczeństwa narodowego Rosji.
Z tym oficjalnym stanowiskiem kontrastują wy-
powiedzi niektórych specjalistów z Kaliningradu,
którzy u progu trzeciego tysiąclecia, po zbudowa-
niu nowej elektrociepłowni i włączeniu obwodu
do bałtyckiego pierścienia energetycznego, widzą
możliwości sprzedawania przyszłych nadwyżek
energetycznych do Europy Zachodniej.
z
aopatrywanie obwodu w gaz ziemny odby-
wa się za pomocą gazociągu Wilno-Kaliningrad.
wiatraki w obwodzie Kaliningradzkim
tUrystyKa
O
bwód Kaliningradzki posiada szczególnie
korzystne warunki przyrodniczo-klimatycz-
ne oraz kulturowe dla rozwoju turystyki. Zlokali-
zowano tu 117 obiektуw wypoczynkowych, które
łącznie posiadają ponad 15 tys. miejsc noclego-
wych. Składa się na to 78 hoteli, 19 sanatoriów
i domów wypoczynkowych oraz prewentoriów
dla dzieci itp.
M
orski klimat, piaszczyste plaże na Mierzei Wi-
ślanej i Mierzei Kurońskiej oraz występujące tu
boro-winy i wody mineralne pozwoliły zlokalizo-
wać w nadmorskiej strefie kompleks sanatoryjno-
-wczasowy. Do najatrakcyjniejszych zaliczyć nale-
ży Swietłogorsk i Zielenogradsk. W Swietłogorsku
znajduje się ponad 50 obiektуw turystycznych. Są
to sanatoria, domy wypoczynkowe, a także pry-
watne, o wysokim standardzie pensjonaty i hote-
le. W ostatnich latach wzrosła też liczba willi i re-
zydencji zbudowana przez Rosjan, w dużej części
pochodzących z Moskwy.
U
zdrowiska położone w pobliżu Parku Naro-
dowego „Mierzeja Kurońska” dysponują 2 tys.
W 1997 roku jego przepustowość, wynosząca
500 mln m3 rocznie, okazała się niewystarcza-
jąca. Dla nowej elektrociepłowni i innych ener-
gochłonnych dziedzin gospodarki niezbędne jest
zbudowanie drugiej nitki gazociągu. Opracowa-
no kilka wariantów jego przyszłego biegu. Pierw-
szy zakłada ominięcie terytorium Litwy, ma prze-
biegać przez Białoruś i Polskę, drugi ma stano-
wić odgałęzienie gazociągu biegnącego z Płw. Ja-
mał do Europy Zachodniej, trzeci ma przebie-
gać przez terytorium Litwy, równolegle do tra-
sy przebiegu obecnego gazociągu, czwarty za-
kłada przeprowadzenie do obwodu odnogi gazo-
ciągu północnego, który ma być ułożony na dnie
Bałtyku pomiędzy Rosją i Niemcami. Na terenie
obwodu przeciągały się prace związane z ukoń-
czeniem budowy 30-kilometrowego odcinka ga-
zociągu pomiędzy Czerniachowskiem i Sowiet-
skiem oraz budowa stacji dystrybucji gazu w Kali-
ningradzie. Pełne zaopatrzenie w gaz wymaga w
ciągu 10 lat oddawania, co roku do eksploatacji
45 km gazociągu. Powstały też projekty wykorzy-
stania pokładów soli kamiennej, których miąż-
szość sięga tu 200 m, do budowy podziemnych
magazynów gazu. Przy okazji obwód uniezależ-
niłby się od importu soli kamiennej, dotychczas
sprowadzanej z Litwy, Polski i Niemiec.
P
roponuje się, aby system energetyczny Obwodu
Kaliningradzkiego tak zmodernizować lub rozbu-
dować (budowa elektrowni atomowej BEA), by
można go połączyć asynchronicznie z systemem
litewskim lub polskim, albo też przyłączyć sys-
tem energetyczny Obwodu do współpracy rów-
noległej z siecią UCTE za pośrednictwem Polski
lub – później - Litwy.
z
uwagi na zwiększone zapotrzebowanie energe-
tyczne na obszarze Pribałtyki, Polski, Białorusi i
państw obszaru Morza Bałtyckiego, „Rosatom”
planuje otwarcie I bloku energetycznego BEA
pod koniec 2018 roku.
Mierzeja Kurońska
26
miejsc, głównie jednak sezonowych. W niewiel-
kim stopniu turystyka rozwinęła się nad Jez.
Wisztynieckim.
o
bwód Kaliningradzki jest celem tzw. turystyki
sentymentalnej. Jej maksimum nastąpiło w roku
1993, kiedy przybyło tu 44 tys. turystów nie-
mieckich. Od tego czasu następuje jej powolny
spadek. Rozwija się natomiast turystyka konfe-
rencyjna i kongresowa. Nową, rozwijającą się
formą wypoczynku w obwodzie jest agroturysty-
ka. Wykorzystuje się tu doświadczenia zdobywa-
ne w Polsce.
P
lany rozwoju turystyki zakładają dalszy wzrost
liczby całorocznych miejsc wypoczynkowych do
34 tys. i sezonowych do 90 tys. Tereny perspek-
tywiczne dla dalszego rozwoju turystyki i rekre-
acji to strefa nadmorska (uzdrowiskowa), Mie-
rzeja Kurońska i Wiślana, południowe wybrzeża
Zalewu Wiślanego, południowe i wschodnie wy-
brzeża Zalewu Kurońskiego, region Wisztyniec-
ki oraz Ława-Pregolski i Szeszupa-Niemanski.
Potencjalnie istnieją także duże możliwości roz-
wijania turystyki transgranicznej wokół Zalewu
Wiślanego.
Katedra
Plac zwycięstwa w Kaliningradzie
27
28
X. PRZEWODNIK INFORMACYJNY
transPort MorsKI
K
aliningrad – to jedyny nie zamarzający port w
Rosji nad Bałtykiem. Kompleks portowy Kalinin-
gradu obejmuje: Kaliningradzki Morski Port Han-
dlowy i Morski Port Rybny. Razem zdolność pro-
jektowana portów – około 14 mln ton ładunków
w skali rocznej.
Kaliningradzki Morski Port rybny:
236035, miasto Kaliningrad, ul. 5-a Priczalnaja 1,
Telefon:
+7 (4012) 69-64-32,
Fax:
+7 (4012) 65-57-99
Internet:
www.kmrp.ru
Kaliningradzki Morski Port Handlowy:
236039, miasto Kaliningrad, ul. Portowaja, 24,
Telefon:
+7 (4012) 69-24-67,
Fax:
+7 (4012) 69-22-10
Internet:
www.kscport.ru
transPort lotnICzy
l
otnisko Chrabrovo znajduje się w 24 km od mia-
sta. Wyposażone jest w jeden pas startowy o 2500
metrów, co umożliwia przyjmować samoloty An-
24, Tu-134, Tu-154, Jak-40, Jak-42, Boeing-737 o
maksymalnym ciężarze startowym 100 ton.
W
Kaliningradzkim porcie lotniczym pracują
przedstawicielstwa takich linii lotniczych jak: Ae-
roflot, Aeroflot-Nord, Linie lotnicze Kubani, GTK
„Rosja”, Sky Express, Utair, Belavia i GomelAVIA,
airBaltic, Windrose, Polskie Linie Lotnicze LOT.
„Międzynarodowy Port lotniczy” Kaliningrad”
spółka akcyjna zamknięta, Chrabrovo:
238315, Obwód Kaliningradzki, Gurjewskij rejon,
osiedle Chrabrovo, lotnisko,
Telefon:
+7 (4012) 61-06-10, 31-04-15,
E-mail:
info@kgdairport.ru,
Internet:
www.kgd-airport.ru
transPort Kolejowy
T
ransport kolejowy wykorzystywany jest przede
wszystkim dla przewozu towarowego między ob-
wodem oraz sąsiednimi krajami i resztą teryto-
rium Rosji. Ponadto ten rodzaj transportu odgry-
wa istotną rolę w przewozach pasażerskich, za-
równo wewnątrz obwodu, jak i zagranicznych
(wraz z przejazdami do pozostałej części Rosji).
Z Kaliningradu wyjeżdżają pociągi zarówno do
głównych miast Rosji (Moskwy i Sankt Petersbur-
ga), jak i miast zagranicznych (Gdyni i Berlina).
obecnie czynne są następujące odcinki torów:
•
Kaliningrad – Czerniachowsk – granica litewska
•
Kaliningrad – Mamonowo – granica polska
•
Kaliningrad – Bagrationowsk – granica polska
•
Kaliningrad – Primorsk – Bałtijsk
•
Kaliningrad – Gurjewsk – Polessk – Swietłyj –
Sowieck – granica litewska
•
Czerniachowsk – Sowieck – granica litewska
•
Czerniachowsk – Żeleznodorożnyj – granica
polska
•
Kaliningrad -Zielenogradsk – Pionierskij –
Swietłogorsk (linia zelektryfikowana)
•
Kaliningrad - Pionierskij (linia zelektryfikowana)
serwis-Centrum dworca jużnyj zarządu obsługi
pasażerów Kolei Kaliningradzkiej:
Telefon:
+7 (4012) 58-71-84, +7 (4012) 58-70-24,
Fax:
+7 (4012) 50-07-04
Kolej Kaliningradzka:
238630, m. Kaliningrad,
ul.Kijewskaja, 1,
Telefon:
+7 (4012) 58-75-54,
Fax:
+7 (4012) 60-07-69
transPort saMoCHodowy
T
ransport samochodowy odgrywa najważniej-
szą rolę w przewozach wewnątrz miasta i obwo-
29
du. Drogi o nawierzchnie stałej w mieście sta-
nowią 87,7% całej powierzchni ulic, przejazdów
i nabrzeży. Z usług transportu samochodowego
korzysta ponad 300 milionów ludzi. Transport
samochodowy dokonuje rejsów regularnych do
miast Białorusi, Niemiec, krajów bałtyckich, Pol-
ski, Republiki Czeskiej. Transportu towarów w
komunikacji międzynarodowej dokonuje się pod
kontrolą Przedstawicielstwa Regionalnego Aso-
cjacji Międzynarodowych Samochodowych Prze-
woźników (ASMAP). Prowadzi się budowa ter-
minalów ładunkowych, rozszerzają się sieci ob-
sługi spedycyjnej.
ważnIejsze drogI:
•
А-229: Kaliningrad – Znamiensk – Czernia-
chowsk – Gusiew – Niestierow – granica litew-
ska (a dalej w kierunku: Wilna i Mińska)
•
А-216: Kaliningrad – Znamiensk – Tałpaki –
Bolszakowo – Sowieck – granica litewska
(a dalej w kierunku Szawłów i Rygi)
•
Kaliningrad – Zielenogradsk – Rybaczyj –
granica litewska (a dalej w kierunku Kłajpedy
•
Kaliningrad – Ładuszkin – Mamonowo – granica
polska (a dalej w kierunku Elbląga i Gdańska)
•
Kaliningrad – Bagrationowsk – granica polska
(a dalej w kierunku Warszawy)
o
prócz tego na terenie obwodu znajduje się
niedokończona droga, będąca planowaną nie-
gdyś autostradą mającą łączyć Królewiec z Berli-
nem, zwana „Berlinką”. Droga ta łączy się z pol-
ską drogą ekspresową S22 poprzez otwarte w
dniu 3 grudnia 2010 roku przejście graniczne
Grzechotki – Mamonowo II.
saMoCHodowe PrzejśCIa
granICzne
na granicach obwodu znajdują się
następujące przejścia:
• na granicy z litwą:
•
Sowieck/Poniemuń (przez most nad Niemnem)
•
Czernyszewskoje/Kibarty
• na granicy z Polską:
•
Bagrationowsk/Bezledy
•
Mamonowo/Gronowo
•
Mamonowo-2/Grzechotki
•
Gusiew/Gołdap
Międzynarodowy dworzec autobusowy
w Kaliningradzie
Moskowskij Prospekt, 184,
Telefon:
+7 (4012) 99-91-99.
dworzec autobusowy w Kaliningradzie
ul. Żeleznodorożnaja, 7,
Telefon:
+7 (4012) 64-65-00
30
XI. WYBRANE INFORMACJE
O WYMIANIE HANDLOWEJ
obroty HandlU zagranICznego MIędzy PolsKą a obwodeM
KalInIngradzKIM za 2011 roK
(wg danych Obwodowego Urzędu Statystycznego) w tys. USD
Nazwa
kraju
obroty
handlu
zagranicz-
nego
w tym:
za 2010 r.
2011 r. względem
2010 r. (%)
eksport
import
eksport
import
eksport
import
Łącznie
11 849
010,5
1 379
569,6
10 469
440,9
716
776,3
8 076
758,5
192,5
129,6
W tym:
państwa
spoza
WNP
11 537
880,9
1 252
288,7
10 285
592,2
613
565,9
7 821
796,0
204,1
131,5
Polska
848 085,3 52 901,5
795 183,8 36 365,5
685 193,5 145,5%
116,1%
najIstotnIejsze PozyCje w strUKtUrze towarowej PolsKIego eKsPortU
do obwodU KalInIngradzKIego w 2011 roKU
(wg danych Obwodowego Urzędu Statystycznego)
lp.
nazwa towaru
tys. Usd
1. Maszyny elektryczne i urządzenia; części
193 059,4
2. Tworzywa sztuczne i wyroby z nich
59 363,4
3. Drewno i wyroby z drewna
52 343,1
4. Meble, materace, poduszki, lampy
39 150,0
5. Produkty mleczarskie, jaja ptasie, miód naturalny
33 830,3
6. Wyroby z metali nieżelaznych
32 557,5
7. Papier i karton, wyroby
30 576,2
8. Inne produkty spożywcze (w tym ekstrakty, koncentraty kawy, herbaty, sosy)
26 024,4
9. Reaktory jądrowe, urządzenia; części
25 515,0
10. Metale nieżelazne
24 895,0
11. Organiczne substancje chemiczne
24 163,8
12. Barwniki; farby i lakiery; szpatlówki
20 765,7
13. Środki transportu lądowego
19 411,7
14. Warzywa (świeże, mrożone, suszone)
17 719,2
31
15. Mięso i podroby z mięsa
15 681,1
16. Inne wyroby z metali nieszlachetnych
12 239,9
17. Sól, siarka, materiały gipsowe, cement
11 774,9
18. Wyroby z kamienia, gipsu, cementu, azbestu
11 473,1
19. Wyroby ceramiczne
10 851,7
20. Mydło, środki czyszczące
10 476,6
21. Cukier i wyroby cukiernicze
9 154,0
22. Szkło i wyroby ze szkła
8 803,3
23. Odzież z dzianiny
8 772,4
24. Miedź i wyroby z miedzi
8 173,0
25. Odzież tekstylna
6 970,7
26. Owoce i orzechy, skórka cytrusów
5 992,1
27. Aluminium i wyroby z aluminium
5 940,0
28. Przetwory z warzyw, owoców
5 731,2
29. Kawa, herbata, herba mate, przyprawy korzenne
5 031,2
najIstotnIejsze PozyCje w strUKtUrze towarowej PolsKIego IMPortU
z obwodU KalInIngradzKIego w 2011 roKU
(wg danych Obwodowego Urzędu Statystycznego)
lp.
nazwa towaru
tys. Usd
1. Metale nieżelazne (w tym odpady i złom)
16. 421,9
2. Tworzywa sztuczne i wyroby z nich
12. 742,7
3. Tłuszcze i oleje; woski
9. 171,5
4. Inne produkty chemiczne
2. 086,5
5. Papier i karton, wyroby
1. 905,6
6. Papierosy
1. 378,3
7. Pozostałości i odpady przemysłu spożywczego
1. 378,3
8. Reaktory jądrowe, urządzenia; części
1. 360,0
9. Statki turystyczne, towarowe, promy
1. 287,7
10. Wyroby z metali nieżelaznych
1. 257,1
11. Ryby
1. 073,2
12. Meble, materace, poduszki, lampy
923,4
13. Drewno i wyroby z drewna
883,8
14. Zboża, pszenica
878,7
15. Paliwa mineralne (w tym węgiel kamienny)
451,7
16. Środki transportu lądowego (w tym traktory)
380,5
32
XII. WSPÓŁPRACA
MIĘDZYNARODOWA
spotkanie biznesu w wPHI Kg
W
spółpraca między władzami lokalny-
mi, regionalnymi i centralnymi Polski i
Rosji na obszarze gdzie dzisiaj realizo-
wany jest Mały Ruch Graniczny zaczęła rozwijać
się w aktywny sposób w latach 90-tych. Pierwsze
przejście graniczne Braniewo-Mamonowo po-
między Polską a Obwodem Kaliningradzkim zo-
stało otwarte w 1990 roku. Obwód Kaliningradzki
jest rosyjską enklawą, obecnie całkowicie otoczo-
ną przez terytoria państw UE i Morze Bałtyckie.
W
spółpraca między trzema krajami znajduje od-
zwierciedlenie w pracy dwóch Rad Międzyrządo-
wych: Polsko-Rosyjskiej i Litewsko-Rosyjskiej.
P
olsko-Rosyjska Rada Międzyrządowa powstała
w 1992 roku na mocy porozumienia międzyrzą-
dowego ws. Współpracy Północno-Wschodnich
Województw Rzeczypospolitej Polskiej i Obwo-
du Kaliningradzkiego (artykuł 15). Przewodniczą-
cym ze strony rosyjskiej jest Minister ds. rozwoju
terytorialnego i stosunków z władzami lokalny-
mi administracji Obwodu Kaliningradzkiego, na-
tomiast z polskiej strony Wiceminister Spraw
Wewnętrznych i Administracji. W ramach Rady
działa 12 komisji, m.in. ds. przejść granicznych,
transportu i ochrony środowiska.
R
ada Rosyjsko-Litewska została powołana w roku
1999 na mocy porozumienia międzyrządowego
ws. długoterminowej współpracy między Ob-
wodem Kaliningradzkim, a regionami litewskimi
(artykuł 8). Przewodniczącym ze strony rosyjskiej
jest vice Gubernator Obwodu Kaliningradzkiego,
33
ze strony litewskiej Podsekretarz Stanu w Mini-
sterstwie Spraw Zagranicznych Republiki Litew-
skiej. W ramach Rady działa 8 komisji, m.in. ds.
współpracy gospodarczej czy transportu.
W
spółpraca transgraniczna od samego począt-
ku koncentrowała się na wspólnych problemach
sąsiadujących ze sobą regionów mając za cel
uczynienie ich bardziej konkurencyjnymi i atrak-
cyjnymi. Władze polskich i litewskich regionów
sąsiadujących z Obwodem Kaliningradzkim za-
warły ze swoimi kaliningradzkimi odpowied-
nikami porozumienia o stałej współpracy. Po-
wołano do życia euroregiony: Niemen w 1997
roku i Bałtyk w 1998 roku, które obejmują sa-
morządy z obszarów głównych (ang. core area)
Programu - Kłajpeda, Taurogi, Marijampol, wo-
jewództwa warmińsko-mazurskie, podlaskie i
pomorskie oraz Obwód Kaliningradzki. W ramach
sieci euroregionalnych zostały zrealizowane licz-
ne działania i projekty na poziomie regionalnym
i lokalnym, które zapewniły przede wszystkim
Euroregionowi Bałtyk długoletnie podstawy do
funkcjonowania.
E
uroregiony były także wykorzystywane do ad-
ministrowania funduszami unijnymi przezna-
czonymi, z różnych linii budżetowych, na rozwój
regionalny i współpracę transgraniczną. Łączna
wartość przyznanej pomocy finansowej w la-
tach 1998-2005 przekroczyła 8,9 miliona euro
w przypadku Euroregionu Bałtyk i 13,2 miliona
euro w przypadku Euroregionu Niemen, co mia-
ło przełożenie na realizację odpowiednio 240 i
279 projektów. W wielu przypadkach tworzone
partnerstwa miały prawdziwie międzynarodowy
charakter, choć czasem było to trudne ze wzglę-
du na różne regulacje prawne odnoszące się do
programów PHARE i Tacis.
P
o rozszerzeniu UE w 2004 roku został urucho-
miony nowy program wsparcia dla Obwodu Ka-
liningradzkiego i regionalnych sąsiadów z Litwy i
Polski - Program Sąsiedztwa Litwa-Polska-Obwód
Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej. Z Europej-
skiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR)
Program otrzymał wsparcie w wysokości prze-
kraczającej 44,5 mln Euro (36,5 mln Euro z EFRR
i 8 mln z Tacie), co zaowocowało 162 projekta-
mi w ramach dwóch priorytetów: (priorytet 1:
Wzrost konkurencyjności i produktywności ob-
szaru współpracy poprzez modernizację i roz-
budowę infrastruktury transgranicznej, ochronę
granic oraz współpracę gospodarczą i naukowo -
techniczną oraz priorytet 2: Współpraca pomię-
dzy społecznościami, integracja społeczno-kultu-
rowa, wzmocnienie rynku pracy).
o
d połowy lat 90-tych liczba inicjatyw, w których
uczestniczyły regiony obszaru kwalifikowanego
stale rosła. Regiony brały udział w szeregu pro-
jektów strategicznych realizowanych wspólnie,
między innymi dotyczących współpracy na ob-
szarze Delty Wisły i Zalewu Wiślanego. Regiony
uczestniczyły w kilku projektach transnarodo-
wych, mających na przykład na celu poprawę
transportu morskiego Baltic Gateway czy rozwo-
ju transnarodowego Łuk Południowego Bałtyku.
P
artnerzy z obszaru kwalifikowalnego współpra-
cują w ramach organizacji, instytucji i inicjatyw
regionalnych, między innymi takich jak Wizje i
Strategie wokół Morza Bałtyckiego (VASAB), Ars
Baltica, Subregionalna Współpraca Państw Mo-
rza Bałtyckiego (BSSSC), Konferencja Peryferyj-
nych Regionów Morskich Europy-Komisja Bałtyc-
ka (BSC CPMR), Związek Miast Bałtyckich (UBC),
Bałtycki Związek Instytucji Rozwoju Regional-
nego (BARDI) i wiele innych. Politycznym zwor-
nikiem tej współpracy jest Rada Państw Morza
Bałtyckiego (CBSS) a w szerszym sensie Wymiar
Północny jako ramy współpracy w szczególności
pomiędzy UE a Rosją.
W
odniesieniu do współpracy transgranicznej,
należy podkreślić iż we wrześniu 2012 roku roz-
pocznie swoją działalność w Kaliningradzie (w
siedzibie WPHI) Punkt Konsultacyjny miasta El-
bląg, a w Elblągu Punkt Konsultacyjny miasta
Kaliningrad. Celem i zadaniami Punktów Konsul-
tacyjnych jest bieżąca informacja gospodarcza,
inwestycyjna turystyczna i kulturalna.
34
XIII. WAŻNIEJSZE WYDARZENIA,
KTÓRE ZORGANIZOWAŁ WYDZIAŁ
W OKRESIE OD STYCZNIA
2011 ROKU DO LIPCA 2012 ROKU
1.
Konferencja gospodarcza – 18 marca 2011 r ,
Olsztyn
2.
Konferencja „Finance Export 2011” – 29 listo-
pada 2011 roku, Kaliningrad
3.
Wieczór polsko-rosyjskiego biznesu – 29 listo-
pada 2011 roku, Kaliningrad
4.
