Interakcje międzygatunkowe

Ewolucja interakcji międzygatunkowych:

KOEWOLUCJA

:

proces z sekwencją zmian w dwóch (czasem więcej)

nie krzyżujących się populacjach, między którymi
istnieje silna więź ekologiczna i które działają na siebie
wzajemnie jako czynniki doboru naturalnego

W węższym sensie termin ten odnosi się do symbiozy (pasożytnictwa

i mutualizmu), w której dochodzi do specjalizacji gatunkowej obu partnerów

W szerszym sensie można mówić o ewolucji układów konkurencyjnych

i układów: drapieżnik - ofiara

SYMBIOZA

:

długotrwały i ścisły związek partnerów należących do

odrębnych gatunków, który może być korzystny dla jednej
albo dla obu stron

Nieantagonistyczne związki dwóch gatunków:

- mutualizm (obydwa odnoszą korzyść)

- protokooperacja (mutualizm fakultatywny)

- komensalizm (jeden korzysta, drugi nie ponosi uszczerbku)

Antagonistyczne związki:

- konkurencja
- pasożytnictwo
- drapieżnictwo
- amensalizm (jeden traci, drugi nic z tego nie ma)

bnN

Rn

dt

dN

anN

rn

dt

dn











liczebność ofiary n

lic

ze

b

n

o

ść

d

ra

p

ie

żn

ik

a

N

dn/dt = 0

dN/dt = 0

dN/dt < 0

dn/dt < 0

dN/dt > 0

dn/dt > 0

dN/dt > 0

dn/dt < 0

dN/dt < 0

dn/dt > 0

Najważniejszy wniosek:
jeśli obie populacje
żyjąc osobno miałyby
zdolność do
nieograniczonego
wzrostu, układ
drapieżnik-ofiara miałby
niegasnące cykle.

Potencjalnie nieograniczony wzrost liczebności populacji ofiar

bnN

Rn

dt

dN

anN

K

n

rn

dt

dn













)

1

(

liczebność ofiary n

lic

ze

b

n

o

ść

d

ra

p

ie

żn

ik

a

N

dn/dt = 0

dN/dt = 0

dN/dt > 0

dn/dt < 0

dN/dt < 0

dn/dt > 0

dN/dt > 0

dn/dt > 0

dN/dt < 0

dn/dt < 0

Najważniejszy wniosek:
jeśli populacja ofiar
rosłaby zgodnie z
równaniem
logistycznym pod
nieobecność
drapieżnika, układ
drapieżnik-ofiara miałby
gasnące cykle (o
zmniejszającej się w
czasie amplitudzie.

Logistyczny wzrost populacji ofiar

Przykłady różnych możliwych sposobów zachowania się układu:

drapieżnik - ofiara

A

– oscylacje o stałym okresie

i amplitudzie (wzrost wykładniczy
liczebności ofiar)

B

– gasnące oscylacje (wzrost logistyczny

liczebności ofiar)

C

– rosnące oscylacje (wzrost

liczebności ofiar wg. zasady Allego)

D

– cykl graniczny (np. obecność

kryjówek)

E

– bez oscylacji

Symulacja układu: drapieżnik - ofiara

Symulacja układu: drapieżnik - ofiara

Symulacja układu: drapieżnik - ofiara

Symulacja układu: drapieżnik - ofiara

Symulacja układu: drapieżnik - ofiara