EKONOMIA
III. WYBORY KONSUMENTA
III. KONSUMENT
1.
CHĘCI I PREFERENCJE
2.
MOŻLIWOŚCI KONSUMPCJI
3.
RÓWNOWAGA KONSUMENTA
4.
RACJONALNE WYBORY?
JAK
A
CAŁ
KO
WIT
A
SZC
ZĘŚ
LIW
OŚ
Ć
???
???
???
?
1. CHĘCI I PREFERENCJE
użyteczność całkowita
jest to całkowita korzyść, lub całkowita satysfakcja
(szczęśliwość) jaką daje konsumpcja dobra lub usługi. Zależy
ona bez wątpienia (?) od poziomu konsumpcji – im wyższa
konsumpcja tym użyteczność całkowita większa.
użyteczność krańcowa (marginalna)
jest to zmiana w użyteczności całkowitej na wskutek zmiany
konsumpcji o jedną jednostkę dobra.
malejąca użyteczność krańcowa
Im więcej konsumujemy, tym większa użyteczność całkowita,
ale wzrost tej użyteczności z jednostki na jednostkę jest
coraz mniejszy.
Użyteczność konsumenta
ilosc pizzy
uzytecznosc
calkowita
uzytecznosc
krancowa
ilosc pizzy
Krzywe obojętności
Krzywa obojętności
– taka sama użyteczność całkowita
z różnych kombinacji dwóch dóbr
U 150
Krzywe
obojetnosci
cola
filmy
U 200
U 250
U 300
A
C
2
B
4
5
6
18
24
2. MOŻLIWOŚCI KONSUMPCJI
granice możliwości
konsumpcyjnych biorąc pod
uwagę dochód oraz poziom
cen
mozliwe
niemozliwe
0
1 2 3 4 5 6 7 8
6
12
18
24
30
36
42
48
ograniczenie
budzetowe
filmy (na miesiac)
cola (na miesiac)
Ograniczenie budżetowe –
wzrost dochodu
0
1 2 3 4 5 6 7 8
6
12
18
24
30
36
42
48
ograniczenie
budzetowe
filmy (na miesiac)
cola (na miesiac)
wzrost
dochodu
Ograniczenie budżetowe –
zmiana ceny relatywnej
0
1 2 3 4 5 6 7 8
6
12
18
24
30
36
42
48
ograniczenie
budzetowe
filmy (na miesiac)
cola (na miesiac)
wzrost
ceny filmu
wzrost ceny filmu nie
zmienia maksymalnej
ilosci coli, zmniejsza
natomiast maksymalna
ilosc filmow
3. RÓWNOWAGA
KONSUMENTA
Równowaga konsumenta-
jest reprezentowana przez punkt
styczności ograniczenia budżetowego oraz najwyżej
położonej krzywej obojętności.
U 150
Rownowaga
konsumenta
cola
filmy
U 200
U 250
U 300
C
2
B
4
5
6
18
30
24
A
ZMIANY
RÓWNOWAGI KONSUMENTA –
dobro normalne
Na skutek
zwiększenia dochodu
mamy przesunięcie z
punktu B do punktu C
czyli na wyższą
krzywą obojętności –
użyteczność całkowita
konsumenta zwiększa
się. Może on teraz
konsumować więcej
filmów i więcej
pozostałych dóbr. Jest
to dobro normalne
(popyt na nie wzrasta
wraz ze wzrostem
dochodu).
U 150
Rownowaga konsumenta
- wzrost dochodu
dobro normalne
pozostale
dobra
filmy
U 200
U 250
U 300
C
2
B
4
5
6
18
36
24
3
30
ZMIANY
RÓWNOWAGI KONSUMENTA –
zmiana dochodu -dobro
podrzędne
U 150
Rownowaga konsumenta
- wzrost dochodu
dobro podrzedne (popyt
na nie malaje wraz ze
wzrostem dochodu)
pozostale
dobra
maka kg
U 200
C
2
B
4
5
6
18
36
24
3
30
ZMIANY RÓWNOWAGI
KONSUMENTA – zmiana ceny
Spadek ceny relatywnej biletu
do kina.
Otrzymujemy oczekiwany
efekt wzrostu konsumpcji
przy spadku ceny.