Bałtyckie Forum Biznesu - 9 lutego 2012 roku,
Gdańsk.
5.
W dniach od 25 do 27 kwietnia 2012 r. w cza-
sie dni Warmii i Mazur w Kaliningradzie odby-
ła się konferencja dotycząca eksportu polskich
produktów żywnościowych. Drugim ważnym
wydarzeniem był polsko-rosyjski okrągły stół w
sprawie uruchomienia połączenia kolejowego
Olsztyn - Kaliningrad
6.
W dniu 28 maja 2012 r. w Elbląskim Parku
Technologicznym odbyła się konferencja doty-
cząca Specjalnych Stref Ekonomicznych.
7.
W dniu 20 lipca 2012 r. w Gusiewie zorgani-
zowana konferencja pod tytułem „Biznes po nad
granicami”.
8. Misje gospodarcze:
•
27-28 stycznia 2011 r.
odbyła się misja
gospodarcze przedsiębiorstw reprezen-
tujących branże odzieżową, tekstylną i
obuwniczą. Współorganizator misji firma
Teto-Leder.
•
13-15 kwietnia 2011 r.
Kaliningrad odwie-
dziła misja gospodarcza, reprezentująca
branże budowlana, wyposarzenia wnętra i
chemie budowlaną. Współorganizator misji
firma Teto-Leder.
•
16-17 maja 2011 r.
przebywała w Obwodzie
misja w skład której weszły firmy zrzeszone w
organizacji Pracodawcy Pomorza z Gdańska.
•
23-24 maja 2011 r.
przebywała w Kaliningra-
dzie misja przedsiębiorców z Elbląga.
•
11-12 września 2011 r.
w związku z wysta-
wą Pol-Agro w Poznaniu oraz konferencją
zorganizowany został wyjazd dużej grupy
przedsiębiorców z obwodu do Poznania.
•
13-15 grudnia 2011 r.
zorganizowana zosta-
ła misja gospodarcza przedsiębiorców rosyj-
skich do Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekono-
micznej.
•
25-27 stycznia 2012 r.
przebywała w Kalinin-
gradzie misja przedsiębiorców z branży mo-
toryzacyjnej, transportowej i logistycznej.
•
15-17 lutego 2012 r.
przebywała w Kalinin-
gradzie misja przedsiębiorców z następują-
cych branż: przemysłu lekkiego. Współorga-
nizator misji firma Teto-Leder.
9.
wystawy:
•
13-15 października 2011 r.
Wydział posiadał
własne stoisko promocyjno-informacyjne
na wystawie „Agrokompleks 2011” w Cen-
trum Wystawienniczym „Baltic Expo”.
•
13-15marca 2012 r.
własne stoisko promo-
cyjno-informacyjne w Centrum Wystawien-
niczym „Baltic Expo” Wydział posiadał na
wystawie „Fasad 2012”.
35
XIV. WAŻNIEJSZE PROJEKTY
INWESTYCYJNE I PLATFORMY
INNOWACYJNE ORAZ STREFY
PRZEMYSŁOWE W OBWODZIE
KALININGRADZKIM
ProjeKty InwestyCyjne – wśród
ProjeKtów InwestyCyjnyCH obwodU
wyróżnIaMy nastęPUjąCe:
•
budowa Bałtyckiej Elektrowni Atomowej;
•
budowa portu morskiego do obsługi statków o
głębokim zanurzeniu;
•
budowa stoczni morskiej „Zachodnia stocznia”;
•
w Primorsku budowa klubu jachtowego i wy-
poczynkowego;
•
kompleksowe zagospodarowanie nabrzeża na
rzece Trostyanka w Zelenogradzku;
•
budowa i rozbudowa portu lotniczego „Chra-
browo”;
•
budowa kompleksu hazardowego „Jantarnyj”;
•
rozwój SSE - kompleksu turystyczno-rekreacyj-
nego „Bursztynowe serce Bałtyku”;
•
kompleksowy rozwój administracji regionów w
ramach drogi wodnej E-70;
PlatForMy InnowaCyjne:
•
biznes inkubator w Kaliningradzie;
•
park technologiczny „Tilzit”;
•
technopolis „Gusiew”;
streFy PrzeMysłowe:
•
strefa przemysłowa „Bałtijskaja”;
•
strefa przemysłowa „Gurjewskaja”;
•
strefa przemysłowa „Konstantinowka”;
•
strefa przemysłowa „Prawdinskaja”;
•
strefa przemysłowa „Sowieckaja”;
•
strefa przemysłowa „Technopolis Gusiew”
•
strefa przemysłowa „Czerniachowskaja
XV. MAŁY RUCH GRANICZNY
Z
ezwolenie uprawniające do małego ruchu
granicznego to, według umowy zawartej
pomiędzy RP a FR , dokument wydawa-
ny mieszkańcom strefy przygranicznej Państwa
jednej Strony, uprawniający do wielokrotnego
wjazdu, wyjazdu i pobytu w strefie przygranicz-
nej Państwa drugiej Strony, na warunkach usta-
lonych w Umowie.
M
ały Ruch Graniczny pomiędzy Polską a Rosją
swoim zasięgiem obejmie cały obwód kalinin-
gradzki oraz znaczącą część województw pomor-
skiego i warmińsko-mazurskiego. Nadmieniam,
że na bazie materiałów otrzymanych z MSZ RP
oraz informacji z administracji obwodu wynika,
iż odnosi się to do 950 tys. obywateli Rosji za-
mieszkałych w obwodzie kaliningradzkim i po-
nad 1.200 tys. osób po stronie polskiej. Z prze-
prowadzonej analizy społeczno – biznesowej
wynika, że ponad 30 % osób ubiegających się o
dokument MRG stanowić będą przedstawiciele
Małego i Średniego Biznesu z Rosji i Polski.
N
a początku lipca br. odbyło się otwarcie Rosyj-
skiego Centrum Wizowego, w
Warszawie
pod ad-
resem ul. Starościńska 1 lokal C
(+48 22 6468147
e-mail: info@poland-ifs.com)
i jego oddziałów
w
Gdańsku
pod adresem ul. Partyzantów 8 lokal
102
(+48 58 5733523 e-mail: gdansk@poland-ifs.
com)
i
Olsztynie
pod adresem Dąbrowszczaków
18. Informacji w przedmiotowej sprawie można
również uzyskać na stronie
www.poland-ifs.com
.
na streFę PrzygranICzną rP objętą
Mrg sKładają sIę nastęPUjąCe jednostKI
PodzIałU adMInIstraCyjnego:
województwo pomorskie:
•
powiat pucki, miasto Gdynia, miasto Gdańsk,
miasto Sopot, powiat gdański, powiat nowo-
dworski, powiat malborski.
36
37
województwo warmińsko - mazurskie:
•
miasto Elbląg, powiat elbląski, powiat braniew-
ski, powiat lidzbarski, powiat bartoszycki, miasto
Olsztyn, powiat olsztyński, powiat kętrzyński,
powiat mrągowski, powiat węgorzewski, powiat
giżycki, powiat gołdapski, powiat olecki.
s
trefę przygraniczną FR stanowić będzie teryto-
rium Obwodu Kaliningradzkiego.
wykaz dokumentów wymaganych do apliko-
wania o wydanie zezwolenia uprawniającego
do małego ruchu granicznego:
1.
Wniosek
o wydanie zezwolenia upraw-
niającego do małego ruchu granicznego(
w przyszłości do pobrania).
2.
ważny dokument podróży,
rozumiany
jako dokument potwierdzający tożsa-
mość, uprawniający do przekraczania granicy
państwowej i uznany przez Strony w tym charak-
terze, z wyjątkiem paszportu dyplomatycznego,
paszportu służbowego, i książeczki żeglarskiej
(oryginał i kopia).
3.
dokument
potwierdzający posiadanie
miejsca ich stałego zamieszkania w stre-
fie przygranicznej przez okres nie krótszy niż 3
lata ( oryginał i kopia).
wykaz dokumentów potwierdzających posia-
danie miejsca stałego zamieszkania w strefie
przygranicznej:
na terytorIUM FederaCjI rosyjsKIej:
•
Paszport obywatela FR z adnotacją o rejestracji
w miejscu zamieszkania w miejscowości poło-
żonej w strefie przygranicznej.
•
Tymczasowy dowód osobisty obywatela FR z
adnotacją o rejestracji w strefie przygranicznej,
•
Świadectwo o rejestracji w miejscu zamieszka-
nia w miejscowości położonej w strefie przy-
granicznej.
•
Wypis z książki mieszkańców, potwierdzony
przez organ ewidencji meldunkowej obywateli
FR dokumentujący fakt zamieszkiwania w miej-
scowości położonej w strefie przygranicznej.
•
Zezwolenie na stały pobyt cudzoziemca lub
bezpaństwowca z adnotacją o rejestracji w
miejscu zamieszkania w miejscowości położo-
nej w strefie przygranicznej.
na terytorIUM rP:
•
Dowód osobisty.
•
Zaświadczenie o miejscu stałego zamieszka-
nia wystawione przez właściwe organy RP.
•
Karta pobytu.
4.
Pisemne uzasadnienie powodów wielo-
krotnego przekraczania polsko-rosyjskiej
granicy państwowej, w szczególności ze wzglę-
du na podtrzymywanie więzi rodzinnych, spo-
łecznych , kulturalnych, a także kontaktów eko-
nomicznych i innych, które według przepisów
Państw stron nie są uznawane za zatrudnienie
lub działalność zarobkową.
5.
Kolorowa fotografia 3,5 X 4,5 cm, na bia-
łym tle, bardzo dobrej jakości, wydruko-
wana na papierze wysokiej jakości, nie starsza
niż 6 miesięcy i umożliwiająca identyfikację oso-
by aplikującej, przedstawiająca wyraźnie oczy i
twarz z obu stron od wierzchołka głowy do gór-
nej części barków, tak aby twarz zajmowała 70% -
80% zdjęcia, przedstawiająca osobę bez nakrycia
głowy, patrzącą na wprost, z zamkniętymi usta-
mi, twarz nie może być przesłonięta włosami. W
przypadku osób noszących okulary, do wykona-
nia fotografii okulary powinny mieć przezroczy-
ste soczewki, na zdjęciu nie mogą znajdować się
na nich refleksy świetlne.
W
ydane zezwolenie uprawnia mieszkańca strefy
przygranicznej Państwa jednej Strony do wjazdu
i pobytu w strefie przygranicznej Państwa dru-
giej Strony każdorazowo do 30 (trzydziestu) dni,
licząc od dnia wjazdu, jednakże łączny okres po-
bytu nie może przekraczać 90 (dziewięćdziesię-
ciu) dni w okresie każdych 6 miesięcy liczonych
od dnia pierwszego wjazdu. Pierwsze zezwolenie
wydawane jest mieszkańcowi strefy przygranicz-
nej na okres 2 lat, lecz nie dłuższy niż okres waż-
ności dokumentu podróży.
o
płata konsularna za rozpatrzenie wniosku o
wydanie zezwolenia wynosi 20 Euro.
38
XVI. UNIA CELNA
ROSJA –BIAŁORUŚ –KAZACHSTAN
UnIa Celna, Co to jest ?
U
nia celna to porozumienie, polegające na cał-
kowitym zniesieniu ceł i innych ograniczeń we
wzajemnych stosunkach handlowych należących
do niej państw oraz ustanowieniu wspólnej tary-
fy celnej i polityki handlowej wobec pozostałych
krajów.
W
efekcie kilkuletnich prac krajów Europy
Wschodniej i Azji Centralnej uzgodnionych, w
listopadzie 2009 r. podpisano dokumenty wpro-
wadzające wspólną taryfę celną w imporcie na
obszarze Rosji, Białorusi i Kazachstanu, obowią-
zującą od dnia 1 lipca 2010 r.
„Wspólne taryfy celne funkcjonują od 1 lipca
2011 na Białorusi, w Rosji i w Kazachstanie. Na-
szym celem jest stworzenia własnej strefy ekono-
micznej, a unia celna ma być do tego pierwszym
krokiem”
- powiedział po spotkaniu prezydent
Białorusi Aleksandr Łukaszenka.
1
lipca 2010 r. utworzono Unię Celną i wszedł
w życie wspólny Kodeks Celny. Natomiast 6 lip-
ca 2010 r. na granicy rosyjsko -białoruskiej i ro-
syjsko-kazachstańskiej zostały wprowadzone
uproszczone procedury celne. Ma także nastąpić
ujednolicenie norm sanitarnych, certyfikatów,
wymogów technicznych oraz przepisów anty-
dumpingowych. Kolejnym etapem integracji ma
być utworzenie w 2012 r. na obszarze obejmują-
cym Rosję, Białoruś i Kazachstan wspólnej prze-
strzeni gospodarczej.
C
o do konkretnych zmian, to ok. 1900 na ogól-
ną liczbę 11200 pozycji taryfy celnej uległo ko-
rekcie ( z czego 1500 stawek podniesiono, a 350
obniżono). Obniżono stawki celne na drobny
sprzęt AGD (odkurzacze, miksery, sokowirówki,
maszynki do strzyżenia, kuchenki mikrofalowe,
płytki elektryczne, grille, tostery, frytkownice,
suszarki do włosów, rąk oraz żelazka, odtwarza-
cze DVD), dyski, klisze, taśmy filmowe. Wzrosło
natomiast cło na żywiec wieprzowy żywy, woło-
winę, baraninę i mięso kozie. Wzrosły również
cła na kiełbasy. Jedynym wyjątkiem są produkty
mięsne dla dzieci – cło na nie spadło.
CertyFIKaCja ProdUKCjI dla dostaw na
obszar UnII Celnej.
W
prowadzenie Unii Celnej na obszarze Rosji,
Białorusi i Kazachstanu niesie ze sobą konkretne
konsekwencje gospodarcze. Mianowicie uwol-
nienie produktów pochodzących z państw człon-
kowskich od wszelkich barier taryfowych i po-
zataryfowych w wolnym obrocie na terytorium
celnym Unii Celnej, możliwość swobodnego ob-
rotu towarowego towarów posiadających status
unijny, możliwość wykorzystania celnych proce-
dur gospodarczych (uszlachetniania czynnego
UnIa Celna Krajów eUroPy wsCHodnIej I azjI Centralnej, jest to wsPólna PolItyKa w
zaKresIe warUnKów CertyFIKaCjI ProdUKCjI, CertyFIKaCjI PartII towarowej, warUn-
Ków CelnyCH I PodatKowyCH, jest to zjednoCzony ryneK oK. 200 Mln KonsUMentów.
39
i biernego, odprawy czasowej itp.), a ponadto
nadrzędność ustawodawstwa celnego Unii Cel-
nej nad ustawodawstwem narodowym.
D
zięki wprowadzeniu Unii Celnej, przedsiębior-
cy z Polski mają otwarty dostęp do klientów w
Rosji, Kazachstanie oraz na Białorusi. Jest to dla
nich duże ułatwienie, tym bardziej, że obecnie
na tych terenach funkcjonuje wiele firm z pol-
skim kapitałem. Uzyskując pozwolenie na eks-
port towarów np. na Białoruś, jednocześnie
uzyskuje się dostęp do pozostałych rynków z tej
trójki. Poza tym wspólne ustawodawstwo, doku-
mentacja i procedury wpływają jednocześnie na
uproszczenie eksportu do tych krajów, zmniej-
szenie ryzyka gospodarczego oraz zmniejszenie
przeszkód prawnych i administracyjnych.
P
odsumowując, Unia Celna pozostaje, jak do-
tychczas, najdalej idącą formą integracji gospo-
darczej na obszarze postsowieckim. Wszystko
wskazuje na to, że przyniesie ona wiele korzyści
gospodarczych, zarówno jej członkom, jak i eks-
porterom np. z Polski.
UnIa Celna
M
imo obaw Białorusi i Kazachstanu, wg rosyj-
skich ekspertów, największy wkład do UC wnosi
Rosja. Udział Białorusi i Kazachstanu w rosyjskim
eksporcie nie przekracza 10%. Podział docho-
dów z ceł importowych jest korzystniejszy dla
Białorusi i Kazachstanu. Do czasu utworzenia
UC, na Kazachstan przypadało 3,1% łącznych
dochodów celnych trzech krajów, na Białoruś
natomiast – 4,6%. Po wstąpieniu do UC, udział
w dochodach celnych zwiększył się odpowiednio
do 7,33% i 4,7%. Udział Rosji zmniejszył się nie-
znacznie z 92,3% do 87,97%. Mimo powyższych
różnic, ocenia się, że w dłuższej perspektywie
Rosja odniesie znaczne korzyści z utworzenia
UC, zwłaszcza po powstaniu wspólnej przestrze-
ni gospodarczej, co nastąpiło 1 stycznia 2012 r.
Największa ilość towarów i usług wytwarzana
jest w Rosji. Rosyjscy przedsiębiorcy mają zatem
dostęp do dużo większego rynku zbytu. Pozwa-
la to na większe inwestycje bezpośrednie, two-
rzenie holdingów działających nie w jednym, ale
w dwóch czy nawet trzech krajach, co wpływa
na wzrost ich udziału w rynku i wzrost wielkości
rynku odbiorcy. Ułatwia to również konkurencję
rosyjskich wyrobów z towarami pochodzącymi z
Chin i z UE. Poprzez utworzenie UC Rosja osią-
gnęła jeszcze jeden cel - polityczny, którym jest
ograniczenie możliwości Białorusi i Kazachstanu
samodzielnego włączania się w alternatywne
struktury integracyjne (m.in. z UE).
rosyjsKa gosPodarKa – PolsKI eKsPort
W
pływ rosyjskiej gospodarki na polski eksport.
Wysokie ceny ropy naftowej, rudy żelaza i węgla
na światowym rynku powodują, że Rosja stała
się wyjątkowo atrakcyjnym partnerem dla eks-
porterów dóbr inwestycyjnych. To ważny rynek
dla wielu giełdowych spółek. Obroty handlowe
Polski z Rosją od początku obecnej dekady roz-
wijały się bardzo dynamicznie.
o
żywienie na rynku rosyjskim spowodowało
poprawę koniunktury w budownictwie. Urucha-
miane są nowe inwestycje, na których w dużym
stopniu skorzystają producenci materiałów bu-
dowlanych, a to oznacza zwiększenie popytu na
nie. Zmiany rosyjskiej taryfy Unii Celnej Rosji,
Białorusi i Kazachstanu, która weszła od 1 stycz-
nia 2010 r. pozytywnie wpłyną na polski eksport
do tego kraju. Obniżone zostały stawki na takie
towary jak: sprzęt AGD, kotły, nakrycia głowy,
przetwory owocowe, armatura mocująca, ma-
szynki do golenia i ostrza, niektóre rodzaje mebli
oraz armatura sanitarna.
W
śród towarów, dla których stawki celne uległy
zwiększeniu są wyroby czekoladowe, serwatka
mleczna, trzoda chlewna żywa, opakowania z
papieru i tektury, opony, ciągniki drogowe itd.
Polscy producenci powoli zaczęli odbudowy-
wać eksport mięsa. Obecnie w Rosji obowiązują
kontyngenty taryfowe na import mięsa. Nadal
jednak pozostają pewne problemy dotyczące
produktów roślinnych i przetworów mlecznych.
Wynika to z faktu, że rosyjskie wymogi fitosa-
nitarne są o wiele ostrzejsze niż obowiązujące
w Polsce normy europejskie. Ustawy rosyjskie
natomiast regulują np. techniczne aspekty pro-
dukcji przetworów mlecznych, co ogranicza ich
eksport do Rosji.
40
XVII. SPECJALNA STREFA
EKONOMICZNA
O
bObwód kaliningradzki zgodnie z usta-
wą z 5 stycznia 1996 roku stanowi Spe-
cjalną Strefę Ekonomiczną. Ustawa ta
pod pewnymi względami odegrała pozytywną
rolę, szczególnie w zakresie zaopatrzenia rynku
w towary importowane, nie spełniła natomiast
oczekiwań związanych z przyciągnięciem na
dużą skalę inwestorów zagranicznych i dokona-
niem przełomu w rozwoju gospodarczym regio-
nu. Dlatego też od wielu lat prowadzone były
prace nad nowym projektem. 23 grudnia 2005
roku Duma Państwowa FR przyjęła nową Ustawę
o Specjalnej Strefie Ekonomicznej w Obwodzie
Kaliningradzkim, którą 27 grudnia zatwierdziła
Rada Federacji. Przyjęta Ustawa reguluje nowy
porządek prawny powstały w związku z powoła-
niem i funkcjonowaniem SSE, z uwzględnieniem
geopolitycznego położenia obwodu kalinin-
gradzkiego i ma na celu przyspieszenie społecz-
no-gospodarczego rozwoju tego regionu. Usta-
wa weszła w życie w dniu 1 kwietnia 2006 roku.
Została przyjęta na okres 25 lat, a prawa nabyte
z tytułu starej Ustawy z roku 1996 obowiązywać
będą jeszcze przez 10 lat (okres przejściowy)
Szereg spraw szczegółowych, o których mowa
w Ustawie, uregulowanych zostanie w ramach
przepisów wykonawczych, których opracowanie
przewiduje się w najbliższym czasie. Organem
zarządzającym SSE jest Administracja Strefy dzia-
łająca w ramach Rządu Obwodu i powoływana w
uzgodnieniu z władzami federalnymi. Do zadań
administracji należy między innymi prowadzenie
rejestru rezydentów Strefy, rozpatrywanie wnio-
sków dotyczących wpisania bądź wykreślenia z
rejestru, kontrola realizacji deklaracji inwesty-
cyjnych, ochrona ustawowych praw rezydentów,
opracowywanie sprawozdań. Ustawa zakłada, że
prawo do bezcłowego wwozu towarów na teren
Obwodu przysługiwać będzie podmiotom posia-
dającym status Rezydenta Specjalnej Strefy Eko-
nomicznej. Deklarację towarową w trybie SSE
może złożyć tylko podmiot mający osobowość
prawną i zarejestrowany w Obwodzie. Towary
wwiezione w oparciu o Ustawę o SSE mogą być
realizowane wyłącznie na terytorium Obwodu
Kaliningradzkiego.
W
yżej wymienionym zasadom bezcłowego
wwozu nie podlegają towary akcyzowe, a także
towary których wwóz jest zabroniony zgodnie z
ustawodawstwem Federacji Rosyjskiej. Uregu-
lowane to zostało w wydanych w dniu 31 mar-
ca 2006 r. Postanowieniach Nr 185 i 186 Rządu
FR. Zakaz ten może być czasowo rozszerzany na
inne grupy towarów decyzją władz federalnych
na wniosek Rządu Obwodu. Cło w odniesieniu
do wwiezionych towarów bądź produktów ich
przetworzenia należy jednak opłacić, zgodnie z
Kodeksem celnym FR, z chwilą dopuszczenia ich
do swobodnego obrotu (odroczona płatność).
