Podstawy robotyki
cz.4
Systemy wizyjne robotów
przemysłowych
Programowanie robotów
przemysłowych
Badania robotów przemysłowych
Położenia
I
przemieszcze
nia
Prędkości
Zmysłów
Obecności
I zbliżenia
Potencjometr
pomiarowy
Encoder
rezolwer
induktosyn
Tachometr
Dotyku
Czujniki
stykowe
Czujniki siły
Sztuczna
skóra
wzroku
optyczne
Systemy
Rozpoznawa
nia obrazów
Systemy
oparte
na ANN
Czujnik
zbliżenia
Czujnik
laserowy
Skaner
laserowy
Sensor
obecności
Układy sensoryczne w robotyce
Wizja maszynowa (system wizyjny) (ang. machine vision,
vision system) to zastosowanie wizji komputerowej (ang.
computer vision) w przemyśle.
Podczas gdy wizja komputerowa jest skupiona głównie na
przetwarzaniu
obrazu
na
poziomie
sprzętowym,
wizja
maszynowa najczęściej wymaga zastosowania dodatkowych
urządzeń I/O (wejście/wyjście) oraz sieci komputerowych do
przesyłania
wygenerowanych
informacji
do
pozostałych
komponentów procesu przemysłowego, np. ramion robota.
Wizja maszynowa jest
podkategorią inżynierii,
zajmującej się zagadnieniami
informatyki, optyki,
mechaniki i automatyki
przemysłowej. Jednym z
najczęstszych zastosowań
wizji maszynowej jest
inspekcja produktów, takich
jak mikroprocesory,
samochody, żywność czy
środki farmaceutyczne.
Składniki systemu wizji maszynowej.
Typowy system wizji maszynowej składa się kilku komponentów
spośród niżej wymienionych:
-jedna lub więcej cyfrowych lub analogowych kamer (czarno-
biała lub kolorowa) wraz z optyką
- interfejs kamery do digitalizacji obrazu (tzw. "przechwytywacz
kadrów")
- procesor
(W niektórych przypadkach wszystkie elementy wyżej wymienione
wchodzą w skład jednego urządzenia, tzw. inteligentnej kamery).
- urządzenia I/O (wejście/wyjście) lub linki komunikcyjne (np.
RS-232) wykorzystywane do przesyłania raportów z wynikami
pracy systemu
- soczewki do robienia zbliżeń
- przystosowane do danego systemu, wyspecjalizowane źródła
światła (np. diody LED, światła fluoroscencyjne, lampy
halogenowe, itd.)
- program do przetwarzania obrazu i wykrywania cech
współnych obrazów
- czujnik synchronizujący do wykrywania obiektów (zazwyczaj
jest czujnik magnetyczny lub optyczny), który daje sygnał do
rozpoczęcia pobrania i przetworzenia obrazu
- elementy wykonawcze do usuwania lub odrzucania
produktów z defektami
Metody przetwarzania obrazu
Na oprogramowanie systemu wizji maszynowej komercyjnego i typu
open-source składa się wiele różnych technik przetwarzania obrazu,
takich jak:
- liczenie pikseli (liczenie ciemnych i jasnych pikseli)
- binaryzacja (konwersja kolorów z odcieni szarości na dwa kolory:
biały i czarny)
- segmentacja (wykorzystywana do lokalizowania i/lub liczenia
obiektów)
- "twarde" rozpoznanie obrazu (zlokalizowanie obiektu który można
obrócić, częściowo ukryć przez inny obiekt lub zmienić jego rozmiar).
- czytanie kodu kreskowego (dekodowanie kodów kreskowych,
czytanych lub skanowanych przez maszyny)
- rozpoznanie tekstu (automatyczne czytanie tekstu - liter i cyfr, np.
