background image

CEWKOWO-

ŚRÓDMIĄŻSZOWE

ZAPALENIA NEREK

(CSZN)

background image

 

 

DEFINICJA CSZN

Grupa  chorób  o  różnorodnej  etiologii 

charakteryzującej 

się 

występowaniem 

zmian 

morfologicznych,  które  wyjściowo 

obecne  są  wyłącznie  w  tkance 

śródmiąższowej

background image

 

 

TKANKA ŚRÓDMIĄŻSZOWA

Kora nerki: 7 – 9% obj.; 

odc. kręte cewek bliższych i 

dalszych, 

cewki zbiorcze

Rdzeń nerki: 30-40% obj. 

proste odc. cewek bliższych, 
pętla Henlego, cewki zbiorcze

background image

Kora: 
cewka bliższa -   glukozuria, aminoacyduria, β

2

-

mikroglobulinuria, fosfaturia, urykozuria, 
kwasica cewkowa proksymalna.

cewka dalsza  - kwasica cewkowa dystalna, 

utrata elektrolitów

Rdzeń nerki: upośledzenie zagęszczania moczu 

(wielomocz, nerkowa moczówka) oraz 
reabsorbcji sodu

OBJAWY USZKODZENIA

TK. ŚRÓDMIĄŻSZOWEJ:

background image

 

 

PODZIAŁ CSZN

I. Ostre
II. Przewlekłe

I. Infekcyjne
II. 
Nieinfekcyjne

background image

 

 

ad. OSTRE CSZN (OCSZN)

• proces zapalny obejmuje tkankę 

śródmiąższową i cewki (obrzęk, 
nacieki komórkowe); kłębuszki 
nerkowe oraz naczynia nie są typowo 
zajęte 

• najczęściej proces odwracalny
• może towarzyszyć gwałtowne 

pogorszenie funkcji nerek

background image

 

 

PRZYCZYNY OCSZN

1.

Leki:

 

(antybiotyki β-laktamowe, NSLPZ, diuretyki 

tiazydowe, furosemid, allopurynol, sulfonamidy, 
omeprazol, fenytoina, azatiopryna, cyklosporyna, 
metyldopa, klofibrat, streptokinaza, zioła chińskie)

2.

Zakażenia:

 (ostre odmiedniczkowe zapalenie 

nerek)

3.

Pośredni wpływ zakażeń układowych

bakteryjnych  (paciorkowce β- hemolizujące, Legionella, 
           Mycoplasma, TreponemA)
riketsjowych (gorączka Gór Skalistych)
wirusowych (Epstein-Barr, HIV, CMV, różyczka)
pasożytniczych (Toxoplasmosa gondi, Leishmania 
donovani)

grzybiczych (Histoplasma capsulatum)

background image

 

 

cd.

 

PRZYCZYNY OSZN

4. Choroby o podłożu immunologicznym: 

toczeń rumieniowaty układowy, zespół 
Sjögrena, krioglobulinemia, ostre 
odrzucanie przeszczepu) 

5.Idiopatyczne    10 – 20%

background image

ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWEGO (ZUM)

Definicja: obecność patogenu powyżej 

zwieracza 

       pęcherza moczowego

ad. INFEKCYJNE CSZN:

background image

DROGI SZERZENIA SIĘ INFEKCJI:

background image

 

 

CZYN. USPOSOBIAJĄCE DO ZUM

A. Patologiczne:

• zastój moczu: wady układu moczowego, 

kamica moczowa, przerost gruczołu 
krokowego,Choroby rozrostowe 
zmniejszające światło dróg moczowych 

• pęcherz neurogenny
• refluks pęcherzowo- moczowodowy,
• instrumentacja dróg moczowych,
• leczenie immunosupresyjne,
• cukrzyca, dna moczanowa, nadczynność 

przytarczyc,

• nadużywanie NLPZ

background image

 

 

cd. CZYN. USPOSOBIAJĄCE DO 

ZUM

B. Fizjologiczne:
• starzenie się
• ciąża

C. Czynniki zjadliwości bakterii:
• Fimbrie
• wytwarzanie enzymów
• inne

background image

 

 

NATURALNE MECH. 

OCHRONNE:

 

• budowa cewki moczowej
• perystaltyka moczowodów
• czyn. zastawek pęcherzowo-

moczowodowych

• mech. działanie strumienia moczu 
• wł. biofizyczne moczu (pH, c. właściwy)
• fizjologiczna flora bakteryjna pochwy

background image

 

 

cd. NATURALNE MECH. 