R
ezydentem SSE może być osoba prawna od-
powiadająca wymaganiom Ustawy i wpisana
do rejestru rezydentów. Wpisanie do rejestru
wymaga spełnienia następujących warunków:
zdjęcie z lotu ptaka na zakłady „avtotor”
41
osoba prawna została powołana zgodnie z usta-
wodawstwem FR i zarejestrowana w obwodzie
kaliningradzkim, produkcja towarów realizo-
wana jest wyłącznie na terytorium obwodu ka-
liningradzkiego, inwestycje realizowane są na
terenie obwodu kaliningradzkiego. Rezydentami
nie mogą być organizacje finansowe, w tym kre-
dytowe i ubezpieczeniowe oraz rynku papierów
wartościowych, a także osoby prawne stosujące
specjalne tryby podatkowe przewidziane usta-
wodawstwem Federacji Rosyjskiej. Uzyskanie
statusu Rezydenta SSE wymagać będzie przedło-
żenia Administracji Strefy projektu inwestycyjne-
go zakładającego zainwestowanie na przestrzeni
3-ch lat 150 mln RUR tj. ok. 4 mln EUR. Na wy-
mienioną kwotę mogą składać się inwestycje w
kapitał podstawowy, koszty prac projektowo-po-
szukiwawczych, nowe budownictwo, techniczna
rekonstrukcja budynków, maszyny urządzenia i
wyposażenie (z wyłączeniem samochodów oso-
bowych, statków sportowych, turystycznych i
spacerowych oraz wydatków na budownictwo
i rekonstrukcję lokali mieszkaniowych). Do tej
kwoty nie mogą zostać wliczone, przekazane
odpłatnie lub nieodpłatnie, w tym przez osoby
trzecie, maszyny, urządzenia, środki transportu,
które były już zarejestrowane w dniu wejścia w
życie Ustawy. Deklaracja inwestycyjna powin-
na określać cel projektu inwestycyjnego (rodzaj
towarów i usług), ogólny zakres finansowania i
trzyletni grafik realizacji projektu. Ustawa okre-
śla także obszary wyłączone z działalności w ra-
mach SSE, a mianowicie: sektor wydobycia ropy
i gazu a także działalność usługową w tej dzie-
dzinie, produkcję alkoholu etylowego, wyrobów
spirytusowych, wyrobów tytoniowych i innych
towarów akcyzowych z wyłączeniem samocho-
dów osobowych i motocykli.
z
zapisów Ustawy wynika, iż w zakładanym okre-
sie funkcjonowania Ustawy warunki działania
dla Rezydenta - w wyniku przyjmowania nowych
aktów prawnych - nie powinny ulec pogorszeniu,
w tym również odnośnie warunków dzierżawy
ziemi. Nie dotyczy to jednak ustawodawstwa w
zakresie obronności kraju, porządku konstytu-
cyjnego, ochrony zdrowia i środowiska, a także
aktów zmieniających wysokość podatku VAT,
Montownia w zakładach „avtotor”
42
podatków akcyzowych czy wysokości składek na
fundusz emerytalny. Podatek od zysku i nieru-
chomości płacony jest przez rezydentów zgodnie
z Kodeksem podatkowym Federacji Rosyjskiej.
W odniesieniu do nich nie istnieje również obo-
wiązek odsprzedaży części wpływów waluto-
wych z eksportu towarów i usług realizowane-
go w ramach SSE. Ustawa przewiduje także ulgi
podatkowe. Obejmują one zwolnienia z podatku
dochodowego i z podatku od nieruchomości na
okres 6 lat, a na kolejne 6 lat - ulgi w wysoko-
ści 50%. W ustawie przewidziano udogodnienia
dla Rezydentów i ich przedstawicieli w postaci
uproszczonego trybu wizowego pozwalającego
na uzyskiwanie wiz bezpośrednio na przejściu
granicznym. Ustawa określa także kryterium do-
statecznego przerobu w okresie przejściowym.
W myśl Ustawy powinien być spełniony jeden z
następujących warunków: w rezultacie operacji
zaistniała zmiana kodu w nomenklaturze towa-
rowej w zakresie pierwszych czterech znaków i
w rezultacie operacji uzyskano wartość dodaną
w wysokości 30%.
K
ryterium dostatecznego przerobu nie spełniają
operacje związane między innymi z przechowy-
waniem i transportem towarów, przygotowa-
niem ich do sprzedaży (sortowanie, przepakowy-
wanie), mieszanie towarów z różnych krajów o
ile nie prowadzi to do zmiany ich charakterysty-
ki, a także proste operacje montażowe. Zostało
to określone w Postanowieniu Rządu FR Nr 184
z dnia 31 marca 2006 roku. Zakończenie funk-
cjonowania SSE może nastąpić w wyniku upły-
nięcia terminu ustawowego jej funkcjonowania,
wprowadzenia na całym terytorium Federacji
Rosyjskiej na okres dłuższy niż 3 miesiące stanu
wyjątkowego, bądź wprowadzenia stanu wojen-
nego. Spory związane z funkcjonowaniem SSE
są rozstrzygane przez Sąd Arbitrażowy zgodnie
z ustawodawstwem Federacji Rosyjskiej. Przyję-
cie Ustawy kończy kilkuletni okres niepewności
i oczekiwań biznesu i stwarza ramy do dalszego
działania. Oczekuje się, iż spowoduje ona na-
pływ dużych inwestorów oraz nowych drogich
technologii. Omawiana Ustawa w przeciwień-
stwie do poprzedniej jest zorientowana na du-
żych inwestorów i stawia na rozwój poprzez ulgi
w podatkach - dochodowym i od nieruchomości,
a nie przez zwolnienie z cła. Wśród zalet Usta-
wy wymienia się znaczne uproszczenia trybu wi-
zowego oraz fakt, iż zakłada ona dziesięcioletni
okres przejściowy. Zwraca uwagę brak odniesie-
nia w Ustawie do małego i średniego biznesu, dla
którego próg 4 mln EUR stanowi barierę, a także
do uproszczonego trybu uzyskiwania pozwoleń
na pracę i to w świetle narastającego w obwo-
dzie deficytu wykwalifikowanej siły roboczej.
W
edług danych Administracji dotychczas Rezy-
dentami SSE w oparciu o tę Ustawę zostały 64
firmy, które złożyły deklaracje inwestycyjne na
kwotę ponad 700 mln USD i zakładają stworzenie
około 5-ciu tysięcy nowych miejsc pracy. Są to w
przeważającej mierze firmy z kapitałem rosyjskim
zamierzające prowadzić działalność w obsza-
rze przetwórstwa rolno-spożywczego, produkcji
konserw rybnych, budownictwa, elektrotechni-
ki. Część tych firm funkcjonuje na rynku kalinin-
gradzkim od wielu lat. W pakiecie 34 projektów
inwestycyjnych znajduje się także 5 projektów
przedsięwzięć z udziałem kapitału zagranicznego.
Obecnie trwają prace i konsultacje nad zmianami
zasad funkcjonowania SSE, które zostaną zakoń-
czone w 2016 roku // lub powinny być zakończo-
ne do 2016 roku, a ich celem jest zwiększenie
zainteresowania ze strony zagranicznych pod-
miotów gospodarczych. W tym kontekście warto
podkreślić, iż największy beneficjent SSE – firma
„AWTOTOR” planuje do 2018 roku wybudowanie
fabryki samochodów osobowych i ciężarowych,
z produkcją na poziomie 350 tys. aut rocznie.
43
XVIII. REGULACJE PRAWNE
I POBYTOWE
aKredytaCja I wsParCIe wIzowe
F
ederalny Urząd Budżetowy „Państwowa
Izba Rejestrująca przy Ministerstwie Spra-
wiedliwości Federacji Rosyjskiej” (dalej — FUB
PIR przy Ministerstwie Sprawiedliwości Rosji) do-
konuje akredytacji i udziela wsparcia wizowego.
W zakres jej działania wchodzi między innymi:
•
akredytowanie przedstawicielstw spółek za-
granicznych i wydawanie zezwoleń na otwo-
rzenie przedstawicielstwa jednocześnie ze
świadectwem wpisu go do zbiorczego rejestru
państwowego przedstawicielstw spółek zagra-
nicznych akredytowanych na terytorium Fede-
racji Rosyjskiej (można to zrobić tylko w FUB
PIR przy Ministerstwie Sprawiedliwości Rosji);
•
wpis przedstawicielstw spółek zagranicznych
akredytowanych przez inne organy upełno-
mocnione do zbiorczego rejestru państwowego
przedstawicielstw spółek zagranicznych akre-
dytowanych na terytorium Federacji Rosyjskiej;
•
akredytację i wpis filii zagranicznych osób
prawnych do państwowego rejestru filii zagra-
nicznych osób prawnych akredytowanych na
terytorium Federacji Rosyjskiej;
•
akredytację osobową pracowników zagranicz-
nych akredytowanych filii i przedstawicielstw
oraz członków ich rodzin;
•
oferuje pracownikom zagranicznym filii i przed-
stawicielstw akredytowanych na terytorium
Federacji Rosyjskiej oraz towarzyszącym człon-
kom ich rodzin szeroki zakres usług dotyczą-
cych wsparcia wizowego (załatwianie zapro-
szeń do wjazdu do Federacji Rosyjskiej, wiz).
akredytowanym filiom i przedstawicielstwom
oferowane są usługi w zakresie:
•
zatwierdzenia wzorów pieczęci i pieczątek;
•
wydawania wypisów z rejestrów państwowych,
których prowadzenie powierzono FUB PIR przy
Ministerstwie Sprawiedliwości Rosji itp.
z
działalnością FUB PIR przy Ministerstwie Spra-
wiedliwości Rosji, wykazami dokumentów przed-
stawianych podczas odbycia procedur akredyta-
cji i wsparcia wizowego, można się zapoznać na
oficjalnej stronie internetowej FUB PIR przy Mi-
nisterstwie Sprawiedliwości Rosji pod adresem
www.palata.ru
.
FIlIe I PrzedstawICIelstwa:
dwa rodzaje wyodrębnIonyCH
jednosteK osób PrawnyCH
N
adanie organizacyjnej formy obecności
zagranicznych osób prawnych na teryto-
rium Federacji Rosyjskiej może odbywać się za-
równo poprzez otwarcie własnych filii i przedsta-
wicielstw nie będących osobami prawnymi, jak
też poprzez udział w rosyjskich instytucjach ko-
mercyjnych utworzonych w tej czy innej formie
organizacyjno-prawnej. Przy czym otwarcie filii i
przedstawicielstw częstokroć jest bardziej prefe-
rowane, ponieważ zapewnia najmniejsze nakła-
dy przy ich tworzeniu.
F
ilia jest wyodrębnioną jednostką osoby praw-
nej, której siedziba znajduje się poza siedzibą
tej osoby prawnej. Filia funkcjonuje na podsta-
wie regulaminu filii przyjętego przez instytucję
macierzystą i wykonuje wszystkie jej funkcje lub
ich część, łącznie z funkcją przedstawicielstwa,
w imieniu jednostki macierzystej, która ją utwo-
rzyła, pod warunkiem, że cele utworzenia i dzia-
łalność tej instytucji mają charakter komercyjny.
Filia ponosi bezpośrednią odpowiedzialność ma-
jątkową z tytułu podjętych przez nią zobowiązań
związanych z działalnością na terytorium Fede-
44
racji Rosyjskiej. Filia zagranicznej osoby prawnej
może zostać akredytowana na 1 rok, 2, 3 lata lub
5 lat z dalszym przedłużeniem terminu akredyta-
cji. Liczba przedłużeń nie jest ograniczona.
F
ilia ma prawo prowadzenia działalności w za-
kresie przedsiębiorczości na terenie Federacji
Rosyjskiej począwszy od dnia jej akredytacji.
K
ierownik filii jest wyznaczany przez osobę praw-
ną i działa na podstawie jej upoważnienia.
Kierownictwo filii zagranicznej osoby prawnej ma
obowiązek corocznego przedstawiania FUB PIR
przy Ministerstwie Sprawiedliwości Rosji spra-
wozdania z działalności oraz informowania we
właściwym terminie FUB PIR przy Ministerstwie
Sprawiedliwości Rosji o zmianach w stanie per-
sonalnym pracowników zagranicznych filii oraz
zmianie siedziby filii. W wypadku naruszenia po-
wyższych wymagań, FUB PIR przy Ministerstwie
Sprawiedliwości Rosji ma prawo anulowania za-
pisu w odpowiednim rejestrze i odwołania świa-
dectwa o akredytacji i wpisie do państwowego
rejestru filii zagranicznych osób prawnych akre-
dytowanych na terytorium Federacji Rosyjskiej.
P
rzedstawicielstwo jest wyodrębnioną jednost-
ką osoby prawnej, którego siedziba znajduje się
poza siedzibą tej osoby prawnej. Przedstawi-
cielstwo reprezentuje interesy osoby prawnej i
broni ich. Przedstawicielstwo zagranicznej osoby
prawnej może zostać akredytowane na 1 rok, 2
lub 3 lata z dalszym przedłużeniem terminu akre-
dytacji. Liczba przedłużeń nie jest ograniczona.
K
ierownik przedstawicielstwa we właściwym
terminie informuje FUB PIR przy Ministerstwie
Sprawiedliwości Rosji o składzie pracowników
przedstawicielstwa i zmianach w nim.
R
az na pół roku przedstawicielstwo przesyła do
FUB PIR przy Ministerstwie Sprawiedliwości Ro-
sji sprawozdanie ze swojej działalności sporzą-
dzone zgodnie z przyjętą formą.
tryb aKredytaCjI FIlII
I PrzedstawICIelstw
zagranICznyCH osób PrawnyCH
Z
agraniczna osoba prawna zainteresowana
otwarciem filii lub przedstawicielstwa na te-
rytorium Federacji Rosyjskiej składa do FUB PIR
przy Ministerstwie Sprawiedliwości Rosji wnio-
sek na piśmie, w którym podaje się cel otworze-
nia filii lub przedstawicielstwa, zawiera opis dzia-
łalności zagranicznej osoby prawnej, informację
o współpracy biznesowej z partnerami rosyjski-
mi i perspektywy jej rozwoju.
z
agraniczna osoba prawna może otworzyć przed-
stawicielstwo na terytorium Federacji Rosyjskiej
tylko na zezwolenie organu upełnomocnionego.
D
o wniosku powinno się dołączyć oficjalne do-
kumenty (statut, wypis z rejestru handlowego
itp.). Dokumenty zagraniczne są przyjmowane
tylko gdy posiadają one oryginalne adnotacje o
legalizacji konsularnej lub oryginalny Apostille,
jeżeli zwolnienie z tych procedur nie jest przewi-
dziane przez umowy międzynarodowe Federacji
Rosyjskiej, z załączeniem poświadczonego – no-
tarialnie lub w urzędzie konsularnym – tłuma-
czenia na język rosyjski.
P
oza wymienionymi informacjami i dokumen-
tami, zagraniczna osoba prawna przedstawia na
prośbę FUB PIR przy Ministerstwie Sprawiedli-
wości Rosji inne informacje i dokumenty doty-
czące jej działalności (informacje dotyczące ka-
pitału zakładowego, list polecający banku, z któ-
rego usług korzysta itp.).
A
kredytacja filii/przedstawicielstwa zagranicznej
osoby prawnej oraz przedłużenie okresu działal-
ności w Federacji Rosyjskiej odbywa się na zasa-
dzie odpłatnej. FUB PIR przy Ministerstwie Spra-
wiedliwości Rosji oferuje możliwość załatwienia
zezwolenia na otwarcie przedstawicielstwa jed-
nocześnie ze świadectwem wpisu go do rejestru
w ciągu siedmiu dni.
P
rzedstawiciel zagranicznej osoby prawnej upeł-
niomocniony do występowania w jego imieniu
w trakcie otwierania w Federacji Rosyjskiej filii/
przedstawicielstwa przekazuje do FUB PIR przy
45
Ministerstwie Sprawiedliwości Rosji należycie
załatwione upoważnienie.
z
ałożenie filii/przedstawicielstwa zagranicznej
osoby prawnej na terytorium Federacji Rosyjskiej
nie ogranicza się akredytacją. Do pełnowartościo-
wego prowadzenia działalności niezbędne jest:
•
zarejestrowanie się w urzędzie Federalnej Służ-
by Podatkowej;
•
otrzymanie kodów w Federalnej Służbie Staty-
styki Państwowej;
•
zarejestrowanie się w funduszach pozabudże-
towych (Fundusz Obowiązkowego Ubezpiecze-
nia Zdrowotnego, Fundusz Ubezpieczeń Socjal-
nych Federacji Rosyjskiej, Fundusz Emerytalny
Federacji Rosyjskiej);
•
założenie odpowiednich kont rublowych i wa-
lutowych w urzędach bankowych na teryto-
rium Rosji.
zatwIerdzenIe wzorów PIeCzęCI
I PIeCząteK
P
o otrzymaniu dokumentów o akredytacji
i wpisie do odpowiednich rejestrów filie/
przedstawicielstwa zagranicznych osób praw-
nych mogą zatwierdzić w FUB PIR przy Minister-
stwie Sprawiedliwości Rosji wzory swoich firmo-
wych pieczęci i pieczątek. Zgodnie z normą GOST
R-51511-20-01 (wprowadzona rozporządze-
niem Państwowego Komitetu Federacji Rosyj-
skiej ds. Standaryzacji i Metrologii z dnia 25.12.
2001 nr 537-st) oraz rozporządzeniem FUB PIR
przy Ministerstwie Sprawiedliwości Rosji z dnia
24.01.2003 nr 2, odcisk pieczęci powinien zawie-
rać następujące rekwizyty:
•
pełną nazwę filii/przedstawicielstwa w języku
rosyjskim. Dopuszczalne jest umieszczenie w
polu pieczęci nazwy w języku obcym, znaku to-
warowego, logo;
•
numer świadectwa akredytacji filii/przedstawi-
cielstwa;
•
lokalizację filii/przedstawicielstwa;
•
numer w rejestrze pieczęci (wpisuje się po za-
twierdzeniu wzoru).
P
rzedstawicielstwa/filie mogą zatwierdzić kil-
ka wzorów pieczęci do użytku wewnętrznego, w
tym wypadku powinny one różnić się od podsta-
wowej pieczęci.
aKredytaCja osobowa
Z
agraniczni pracownicy filii i przedstawi-
cielstw zagranicznych osób prawnych
akredytowanych w FUB PIR przy Ministerstwie
Sprawiedliwości Rosji powinni odbyć procedurę
akredytacji osobowej. Jest to konieczne do po-
twierdzenia statusu pracownika filii/przedstawi-
cielstwa i uzyskania prawa do wsparcia wizowe-
go w FUB PIR przy Ministerstwie Sprawiedliwości
Rosji. Każda filia/przedstawicielstwo ma prawo
do akredytowania pięciu pracowników zagra-
nicznych. Liczba pracowników zagranicznych
może zostać zwiększona na wniosek zagranicznej
osoby prawnej.
zaProszenIe do wjazdU
do FederaCjI rosyjsKIej
Z
aproszenia dla zagranicznych pracow-
ników filii i przedstawicielstw są zała-
twiane w celu otrzymania jednokrotnych i
dwukrotnych wiz rosyjskich na okres do 3 mie-
sięcy, zwykłych wielokrotnych wiz biznesowych –
do 1 roku.
N
a podstawie zaproszeń załatwianych na wnio-
sek FUB PIR przy Ministerstwie Sprawiedliwo-
ści Rosji przez jednostki Federalnej Służby Migra-
cyjnej są wydawane następujących rodzaje wiz
zwykłych: prywatne, biznesowe i robocze.
z
aproszenia dla członków rodziny pracownika za-
granicznego są wystawiane na termin wizy pra-
cownika filii lub przedstawicielstwa, natomiast
zaproszenia umożliwiające otrzymanie zwykłych
wiz biznesowych — tylko w wypadku posiadania
wielokrotnej zwykłej wizy biznesowej przez sa-
mego pracownika filii lub przedstawicielstwa.
wIzy
W
iza jest dokumentem wydawanym przez
upoważniony organ państwowy i zezwa-
lającym na wjazd do Federacji Rosyjskiej i tranzy-
towy przejazd przez terytorium Federacji Rosyj-
skiej w terminie ważności wizy.
46
F
aktyczny cel wjazdu obywatela zagranicznego
do Federacji Rosyjskiej powinien odpowiadać ro-
dzajowi wydanej mu wizy.
N
a okres załatwiania wizy rosyjskiej oryginały
dokumentów obywatela zagranicznego przyjęte
przez FUB PIR przy Ministerstwie Sprawiedliwości
Rosji – celem świadczenia usługi wsparcia wizo-
wego – są zwracane za pokwitowaniem na wnio-
sek obywatela zagranicznego lub osoby upełno-
mocnionej przez filię lub przedstawicielstwo.
N
a wniosek przedstawiciela zagranicznej oso-
by prawnej termin załatwiania wiz może zostać
skrócony do trzech dni
wIza jednoKrotna
daje obywatelowi zagra-
nicznemu prawo do jednorazowego przekrocze-
nia granicy państwowej Federacji Rosyjskiej przy
wjeździe do kraju i przy wyjeździe z niego.
W
wypadku posiadania zwykłych jednokrotnych
wiz roboczych wydanych przez przedstawiciel-
stwa dyplomatyczne lub urzędy konsularne MSZ
Rosji na podstawie zaproszenia FUB PIR przy Mi-
nisterstwie Sprawiedliwości Rosji, pracownikom
zagranicznym filii i przedstawicielstw oraz to-
warzyszącym członkom ich rodzin są załatwiane
zwykłe wielokrotne wizy robocze.
wIza dwUKrotna
daje obywatelowi zagra-
nicznemu prawo do dwukrotnego wjazdu do Fe-
deracji Rosyjskiej.
wIza wIeloKrotna
daje obywatelowi zagra-
nicznemu prawo do wielokrotnego (ponad dwa
razy) wjazdu do Federacji Rosyjskiej. Dla towa-
rzyszących członków rodziny pracownika wizy
wielokrotne są załatwiane na okres ważności
wizy pracownika filii lub przedstawicielstwa.
zwyKła wIza bIznesowa
jest wydawana
obywatelowi zagranicznemu wjeżdżającemu do
Federacji Rosyjskiej w celach biznesowych. Zwy-
kła wiza biznesowa może być jednokrotna lub
dwukrotna na okres do 3 miesięcy lub wielokrot-
na na okres do 1 roku. Całkowity okres pobytu
obywatela zagranicznego na terytorium Fede-
racji Rosyjskiej na podstawie wielokrotnej wizy
biznesowej nie może przekraczać 90 dni w ciągu
każdego okresu długości 180 dni.
zwyKła wIza roboCza
jest wydawana oby-
watelowi zagranicznemu wjeżdżającemu do Fe-
deracji Rosyjskiej w celach wykonywania pracy,
na okres do 3 miesięcy z możliwością jej dalsze-
go przedłużenia przez organ terytorialny Fede-
ralnej Służby Migracyjnej poprzez wydanie wizy
wielokrotnej na termin ważności zawartej zgod-
nie z prawem Federacji Rosyjskiej umowy o pra-
cę lub umowy cywilno-prawnej o wykonanie
prac (świadczenie usług), ale więcej niż na rok
dla każdej kolejnej wizy.
terMIn PobytU tyMCzasowego
obywate-
la zagranicznego w Federacji Rosyjskiej określa
termin ważności wydanej mu wizy.
o
bywatel zagraniczny ma obowiązek wyjazdu
z Federacji Rosyjskiej po upływie dozwolone-
go okresu pobytu. W celu przedłużenia terminu
ważności wizy należy zawczasu, przed upływem
powyższego terminu, zwrócić się do FUB PIR przy
Ministerstwie Sprawiedliwości Rosji.
o
bywatel zagraniczny, który nie opuścił teryto-
rium Federacji Rosyjskiej po upływie terminu
ważności wizy, lub nie zwrócił się o jej przedłu-
żenie, może zostać pociągnięty do odpowiedzial-
ności administracyjnej aż po wydalenie poza gra-
nice kraju i następnie wzbronienie wjazdu do
niego na okres do pięciu lat.
rejestraCja MIgraCyjna
obywatelI zagranICznyCH
w FederaCjI rosyjsKIej
K
arta migracyjna – to dokument zawiera-
jący informacje o wjeżdżającym lub przy-
byłym do Federacji Rosyjskiej obywatelu zagra-
nicznym czy osobie bez obywatelstwa i terminie
jego pobytu tymczasowego w Federacji Rosyj-
skiej, potwierdzający prawo obywatela zagra-
nicznego czy osoby bez obywatelstwa przybyłej
do Federacji Rosyjskiej w trybie nie wymagają-
cym uzyskania wizy do tymczasowego pobytu w
Federacji Rosyjskiej oraz służący do kontroli za
tymczasowym pobytem w Federacji Rosyjskiej
47
obywatela zagranicznego czy osoby bez obywa-
telstwa.