numerów seryjnych)
- pomiar (mierzenie rozmiarów obiektu)
- wykrywanie krawędzi (detekcja krawędzi obiektu)
- dopasowywanie szablonów (znajdowanie, dopasowywanie i/lub
liczenie określonych wzorów)
- i inne
Kamera
przemysłowa
(Prosilica)
Zastosowanie wizji maszynowej
Zastosowanie wizji maszynowej jest zróżnicowane, są to m.in.:
- biometria
- produkcja przemysłowa na dużą skalę
- produkcja małoseryjna unikatowych obiektów
- systemy bezpieczeństwa w środowisku przemysłowym
- inspekcja półproduktów (np. kontrola jakości)
- wizualna kontrola zapasów w magazynie i systemy zarządzające
(liczenie, czytanie kodów kreskowych, interfejsy magazynów dla
systemów cyfrowych)
- kontrola autonomicznych, mobilnych robotów przemysłowych
(AGV)
- kontrola jakości i czystości produktów żywnościowych
- automatyzacja handlu detalicznego
- procesy medycznego przetwarzania informacji graficznej (np.
interwencyjna radiologia)
- zdalne badania i procedury medyczne
- wizja robotów humanoidalnych
- "systemy widzenia" dla osób niewidomych (Artificial Visual
Sensing) (np. Super Vision System, Artificial Eye System)
- i inne
W przemyśle samochodowym systemy wizji maszynowej
są wykorzystywane:
• w układach sterowania robotami przemysłowymi,
• do inspekcji malowanych powierzchni,
•kontroli jakości spawów,
•sprawdzania bloków silnika ,
•wykrywania defektów różnych komponentów.
Sprawdzanie produktów i kontrola jakości może obejmować
następujące procedury:
obecności
części
(śrub,
przewodów,
zawieszeń),
prawidłowości montażu, prawidłowości wykonania i
lokalizacji
otworów
oraz
kształtów
(krzywizn,
prostopadłości powierzchni itp.), prawidłowości doboru
wyposażenia do danej opcji wykonania, jakości powierzchni
oznakowania (numerów fabrycznych i oznaczeń detali),
wymiarów geometrycznych (z dokładnością na poziomie
pojedynczych mikrometrów), jakości nadruków (położenia i
koloru).
Sposoby programowania robotów przemysłowych
•Pośrednie:
• wprowadzanie danych na ekran monitora;
• języki bezpośredniego programowania;
• języki pośredniego programowania;
• programowanie za pomocą grafiki;
• sprzężenie z układami CAD.
• Bezpośrednie:
• odwzorowanie i zapamiętanie położeń robota (teach in);
• ręczne wprowadzanie przy wyłączonych napędach
(playback);
• ręczne prowadzenie ramienia pomocniczego.
Języki wyższego poziomu programowania robotów
przemysłowych
zalety:
- możliwość prostego opisu specyficznego zadania;
- prosta obsługa programu przez personel nie
przeszkolony w
technice elektronicznego
przetwarzania danych;
-
łatwe
wykonywanie
czynności
kontrolnych
i
korygujących;
- krótki czas programowania;
- łatwość rozbudowy.
Komputerowo wspomagane projektowanie
zrobotyzowanych stanowisk pracy
Porównanie różnych sposobów programowania
Dobór robotów
1)badania kinematyczne:
- przestrzeń ruchu jednostek kinematycznych;
- błąd pozycjonowania;
- dokładność odtwarzania zaprogramowanego toru
narzędzia;
- minimalne przemieszczenia poszczególnego zespołu
ruchu;
- przemieszczenia po sygnale STOP;
- dokładność synchronizacji ruchu jednostki kinematycznej
względem zadanego ruchu innego urządzenia;
- czas przemieszczania;
- prędkość;
2) badania dynamiczne:
-siły uchwycenia przez standardowe chwytaki;
- siły wytwarzane przez układy napędowe zespołów;
-siły obciążające operatora podczas programowania przez
obwiedzenie toru ruchu;
- dopuszczalne siły obciążeń zewnętrznych przykładanych do
poszczególnych punktów mechanizmu jednostki kinematycznej;
-podatność jednostki kinematycznej na drgania;
- wartości sił wzbudzające drgania o określonej amplitudzie;
- zmiany wartości amplitudy i liczby okresów drgań po usunięciu
wymuszenia siłowego;
3) badania eksploatacyjne:
- pobór energii;
- wpływ zmian warunków zasilania na układ sterowania;
- wpływ zewnętrznych zakłóceń elektromagnetycznych na pracę
układu sterowania;
- poziom emisji wytwarzanego hałasu;
- poziom emisji ciepła;
- odporność na zapylenie, wysoką wilgotność, drgania i inne
czynniki zewnętrzne.
KONIEC