Uwaga: zmienia się linia
ograniczenia
budżetowego:
przeznaczając cały budżet
na filmy teraz jesteśmy w
stanie kupić ich więcej –
dół przesuwa się w prawo;
natomiast maksymalna
ilość coli się nie zmienia.
Rownowaga konsumenta
- spadek ceny
pozostale
dobra
filmy
U 200
U 250
U 300
C
2
B
4
5
6
12
36
24
3
30
18
Cena -> popyt
Wyznaczając punkty równowagi konsumenta dla różnych poziomów cen
otrzymujemy zależność negatywną: im mniejsza cena tym wyższa
konsumpcja. Jest to nic innego jak znana nam już funkcja popytu:
Krzywa popytu
zaleznosc miedzy cena a
popytem konsumpcyjnym
cena
filmy
Popyt D
2
4
5
4
6
14
10
3
12
8
0
1
6
7 8
4. RACJONALNE WYBORY?
Zasada rzadkości
Zasada korzyść- koszt
4A. ZASADA RZADKOŚCI
Choć nasze potrzeby i pragnienia są nieskończone, to
jednak dostępne zasoby są ograniczone.
Posiadanie więcej jakiegoś dobra, zwykle oznacza
posiadanie mniejszej ilości innego dobra (koszt
alternatywny).
Trzeba dokonać wyborów!
Czy Bill Gates powinien podnieść z chodnika banknot
$100?
4B. ZASADA KORZYŚĆ -
KOSZT
Działaj, tylko jeśli dodatkowa korzyść z działania jest
większa niż jego dodatkowy koszt.
dodatkowy = krańcowy= marginal (ang.)
Jak bardzo trzeba wysprzątać mieszkanie?
Czy powinieneś wyprasować koszulę przed randką?
korzyść krańcowa
(marginal benefit)
>
?
< koszt krańcowy
(marginal
cost)
MB – MC = nadwyżka ekonomiczna
KOSZT ALTERNATYWNY
racjonalność i
niedoskonale decyzje
Czy pojechałbyś do Nowej Huty, aby zaoszczędzić
40 zł na książce, która kosztuje 80 zł?
Czy pojechałbyś do Nowej Huty, aby zaoszczędzić
40 zł na komputerze, który kosztuje 4000 zł?
Czy kupisz bilet do teatru za 50 zł?
Czy jeśli stracisz banknot 50 zł, kupisz jednak
bilet do teatru?
Czy jeśli stracisz bilet do teatru, kupisz kolejny?
OGON
KRĘCI PSEM
EKONOMIĄ RZĄDZĄ
WIELKOŚCI
KRAŃCOWE
!
teścik:
A. Jeśli użyteczność krańcowa jest
pozytywna ale malejąca przy
rosnącej ilości konsumowanego
dobra, oznacza to, że całkowita
użyteczność tego dobra jest:
1.
malejąca
2.
dodatnia i rosnąca coraz
wolniej
3.
dodatnia i rosnąca coraz
szybciej
4.
dodatnia i rosnąca w różnym
tempie
B. Cena jednego dobra podzielona
przez cenę innego dobra jest:
1.
Ceną relatywną
2.
Dobrem podzielnym
3.
Ceną nominalną
4.
Ograniczeniem budżetowym
C. Przyjmijmy, że początkowo cena
paczki miśków Haribo wynosi 10
złoty a cena puszki coli 4 złote. Jeśli
cena coli rośnie wówczas relatywna
cena Haribo:
1.
maleje
2.
zostaje taka sama, natomiast
relatywna cena coli rośnie
3.
rośnie
4.
zostanie taka sama, ale relatywna cena
coli maleje
D. Linia ograniczeń budżetowych
Luizy jest pokazana na wykresie.
Cena relatywna czasopisma
wynosi…………….. za czasopismo.
1.
$2
2.
$1
3.
2 ciastka
(cookies )
4.
0.5 ciastka
E. Wykres przedstawia ograniczenie
budżetowe Jasi oraz jej dwie krzywe
obojętności. Co się dzieje z linią
ograniczeń budżetowych jeśli miesięczne
wydatki jakie Jasia przeznacza na posiłki
poza domem urosną?
1.
Wygina się od początku
układu współrzędnych i
staje się wypukła
2.
Wygina się w kierunku
początku układu
współrzędnych i staje
się wklęsła
3.
Przenosi się w prawo i
nie zmienia nachylenia
4.
Przenosi się w lewo i
nie zmienia nachylenia