ProCedUra rejestraCjI MIgraCyjnej
po-
lega na poinformowaniu (zawiadomieniu) orga-
nu terytorialnego Federalnej Służby Migracyjnej
o przybyciu obywatela zagranicznego do miejsca
pobytu i powinna się odbyć w ciągu trzech dni
roboczych po przybyciu obywatela zagraniczne-
go do Federacji Rosyjskiej.
W
szelkich procedur dotyczących rejestracji mi-
gracyjnej dokonuje strona przyjmująca (filia lub
przedstawicielstwo zagranicznej osoby prawnej).
o
bywatel zagraniczny okazuje stronie przyjmu-
jącej swój paszport i kartę migracyjną. Przy tym
odebranie paszportu i karty migracyjnej jest nie-
dopuszczalne.
P
rzy zakwaterowaniu obywatela zagranicznego
w hotelu stroną przyjmującą jest administracja
hotelu.
A
dministracja hotelu ma obowiązek powiado-
mienia organu rejestracji migracyjnej o przyby-
ciu obywatela zagranicznego do miejsca pobytu
w ciągu jednej doby. Jeżeli obywatel zagraniczny
przybył w dniu wolnym od pracy (między innymi,
w jednym z kilku dni wolnych od pracy), organ
rejestracji migracyjnej jest powiadamiany w cią-
gu jednej doby będącej dniem roboczym i nastę-
pującym bezpośrednio po dniu wolnym od pracy
(po kilku dniach wolnych od pracy).
s
trona przyjmująca wypełnia specjalny formu-
larz zawiadomienia o przybyciu obywatela zagra-
nicznego do miejsca pobytu (dalej — zawiado-
mienie). Strona przyjmująca przedstawia zawia-
domienie, kopię paszportu obywatela zagranicz-
nego i karty migracyjnej bezpośrednio do organu
terytorialnego Federalnej Służby Migracyjnej lub
przesyła pocztą. Opłata skarbowa za rejestrację
migracyjną nie jest pobierana.
F
ormularze zawiadomienia są udostępniane
bezpłatnie.
o
rgan terytorialny Federalnej Służby Migracyj-
nej lub urząd pocztowy po otrzymaniu od stro-
ny przyjmującej wypełnionego zawiadomienia i
wyżej wymienionych kopii umieszcza w zawiado-
mieniu adnotacje o jego przyjęciu i zwraca odry-
waną część zawiadomienia stronie przyjmującej.
Strona przyjmująca przekazuje obywatelowi za-
granicznemu odrywaną część zawiadomienia.
Posiadanie przez obywatela zagranicznego od-
rywanej części zawiadomienia z adnotacją po-
twierdza jego rejestrację migracyjną.
o
bywatel zagraniczny ma prawo do samodziel-
nego zawiadomienia organów rejestracji migra-
cyjnej o swoim przybyciu do miejsca pobytu w
wypadku istnienia dokumentalnie potwierdzo-
nych przyczyn usprawiedliwiających (choroba, fi-
zyczny brak możliwości itp.) uniemożliwiających
stronie przyjmującej samodzielne przesłanie za-
wiadomienia do organu rejestracji migracyjnej.
P
rzy wyjeździe obywatel zagraniczny przekazu-
je odrywaną część zawiadomienia stronie przyj-
mującej celem przedstawienia jej bezpośrednio
lub przesłania pocztą do organu terytorialne-
go Federalnej Służby Migracyjnej. Takie czynno-
ści strona przyjmująca powinna wykonać w cią-
gu dwóch dni roboczych po wyjeździe obywate-
la zagranicznego.
narUszenIe PrzePIsów rejestraCjI MI-
graCyjnej
może spowodować pociągnięcie
obywatela zagranicznego do odpowiedzialności
administracyjnej w postaci kary, a w niektórych
wypadkach wydalenie poza granice Federacji Ro-
syjskiej. Przy tym dla obywatela zagranicznego,
wobec którego zastosowano wydalenie admini-
stracyjne, może zostać zamknięty wjazd do Fede-
racji Rosyjskiej na okres do pięciu lat.
organIzaCja KoMerCyjna
z InwestyCjaMI zagranICznyMI
O
rganizacja komercyjna przybiera status
organizacji komercyjnej z inwestycjami za-
granicznymi z dniem wejścia w skład jej udziałow-
ców inwestora zagranicznego. Tryb utworzenia i
rejestracji organizacji komercyjnej z inwestycja-
mi zagranicznymi reguluje Część Pierwsza Ko-
deksu Cywilnego Federacji Rosyjskiej, ustawy
federalne z dnia 08.08.2001 nr 129-FZ „O reje-
48
stracji osób prawnych i przedsiębiorców indywi-
dualnych”, z dnia 09.07.1999 nr 160-FZ „O inwe-
stycjach zagranicznych w Federacji Rosyjskiej”, z
dnia 08.02.1998 nr 14-FZ „O spółkach z ograni-
czoną odpowiedzialnością”, z dnia 26.12.1995 nr
208-FZ „O spółkach akcyjnych” oraz innyme akty
normatywne.
Zgodnie z uchwałą Rządu Federacji Rosyjskiej z
dnia 30.09.2004 nr 506 „O zatwierdzeniu ustawy
o Federalnej Służbie Podatkowej”, federalnym
organem władzy wykonawczej prowadzącym re-
jestrację państwową osób prawnych w Federacji
Rosyjskiej jest Federalna Służba Podatkowa.
rejestraCja w organaCH
PodatKowyCH zagranICznyCH
osób PrawnyCH ProwadząCyCH
dzIałalność w FederaCjI
rosyjsKIej
J
eżeli zagraniczna osoba prawna ma zamiar
prowadzić działalność w Federacji Rosyjskiej
ponad 30 dni kalendarzowych w roku (nieprze-
rwanie lub ogółem), ma ona obowiązek zareje-
strowania się w organie podatkowym w miejscu
prowadzenia działalności.
Przy tym należy przedstawić następujące
dokumenty:
•
wniosek rejestracyjny;
•
uwierzytelniony wypis z rejestru handlowego
lub świadectwo rejestracji, albo inny dokument
o analogicznym charakterze zawierający infor-
macje o organie, który zarejestrował zagranicz-
ną osobę prawną, numerze rejestracyjnym, da-
cie i miejscu rejestracji. Zamiast oryginałów wy-
żej wymienionych dokumentów można przed-
stawić należycie uwierzytelnione kopie.
od osób prawnych, których utworzenie nie wy-
maga specjalnej rejestracji (wpisu do rejestru
handlowego itp.) wymaga się:
•
uwierzytelnione kopie dokumentów założyciel-
skich lub innych dokumentów zawierających in-
formacje o uzyskaniu prawa do prowadzenia
działalności w zakresie przedsiębiorczości;
•
zaświadczenia organu podatkowego obcego
państwa o rejestracji zagranicznej osoby praw-
nej w charakterze podatnika w kraju rejestracji
ze wskazaniem kodu podatnika (lub jego odpo-
wiednika);
•
decyzji upełnomocnionego organu zagranicz-
nej osoby prawnej o utworzeniu filii/przedsta-
wicielstwa w Federacji Rosyjskiej, na podstawie
której jest prowadzona działalność w Federacji
Rosyjskiej;
•
upoważnienia wydanego przez zagraniczną
osobę prawną kierownikowi filii/ przedstawi-
cielstwa w Federacji Rosyjskiej.
D
okonując rejestracji organ podatkowy wydaje
zagranicznej osobie prawnej świadectwo o for-
mie 2401 ИМД ze wskazaniem Numeru Identy-
fikacji Podatkowej (ИНН) oraz Kod Powodu Reje-
stracji (КПП).
następnie zagraniczna osoba prawna może
otworzyć nową filię lub przedstawicielstwo.
w tym wypadku są możliwe dwa warianty:
1.
nową filia lub przedstawicielstwo podlega
kontroli innego organu podatkowego, niż po-
przednio otwarte. W tym wypadku zagraniczna
osoba prawna przedstawia:
•
wniosek rejestracyjny;
•
decyzję upełnomocnionego organu zagranicz-
nej osoby prawnej o utworzeniu nowej filii/no-
wego przedstawicielstwa w Federacji Rosyjskiej;
•
upoważnienie wydane przez zagraniczną osobę
prawną kierownikowi filii/ przedstawicielstwa;
•
należycie uwierzytelnioną kopię świadectwa
wydanego przez organ podatkowy, w którym
zagraniczna osoba prawna była przedtem zare-
jestrowana;
2.
nowa filia lub przedstawicielstwo podlegają
kontroli tego samego organu podatkowego, któ-
rego kontroli podlegała otwarta przedtem filia lub
przedstawicielstwo. W tym wypadku zagranicz-
na osoba prawna ma obowiązek poinformowania
organu podatkowego o każdym nowym miejscu
prowadzenia działalności przesyłając zawiado-
mienie o formie 2301И. Organ podatkowy w cią-
gu pięciu dni od chwili otrzymania zawiadomie-
nia od zagranicznej osoby prawnej wydaje jej pi-
smo informacyjne o formie 2201И ze wskazaniem
odpowiedniego Kodu Powodu Rejestracji (КПП).
49
XIX. SYSTEM PODATKOWY
W
Federacji Rosyjskiej przedsiębiorstwa mogą wybrać powszechny lub uproszczony system
opodatkowania lub być w systemie JPPD (jedyny podatek od przypisanych dochodów), jeże-
li świadczą usługi dla ludności za gotówkę.
Przy powszechnym systemie opodatkowania opłacane są podatki:
•
od zysku 20%;
•
VAT 18%
•
podatek od majątku 2,2 %, a także opłacane są składki ubezpieczeniowe od funduszu wynagrodzenia 34%.
Przy wyborze uproszczonego systemu opodatkowania możliwe są do wyboru dwie opcje:
6% - podatek od dochodów
15% - podatek od zysku (dochody - wydatki)
opodatkowanie inwestorów zagranicznych i firm z kapitałem zagranicznym w rosji ma szereg
osobliwości, w tym:
•
działanie tzw. klauzuli stabilizacyjnej skierowanej przeciwko zaostrzaniu obciążeń podatkowych;
•
działanie umów międzynarodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Rosję z
państwami obcymi;
•
funkcjonowanie na terytorium Federacji Rosyjskiej wolnych stref ekonomicznych.
P
rzykładem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania może służyć Porozumienie między Rządem
Federacji Rosyjskiej a Rządem Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22.05.1992 „W sprawie unikania podwój-
nego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku”.
PorozUMIenIe dotyCzy nastęPUjąCyCH PodatKów:
w FederaCjI rosyjsKIej
(PODATKI ROSYJSKIE)
w rzeCzPosPolItej PolsKIej
(PODATKI POLSKIE)
•
podatki od zysku i dochodów przewidziane Usta-
wodawstwem Federacji Rosyjskiej
„W sprawie
podatków od zysków przedsiębiorstw i organiza-
cji”
,
„W sprawie opodatkowania dochodów ban-
ków”
,
„цW sprawie opodatkowania dochodów
od działalności ubezpieczeniowej”
oraz
„W spra-
wie podatku od dochodów osób fizycznych”
•
podatki od nieruchomości przewidziane Ustawo-
dawstwem Federacji Rosyjskiej
„W sprawie po-
datku od nieruchomości przedsiębiorstw”
oraz
„W sprawie podatku od majątku osób f izycznych”
•
podatek od dochodów osób fizycznych
•
podatek od dochodów osób prawnych
•
podatek rolny
50
N
iewątpliwie zainteresowanie wśród inwestorów zagranicznych mogą wzbudzić
wolne streFy eKo-
noMICzne
tworzone w subiektach Federacji Rosyjskiej. Ich atrakcyjność polega głównie na ulgowym
systemie opodatkowania. Dla rezydentów Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Obwodzie Kaliningradzkim
istnieje specjalna procedura zapłaty podatku od zysku organizacji oraz od nieruchomości.
PodateK od zysKów
ze sprzedaży towarów (prac, usług) otrzymanych przy realizacji projektu inwe-
stycyjnego, nie płaci się w ciągu sześciu lat kalendarzowych od daty wpisania osoby prawnej do rejestru
Rezydentów Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Obwodzie Kaliningradzkim. W okresie od siódmego do
dwunastego roku stawka podatku wynosi połowę wartości, ustalonej przez p. 1 art. 284 Kodeksu Podat-
kowego Federacji Rosyjskiej, to znaczy 10%.
PodateK od nIerUCHoMośCI PrzedsIębIorstw
odnośnie majątku powstałego lub nabytego w
wyniku realizacji projektu inwestycyjnego w ciągu pierwszych sześciu lat kalendarzowych od daty wpi-
sania osoby prawnej do rejestru Rezydentów Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Obwodzie Kaliningradz-
kim, również nie jest płacony. W okresie od siódmego do dwunastego roku stawka podatku wynosi po-
łowę wartości, ustalonej przez Ustawę Obwodu Kaliningradzkiego, tj. 1,1%.
stawKa PodatKU od zysKów
PrzedsIębIorstw
stawKI PodatKU od nIerUCHoMo-
śCI PrzedsIębIorstw w obwodzIe
KalInIngradzKIM
Dla Rezydentów
Specjalnej Strefy
Ekonomicznej
(od zysku, otrzymanego
przy realizacji projektu
inwestycyjnego)
Dla pozostałych
podatników
Dla Rezydentów
Specjalnej Strefy
Ekonomicznej
(odnośnie majątku
utworzonego lub naby-
tego przy realizacji pro-
jektu inwestycyjnego)
Dla pozostałych
podatników
Pierwsze
6 lat
Od 7 do 12
lat
20%
Pierwsze
6 lat
Od 7 do 12
lat
2,2%
0
10%
0
1,1%
P
odatek od dochodów w Federacji Rosyjskiej wynosi 18%.
F
irma z kapitałem zagranicznym ma możliwość przejść na
UProszCzony systeM PodatKowy
(UsP)
.
Zgodnie z art. 346.11 Kodeksu Podatkowego Federacji Rosyjskiej przejście do USP, jako powrót
do innych systemów podatkowych jest dobrowolne.
U
proszczony system podatkowy może być wykorzystywany zarówno przez przedsiębiorstwa jak i indywidu-
alnymi przedsiębiorcami. Szczególnie atrakcyjny jest on dla małych i średnich przedsiębiorstw . USP pozwa-
la znacznie zmniejszyć obciążenie podatkowe - zwalnia od zapłacenia niektórych podatków, zastępując je
jednym, o dostatecznie ulgowej stawce. Uproszczony system podatkowy przewiduje zwolnienie z obowiąz-
ku zapłaty:
51
Przez PrzedsIębIorCę
IndywIdUalnego
Przez PrzedsIębIorstwo
•
podatku od dochodów osób fizycznych (od-
nośnie dochodów otrzymanych z działalności
przedsiębiorczej)
Wyjątki:
•
dywidendy;
•
odsetki od hipotecznych obligacji wyemitowa-
nych przed dniem 1 stycznia 2007 r.;
•
wygrania i nagrody;
•
wkłady bankowe;
•
suma oszczędności z tytułu odsetek przy uzy-
skaniu kredytu;
•
wykorzystanie środków pieniężnych członków
kredytowej spółdzielni konsumpcyjnej.
•
podatek od zysków przedsiębiorstw
Wyjątek:
podatek do zapłacenia od dochodów
jako dywidendy i odsetki od państwowych i ko-
munalnych papierów wartościowych.
•
podatek od majątku osób fizycznych (odnośnie
nieruchomości wykorzystywanej dla działalno-
ści gospodarczej).
•
podatku od nieruchomości przedsiębiorstw.
•
VAT
Wyjątek:
podatek od wartości dodanej płatny przy wwozie towarów na obszar celny Federacji Ro-
syjskiej, jak również w ramach Umowy spółki cywilnej lub poufnego zarządzania majątkiem.
i
nne podatki są płacone zgodnie z ustawodawstwem o podatkach i opłatach.
Istnieją jednak kategorie podatników, którzy nie są uprawnieni do stosowania tego systemu
opodatkowania. należą do nich:
1.
organizacje, które posiadają oddziały i (lub) przedstawicielstwa;
2.
banki i profesjonalni uczestnicy rynku papierów wartościowych;
3.
niepaństwowe fundusze emerytalne;
5.
fundusze inwestycyjne;
6.
skarbowe i organizacje budżetowe;
7.
przedsiębiorstwa i przedsiębiorcy indywidualne, zajmujące się produkcją wyrobów akcyzowych,
wydobyciem kopalin użytecznych (z wyjątkiem pospolitych kopalin użytecznych), branżą hazardu;
8.
notariusze, adwokaci;
9.
lombardy;
10.
organizacje i przedsiębiorcy indywidualne którzy przeszli na system opodatkowania dla producen-
tów rolnych (jednolity podatek rolny);
11.
organizacje, w których udział bezpośredniego uczestnictwa innych organizacji jest więcej niż 25%;
12.
organizacje zagraniczne;
13.
organizacje, które są członkami Porozumień o podziale produkcji (umów, na mocy których Rosja
udziela podmiotom gospodarczym (inwestorom) na zasadach komercyjnych i na pewien okres
praw wyłącznych do poszukiwania, wydobywania surowców mineralnych z głębi ziemi na działce
52
podanej w porozumieniu oraz do prowadzenia związanych z tym prac, a inwestor zobowiązuje się
do przeprowadzenia tych prac na własny koszt i ryzyko);
14.
organizacje, u których wartość ostateczna środków trwałych i aktywów niematerialnych przekracza
100 mln rubli;
15.
organizacje i przedsiębiorcy indywidualne, których średnia liczba pracowników za okres podatko-
wy (sprawozdawczy) przekracza 100 osób.
T
en system opodatkowania pasuje dla organizacji komercyjnej, w której udział inwestycji zagranicznych
wznosi nie więcej niż 25%. Dla przedsiębiorców indywidualnych udział inwestycji zagranicznych może
wynosić 100%.
R
ezydenci Specjalnej Strefy Ekonomicznej nie mogą stosować specjalne systemy podatkowe, w tym
uproszczony system opodatkowania.
s
tawka podatku przy stosowaniu uproszczonego systemu podatkowego (USP) wynosi 6%, jeśli przed-
miotem opodatkowania są dochody, 15%, jeżeli przedmiotem opodatkowania występują przychody
zmniejszone o wielkość wydatków. Przy tym Ustawami Federacji Rosyjskiej mogą być ustanowione zróż-
nicowane stawki podatkowe w zakresie od 5% do 15% w zależności od kategorii podatników.
Federalna służba Podatkowa
Adres korespondencyjny:
127381, Moskwa, ul. Nieglinnaja, d. 23
Informacja:
+7 (495) 913-00-09
Recepcja publiczna:
+7 (495) 913-03-21
Tel. / faks:
+7 (495) 913-00-05
Telefon dla interesantów:
+7 (495) 913-00-06
zarząd Federalnej służby Podatkowej
rosji w obwodzie Kaliningradzkim
236010, Kaliningrad, ul. Kasztanowa Aleja 28
Informacja:
+7 (4012) 99-03-90, 99-04-00
Faks:
+7 (4012) 21-08-73.
Internet:
www.r39.nalog.ru
zarząd Federalnej służby Podatkowej
rosji na Miasto Moskwę
115191, Moskwa, ul. Bolszaja Tulskaja, d. 15
Informacja o wpływającej korespondencji:
+7 (495) 958-25-40
Centrum Obsługi Telefonicznej:
+7 (495) 957-62-55
Faks:
+7 (495) 958-25-58
Dział prasowy:
+7 (495) 957-61-47
E-mail:
u77@r77.nalog.ru
Federalna służba Migracyjna
Recepcja publiczna:
Moskwa,
ul. Wierchniaja Radiszczewskaja, d. 4, bud. 1
Telefon:
+7 (495) 698-00-78
Faks:
+7 (495) 698-00-06
Dni i godziny przyjęć:
poniedziałek-czwartek — od 10.00 do 18.00
piątek — od 10.00 do 16.00
sobota — od 10.00 do 14.00
E-mail:
info@fms.gov.ru
Internet:
www.fms.gov.ru
zarząd Federalnej służby Migracyjnej
w obwodzie Kaliningradzkim
236000, Kaliningrad, ul. Prospekt Sowietski 13
Informacja:
+7 (4012) 56-37-70
Telefon „gorącej linii”:
+7 (4012) 56-39-90
E-mail:
rigfms@mail.ru
Internet:
www.fms39.ru
zarząd Federalnej służby Migracyjnej
na Miasto Moskwę
115935, Moskwa,
ul. Bolszaja Ordynka, d. 16, bud. 4
Telefony „gorącej linii”:
+7 (499) 238-64-00, +7 (499) 238-64-04,
+7 (499) 238-77-13, +7 (499) 230-70-24
E-mail:
hotline@ fms.gov.ru
Internet:
www.fms
53
XX. REJESTRACJA SPÓŁEK
Z KAPITAŁEM ZAGRANICZNYM I
WSPÓLNYCH PRZEDSIĘBIORSTW
F
irmy zagraniczne i wspólne przedsię-
biorstwa – to osoby prawne (Sp. z o.o.,
Spółki Akcyjne Zamknięte, Spółki Akcyjne
Otwarte), w których udziały wspólników zagra-
nicznych (akcjonariusza) wynoszą nie mniej niż
10% kapitału zakładowego. Założycielami przed-
siębiorstwa mogą być zagraniczne osób fizyczne
i / lub prawne.
Co jest Potrzebne do zarejestrowanIa
sPółKI zagranICznej?
1. dokumenty założycieli:
1.1 od rosyjskich podmiotów prawnych
(notarialnie poświadczone kopie):
•
Statut;
•
Umowa założycielska Sp. z .o.o. lub Umowa o
utworzeniu Spółki Akcyjnej;
•
Świadectwo rejestracji państwowej osoby
prawnej (Podstawowy Państwowy Numer Re-
jestracyjny);
•
Świadectwo rejestracji podatkowej (NIP);
•
List od Państwowego Komitetu Statystyki o
nadaniu kodów;
•
Zaświadczenie z banku o otwarciu rachunku
rozliczeniowego.
1.2 od rosyjskich osób fizycznych (kopie):
•
Paszport krajowy;
•
Informacja o zarejestrowaniu (miejsce zamiesz-
kania z podaniem kodu pocztowego);
•
Indywidualny numer identyfikacji podatkowej,
jeśli jest.
