 
Agnieszka Petelska
Agnieszka Petelska
Postawy społeczne wobec osób
Postawy społeczne wobec osób
z uszkodzonym narządem
z uszkodzonym narządem
ruchu
ruchu
Białystok, czerwiec 2011
 
Pojęcie niepełnosprawności
Pojęcie niepełnosprawności
- to osoba o naruszonej sprawności
- to osoba o naruszonej sprawności
psychofizycznej, powodującej ograniczenie
psychofizycznej, powodującej ograniczenie
funkcjonalne sprawności lub aktywności
funkcjonalne sprawności lub aktywności
życiowej w stopniu utrudniającym pełnienie
życiowej w stopniu utrudniającym pełnienie
właściwych dla nich ról społecznych (Światowa
właściwych dla nich ról społecznych (Światowa
Organizacja Zdrowia 1997r)
Organizacja Zdrowia 1997r)
- przez osobę niepełnosprawną rozumiemy taką
- przez osobę niepełnosprawną rozumiemy taką
osobę, która na skutek ograniczeń pod
osobę, która na skutek ograniczeń pod
względem fizycznym (motorycznym),
względem fizycznym (motorycznym),
somatycznym lub psychicznym ma znaczne
somatycznym lub psychicznym ma znaczne
trudności w wywiązywaniu się z zadań, jakie
trudności w wywiązywaniu się z zadań, jakie
stawia przed nią życie codzienne, szkoła, praca
stawia przed nią życie codzienne, szkoła, praca
zawodowa, czas wolny (A. Hulek:
zawodowa, czas wolny (A. Hulek:
Funkcje
Funkcje
pedagogiki specjalnej w systemie oświatowo-
pedagogiki specjalnej w systemie oświatowo-
wychowawczym
wychowawczym
.1983r
.1983r
 
GŁÓWNY PROBLEM
GŁÓWNY PROBLEM
BADAWCZY
BADAWCZY
:
:
Postawy społeczne wobec
Postawy społeczne wobec
osób z uszkodzonym
osób z uszkodzonym
narządem ruchu
narządem ruchu
 
-
-
Jaki jest poziom wiedzy społeczeństwa
Jaki jest poziom wiedzy społeczeństwa
na temat osób niepełnosprawnych- z
na temat osób niepełnosprawnych- z
uszkodzonym narządem ruchu?
uszkodzonym narządem ruchu?
- Jakie są postawy w stosunku do osób
- Jakie są postawy w stosunku do osób
kalekich?
kalekich?
- Jakie czynniki decydują o postawach
- Jakie czynniki decydują o postawach
społecznych wobec inwalidów?
społecznych wobec inwalidów?
PROBLEMY SZCZEGÓŁOWE:
 
-
Jaki jest stosunek społeczeństwa do osób
Jaki jest stosunek społeczeństwa do osób
z uszkodzonym narządem ruchu w ocenie
z uszkodzonym narządem ruchu w ocenie
respondentów?
respondentów?
-
W jakim stopniu poziom wiedzy o
W jakim stopniu poziom wiedzy o
ludziach niepełnosprawnych wpływa na
ludziach niepełnosprawnych wpływa na
postrzeganie ich przez osoby
postrzeganie ich przez osoby
pełnosprawne?
pełnosprawne?
- W jakim stopniu wykształcenie ma wpływ
- W jakim stopniu wykształcenie ma wpływ
na postawy wobec osób z uszkodzonym
na postawy wobec osób z uszkodzonym
narządem ruchu
narządem ruchu
?
?
 
HIPOTEZA GŁÓWNA
HIPOTEZA GŁÓWNA
:
:
Postawy społeczne wobec
Postawy społeczne wobec
osób
osób
z uszkodzonym narządem
z uszkodzonym narządem
ruchu
ruchu
są zależne od wykształcenia,
są zależne od wykształcenia,
wieku, płci.
wieku, płci.
 
HIPOTEZY SZCZEGÓŁOWE:
H 1
:
Poziom wiedzy społeczeństwa
( mieszkańców Białegostoku ) na temat osób 
niepełnosprawnych fizycznie jest wysoki.
H 2
: Postawy osób pełnosprawnych w
stosunku do osób z uszkodzonym narządem 
ruchu zależą od wykształcenia.
H 3
: Postawy respondentów w stosunku do
osób z uszkodzonym narządem ruchu zależą 
od wieku i płci.
 
H 4
:
O postawach społecznych osób
pełnosprawnych wobec osób kalekich 
decydują przede wszystkim czynniki 
rodzinne i cechy osobowości.
H 5
: Zachodzi zależność między wiedzą i
postawami społecznymi wobec osób 
kalekich. Im większa znajomość ludzi 
niepełnosprawnych tym postawy wobec nich 
są bardziej przychylne.
H 6
: Zachodzi relacja między wykształceniem
badanych a ich postawami wobec ludzi 
kalekich. Im wyższe wykształcenie, tym 
większe prawdopodobieństwo 
prezentowania przez nich postaw 
pozytywnych wobec osób kalekich.
 
TEREN I ORGANIZACJA BADAŃ
Celem niniejszej pracy było ukazanie postaw 
społecznych wobec osób z uszkodzonym 
narządem ruchu. Badaniami dotyczącymi 
głównego problemu badawczego objęto 30 
osób z Białegostoku, wśród których znalazło 
się 15 kobiet pracujących w Samorządowym 
Przedszkolu Nr 82, oraz 15 mężczyzn 
studiujących dziennie na Politechnice 
Białostockiej. 
W badaniach zastosowano kwestionariusz 
ankiety, składający się z 14 pytań. 
Przeprowadzone badania pozwoliły na 
wyciągnięcie wniosków.
 
ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ
WŁASNYCH
H 1
: Poziom wiedzy społeczeństwa
( mieszkańców Białegostoku ) na temat osób 
niepełnosprawnych fizycznie jest wysoki.
• Okazało się, że poziom wiedzy badanych
osób na temat ludzi niepełnosprawnych 
fizycznie okazał się wysoki. Spośród 30 
ankietowanych, aż 80% ( 14 kobiet i 10 
mężczyzn ) prezentowało wysoki poziom 
wiedzy na ten temat. Pozostałe 20% posiada 
ograniczoną wiedzę na temat badanego 
zagadnienia
 
H 2
: Postawy osób pełnosprawnych w
stosunku do osób z uszkodzonym narządem 
ruchu zależą od wykształcenia.
• Okazało się, że 80% respondentów ( w tym 
osoby z wyższym wykształceniem 
magisterskim, wyższym zawodowym oraz 
średnim ) uważa, że stosunek społeczeństwa 
do osób kalekich jest pozytywny. 20% 
badanych ( z wykształceniem średnim ) 
uważa, że stosunek społeczeństwa do osób z 
uszkodzonym narządem ruchu jest 
negatywny.
 
H 3
: Postawy respondentów w stosunku do
osób z uszkodzonym narządem ruchu zależą 
od wieku i płci.
• Okazało się, że zachodzi relacja między 
wiekiem, płcią respondentów, a ich 
stosunkiem do osób niepełnosprawnych 
ruchowo. Osoby w wieku 20-30 lat częściej 
wykazują postawy pozytywne ( zrozumienie ) 
do osób kalekich niż osoby w wieku 30-40, czy 
też 40-50 lat. Jednocześnie badania pokazują, 
iż kobiety są osobami bardziej wrażliwymi, 
wykazującymi wyższy poziom empatii niż 
mężczyźni w stosunku do osób 
niepełnosprawnych.
 
H 4
: O postawach społecznych osób
pełnosprawnych wobec osób kalekich 
decydują przede wszystkim czynniki rodzinne 
i cechy osobowości.
• Okazało się, że 80% badanych uważa, że 
największą rolę w kształtowaniu się postaw 
wobec inwalidów odgrywają czynniki 
środowiskowe takie jak: rodzina, szkoła, gdyż 
wartości które przekazywane nam są przez 
najbliższych wywierają wpływ na nasze 
postawy wobec osób kalekich.
 
H 5
: Zachodzi zależność między wiedzą i
postawami społecznymi wobec osób kalekich. 
Im większa znajomość ludzi 
niepełnosprawnych tym postawy wobec nich 
są bardziej przychylne.
• Okazało się, że osoby posiadające wiedzę 
oraz mające styczność z osobami 
niepełnosprawnymi, są nastawione do nich 
bardziej przychylnie
 
H 6
: Zachodzi relacja między wykształceniem
badanych a ich postawami wobec ludzi 
kalekich. Im wyższe wykształcenie, tym 
większe prawdopodobieństwo prezentowania 
przez nich postaw pozytywnych wobec osób 
kalekich.
• Okazało się, że zachodzi relacja między 
wykształceniem respondentów, a ich 
stosunkiem do osób kalekich. 76,7% 
(pozytywne.10 osób z wykształceniem 
wyższym magisterskim, 9 z wykształceniem 
średnim i 4 z wyższym zawodowym )badanych 
określa swoje postawy wobec osób kalekich 
jako pozytywne
.
 
WNIOSKI
Przeprowadzone badania potwierdziły 
przyjęte hipotezy. Z badań wynika, iż poziom 
wiedzy respondentów na temat osób 
niepełnosprawnych ruchowo jest wysoki co 
jednocześnie przekłada się na postawy wobec 
nich. Jak się okazało duży wpływ na postawy 
społeczne osób pełnosprawnych wobec osób z 
uszkodzonym narządem ruchu ma 
wykształcenie, wiek oraz płeć. 
 
Większość respondentów z wykształceniem 
wyższym oraz średnim uważa, że stosunek 
społeczeństwa wobec osób kalekich jest 
pozytywny, co jednocześnie wpływa na 
postawy jakie oni sami wykazują względem 
osób niepełnosprawnych ruchowo. Kolejną 
rzeczą, która wpływa na postawy wobec 
inwalidów jest wiek oraz płeć respondentów. 
Jak wynika z badań postawy pozytywne 
znacznie częściej wykazują osoby w wieku do 
trzydziestu lat. Badania ukazują również, iż to 
kobiety częściej przejawiają wobec osób 
kalekich wyższy poziom zrozumienia, oraz 
empatii. 
Śmiało można stwierdzić, iż postawy 
społeczne wobec osób z uszkodzonym 
narządem ruchu są bardziej przychylne niż 
kiedyś. Świadczyć o tym może poziom wiedzy 
respondentów.
 
Z badań wynikają wnioski natury ogólnej:
Aby osoby z uszkodzonym narządem ruchu
mogły czuć się lepiej wśród
pełnosprawnych, trzeba cały czas
pokonywać przede wszystkim bariery
psychologiczne w społeczeństwie, co
będzie miało z pewnością wpływ na
kształtowanie się pozytywnego stosunku
społeczeństwa do osób kalekich
 
Agnieszka Petelska
Postawy społeczne wobec osób
z uszkodzonym narządem
ruchu
Białystok, czerwiec 2011