1.3 od zagranicznych osób prawnych
:
•
Dokument potwierdzający fakt rejestracji spół-
ki zagranicznej;
•
Zaświadczenie o rejestracji lub świadectwo in-
korporacji, lub wyciąg z rejestru handlowego
kraju pochodzenia zagranicznej osoby prawnej;
•
Dokument określający dozwolone rodzaje
działalności spółki;
•
Statut, lub Memorandum, lub Artykuły o Aso-
cjacji, lub Umowa Akcyjna, lub Świadectwo Po-
łowowe;
•
Zaświadczenie z banku zagranicznego o otwar-
ciu rachunku spółki.
•
Świadectwo (zaświadczenie) o rezydencji po-
datkowej.
1.4 od zagranicznych osób fizycznych:
•
Paszport z ważną wizą – kopia;
•
Zaświadczenie z banku o posiadaniu przez ob-
cokrajowca rachunku – oryginał lub poświad-
czoną notarialnie kopie.
2. Informacje o dyrektorze generalnym i
głównym księgowym (może to być jedna osoba).
3. Informacje o adresie rejestrowanej osoby
prawnej.
4. wielkość Kapitału zakładowego sp. z o. o. i
proporcji udziałów założycieli (wielkość Kapita-
łu Zakładowego, liczba akcji oraz ich proporcje
między akcjonariuszami).
W
ydzielane są
dwa rodzaje
przedsiębiorstw
z udziałem kapitału zagranicznego
– firmy
ze stu procentowym udziałem kapitału za-
granicznego i wspólne firmy przedsiębiorcze
(przedsiębiorstwa wspólne). Działalność akich
przedsiębiorstw reguluje się, wraz z innymi do-
kumentami, przez Federalną Ustawę Federacji
Rosyjskiej z dnia 09.07.1999 r. Ustawa Federalną
№ 160-ФЗ O inwestycjach zagranicznych w Fe-
deracji Rosyjskiej.
54
PrzedsIębIorstwo ze 100% UdzIałeM
KaPItałU zagranICznego
z
a organizację z inwestycjami zagranicznymi
uważa się organizację komercyjną, z wyjątkiem
towarzystw ubezpieczeniowych, banków i in-
nych instytucji kredytowych. Wcześniej firmy z
kapitałem zagranicznym nazywano przedsiębior-
stwami z kapitałem zagranicznym lub spółkami
wspólnymi.
P
rzedsiębiorstwo komercyjne z udziałem in-
westycji zagranicznych – to przedsiębiorstwo
rosyjskie, status którego jest określony przez
ustawodawstwo Federacji Rosyjskiej, a przede
wszystkim, Kodeks Cywilny. Działalność takiej or-
ganizacji ma na celu osiągnięcie zysku, który jest
do podziału między jego członków. Na podsta-
wie art. 1202 Kodeksu Cywilnego Federacji Ro-
syjskiej - Za prawo osobiste osoby prawnej uwa-
ża się prawo kraju, w którym została utworzona
osoba prawna. Na podstawie prawa osobistego
osoby prawnej określone są, w szczególności:
1.
status organizacji jako osoby prawnej;
2.
organizacyjnie - prawna forma osoby prawnej;
3.
żądania do nazwy osoby prawnej;
4.
zagadnienia utworzenia, reorganizacji i likwi-
dacji osoby prawnej, w tym kwestie dziedzi-
czenia;
5.
treść zdolności do czynności prawnych osoby
prawnej;
6.
procedura nabycia przez osobę prawną praw
obywatelskich i wzięcia na siebie obowiązków
obywatelskich;
7.
stosunki wewnętrzne, w tym stosunki osoby
prawnej z jej uczestnikami;
8.
zdolności osoba prawnej do spełnienia jej zo-
bowiązań.
o
soba prawna nie może powoływać się na ogra-
niczenie kompetencji jej organu lub jej przed-
stawiciela do transakcji, nie znając prawa kraju,
w którym organ lub przedstawiciel podmiotu
prawnego posiadają kontrakt, z wyjątkiem, gdy
zostanie udowodnione, że druga strona transak-
cji wiedziała lub powinna była wiedzieć o powyż-
szym ograniczeniu.
o
rganizacje komercyjne z inwestycjami zagra-
nicznymi mogą być utworzone w postaci sto-
warzyszeń, spółek gospodarczych i spółdzielni
produkcyjnych. Przedsiębiorstwa z inwestycjami
zagranicznymi mogą być utworzone w różnych
formach organizacyjno-prawnych. Prawo rosyj-
skie nie narzuca tutaj ograniczeń. Prawo podsta-
wowe regulujące inwestycje zagraniczne w Rosji
to Ustawa Federalna „O inwestycjach zagranicz-
nych w Rosji” z dnia 09.07.1999 g. Nr 160-ФЗ.
Poza tą ustawą działalność przedsiębiorstw z
inwestycjami zagranicznymi jest regulowana
również przez inne akty normatywno-prawne
w zależności od wybranej formy organizacyj-
nie-prawnej. Mogą to być Federalna Ustawa „O
spółkach akcyjnych” i Federalna Ustawa „O spół-
kach z ograniczoną odpowiedzialnością”.
55
XXI. INWESTOR ZAGRANICZNY
I
nwestorami zagranicznymi mogą być: orga-
nizacje zagraniczne, obywatele zagraniczne,
bezpaństwowcy, organizacje międzynarodo-
we, państwa obce.
• zagranICzna osoba Prawna
– posiada
cywilną zdolność do czynności prawnych, która
jest ustalana zgodnie z prawem państwa, w któ-
rym została ona utworzona, i która jest upraw-
niona zgodnie z prawem tego państwa do inwe-
stowania w Rosji;
• organIzaCja zagranICzna nIe PosIa-
dająCa osobą Prawną
– posiada cywilną
zdolność do czynności prawnych, która jest usta-
lana zgodnie z prawem państwa, w którym została
utworzona, i która jest uprawniona zgodnie z pra-
wem danego państwa do inwestowania w Rosji;
• obywatel zagranICzny
– posiada cywilną
zdolność do czynności prawnych, która jest ustala-
na zgodnie z prawem państwa, którego jest oby-
watelem, i który jest uprawniony zgodnie z pra-
wem podanego państwa do inwestowania w Rosji;
• osoba nIe PosIadająCa obywatelstwa
– która stale mieszka poza Federacją Rosyjską,
posiada cywilną zdolność do czynności praw-
nych, którą ustala się zgodnie z prawem państwa
jej stałego zamieszkania, i która jest uprawniona
zgodnie z prawem danego państwa do inwestycji
w Federacji Rosyjskiej;
• organIzaCja MIędzynarodowa
– która,
na podstawie Umowy Międzynarodowej Fede-
racji Rosyjskiej, posiada prawo do inwestycji w
Federacji Rosyjskiej;
s
ystem prawny działalności inwestorów zagra-
nicznych i wykorzystanie wynikających z inwe-
stycji zysków nie może być mniej korzystny niż
system prawny działalności i wykorzystania zy-
sków otrzymanych od inwestycji przewidziany
dla inwestorów rosyjskich.
R
osyjska organizacja komercyjna otrzymuje sta-
tus organizacji komercyjnej z inwestycjami za-
granicznymi od daty przystąpienia do składu jej
członków inwestora zagranicznego.
Inwestorowi zagranicznemu na terenie
Federacji rosyjskiej udziela się następujące
rodzaje gwarancji:
•
ochrony prawnej działalności;
•
wykorzystania różnych form dokonywania in-
westycji;
•
przekazywania praw i obowiązków inwestora
zagranicznego innej osobie;
-odszkodowania przy nacjonalizacji i rekwizycji
majątku;
•
ochrony przed niekorzystnymi zmianami w
prawie Federacji Rosyjskiej dla inwestorów za-
granicznych;
- zapewnienia prawidłowego rozstrzygnięcia
sporu;
•
wykorzystania na terenie Federacji Rosyjskiej i
transferu poza Federację Rosyjską dochodów,
zysków i innych środków finansowych uzyska-
nych zgodnie z prawem;
•
na swobodny wywóz poza teren Federacji Ro-
syjskiej majątku i informacji w formie doku-
mentów, które zostały początkowo przywiezio-
ne na terytorium Federacji Rosyjskiej;
•
jako inwestycja zagraniczna;
- prawa do nabycia papierów wartościowych;
•
udziału w prywatyzacji;
•
udzielenie prawa do dzierżawy działek, wy-
korzystania zasobów naturalnych, budynków,
nieruchomości.
56
P
rzy realizacji przez inwestorów zagranicznych
i organizacje komercyjne z inwestycjami zagra-
nicznymi inwestycji priorytetowych udziela się
ulg odnośnie uiszczenia należności celnych.
P
odane gwarancje i ulgi nie mają zastosowania
do spółek zależnych i stowarzyszonych organiza-
cji komercyjnych z inwestycjami zagranicznymi.
i
nwestor zagraniczny, organizacja komercyjna z
udziałem kapitału zagranicznego z siedzibą na
terytorium Federacji Rosyjskiej, w której inwe-
stor zagraniczny (inwestorzy zagraniczni) posia-
da (posiadają) nie mniej niż 10% udziału, udzia-
łów (wkładu) w kapitał zakładowy (składkowy)
tej organizacji, w ramach wykonywania reinwe-
stycji korzysta z pełnej ochrony prawnej, gwa-
rancji i ulg.
i
nwestor zagraniczny może stworzyć osobę praw-
ną, poprzez utworzenie nowej spółki zgodnie
ustawodawstwem rosyjskim (samodzielnie lub z
partnerem rosyjskim) jak również przez nabycie
udziałów (akcji) w już działającej spółce rosyjskiej.
U
tworzenie i funkcjonowanie przedsiębiorstwa z
100% inwestycji zagranicznych zarejestrowane-
go na terytorium Federacji Rosyjskiej jest okre-
ślane przez rosyjskie prawo Federacji Rosyjskiej,
które ustanawia procedurę rejestracji spółek,
ich status prawny, poziom opodatkowania, ogra-
niczenia dotyczące nabywania akcji w poszcze-
gólnych branżach, procedurę przelewu zysków,
podporządkowanie się ustawodawstwu pracy.
F
ormy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw z
inwestycjami zagranicznymi (zarówno z udzia-
łem kapitału zagranicznego, jak i ze 100% inwe-
stycjami zagranicznymi) mogą być różne. W Rosji
nie ma ograniczeń dla inwestorów zagranicznych
w zakresie form organizacyjno-prawnych, firma
może być zarejestrowana w dowolnej formie
przewidzianej przez ustawodawstwo. Należy
zauważyć, że najbardziej rozpowszechnione są
formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw z
udziałem kapitału zagranicznego: stowarzysze-
nia i spółki gospodarcze. Wyboru formy organi-
zacyjno-prawnej dokonuje się w zależności od
tego, jakie cele przyświecały utworzeniu spółki,
jaki rodzaj biznesu jest przedmiotem zaintereso-
wania dla inwestora, od liczby założycieli, wyso-
kości kapitału zakładowego i tak dalej.
W
Rosji firma jest uznawana za spółkę filialną, je-
śli inna (podstawowa) firma, ze względu na swój
dominujący udział w jej kapitale zakładowym,
lub zgodnie z umową między nimi, lub w inny
sposób, ma możliwość wpłynąć na decyzję po-
dejmowane przez spółkę filialną (np. gdy spółka
dominująca posiada większość głosów przy po-
dejmowania decyzji w spółce filialnej).
s
półka zależna różni się od filialnej tym, że jest
pod słabszą kontrolą spółki dominującej, ponie-
waż ta ma istotną, ale nie większą część akcji
(udziałów). W Rosji spółkę uznaję się za zależną,
jeżeli inna (dominującą) spółka ma więcej niż
20% głosujących akcji spółki.
s
ama procedura rejestracji przedsiębiorstw z
udziałem kapitału zagranicznego jest podob-
na do rejestracji przedsiębiorstw bez inwestycji
zagranicznych, ma jednak szereg osobliwości
związanych z rozszerzoną listę wymaganych do-
kumentów.
W
ymogi ustawodawstwa odnośnie wymiaru mi-
nimalnego kapitału zakładowego spółek z inwe-
stycjami zagranicznymi są takie same jak w przy-
padku spółek bez inwestycji zagranicznych (Sp. z
o.o., Spółka Akcyjna Zamknięta – 100 x minimal-
ne wynagrodzenie, Spółka Akcyjna Otwarta - nie
mniej niż 1000 x minimalne wynagrodzenie).
P
rzedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym
rejestruje się zgodnie z Ustawą Federalną „O
państwowej rejestracji osób prawnych” z dnia
08.08.2001. Nr 129-ФЗ (z dnia 23.06. 2003 r.)
57
XXII. WSPÓLNE
PRZEDSIĘBIORSTWA
F
ormy organizacji gospodarczej utwo-
rzone przez dwie lub więcej osób praw-
nych.
Wspólne Przedsiębiorstwa są two-
rzone przez spółki krajowe lub z partnerami
zagranicznymi. Jednym z założycieli Wspólnego
Przedsiębiorstwa może być osoba fizyczna. Ce-
chą Wspólnego Przedsiębiorstwa jest obecność
współwłasności, która działa na terenie kraju
(regionu, okręgu) jednego z założycieli Wspólne-
go Przedsiębiorstwa. Wspólne Przedsiębiorstwo
może mieć formę spółki jawnej, spółki z ograni-
czoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej.
Najbardziej typowa jest forma spółki z ograni-
czoną odpowiedzialnością. Celem Wspólnego
Przedsiębiorstwa jest pełne wykorzystanie po-
tencjału każdej ze stron, jak również maksymal-
ny efekt ich działalności.
rejestraCja wsPólnego PrzedsIębIor-
stwa
– jest to rejestracja osoby prawnej z za-
graniczną inwestycją (Sp. z o.o., Spółki Akcyjne
Zamknięte, Spółki Akcyjne Otwarte), w której
udział zagranicznego wspólnika (akcjonariusza)
wynosi nie mniej niż 10% kapitału zakładowe-
go. Jako założyciele, przy rejestracji Wspólnego
Przedsiębiorstwa, mogą występować zagranicz-
ne osoby fizyczne i / lub osoby prawne.
rejestraCja wsPólnego PrzedsIębIor-
stwa
w Moskwie jako procedura jest praktycz-
nie identyczna z procedurą obowiązującą rezy-
dentów-założycieli.
rejestraCję wsPólnego PrzedsIębIor-
stwa
reguluje Ustawa „O państwowej rejestra-
cji osób prawnych” oraz Ustawa „O inwestycjach
zagranicznych”. Prawo jasno określa formę dla
inwestycji zagranicznych.
o
d krajów, które podpisały umowę z Rosją o
wzajemnej pomocy prawnej (Białoruś, Ukra-
ina, Litwa, Łotwa, Czechy, Jugosławia, Bułgaria,
i inne), wymagane są notarialnie potwierdzone
kopie podanych dokumentów, tłumaczone na
język rosyjski, jak również treści dokumentów i
wszystkich zapisów wykonywanych przez nota-
riuszy lub osoby upoważnione. Tłumaczenie do-
kumentów powinno być poświadczone notarial-
nie, o czym świadczy odpowiedni zapis w języku
rosyjskim.
o
d krajów, które podpisały Konwencję Haską
z 1961 r., dokumenty potrzebne do rejestra-
cji Wspólnego Przedsiębiorstwa, legalizowane
są przez Apostille w sposób określony norma-
tywnymi aktami prawnymi danego państwa
obcego. Organizacjom rosyjskim powinny być
przedstawione kopie z Apostille z notarialnie
poświadczonym tłumaczeniem na język rosyjski
(tłumaczenie powinno być uwierzytelnione z za-
pisami w języku rosyjskim).
W
przypadku krajów, które nie podpisały Kon-
wencji Haskiej z 1961 r. dokumenty do prze-
prowadzenia takiej procedury jak rejestracja
Wspólnego Przedsiębiorstwa, legalizowane są
przez poświadczające zapisy służb konsularnych
Federacji Rosyjskiej w tych państwach. Poświad-
czenie konsularne dokonuje się po adnotacji
upoważnionych organów państwowych (Mini-
sterstwo Spraw Zagranicznych, Ministerstwo
Sprawiedliwości, itp.) na podstawie poświad-
czenia notarialnego dokumentów lub ich kopii.
Rosyjskim władzom państwowym konieczne
jest tłumaczenie przedstawionych dokumentów
i poświadczenie ich albo przez władze konsular-
ne, albo przez rosyjskiego notariusza.
58
XXIII. OPODATKOWANIE
PRZEDSIĘBIORSTW Z
INWESTYCJAMI ZAGRANICZNYMI
R
egulowane jest przez „Zalecenia meto-
dologiczne w sprawie stosowania nie-
których przepisów rozdziału 25 Kodeksu
Podatkowego Federacji Rosyjskiej, odnoszące się
do osobliwości opodatkowania zysków (docho-
dów) od organizacji zagranicznych” z 28.03.2003
r. №БГ-3-23/150 zgodnie z pkt. 2 art. 4 Kodeksu
Podatkowego Federacji Rosyjskiej (część I), jak
również w związku z wejściem w życie Ustawy Fe-
deralnej z dnia 29.05.2002 N 57-ФЗ „O wniesie-
nie zmian i uzupełnień do części drugiej Kodeksu
Podatkowego Federacji Rosyjskiej i niektórych
aktów ustawodawczych Federacji Rosyjskiej”.
P
owyższe zalecenia metodologiczne nie są aktem
prawnym i opublikowane są w celu zapewnienia
jednolitego stosowania przez organy podatkowe
przepisów rozdziału 25 kodeksu i umów mię-
dzynarodowych o uniknięciu podwójnego opo-
datkowania, a także monitorowania zgodności z
ustawodawstwem Federacji Rosyjskiej w sprawie
podatków i opłat. W związku z uprawomocnie-
niem się od 01 stycznia 2002 r. rozdziału 25 Ko-
deksu Instrukcji Państwowej Służby Podatkowej
Rosji z dnia 16 czerwca 1995 r. N 34 „O opodat-
kowaniu zysków i dochodów zagranicznych osób
prawnych.”
P
odatek od zysków firm zagranicznych działa-
jących w Federacji Rosyjskiej poprzez przed-
stawicielstwo stałe. Zgodnie z art 246 Kodeksu
organizacje zagraniczne działające w Federacji
Rosyjskiej poprzez przedstawicielstwo stałe są
płatnikami podatku dochodowego firm (dalej -
podatek dochodowy) w tej jej części, która odno-
si się do przedstawicielstwa stałego. Zysk organi-
zacji zagranicznej ustała się jako dochód uzyskany
przez przedstawicielstwo stałe, pomniejszony
o kwotę dokonanych przez to przedsiębiorstwo
wydatków, które są ustalane zgodnie z przepisa-
mi rozdziału 25 Kodeksu.
W
przypadku jeżeli organizacja zagraniczna jest
osobą ze stałym zamieszkaniem w państwie, z
którym Federacja Rosyjska zawarła porozumienie
w sprawie unikania podwójnego opodatkowania,
w celu ustalenia obecności przedstawicielstwa
stałego status priorytetowy mają ustalenia odpo-
wiedniej umowy międzynarodowej.
PrzedstawICIelstwo stałe FIrMy za-
granICznej
– to osobny dział lub inne miej-
sce prowadzenia działalności organizacji zagra-
nicznej, dzięki któremu organizacja regularnie
prowadzi działalność w Federacji Rosyjskiej
związaną z użytkowaniem wnętrz i (lub) wy-
korzystywaniem innych zasobów naturalnych,
wykonywaniem przewidzianych przez kontrak-
ty prac budowlanych, zainstalowaniem, mon-
tażem, montowaniem, regulacją, utrzymaniem
i eksploatacją urządzeń, sprzedażą towarów
ze znajdujących się na terenie Federacji Rosyj-
skiej i należących do organizacji lub wynajętych
przez nią magazynów, dokonywaniem innych
robót budowlanych, świadczeniem usług, pro-
wadzeniem innej działalności, jeżeli działalność
ta nie jest przygotowawczą lub pomocniczą na
rzecz tej samej organizacji zagranicznej (art.
306 Kodeksu Podatkowego Federacji Rosyjskiej
(II część).
j
ako stałe przedstawicielstwo podmiotu zagra-
nicznego uznaje się w szczególności filię, przed-
stawicielstwo, oddział, biuro, kancelarię, agencję,
lub inne miejsce regularnego dokonywania dzia-
łalności przedsiębiorczej w Federacji Rosyjskiej.
T
ak więc określenie „stałe przedstawicielstwo”
nie ma organizacyjno-prawnego znaczenia, a zna-
czenie kwalifikujące działalność organizacji zagra-
nicznej, z którym powiązane jest pojawienie się
obowiązków organizacji zagranicznej do zapłaty
podatku od zysków w Federacji Rosyjskiej.
59
j
ednym z kryteriów kwalifikacji działalności or-
ganizacji zagranicznej w Federacji Rosyjskiej, jako
wykonywanej przez stałe przedstawicielstwo, jest
jej regularność. Ustęp 3 artykułu 306 Kodeksu
mówi, że za stałe przedstawicielstwo organizacji
zagranicznej uważa się utworzony od momentu
regularnego prowadzenia działalności przedsię-
biorczej oddział. Przy tym, w przypadkach gdy
organizacja zagraniczna prowadzi działalność w
Federacji Rosyjskiej związaną z użytkowaniem
wnętrz i (lub) użytkowaniem innych zasobów
naturalnych lub prowadzi działalność na placu
budowy, Kodeks wyraźnie ustala, od jakiego mo-
mentu stałe przedstawicielstwo jest uważane za
utworzone. W szczególności, zgodnie z ustępem
3 artykułu 306 Kodeksu Podatkowego Federacji
Rosyjskiej przy użytkowaniu wnętrz i (lub) użytko-
waniu innych zasobów naturalnych stałe przed-
stawicielstwo organizacji zagranicznej uważa się
za utworzone od najwcześniejszej z poniższych
dat: daty wejścia w życie licencji (zezwolenia),
potwierdzającej prawo tej organizacji do wyko-
nywania odpowiedniej działalności, lub dnia fak-
tycznego rozpoczęcia takiej działalności. Za po-
czątek istnienia placu budowy, zgodnie z ustępem
3 artykułu 308 Kodeksu, uważa się wcześniejszą z
następujących dat: data podpisania aktu przeka-
zania placu wykonawcy (aktu dopuszczenia per-
sonelu podwykonawcy do wykonywania części
lub całego zakresu pracy) lub data faktycznego
rozpoczęcia prac.
W
e wszystkich innych przypadkach działalno-
ści spółki zagranicznej stałe przedstawicielstwo
uważa się za utworzone od początku regularnego
jej wykonywania.
R
egularną w szczególności jest działalność od-
rębnych oddziałów firm zagranicznych, które były
zarejestrowane lub mają obowiązek rejestracji w
organach podatkowych zgodnie z podrozdziałem
2.1 Regulaminu o osobliwości ewidencji w or-
ganach podatkowych organizacji zagranicznych,
zatwierdzonego przez Ministerstwo podatkowe
Rosji z dnia 07.04.2000 N AП-3-06/124, zare-
jestrowanym w Ministerstwie Sprawiedliwości
Rosji 02.06.2000 N 2258. W innych przypadkach
zgodność z kryterium „regularna działalność”
jest określane na podstawie analizy rzeczywiste-
go wykonywania działalności przez samą organi-
zację zagraniczną lub inne organizacje, lub osoby
fizyczne na rzecz organizacji zagranicznej w każ-
dym konkretnym przypadku . W tym przypadku
pojedyncze fakty dokonania jakichś czynności
gospodarczych w Federacji Rosyjskiej, takich jak
pojedyncze fakty sprzedaży w Rosji, znajdującej
się w posiadaniu zagranicznych organizacji na
prawie własności nieruchomości, nie mogą być
traktowane jako „regularna działalność”. Tak
więc ustawodawstwo o podatkach i opłatach
określa następujące cechy przedstawicielstwa
stałego: istnienie odrębnego pododdziału lub
innego miejsca prowadzenia działalności przez
organizację zagraniczną w Federacji Rosyjskiej,
prowadzenie przez organizację zagraniczną dzia-
łalności przedsiębiorczej na terenie Federacji Ro-
syjskiej, prowadzenie tej działalności w sposób
regularny.
A
rtykuł 284 Kodeksu Podatkowego (II część) prze-
widuje, że dywidendy otrzymane przez zagranicz-
ne organizacje od rosyjskich, podlegają opodat-
kowaniu podatkiem dochodowym w wysokości
15%. Dywidendy, otrzymane przez organizacje
rosyjskie od rosyjskich organizacji- według stawki
6%. Jednak w wielu umowach o unikaniu podwój-
nego opodatkowania można znaleźć klauzulę o
niedyskryminacji. Oznacza to, że opodatkowanie
nierezydentów w Rosji nie powinno być bardziej
uciążliwe niż opodatkowanie mieszkańców Fede-
racji Rosyjskiej. W co wierzyć?
j
eśli zasady i normy umowy międzynarodowej
różnią się od tych, które zostały ustanowione
przez Kodeks Podatkowy, należy stosować prze-
pisy i normy Umów międzynarodowych. Jest to
określone w Art. 7 Kodeksu Podatkowego Fede-
racji Rosyjskiej (część I).
j
ak należy postępować w takich sytuacjach, zosta-
ło wyjaśnione w pkt. 6.2.4, „Wytyczne w sprawie
stosowania przez władze podatkowe niektórych
przepisów rozdziału 25 Kodeksu Podatkowego
Federacji Rosyjskiej, odnoszących się do oso-
bliwości opodatkowywania zysku (dochodu)
organizacji zagranicznych” z dnia 28.03.2003 r.
Nr БГ-3-23/150. Załóżmy, że dywidendy odno-
szą się do stałego przedstawicielstwa organiza-
cji zagranicznej w Rosji. Organizacja ma siedzibę
w państwie, z którym jest umową o unikaniu
60
podwójnego opodatkowania. Umowa zawiera
postanowienia dotyczące niedyskryminowania
rezydentów danego państwa w odniesieniu do
rezydentów Federacji Rosyjskiej. W tym przypad-
ku do dochodów w postaci dywidend stosuje się
taką samą stawkę podatkową jak dla rosyjskich
organizacji - 6% Od organizacji zagranicznych wy-
magane jest tylko potwierdzenie stałego pobytu
w tym państwie. Wszystko to jednak zależy od
treści konkretnej umowy.
61
XXIV. FORMY NABYCIA ZIEMI DLA
INWESTORÓW ZAGRANICZNYCH
I OBYWATELI FEDERACJI
ROSYJSKIEJ
z
godnie z art. 35 Konstytucji Federacji Rosyjskiej
obcokrajowcy i zagraniczne podmioty prawne
mogą dokonywać dowolnych transakcji dotyczą-
cych ziemi, w tym kupna i sprzedaży.
j
ednocześnie rosyjskie prawo zakłada specjalny
reżim prawny posiadania ziemi przez nierezy-
dentów nakładający pewne ograniczenia.
1.
Zgodnie z ust. 3 art. 15 Kodeksu Ziemskiego
Federacji Rosyjskiej obcokrajowcy, bezpań-
stwowcy i zagraniczne osoby prawne nie mogą
posiadać na prawie własności działki znajdującej
się na obszarach przygranicznych.
Lista tych ob-
szarów jest ustalana przez Prezydenta Federacji
Rosyjskiej zgodnie z ustawodawstwem federal-
nym o Granicy Państwowej Federacji Rosyjskiej i
na innych ustalonych specjalne obszarach Fede-
racji Rosyjskiej zgodnie z Ustawami Federalnymi.
2.
Ustawa Federalna z dnia 24 lipca 2002 r. N
101-UF „O obrocie gruntów rolnych” (art. 3)
zakłada, że
cudzoziemcy, zagraniczne osoby
prawne, bezpaństwowcy i osoby prawne, o ka-
pitale zakładowy, w którym udziały obywateli
państw obcych, zagranicznych osób prawnych
lub bezpaństwowców wynoszą więcej niż 50%,
mogą posiadać działki lub udziały na prawie wła-
sności do działek z gruntów rolnych wyłącznie
na zasadzie dzierżawy.
Należy zauważyć, że w tej
Ustawie mowa nie tylko o zagranicznych osobach
prawnych, ale także o osobach prawnych, w któ-
rych udział kapitału zagranicznego jest większy
niż 50%.
3.
Zgodnie z ust. 5 art. 28 Kodeksu Ziemskie-
go Federacji Rosyjskiej działki z całości
gruntów, będące we własności państwowej lub
komunalnej, udostępniane są obcokrajowcom i
obcym osobom prawnym tylko za opłatą.
4.
Niektóre przepisy dotyczące nabywania
działek przez cudzoziemców, bezpaństwow-
ców, zagraniczne osoby prawne są również okre-
ślone w art. 35, 36 Kodeksu Ziemskiego Federacji
Rosyjskiej. Zgodnie z tymi artykułami osoby te
- właściciele budynków, budowli, znajdujących
się na obcej działce, w tym na działkach znajdu-
jących się we własności państwowej lub komu-
nalnej, mają prawo pierwszeństwa zakupu lub
dzierżawy działki zgodnie z art. 35 i 36 Kodeksu
Ziemskiego Federacji Rosyjskiej, odpowiednio, a
także z zastrzeżeniem ustępu 2 artykułu 5, ustę-
pu 3 artykułu 15, ustępu 1 artykułu 22 i ustępów
4 i 5 artykułu 28 Kodeksu Ziemskiego Federacji
Rosyjskiej.
P
rezydent Federacji Rosyjskiej może ustalić wy-
kaz budynków, budowli, dla których ta reguła nie
ma zastosowania.
5.
Działki budowlane wydzielane są zagra-
nicznym obywatelom, bezpaństwowcom i
zagranicznym osobom prawnym, zgodnie z art.
30 Kodeksu Ziemskiego Federacji Rosyjskiej, oraz
z ustępem 2 artykułu 5, ustępem 3 artykułu 15,
ustępem 1 artykułu 22 i ustępami 4 i 5Artykuł 28
Kodeksu Ziemskiego Federacji Rosyjskiej.
artyKUł 30. KodeKsU zIeMsKIego
FederaCjI rosyjsKIej
Procedura wydzielenia działek dla budownic-
twa z gruntów znajdujących się we własności
państwowej lub komunalnej
ProCedUra UdzIelenIa Prawa otrzyManIa do wyKorzystanIa dzIałKI
zIeMI dla zagranICznyCH I rosyjsKICH Inwestorów.
62
1.
Wydzielenie działek dla budownictwa z
gruntów znajdujących się we własności
państwowej lub komunalnej dokonuje się po ich
wytyczeniu:
1)
bez uprzedniego uzgodnienia lokalizacji
obiektów;
2)
ze wstępnym uzgodnieniem lokalizacji
obiektów.
2.
Wydzielenie działek dla budownictwa na
własność bez uprzedniego uzgodnienia lo-
kalizacji obiektów odbywa się wyłącznie przez
przetargi (konkursy, aukcje), zgodnie z artykułem
38 niniejszego Kodeksu, z wyjątkiem wypadków
przewidzianych ust. 2.1 niniejszego artykułu.
(w redakcji Ustawy Federalnej z dnia 18.12.2006
nr 232-ФЗ)
2.1.
Działka znajdująca się we własności komu-
nalnej lub państwowej, która nie jest wytyczona
i która nie jest przeznaczona do wykorzystania i
(lub) posiadania przez obywateli lub osoby praw-
ne, a odnośnie której została podjęta decyzja o
rozwoju, jest wykorzystywana pod budownictwo
w granicach terenu zabudowanego i może zostać
nabyta bez przetargu przez osobę, z którą, w usta-
lonym przez Ustawodawstwo Federacji Rosyjskiej
o działalności urbanistycznej trybie, została za-
warta umowa o rozwoju obszaru zabudowanego.
Omawiana działka w zależności od wyboru osoby,
z którą została zawarta umowa w sprawie rozwo-
ju na obszarze zabudowanym, jest oddawana bez-
płatnie na własność lub w dzierżawę. Wysokość
czynszu za podaną działkę jest równa wysokości
podatku gruntowego ustalonego przez ustawo-
dawstwo Federacji Rosyjskiej za odpowiednią
działkę.
D
ecyzja o wydzieleniu działki podana w drugim
akapicie niniejszego ustępu jest podstawą do
ustalenia, zgodnie z podaniem // wytycznymi
– tzn. ta osoba ustala granice tej działki? osoby,
która zawarła z organem samorządu lokalnego
umowę o rozwoju obszaru zabudowanego, i na jej
koszt, granic takiej działki i przeprowadzenia jej
ewidencji katastralnej.
(ust. 2.1 wprowadzony przez Ustawę Federalną z
dnia 18.12.2006 r. N 232-ФЗ)
3.
Działki pod budowę ze wstępnym uzgod-
nieniem lokalizacji obiektów są oddawane
osobom, o których mowa w ustępie 1 artykułu 20
niniejszego Kodeksu do bezterminowego użyt-
kowania, organizacjom religijnym dla budowy
budynków, budowli religijnych i dla celów cha-
rytatywnych – do nieodpłatnego terminowego
wykorzystania na okres budowy tych budynków.
(ust. 3 w redakcji Ustawy Federalnej z dnia
03.10.2004 nr 123-ФЗ)
4.
Wydzielenie działki pod budownictwo bez
wstępnego uzgodnienia lokalizacji obiektu
dokonuje się w sposób następujący:
1)
prowadzenie prac dla formowania działki;
•
przygotowanie projektu granic działki i ustale-
nie jej granic na miejscu;
•
definicja dopuszczalnego użytkowania działki;
•
określenie warunków technicznych podłącze-
nia do sieci inżynieryjno-technicznego zabezpie-
czenia obiektów i opłaty za podłączenia obiektów
do sieci inżynieryjno-technicznego zabezpiecze-
nia (dalej - opłata za podłączenie);
(w redakcji Ustawy Federalnej z dnia 29.12.2004
nr 191-UF)
•
podjęcie decyzji w sprawie przeprowadzenia
przetargu (konkursów, aukcji), lub wydzielenie
działek bez przeprowadzenia przetargu (konkur-
sów, aukcji)
•
opublikowanie ogłoszenia o przeprowadzenie
przetargu (konkursów, aukcji) lub przyjmowanie
podań o udzielenie działek bez przetargu (kon-
kursów, aukcji);
2)
państwowa ewidencja katastralna działki
zgodnie z zasadami przewidzianymi w artykule
70 niniejszego Kodeksu;
3)
przeprowadzenie przetargu (konkursów, au-
kcji) na sprzedaż działki lub sprzedaż prawa do za-
warcia umowy dzierżawy działki lub przekazanie
działki w dzierżawę bez przeprowadzenia prze-
targu (konkursów, aukcji) na podstawie podania
obywatela lub osoby prawnej zainteresowanych
63
dzierżawą działki. Przekazanie działek w dzierża-
wę bez przetargu (konkursów, aukcji) dopuszczal-
ne jest pod warunkiem wcześniejszej publikacji
ogłoszenia o istnieniu takich działek w przypad-
ku, jeżeli istnieje tylko jedno zamówienie;
4)
podpisanie protokołu o wynikach przetar-
gu (konkursów, aukcji) lub podpisanie umowy
dzierżawy działki w wyniku wydzielenia dział-
ki bez przeprowadzenia przetargu (konkursów,
aukcji).
5.
Wydzielenia działki pod budownictwa ze
wstępnym uzgodnieniem lokalizacji obiek-
tu dokonuje się w sposób następujący:
1)
wybór działki i podjęcie w trybie ustalonym
przez artykuł 31 niniejszego Kodeksu decyzji o
wstępnym uzgodnieniu lokalizacji obiektu;
2)
prowadzenie prac związanych z wytyczeniem
działki
3)
państwowa ewidencja katastralna działki
zgodnie z zasadami przewidzianymi w artykule
70 niniejszego Kodeksu;
4)
podjęcie decyzji o wydzieleniu działki pod
budownictwo zgodnie z zasadami określonymi
przez artykuł 32 niniejszego Kodeksu.
6.
W przypadku, jeżeli działka jest wytyczo-
na, ale nie przydzielona do obywatela lub
osoby prawnej, to wydzielenie jej pod budow-
nictwo dokonuje się zgodne z pkt 3 i 4 ustępu 4
niniejszego artykułu, chyba że inny tryb nie jest
ustalony przez niniejszy Kodeks.
(w redakcji Ustawy Federalnej z dnia 30.10.2007
nr 240-ФЗ)
7.
Decyzja organu wykonawczego władzy
państwowej lub organu samorządu lokal-
nego przewidzianych przez artykuł 29 niniejszego
Kodeksu o wydzieleniu działki dla budownictwa
lub protokół o wynikach przetargu (konkursów,
aukcji) jest podstawą:
1)
rejestracji państwowej prawa bezterminowe-
go użytkowania przy wydzielaniu działki w bez-
terminowe użytkowanie;
2)
zawarcia umowy kupna-sprzedaży i rejestracji
państwowej prawa własności nabywcy do dział-
ki przy wydzielaniu działki na własność;
3)
zawarcia umowy o dzierżawę działki i reje-
stracji państwowej tej umowy przy przekazaniu
działki w dzierżawę.
8.
Decyzja lub wyciąg z niej o wydzieleniu
działki pod budownictwo lub odmowy jej
wydzielenia wydaje się wnioskodawcy w termi-
nie siedmiu dni od daty jej przyjęcia.
9.
Decyzja o odmowie wydzielenia działki pod
budownictwo może być zaskarżona przez
wnioskodawcę w sądzie.
10.
W przypadku uznania przez sąd odmo-
wy wydzielenia działki pod budownic-
two za nieważną, sąd w swojej decyzji zobowią-
zuje organ wykonawczy władzy państwowej lub
organ samorządu lokalnego, przewidziane przez
artykuł 29 niniejszego Kodeksu, do wydzielenia
działki z podaniem terminu i warunków jej wy-
dzielania.
11.
Wstępne zatwierdzenie lokalizacji obiek-
tu nie jest przeprowadzane, jeśli jest
zlokalizowany w wiejskim lub miejskim osiedlu
zgodnie z dokumentacją zagospodarowania i
przepisami użytkowania gruntów i zabudowy (po-
działem terenów na strefy), jak również w przy-
padku wydzielenia gruntów do celów rolniczych
lub działek z Funduszu Leśnego lub obywatelowi
dla indywidualnego budownictwa mieszkaniowe-
go, prowadzenia gospodarstwa pomocniczego.
(w redakcji Ustawy Federalnej z dnia 04.12.2006
nr 201-UF)
O uznanie ustępu 12 art 30 za niesprzeczny z Kon-
stytucją, zobacz Orzeczenie Sądu Konstytucyjne-
go Federacji Rosyjskiej z dnia 23.04.2004 N 8-П.
12.
Obcokrajowcom, bezpaństwowcom i
zagranicznym osobom prawnym działki
pod budownictwo mogą być wydzielane w try-
bie ustalonym przez niniejszy artykuł, zgodnie
z ustępem 2 artykułu 5, ustępem 3 artykułu 15,
ustępem 1 artykułu 22 i ustępami 4 i 5 artykułu
28 niniejszego Kodeksu.
64
artyKUł 5. UCzestnICy
stosUnKów zIeMsKICH
2.
Prawo obywateli państw obcych, bezpań-
stwowców i zagranicznych osób prawnych
do nabywania na prawie własności działek okre-
ślane są zgodnie z niniejszym Kodeksem i usta-
wami federalnymi
artyKUł 15. własność zIeM
obywatelI I osób PrawnyCH
3.
Obcokrajowcy, bezpaństwowcy i zagranicz-
ne osoby prawne nie mogą posiadać prawa
własności do działek położonych na obszarach
przygranicznych, wykaz których ustala Prezydent
Federacji Rosyjskiej zgodnie z federalnym usta-
wodawstwem o Granicy Państwowej Federacji
Rosyjskiej i na innych ustalonych specjalnych ob-
szarach Federacji Rosyjskiej zgodnie z Ustawami
Federalnymi.
artyKUł 22. dzIerżawa dzIałeK
1.
Obcokrajowcy, bezpaństwowcy mogą po-
siadać znajdujące się na terytorium Fede-
racji Rosyjskiej działki na zasadzie dzierżawy, z
wyjątkiem przypadków przewidzianych w niniej-
szym Kodeksie.
artyKUł 28. nabyCIe Praw do
dzIałeK znajdUjąCyCH sIę we
własnośCI Państwowej lUb
KoMUnalnej – wyjątKI
4.
Niedopuszczalna jest odmowa przyznania
obywatelom i osobom prawnym na wła-
sność działek będących we własności państwo-
wej lub komunalnej, z wyjątkiem:
(w redakcji Ustawy Federalnej z dnia 10.05.2007
nr 69-ФЗ)
•
wycofania działek z obrotu;
•
ustalonego przez Ustawę Federalną zakazu pry-
watyzacji działek;
•
rezerwacji terenów do użytku państwowego
lub komunalnego.
(w redakcji Ustawy Federalnej z dnia 10.05.2007
nr 69-ФЗ)
N
iedopuszczalna jest odmowa przyznania oby-
watelom i osobom prawnym na własność dzia-
łek ograniczonych w obrocie i będących we wła-
sności państwowej lub komunalnej, jeżeli przez
Ustawę Federalną dozwolone jest wydzielenie
ich na własność obywateli i osób prawnych.
5.
Obcokrajowcom, bezpaństwowcom i za-
granicznym osobom prawnym, zgodnie z
niniejszym artykułem działki wydzielane są na
własność wyłącznie za opłatą,, wymiar której
ustala niniejszy Kodeks.
13.
Spółce Akcyjnej, w które sto procent
akcji jest własnością Federacji Rosyj-
skiej, spółce zarządzającej, w przypadku wyko-
rzystania ich w trybie przewidzianym przez usta-
wodawstwo Federacji Rosyjskiej o Specjalnych
Strefach Ekonomicznych, w celu utworzenia ze
środków budżetu federalnego, budżetu podmio-
tu Federacji Rosyjskiej budżetu lokalnego obiek-
tów nieruchomości w ramach Specjalnej Strefy
Ekonomicznej oraz na obszarach przyległych i
dla zarządzania tymi i wcześniej utworzonymi
obiektami lub rezydentowi Specjalnej Strefy Eko-
nomicznej, działki wydzielane są bez przetargu i
wstępnego uzgodnienia lokalizacji takich obiek-
tów na podstawie podań zgodnie z ustawodaw-
stwem Federacji Rosyjskiej o Specjalnych Stre-
fach Ekonomicznych.
(ust. 13 w redakcji Ustawy Federalnej z dnia
30.10.2007 nr 240-ФЗ)
65
XXV. CERTYFIKACJA
W SPECJALNEJ STREFIE
EKONOMICZNEJ (SSE)
W OBWODZIE KALININGRADZKIM
śwIadeCtwo PoCHodzenIa towarU
Wydawane przez Kaliningradzką Izbę Przemysło-
wo-Handlową.
Cel:
•
Potwierdzenie kraju pochodzenia towaru.
rodzaje:
świadectwo o statusie towaru typu
TTC, CT-1, formy ogólnej, forma A.
śwIadeCtwo o statUsIe towarU tyPU ttC
Cel:
•
potwierdza przetwarzanie importowanego su-
rowca czy materiału, objętego procedurą celną
w strefie wolnocłowej (import realizuje się bez
ceł i podatków, jak również bez wymagań regu-
lacji pozataryfowej) zgodnie z kryteriami wy-
starczającego przetwarzania (przerobu).
•
jest przedstawiane organom celnym obwodu
kaliningradzkiego w celu eksportu towarów
wyprodukowanych (przerobionych) z impor-
towanego materiału (lub surowca) objętego
procedurą celną strefy wolnego handlu z te-
rytorium SSE w obwodzie kaliningradzkim do
pozostałego obszaru Unii Celnej (Rosja-Kazach-
stan-Białoruś) bez opłat celnych i podatków.
Kto może otrzymać świadectwo o statusie
towaru:
•
Firmy-rezydenci, zarejestrowane na terytorium
SSE i wpisane do wykazu rezydentów przed 1
stycznia 2012 r.
•
Osoby zarejestrowane w obwodzie kalinin-
gradzkim, które wg stanu na dzień 1 kwietnia
2006 działały na podstawie Ustawy Federalnej
z dnia 22 stycznia 1996 r. № 13-FZ
dokument regulujący:
•
Porozumienie w sprawie wolnych (specjalnych,
szczególnych) stref ekonomicznych na teryto-
rium celnym Unii Celnej i procedury celnej strefy
wolnego handlu od dnia 18 czerwca 2010 roku.
śwIadeCtwo PoCHodzenIa towarU –
ForMatU Ct-1
Cel:
•
Potwierdza rosyjskie pochodzenie towaru w
celu wywozu towarów do krajów WNP, który fir-
maimporter przedstawia organom celnym kraju
przywozu i który jest podstawą do przyznania
preferencji taryfowych w kraju przywozu.
Kto może otrzymać certyfikat pochodzenia
formy Ct-1
•
Osoby prawne i fizyczne, zarejestrowane na te-
rytorium państw WNP.
dokument regulający:
•
Reguły określenia kraju pochodzenia towarów,
potwierdzone Umową międzyrządową o Re-
gułach określenia kraju pochodzenia towarów
w krajach Wspólnoty Niepodległych Państw z
dnia 20.11.2009 r.
śwIadeCtwo PoCHodzenIa towarU
ogólnej ForMy
Cel:
•
Potwierdza rosyjskie pochodzenie towaru w
celu wywozu towarów do krajów WNP, które fir-
ma-importer przedstawia organom celnym kra-
ju przywozu i które jest podstawą do przyznania
preferencji taryfowych w kraju przywozu.
CertyFIKaty towarów IMPortowanyCH na terytorIUM sse w obwodzIe KalInIn-
gradzKIM oraz towarów wyProdUKowanyCH na terytorIUM sse w obwodzIe KalI-
nIngradzKIM Można PodzIelIć na dwIe grUPy: śwIadeCtwa PoCHodzenIa oraz Certy-
FIKaty jaKośCI I bezPIeCzeństwa ProdUKtów.
66
Kto może otrzymać certyfikat pochodzenia formy
Ct-1
•
Eksporterzy rosyjscy i zagraniczni
dokument regulający:
•
Umowa z dnia 25 stycznia 2008 roku „O jedno-
litych regułach określających kraj pochodzenia
kraju pochodzenia towarów”
śwIadeCtwo PoCHodzenIa towarU
ForMy a
Cel:
•
Potwierdza pochodzenie towaru w celu wywo-
zu towaru do krajów UE, Turcji, Stanów Zjedno-
czonych, Kanady, Czarnogóry, które importer
przedstawia organom celnym kraju przywozu.
Jest ono podstawą do przyznania preferencji
taryfowych w kraju przywozu.
Kto może otrzymać świadectwo pochodzenia
towaru formy a
•
Eksporterzy rosyjscy
dokument regulający:
•
Dyrektywa UE № 2454/93, uzupełniona i
zmieniona Dyrektywami 12/97, 1620/2000
1063/2010 z 18.11.2010g r.;
•
Dyrektywa Rady (WE) № 732/2008 z
22.07.2008;
CertyFIKaCja jaKośCI I bezPIeCzeństwa
ProdUKtów
T
owary importowane na terytorium Unii Celnej
Rosja-Kazachstan-Białoruś (w tym na terytorium
SSE w obwodzie kaliningradzkim), obcego po-
chodzenia, powinny być certyfikowane zgodnie
z zasadami certyfikacji Unii Celnej.
A
by umieścić towary podlegające obowiązkowe-
mu potwierdzeniu zgodności z reżimem celnym,
w ramach systemu celnego, osoba upoważniona
przez wnioskodawcę, składa do organów cel-
nych wraz z deklaracją celną także deklarację
zgodności lub certyfikat zgodności zgodnie z art
30 № 184-FZ „O regulacji technicznej” z dnia
27.12.2002 roku. Certyfikat zgodności, zarówno
dobrowolny, jak i obowiązkowy, jest niezbęd-
ny i wymagany w handlu, i potwierdza jakość
produktów odpowiadających lub spełniających
stosowne standardy stosownym standardom
(normom państwowym GOST oraz przepisom
technicznym). Certyfikacja takich towarów jest
warunkiem dopuszczenia ich do obszaru celnego
Rosji. Lista towarów, podlegających obowiązko-
wej certyfikacji została ustalona decyzją Komisji
№ 620 z dnia 07.04.2011 roku, istnieją jednak
towary, które nie potrzebują certyfikatu zgodno-
ści. Jeśli urząd celny ma jakieś wątpliwości, np.
czy potrzebny jest certyfikat, w takich przypad-
kach, istnieje możliwość otrzymania listu z odpo-
wiedzią, wyjaśniającego, że dany towar (podać
kod celny) nie podlega obowiązkowej certyfika-
cji (w obwodzie kaliningradzkim taki list można
otrzymać w Kaliningradzkim Centrum Certyfika-
cji i Metrologii).
C
ertyfikaty zgodności wydawane są przez jed-
nostki akredytowane do prowadzenia prac cer-
tyfikacyjnych i badań.
o
rganizacje w obwodzie kaliningradzkim posia-
dające akredytację na wydawanie certyfikatów,
prowadzenia prac certyfikacyjnych oraz badań.
śwIadeCtwo PoCHodzenIa towarU,
śwIadeCtwo o statUsIe towarU,
wyProdUKowanego w sse obwodU
KalInIngradzKIego
Kaliningradzka Izba Przemysłowo-Handlowa
236010, Kaliningrad, ul. Watutina 20
Tel.
+7 (4012) 59-06-50; 59-06-60;
Tel/fax.
+7 (4012) 954 788
departament ds certyfikacji i badań
Tel.
+7 (4012) 59-06-60; 59-06-75
e-mail:
kuzmina@kaliningrad-cci.ru
Dyrektor:
Elena Kuzmina
CertyFIKaty jaKośCI I bezPIeCzeństwa
ProdUKtów
ano ”soeX-baltia„ –
Certyfikacja produkcji i usług
236008, Kaliningrad, ul.L. Golikowa 22-б
Tel./fax.
+7 (4012) 36-51-22
e-mail:
ae34@mail.ru
Dyrektor:
Tatiana Chlebodarowa
67
ooo „ekspertnaja organizacja soeX-baltia”
236017, Kaliningrad, ul. Kutuzowa 34,
Tel.
+7 (4012) 95-82-31; 95-72-20; 21-47-28
Fax.
+7 (4012) 93-33-10
e-mail:
soexbalt@kaliningrad.ru
Internet:
www.soexbalt.ru
Dyrektor:
Aleksander Simarin
Kaliningradzki centrum certykacji
i metrologii, ano
236006 Kaliningrad, ul. Bolnicznaja 4
Tel\fax:
+7 (4012) 53-12-88; 53-17-75; 53-67-84
e-mail:
office@fbukscm.ru
Internet:
www.fbukcsm.ru
Dyrektor:
Aleksey Szczagin
FIrMy śwIadCząCe UsłUgI
InForMaCyjne I KonsUltIngowe
ds. CertyFIKaCjI:
ano „ekspertyza i konsalting”
236000 Kaliningrad, ul. D. Donskogo 11, p.109
Tel.
+7 (4012) 73-12-92;
Fax.
+7 (4012) 57-89-06
e-mail:
exco@list.ru
Dyrektor:
Nadeżda Jowienko
ooo „status ekspert Konsalting”
236006 Kaliningrad, ul. Gornaja 3
Tel.
+7 (4012) 71-81-80
Fax.
+7 (4012) 95-72-95
e-mail:
statusexpert@mail.ru
Dyrektor
– Tatiana Teriochina
ooo „eksperta”
236000 Kaliningrad, ul. Kommunalnaja 5, p. 7
Tel.
+7 (4012) 91-70-05
Fax.
+7(4012) 91-70-20
e-mail:
info@experta39.ru
Internet:
www.experta39.ru
Dyrektor:
Inna Sazonowa
68
XXVI. INFORMATOR BIZNESOWY
Nazwa
Adres
telefon
bIznes- asoCjaCje
Izba Handlowo -
Przemysłowa
236000, Kaliningrad,
ul. Watutina, 20
+7(4012)955881
+7(4012)956801
ttp@kaliningrad-cci.ru
www.kaliningrad-cci.ru
Przedstawicielstwo Izby
Handlowej Hamburgu
w Kaliningradzie
236000, Kaliningrad,
ul. Kutuzowa, 39
+7(4012)211538
+7(4012)955544
+7(4012)954236
service@kgd.hk24.biz
www.hkhambank-
kaliningrad.com
Związek Przemysłowców
i Przedsiębiorców Obwo-
du Kaliningradzkiego
236000, Kaliningrad,
ul. Jałtinskaja, 66
+7(4012)916563
+7(4012)557361
sрр@ка1iningrad.ru
Związek właścicieli prze-
twórni ryb
236000, Kaliningrad,
ul. D. Donskiego, 5
+7(4012)925533
+7(4012)925355
sojuzrp@каnеt.ru
Związek budowniczych
Obwodu Kaliningradz-
kiego
236000, Kaliningrad,
Prospekt Mira, 142
+7(4012)998164
+7(4012)998063
d.gavrilova@megapolus.
com
Związek przedsiębiorców
meblowej i drzewnej
branży Obwodu Kalinin-
gradzkiego
236000, Kaliningrad,
Moskiewski Prospekt,
171-a
+7(4012)660157
+7(4012)660149
inexpo@inbox.ru
Związek przedsiębiorców
Kaliningradu
236000, Kaliningrad,
ul. Szillera, 20
+7(4012)934623
ksp@baltia.koenig.ru
Związek Farmerów Ob-
wodu Kaliningradzkiego
236000, Kaliningrad,
ul. Musorgskiego, 19
+7(4012)959626 fermers_union@pochta.ru
Stowarzyszenie Konsul-
tantów Regionu Kalinin-
gradzkiego
236000, Kaliningrad,
ul. L-ta Janalowa, 42,
biuro 50
+7(4012)776339
+7(4012)957100
аккr39@mail.ru
Stowarzyszenie Meblarzy
Kaliningradzkich
236000, Kaliningrad,
Oktjabrskaja 8,
biuro 516
+7(4012)592490
акm@gazinter.пеt
Asocjacja Międzynaro-
dowych Przewoźników
Samochodowych Rosji
(ASMAP)
236000, Kaliningrad,
ul. L-ta Janalowa, 2a
+7(4012)916396
kaliningrad@kld.asmap
InstytUCje wsPIerająCe PrzedsIębIorCzość w KalInIngradzIe,
główne Urzędy oraz organIzaCje
69
Nazwa
Adres
telefon
Stowarzyszenie Inwesto-
rów Zagranicznych w Ob-
wodzie Kaliningradzkim
236000, Kaliningrad,
ul. Oktjabrskaja, 8
+7(4012)592678
+7(4012)592679
office@fiak.biz
office-manager@fiak.biz
Stowarzyszenie Przed-
siębiorstw Przemysłu
Turystycznego Obwodu
Kaliningradzkiego
236000, Kaliningrad,
Prospect Leninskij, 81 +7(4012)538071
office@nocturne.ru
organIzaCje wsPIeranIa bIznesU
Agencja Rozwoju
Regionalnego
236000, Kaliningrad,
ul.Geologiczeskaja, 1
+7(4012)530851
+7(4012)530863
kaliningradrda@yandex.ru
info@rda.baltnet.ru
Bałtycki Business Club
236000, Kaliningrad,
Moskowskij Prospekt,
40, biuro 1118
+7(4012)702556
+7(4012)702557
club@bdk.ru
Izba Rzemieślnicza
Kaliningradu i Obwodu
Kaliningradzkiego
236000, Kaliningrad,
ul. Gorkiego, 69
+7(4012)965431
remeslo39@mail.ru
Info-Media
236000, Kaliningrad,
ul. Zwezdnaja, 27/1
+7(4012)533858
+7(4012)533855
info@ambercity.ru
www.ambercity.ru
CentrUM wystawowe
Kaliningradzkie Centrum
Wystawowe„Balt-Expo”
236000, Kaliningrad,
ul. Oktjabrskaja, 3-a
+7(4012)341091
+7(4012)341095
baltexpo@kaliningrad.ru
BANKi
ZAO
IKB „Europeysky”
236000, Kaliningrad,
ul. Kutuzowa, 39
+7(4012)573900
www.icbe.ru
AKB Investbank (OAO)
236000, Kaliningrad,
Prospekt Leninskij, 28 +7(4012)572440
www.investbank.ru
OAO AKB
„Stroyvestbank”
236000, Kaliningrad,
ul. Giendela, 3A
+7(4012)211975
www.swb.ru
KB Energotransbank
(OAO)
236000, Kaliningrad,
ul. Kliniczeskaja 83A
+7(4012)590099
+7(4012)451936
www.etbank.ru
Kaliningradzka Filia
OAO AKB „ROSBANK”
236000, Kaliningrad,
ul. Janalowa, 42
+7(4012)956011
www.rosbank.ru
KRF OAO
„Rosselkhosbank”
236000, Kaliningrad,
ul. Newskiego,51B
+7(4012)562601
www.rshb.ru
Filia Kaliningradzka
ZAO „Rus-Bank
236000, Kaliningrad,
ul. Uniwersitetskaja, 2r +7(4012)596302
www.russbank.ru
70
Nazwa
Adres
telefon
Oddział Kaliningradzki
Nr 8626 Sberbanku Rosji
236000, Kaliningrad,
Moskowskij
Prospekt, 24
+7(4012)351700
www.szb.sbrf.ru
Filia Swedbank (OAO)
w Kaliningradzie
236000, Kaliningrad,
Moskowskij
Prospekt, 40
+7(4012)304040
+7(4012)304000
www.swedbank.ru
Filia Kaliningrad-zka
OAO”Sobinbank”
236000, Kaliningrad,
Pl. Pobiedy, 4
+7(4012)952666
www.sobinbank.ru
OAO „BINBAK”
236000, Kaliningrad,
pl. Wasilewskie-go, 2
+7(4012)351345
www.binbank.ru
Filia Kaliningradzka
„NOMOS-BANK” (OAO)
236000, Kaliningrad,
ul. Admiralskaja, 1
+7(4012)305999
www.nomos.ru
FKB”Petrokommerts”
w Kaliningrad
236000, Kaliningrad,
ul. Kujbyszewa,11
+7(4012)355300
www.pkb.ru
Filia Banku Inteza
w Kaliningradzie
236000, Kaliningrad,
ul. Sierżanta
Kołoskowa , 4a
+7(4012)718229
+7(4012)718230
www.bankaintesa.ru
kaliningradjrnanager @
bankaintesa.ru
Kaliningradzki
Fundusz Wsparcia
Przedsiębiorczości
Kaliniungard,
Sowjetskij pr, 13,
of. Nr40,Nr41
+7(4012)599522
www.fbmp39.ru
71
XXVII. INSTRUMENTY
WSPIERANIA EKSPORTU
InForMaCje o banKU
bgK to jedyny w Polsce bank państwowy,
utworzony w 1924 r.
suma bilansowa w wysokości 56,4 mld Pln
(na 30.06.2011) – piąta pozycja w sektorze
bankowym
sieć 21 placówek na terenie wszystkich
województw
Instytucja aktywnie współpracująca z
jednostkami publicznymi i samorządowymi:
•
udział w rynku kredytów dla samorządów
(1-2 pozycja),
•
udział w rynku depozytów dla jednostek
budżetowych (1 pozycja)
wsparcie polskiej gospodarki poprzez:
•
Obsługę funduszy państwowych np. Krajowy
Fundusz Drogowy, Krajowy Fundusz
Mieszkaniowy
•
Zarządzanie programami rządowymi
np. Wsparcia Eksportu, Rodzina na Swoim,
Pierwszy Biznes
•
Ofertę rynkową dla samorządów i firm.
•
Rating długoterminowy:
A - (równy ratingowi Polski)
Komunikat Fitch z 10 maja 2011 r.
•
Ustawowa odpowiedzialność
Skarbu Państwa za zobowiązania BGK
72
FIlary dzIałalnośCI bgK oraz szCzególna rola eKsPortU
obsluga klientów
z sektora publicznego
zamknięcie luki
kredytowo-
kapitalowej
Wspieranie
strategicznych
sektorów gospodarki
Dzialalność
komercyjna
Jednostki samorządu
terytorialnego
Rozliczenia
międzynarodowych
transakcji handlowych
Infrastruktura
Depozyty, rachumki
(sektor publiczny,
MSP)
Pozycżki
Finansowanie
eksportu
Edukasja
Pożyczki
Finansowanie
projektów
Venture
capital
Sektor
energetyczny
Gwaracje,
akredytywy
Partnerstwo Publiczno
Prywatne (PPP)
Gwarancje
Badania i rozwój
(R&D)
Emisja papierów
wartościowych
Zarządzanie śkrodkami
pieniężnymi
Startypy
przedsiębiorczość
(MSP)
Przedsiębiorstwa
państwowe
Bank rozliczeń
oFerta bgK dla eKsPorterów
PrograMy rządowe w bgK:
Program wspierania eksportu
•
Kredyt dla banku nabywcy (od 2 do 10 lat)
•
Kredyt dla nabywcy (od 2 do 10 lat)
•
Postfinansowanie akredytywy (do 2 lat)
•
Dyskonto akredytywy z odroczonym terminem
płatności (do 2 lat)
Program doKe dopłat do oprocentowania
kredytów eksportowych
Program wspierania przedsiębiorczości z
wykorzystaniem poręczeń i gwarancji bgK
rachunki, rozliczenia, kredyty:
•
Pakiet „Pewny Biznes Opcja eksport”
•
Kredyt obrotowy
•
Kredyt inwestycyjny
•
Gwarancje i poręczenia
•
Płatności masowe
Finansowanie eksportera na etapie
produkcji:
•
Prefinansowanie eksportu
operacje dokumentowe w handlu
zagranicznym:
•
Akredytywy eksportowe
(również potwierdzenia)
•
Akredytywy importowe, Inkaso
•
Gwarancje
Finansowanie Projektów Inwestycyjnych:
•
Kredyt dla nabywcy i banku nabywcy w wersji
umowy indywidualnej i w wersji umowy
konsorcjalnej
Produkty skarbowe:
•
Transakcje walutowe
•
Lokaty negocjowane
•
Instrumenty zabezpieczenia ryzyk finansowych
•
Zarządzanie płynnością
73
FInansowanIe eKsPortU Przez bgK
Finansowanie nabywcy w ramach rządowego
Programu wspierania eksportu
A
trakcyjne warunki programu rządowego umoż-
liwiają polskim eksporterom pozyskanie nowych
klientów na rynkach, do których mieli ograniczo-
ny dostęp – głównie z krajów WNP, ale również
krajów bałkańskich, Dalekiego Wschodu i Ame-
ryki Południowej.
D
zięki finansowaniu udostępnianemu w ramach
programu rządowego, eksporter otrzymuje moż-
liwość zaproponowania zagranicznemu odbiorcy
taniego finansowania, nie ponosząc przy tym ry-
zyka związanego z jego spłatą.
z
godnie z przewidywaniami, do końca 2015 r.
BGK w ramach programu udzieli kredytów eks-
portowych o równowartości 5,7 mld zł.
Finansowanie eksportera na etapie produkcji –
Prefinansowanie
P
refinansowanie to kredyt umożliwiający pol-
skim eksporterom sfinansowanie produkcji
eksportowej oraz odtworzenie, powiększenie i
modernizację majątku trwałego na potrzeby re-
alizacji kontraktu eksportowego.
W
yróżnia się preferencyjnym podejściem do
kwestii zabezpieczeń oraz konkurencyjnymi wa-
runkami cenowymi.
ProdUKty w raMaCH PrograMU rządowego
Produkt
Warunki
Finansowanie krótkoterminowe
Finansowanie długoterminowe
Postfinansowanie
akredytywy
Dyskonto
akredytywy
Kredyt dla (banku)
nabywcy
Kredyt dla nabywcy
(bezpośredni)
W
arunki uz
ysk
ania
finanso
w
ania
Pochodzenie
towaru (usługi)
Polskie
¹
Przedmiot eksportu
bez ograniczeń
dobra lub usługi inwestycyjne
Kraj eksportu
kraje ryzyka nierynkowego
²
bez ograniczeń
Min. kwota kredytu
bez ograniczeń
0,2 mln EUR
10 mln EUR
Limit dla pośredni-
czącego banku
Tak
nie dotyczy
³
W
arunki
finanso
w
ania
Okres finansowania
do 2 lat
od 2 do 10 lat
Maks. kwota kredytu
do 100% wart. kontraktu
do 85% wart. kontraktu
Koszt kredytu
ponosi
importer
eksporter
importer
¹
zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z 6 sierpnia 2001, Dz.U. z 2001 r. nr 101 poz 1097.
Generalnie udział składników zagranicznych nie może przekraczać 50 % kwoty kontraktu, poza wyjątkami określonymi w
Rozporządzeniu.
są nimi:
•
60% dla światłowodów, samolotów sportowych , rolniczych, a także środków farmaceutycznych
•
80% dla systemów komputerowych i sprzętu elektronicznego
•
90% dla usług budowlanych
²
wszystkie kraje za wyjątkiem krajów UE oraz Kanady, USA, Japonii, Nowej Zelandii, Islandii, Norwegii, Szwajcarii, Australii
³
w kredycie dla nabywcy (bezpośrednim) nie jest wymagane pośrednictwo banku lokalnego
74
Koszt KredytU I UbezPIeCzenIa w raMaCH PrograMU
waluta: eUr
Komponenty kosztu dla banku importera
Rosja
Białoruś,
Mołdowa,
Ukraina
Azerbejdżan,
Kazachstan,
Wietnam
Armenia,
Gruzja,
Uzbekistan
Finansowanie krótkoterminowe w EUR
Okres spłaty: do 2 lat
(bez ograniczeń odnośnie do przedmiotu eksportu)
Przykład. Okres spłaty: 1 rok, waluta: EUR
LIBOR 12M¹
2,02%
2,02%
2,02%
2,02%
Marża (zawierająca składkę ubezpieczeniową KUKE)²
1,39%
2,28%
1,76%
1,98%
roczny koszt kredytu i ubezpieczenia
3,41%
4,30%
3,78%
4,00%
Finansowanie długoterminowe w EUR
Okres spłaty: od 2 do 10 lat
(eksport usług i dóbr inwestycyjnych)
Przykład. Okres spłaty: 5 lat, waluta: EUR
Stopa CIRR (stała)³
2,14%
2,14%
2,14%
2,14%
Prowizja administracyjna (płatna corocznie)
0,50%
0,50%
0,50%
0,50%
Wartość składki KUKE płatnej jednorazowo⁴
2,17%
8,08%
4,73%
6,16%
jeżeli kredyt jest udzielany za pośrednictwem banku importera:
•
brak innych opłat i prowizji związanych z kredytem w BGK
•
koszt dla Importera = koszt dla Banku Importera + marża Banku Importera
Koszt KredytU I UbezPIeCzenIa w raMaCH PrograMU
waluta: Usd
Komponenty kosztu dla banku importera
Rosja
Białoruś,
Mołdowa,
Ukraina
Azerbejdżan,
Kazachstan,
Wietnam
Armenia,
Gruzja,
Uzbekistan
Finansowanie krótkoterminowe w USD
Okres spłaty: do 2 lat
(bez ograniczeń odnośnie do przedmiotu eksportu)
Przykład. Okres spłaty: 1 rok, waluta: USD
LIBOR 12M¹
1,00%
1,00%
1,00%
1,00%
Marża (zawierająca składkę ubezpieczeniową KUKE)²
2,08%
2,97%
2,45%
2,67%
roczny koszt kredytu i ubezpieczenia
3,08%
3,97%
3,45%
3,67%
Finansowanie długoterminowe w USD
Okres spłaty: od 2 do 10 lat
(eksport usług i dóbr inwestycyjnych)
Przykład. Okres spłaty: 5 lat, waluta: USD
Stopa CIRR (stała)³
1,47%
1,47%
1,47%
1,47%
Prowizja administracyjna (płatna corocznie)
0,50%
0,50%
0,50%
0,50%
Wartość składki KUKE płatnej jednorazowo⁴
2,17%
8,08%
4,73%
6,16%
jeżeli kredyt jest udzielany za pośrednictwem banku importera:
•
brak innych opłat i prowizji związanych z kredytem w BGK
•
koszt dla Importera = koszt dla Banku Importera + marża Banku Importera
¹
Stawka z dnia 17.11.2011 r.
²
Stawka obowiązująca w czwartym kwartale 2011 r.
³
Stawka obowiązująca w okresie 15.11. – 14.12.2011. Aktualne stawki CIRR są dostępne pod adresem
http://www.bgk.com.pl/komunikaty-o-stopach-procentowych-cirr
⁴
Stawka dla przykładowego dłużnika typu państwo.
75
¹
Stawka z dnia 17.11.2011 r.
²
Stawka obowiązująca w czwartym kwartale 2011 r.
³
Stawka obowiązująca w okresie 15.11. – 14.12.2011. Aktualne stawki CIRR są dostępne pod adresem
http://www.bgk.com.pl/komunikaty-o-stopach-procentowych-cirr
⁴
Stawka dla przykładowego dłużnika typu państwo.
banKI dla KtóryCH wyznaCzono lIMIt bgK I KUKe
Kraj
BANK
argentyna (1)
Banco de la Nacion Argentina
azerbejdżan (2)
International Bank of Azerbaijan, Pasha Bank
białoruś (8)
Belagroprombank, Belarusbank, BPS Bank, Belinvestbank,
Belgazprombank, Belvnesheconombank, CJSC VTB Bank, Priorbank
bośnia i Hercegowina (1)
Raiffeisen Bank
Chorwacja (1)
Zagrebacka Banka
Czechy (1)
UniCredit Bank Czech Republic
gruzja (2)
Bank of Georgia, TBC Bank
Indie (3)
State Bank of India, Bank of India, Bank of Baroda
Indonezja (3)
Bank Danamon Indonesia, Bank Mandiri, Bank Central Asia
Irak (1)
Trade Bank of Iraq
Irlandia (1)
Allied Irish Banks plc
Kazachstan (5)
Kazkommertsbank, Halyk Savings Bank of Kazakhstan, Eurasian Bank,
Eurasian Development Bank, ATF Bank
Maroko (3)
Attijariwafa Bank S.A.,
Banque Marocaine pour le Commerce et l’Industrie, Credit du Maroc
Meksyk (1)
Banco Santander Mexico S.A.
Mołdowa (1)
Moldova Agroindbank
rosja (16)
Bank Uralsib, Bank Saint Petersburg, Investment Trade Bank,
Moscow Bank for Reconstruction and Development, Nomos Bank,
Transcapitalbank, Promsvyazbank, Rosselkhozbank,
ING Bank (Eurasia) ZAO, Unicredit Bank, Raiffeisenbank Russia ZAO,
Vozrozhdeniye Bank, Alfa Bank, Sberbank Rosji,
Energotransbank, Rosbank
serbia (3)
Banca Intesa a.d. Beograd, AIK Banka a.d., Komercijalna Banka a.d.
turcja (2)
Turkiye Garanti Bankasi AS, Turkiye Is Bankasi A.S.
Ukraina (4)
Ukreximbank, Raiffeisen Bank Aval, PrivatBank, VTB Bank (Ukraine)
Uzbekistan (2)
Agrobank,
The state commercial People’s Bank of the Republic of Uzbekistan
(Halk Bank)
wietnam (2)
Sacombank, Bank for Investment and Development of Vietnam
na wnIoseK eKsPortera Mogą być UstanowIone lIMIty na Kolejne banKI
76
Kredyt dla (banKU) nabywCy
Kredyt dla (banKU) nabywCy
eksporter prezentuje importerowi ofertę finan-
sowania przez bgK, importer ustala ze swoim
bankiem warunki kredytu przy wykorzystaniu
środków bgK
1.
Zawarcie kontraktu eksportowego.
2.
Zawarcie umowy kredytu między BGK i ban-
kiem nabywcy oraz między bankiem nabywcy
i nabywcą.
3.
Ubezpieczenie przez BGK kredytu w KUKE.
4.
Realizacja kontraktu.
5.
Przekazanie przez eksportera do BGK doku-
mentów potwierdzających realizację eksportu.
6.
Wypłata przez BGK należności za zrealizowa-
ny eksport na rzecz eksportera. Obciążenie
przez BGK rachunku kredytowego banku na-
bywcy oraz obciążenie rachunku kredytowe-
go nabywcy przez jego bank (bank nabywcy).
7.
Spłata kredytu – importer spłaca kredyt swo-
jemu bankowi, bank importera spłaca kredyt
na rzecz BGK.
eksporter prezentuje importerowi ofertę finan-
sowania przez bgK.
1.
Zawarcie kontraktu eksportowego.
2.
Zawarcie umowy kredytu między BGK i impor-
terem.
3.
Ubezpieczenie przez BGK kredytu w KUKE.
4.
Realizacja kontraktu.
5.
Przekazanie przez eksportera do BGK doku-
mentów potwierdzających realizację eksportu.
6.
Wypłata przez BGK należności za zrealizowany
eksport na rzecz eksportera, a jednocześnie
obciążenie przez BGK kredytem importera.
7.
Spłata kredytu przez importera na rzecz BGK.
IMPORTER
polskich
towarów i usług
IMPORTER
polskich
towarów i usług
77
eksporter prezentuje importerowi ofertę finan-
sowania przez bgK.
1.
Zawarcie kontraktu eksportowego zakładają-
cego rozliczenie akredytywą z finansowaniem
BGK.
2.
Otwarcie przez bank importera akredytywy z
opcją postfinansowania.
3.
Ubezpieczenie przez BGK kredytu w KUKE.
4.
Realizacja kontraktu.
5.
Przekazanie przez eksportera do BGK doku-
mentów potwierdzających realizację eksportu.
6.
Wypłata przez BGK należności eksporterowi,
uruchomienie kredytu na rzecz banku impor-
tera otwierającego akredytywę oraz urucho-
mienie kredytu przez bank importera na rzecz
zleceniodawcy akredytywy (importera).
7.
Spłata kredytu – importer spłaca kredyt swo-
jemu bankowi, bank importera spłaca kredyt
na rzecz BGK.
1.
Zawarcie kontraktu eksportowego zakłada-
jącego rozliczenie akredytywą z odroczonym
terminem płatności.
2.
Otwarcie akredytywy z odroczonym terminem
płatności przez bank importera.
3.
Realizacja kontraktu.
4.
Prezentacja w BGK przez eksportera doku-
mentów potwierdzających realizację ekspor-
tu i złożenie wniosku o dyskonto należności z
akredytywy.
5.
Uzyskanie przez BGK gwarancji KUKE.
6.
Wypłata przez BGK należności eksporterowi,
pomniejszonej o odsetki dyskontowe.
7.
Zapłata należności do BGK przez bank impor-
tera w terminie płatności zgodnym z warun-
kami akredytywy i niezależnie od tego roz-
liczenie transakcji pomiędzy importerem a
jego bankiem.
PostFInansowanIe aKredytywy
dysKonto aKredytywy
BANK
IMPORTERA
POLSKI
EKSPORTER
IMPORTER
polskich
towarów i usług
BANK
IMPORTERA
IMPORTER
polskich
towarów i usług
POLSKI
EKSPORTER
78
PreFInansowanIe:
PrzeznaCzenIe, KorzyśCI
Prefinansowanie to kredyt udzielany firmom na
pokrycie płatności związanych z produkcją eks-
portową, wynikających z faktur za:
•
zakup dóbr i usług,
•
odtworzenie, powiększenie i modernizację ist-
niejącego majątku trwałego Eksportera.
z produktu mogą skorzystać eksporterzy
na wszystkie rynki.
Korzyści dla eksportera:
•
Wymagane zabezpieczenia uwzględniają spe-
cyfikę kontraktu eksportowego:
•
gwarancja KUKE SA,
•
cesja z płatności z kontraktu.
•
Atrakcyjne oprocentowanie.
•
Dodatkowe preferencje cenowe w przypadku
spłaty z kredytu udzielanego przez BGK w ramach
Rządowego Programu Wspierania Eksportu.
ParaMetry KredytU
warunki uzyskania kredytu na prefinansowanie
1.
podpisany kontrakt eksportowy
(lub jego projekt)
2.
uzyskanie gwarancji KUKE SA
krajowe pochodzenie eksportowanego
produktu
warunki kredytu
•
Kwota:
nie wyższa niż wartość kontraktu
•
okres wypłat i spłaty:
do 2 lat
•
waluta:
EUR, USD lub PLN
•
wymagany udział własny:
od 0%
wypłaty z kredytu:
•
zapłata zafakturowanych zobowiązań
eksportera
spłata kredytu:
•
z kredytu dla nabywcy/ banku nabywcy w ra-
mach Rządowego Programu Wspierania Eks-
portu
•
z akredytywy finansowanej w Ramach Rządo-
wego Programu Wspierania Eksportu
•
ze środków własnych eksportera/ płatności z
kontraktu
łąCzny Koszt KredytU
I UbezPIeCzenIa - PrzyKłady
Koszt kredytu dla
eksportera
oprocentowanie
(stawka referencyjna + marża)
oraz
Prowizja
za udzielenie kredytu
oraz
Koszt gwarancji KUKe
Profil ryzyka eksportera
niskie ryzyko
średnie ryzyko
wysokie ryzyko
Udział własny Eksportera
20%
10%
20%
Zabezpieczenia
80% - gwarancja KUKE
20% - hipoteka
80% - gwarancja KUKE
20% - cesja z kontraktu
80% - gwarancja KUKE
20% - kaucja
Okres finansowania
12 miesięcy
5 miesięcy
12 miesięcy
Źródło spłaty
Kredyt dla nabywcy
Kredyt dla nabywcy
Kredyt dla nabywcy
Stawka referencyjna
WIBOR/LIBOR/EURIBOR
Marża BGK
od 0,95%
od 1,25%
od 0,75%
Prowizja BGK
0,50%
0,50%
0,50%
Koszt gwarancji KUKE
*
1,57%
2,24%
3,50%
* od kwoty gwarancji
79
banK gosPodarstwa Krajowego, al. jerozolIMsKIe 7, 00-955 warszawa
PreFInansowanIe – KroK Po KroKU
1.
Podpisanie kontraktu eksportowego lub przy-
gotowanie projektu kontraktu
2.
Eksporter składa w Oddziale BGK wniosek o kre-
dyt z kompletem wymaganych dokumentów.
3.
Eksporter składa w KUKE wniosek o wydanie
gwarancji na rzecz BGK.
4.
Eksporter zawiera z Bankiem umowę kredytu.
Krzysztof Kluza
Dyrektor Zarządzający
tel.
+48 22 596 58 20,
e-mail:
Krzysztof.Kluza@bgk.com.pl
Paweł rogosz
Dyrektor
tel.
+48 22 522 93 73,
e-mail:
Pawel.Rogosz@bgk.com.pl
Piotr stalęga
Dyrektor ds. Relacji z Klientami
tel.
+48 22 522 91 05,
e-mail:
Piotr.Stalega@bgk.com.pl
agata Mularczyk
Menedżer ds. Relacji z Klientami
tel.
+48 22 599 81 64,
e-mail:
Agata.Mularczyk@bgk.com.pl
Mariusz omelańczuk
Menedżer ds. Relacji z Klientami
tel.
+48 22 596 59 50,
e-mail:
Mariusz.Omelanczuk@bgk.com.pl
andrzej ślączko
Menedżer ds. Relacji z Klientami
tel.
+48 22 596 58 05,
e-mail:
Andrzej.Slaczko@bgk.com.pl
KontaKty
departament wspierania Handlu zagranicznego
e-mail:
dwhz@bgk.com.pl
5.
Eksporter przedstawia w BGK uzyskaną w
KUKE Gwarancję oraz spełnia pozostałe wa-
runki wykorzystania kredytu.
6.
BGK opłaca faktury przedstawione przez Eks-
portera – wykorzystanie kredytu.
7.
Eksporter realizuje kontrakt, otrzymując płat-
ność spłaca kredyt na prefinansowanie.
80
PosterUnKI Celne
„bałtijskij”
236039, r. Kaliningrad, ul Portowaja , 27a
Telefony:
+7 (4012) 69-12-00, 69-12-05
„Kaliningradzkij”
236009, m. Kaliningrad, Turuchanskaja, 1b
Telefon:
+7 (4012) 57-52-90
„Kaliningradzkij, jugo-zapadnyj”
236005, Obwód Kaliningradzki,
m. Kaliningrad, ul. Transportnaja, 17a
Telefon:
+7 (4012) 69-12-96
„Morskoj Port Kaliningrad
imienia. n.s. Chazova”
236039, Obwód Kaliningradzki,
m. Kaliningrad, ul. Portowaja 24,
Telefon:
+7 (4012) 69-25-30
„Kosmodemjanowskij”
236012, m. Kaliningrad,
osiedle А. Kosmodiemjanskogo,
ul. Magnitogorskaja, 4
Telefon:
+7 (4012) 59-00-12
Fax:
+7 (4012) 59-00-57
„Moskowskij”
236034, m, Kaliningrad, ul. Dzierżyńskiego, 248
Telefony:
+7 (4012) 47-37-51, 73-21-33
odPrawa Celna
„Meżdunarodnyje transportnyje Perewozki”
sp. z o. o.
Kaliningrad, Prospekt Moskowskij, 182/225
Telefony:
+7 (4012) 58-15-49, 77-18-98
ooo „absoljut”
Kaliningrad, ul. Dm. Donskogo, 5a,
weijście. 1, biuro 306
Telefony:
+7 (4012) 53-81-50, 71-80-11
ooo „logistika -Koenig”
236000, m.Kaliningrad,
Prospekt Gwardiejskij, 15
Telefon:
+7 (4012) 57-30-49
Fax:
+7 (4012) 57-30-50, 76-91-94
sp. z. o. o. „status-ekspert”
236006, m. Kaliningrad, ul. Gornaja, 3
Tel. / fax:
+7 (4012) 95-72-95, 71-81-80
PrzejśCIa granICzne PoMIędzy
rP a obwodeM KalInIngradzKIM
Przejście graniczne Mamonowo (Polska-Rosja)
238450, obwód Kaliningradzki,
m. Mamonowo, ul. Priwokzalna, 1
Telefon:
+7 (40156) 4-04-54
Przejście graniczne bagrationowsk
(Polska-Rosja)
238450, obwód Kaliningradzki,
m. Bagrationowsk, ul. Druzby, 6
Telefon:
+7 (40156) 3-29-27
Przejście graniczne Mamonowo II
(Polska-Rosja)
238450, obwód Kaliningradzki,
osiedle Lipowka, 35
Telefon:
+7 (40156) 3-29-68
Przejście graniczne gusiew
(Polska-Rosja)
238450, obwód Kaliningradzki, rejon
Nesterowski, osiedle Czistoprudninski, trasa
Gusiew-Olchowatka-Granica Państwa, 35 km.
Telefon:
+7 (40144) 2-11-07
Przejście graniczne sowietsk
(Litwa-Rosja)
238450, obwód Kaliningradzki,
m. Sowietsk, ul. Krasnaja, 10
Telefon:
+7 (40161) 4-02-38
Przejście graniczne Czernyszewskoje
(Litwa-Rosja)
238450, obwód Kaliningradzki, rejon
Nesterowski, osiedle Czernyszewskoje,
ul. Kaliningradsakja, 1
Telefon:
+7 (40144) 9-28-91
81
aMbasada I KonsUlaty generalne
FederaCjI rosyjsKIej w PolsCe
ambasada Federacji rosyjskiej
ul. Belwederska 49, 00-761, Warszawa
Telefony:
(0-22) 621-34-53, 621-55-75,
621-59-54
Fax:
(0-22) 625-30-16
e-mail:
embassy@russia.internetdsl.pl
Internet:
www.poland.mid.ru
wydział Konsularny
ul. Belwederska 25 C, 00-761 Warszawa
Telefon:
(0-22) 849-51-11
Fax:
849-40-85
e-mail:
korfwaw@mail.ru
Przedstawicielstwo Handlowe Federacji
rosyjskiej
ul. Belwederska 25, 00-761, Warszawa
Telefony:
(0-22) 849-58-17, 841-70-45
Fax:
(0-22) 841-94-27
e-mail:
brhrosji@poczta.onet.pl,
rostorg@neostrada.pl
Konsulat generalny Federacji rosyjskiej
w gdańsku
ul. Batorego 15, 80-251, Gdańsk
Telefony:
(0-58) 341-10-88, 341-40-92
Fax:
(0-58) 341-62-00
Konsulat generalny Federacji rosyjskiej
w Krakowie
ul. Westerplatte 11, 31-033, Kraków
Telefony:
(0-12) 422-26-47, 422-90-55
Fax:
(0-12) 422-90-66
Konsulat generalny Federacji rosyjskiej
w Poznaniu
ul. Bukowska 53a, 60-567, Poznań
Telefony:
(0-61) 841-75-23, 841-77-40
Fax:
(0-61) 847-49-97
aMbasada I KonsUlaty generalne
rP w FederaCjI rosyjsKIej
ambasada rP w Moskwie
ul. Klimaszkina 4, 115127, Moskwa
Telefony:
+7 (495) 231-15-00,
(+48-22) 397-83-50, (+48-22) 397-83-51
Faks:
+7 (495) 231-15-15, 231-15-35, 254-22-86
e-mail:
moskwa.amb.sekretariat@msz.gov.pl
wydział Konsularny
e-mail:
moskwa.amb.konsulat@msz.gov.pl
wydział Promocji Handlu i Inwestycji
ambasada rP w Moskwie
ul. Klimaszkina 4, 115127, Moskwa
Telefony:
+7 (495) 231-16-11
z Polski:
(22) 490-97-41
Fax:
+7 (495) 231-16-15
e-mail:
moscow@trade.gov.pl
Godziny urzędowania:
poniedziałek - piątek: 9:00 - 17:00
Konsulat generalny rP w sankt Petesburgu
ul. 5 Sowietskaja 12/14, 191036, St. Petersburg,
Telefony:
+7 (812) 336-31-40, 336-31-41
Fax:
+7 (812) 274-43-18
e-mail:
sanktpetersburg.kg.sekretariat@msz.gov.pl
wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Kg rP
w sankt Petersburgu
ul. Żukowskiego 63 pok. 427, 191036,
St. Petersburg
Telefon:
+7 (812) 332-96-90
Faks:
+7 (812) 332-96-90
e-mail:
petersburg@trade.gov.pl
Godziny urzędowania:
Poniedziałek - piątek: 8.30 - 16.30
Konsulat generalny rP w Kaliningradzie
Kasztanowa aleja 51, 236000, Kaliningrad
Telefon:
+7 (4012) 97-64-40
Faks:
+7 (4012) 97-64-43
e-mail:
kaliningrad.kg.sekretariat@msz.gov.pl
82
wydział Promocji Handlu i Inwestycji Konsula-
tu generalnego rP w Kaliningradzie
236022, Kaliningrad, ul. Prospekt Mira 81/2
Telefon:
007-4012-91-93-09
Faks:
007-4012-93-55-77
email:
kaliningrad@trade.gov.pl;
Internet:
www.kaliningrad.trade.gov.pl
Konsulat generalny rP w Irkucku
ul. Suche-Batora 18, 664003 Irkuck
Telefon:
+7 (3952) 288-010
Faks:
+7 (3952) 288-012
e-mail:
irkuck.kg.sekretariat@msz.gov.pl
Internet:
www.irkuck.polemb.net
MInIsterstwa I Urzędy
w obwodzIe KalInIngradzKIM
Ministerstwo gospodarki obwodu
Kaliningradzkiego
236007, Kaliningrad,
ul. Dmitrija Donskogo, 1 kab. 428
Telefon:
+7 (4012) 59-90-24
Faks:
+7 (4012) 59-90-99,
e-mail:
mineconom@gov39.ru
Internet:
www.economy.gov39.ru
Ministerstwo rolnictwa i rybołówstwa
obwodu Kaliningradzkiego
236007, Kaliningrad, ul. Dmitrija Donskogo, 1
Telefon:
+7 (4012) 59-94-55
Faks:
+7 (4012) 59-94-54
e-mail:
agro@gov.kaliningrad.ru
Ministerstwo Polityki Przemysłowej,
rozwoju Przedsiębiorczości i Handlu
obwodu Kaliningradzkiego
236007, Kaliningrad, ul. Dmitrija Donskogo, 1
Telefon:
+7 (4012) 59-93-37
e-mail:
minprom@gov39.ru
Kaliningradzka Izba Handlowo-Przemysłowa
236010, Kaliningrad, ul. Watutina, 20
Telefony:
+7 (4012) 95-68-01, 33-38-91, 95-81-86
Internet:
www.kaliningrad-cci.ru
Centrum informacyjnego wspierania biznesu
„InoK”
236029, Kaliningrad, ul. Gorkogo, 55 A
Telefon
/
faks
: (4012) 77-71-55
Kom:
+7-906-231-24-10
email:
analityk@inok.ru
KanCelarIe Prawne
biuro adwokackie „jurInformCentr”
236000, Kaliningrad,
Telefony:
+7 (4012) 76-00-46, 99-13-11, 53-93-96
asocjacja adwokatów miasta Kaliningrad
236041, Kaliningrad, ul. A.Niewskiego, 51, kab 4
Telefon:
+7 (4012) 23-17-77
Kaliningradzka Unia Przedsiębiorców
236000, Kaliningrad, ul. Szylera, 20
Telefoy:
+7 (4012) 27-26-23, 93-46-23
email:
ksp@baltia.koenig.ru
Kaliningradzka obwodowa
asocjacja adwokatów
236000, Kaliningrad, ul. Komunalnaja, 2
Telefon:
+7 (4012) 21-64-09
specjalna asocjacja adwokatów
miasta Kaliningrad
236006, Kaliningrad, ul. Oktabrskaja, 4, kab 311
Telefony:
+7 (4012) 38-79-78, 59-21-24
Kaliningradzka Izba gospodarcza
236010, Kaliningrad, ul. Watutina, 20
Telefony:
+7 (4012) 95-68-01, 33-38-91,
95-81-86
Internet:
www.kaliningrad-cci.ru
Firma Prawnicza „zagariny i Partnerzy”
236029, Kaliningrad, ul. Bałtycka, 16
Telefon:
+7 (4012) 98-68-12
Faks:
+7 (4012) 98-68-13
e-mail:
Zagarini.partners@gmail.com
Internet:
www.baltlaw.ru
Firma Prawnicza „Uris”
236022, Kaliningrad, prospekt Mira, 5-7, kab 407
Telefon:
+7 (4012) 75-46-17
e-mail:
info@ju-ris.ru
Internet:
www.ju-ris.ru
83
Portale InForMaCyjne
•
www.tpprf.ru
– Izba Przemysłu i Handlu Fede-
racji Rosyjskiej;
•
www.rcsme.ru
– Centrum zasobów malej
przedsiębiorczości;.
•
www.forafund.ru
– Fundusz na rzecz wspiera-
nia małych przedsiębiorstw;
•
www.economy.gov.ru
– Ministerstwo Rozwo-
ju Gospodarczego Federacji Rosyjskiej.
•
www.gov39.ru
– Rząd Obwodu Kaliningradz-
kiego;
•
www.klgd.ru
– Oficjalna strona Administracji
okręgu miejskiego „Miasto Kaliningrad”;
•
www.fpmp39.ru
– Państwowa Instytucja
Autonomiczna Obwodu Kaliningradzkiego
„Fundusz Wspierania Przedsiębiorczości.”
•
www.azn-ko.ru
– Agencja zabezpieczenia za-
trudnienia ludności Obwodu Kaliningradzkiego.
Portale oFertowe –
PoMoC w PlanowanIU bIznesU
•
www.plan.partnerstwo.ru
– strona poświę-
cona jest planowaniu biznesu i technologii
ułożenia biznes- planu.
•
www.md-bplan.ru
– wszystko o biznes- pla-
nach i biznes- planowaniu
•
www.devbuziness.ru/startup/busplanning.
htm#Method
– rozdział po biznes- planowa-
niu na stronie, poświęconej pomysłom na
biznes, metody i narzędzia do startu i rozwój
biznesu.
oPraCował:
wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Konsulatu generalnego rP w Kaliningradzie
Federacja Rosyjska, 236022, Kaliningrad,
ul. Prospekt Mira 81/2;
Telefon:
+7 (4012) 91-93-09
Faks:
+7 (4012) 93-55-77
email:
kaliningrad@trade.gov.pl
Internet:
www.kaliningrad.trade.gov.pl
84
XXII. NOTATKI