OCHRONNE:

• właściwości wydz. gruczołu krokowego
• mech. przeciwadhezyjne dróg moczowych
• obecność przeciwciał w moczu
• fizjologiczna flora bakteryjna
• białko Tomma Horswalla
• mukopolisacharydy i oligopolisacharydy 

śluzówki pęcherza moczowego

background image

Bakterie Gram (-)
• Escherichia coli80-85%
• Inne: Proteus, Kliebsiella, Enterobacter, 
                    Pseudomonas

Bakterie Gram (+)
• Staphylococcus

Chlamydie i mykoplazmy

Rzadko grzyby (candida) i wirusy 

(adenowirusy)

ETIOLOGIA ZUM:

background image

 

 

ZNAMIENNY BAKTERIOMOCZ

(LICZBA KASSA):

 

Definicja:

• Obecność ponad 10

5

 (100 000) bakterii w 1 ml moczu 

ze środkowego strumienia

Kryteria rozpoznania znamiennego 

bakteriomoczu:

• Pacjenci bez objawów klinicznych:  >= 10

5

/ml moczu

• Kobiety z objawami klinicznymi ZUM:

a. >= 10

2

 E. coli /ml (+leukocytura)

b. >= 10

5

 innych drobnoustrojów/ml 

•  Mężczyźni bez objawów klinicznych ZUM:  >= 10

3

 /ml

• Obecność bakterii w moczu uzyskanym z 

nadłonowego nakłucia pęcherza moczowego

background image

 

 

JAŁOWA LEUKOCYTURIA

Definicja: 

patologiczna leukocyturia z bakteriomoczem do 10²/ml 
zwykle bez objawów dysurii, z tzw. jałowym moczem.

Najczęstsze przyczyny jałowej leukocyturii:

• niebakteryjne schorzenia nerek: cewkowo-

śródmiąższowe lub kłębuszkowe zapalenia nerek, 

gruźlica, chlamydioza,

• popromienne lub polekowe uszkodzenia pęcherza 

moczowego,

• zespół Reitera (zapalenie cewki moczowej z 

zapaleniem spojówek i zapaleniem stawów),

• przyczyny pierwotnie pozanerkowe: wysiłek fizyczny, 

znacznie odwodnienie, zmiany zapalne narządów 

sąsiadujących z układem moczowym.

background image

 

 

KLASYFIKACJA ZUM:

 

I. W zależności od objawów klinicznych:

A. Bezobjawowa bakteriuria 
B. Objawowe

A. Niepowikłane
B. Powikłane

II. W zależności od lokalizacji:

background image

 

 

ad. BAKTERIURIA BEZOBJAWOWA

• Występowanie znamiennego 

bakteriomoczu u chorego nie 
wykazującego innych objawów ZUM 
(klinicznych i laboratoryjnych)    

• Nie powinna być leczona, jeśli nie 

towarzyszą jej ropomocz lub 
nieprawidłowe

 wyniki badań laboratoryjnych

background image

 

 

KIEDY LECZYĆ  BAKTERIURIĘ 

BEZOBJAWOWĄ?

• ciąża
• immunosupresja
• zespoły obniżonej odporności
• po przeszczepieniu narządów
• przed planowanymi zabiegami na 

drogach     moczowych

background image

NIEPOWIKŁANE: 
• młode zdrowe kobiety

POWIKŁANE:
• Mężczyźni
• ZUM u chorych z czynnościowymi i 

strukturalnymi zaburzeniami dróg 
moczowych

ad. OBJAWOWE 

 

ZUM

background image

 

 

POSTĘPOWANIE 

W NIEPOWIKŁANYCH ZUM

• Można leczyć empirycznie – posiew 

moczu, gdy brak efektu

• W przypadku jałowych posiewów moczu 

badanie w kierunku: Chlamydia 
trachomatis
Ureaplasma urealyticum, 
Trichomonas vaginalis, Candida albicans,  
Neisseria gonorrhoeae

• czas leczenia: 3 dni - chinolony, 

trimetoprim/sulf.

                  5 dni – 

betalaktamy

                             7 dni – nitrofurantoina

background image

 

 

Dolny odcinek 

układu 

moczowego

Górny odcinek 

układu 

moczowego

Zapalenie pęcherza

Odmiedniczkowe 
zapalenie nerek

Zapalenie cewki 
moczowej 

Ropień nerki

Zapalenie gruczołu 
krokowego

Ropień okołonerkowy

ad. PODZIAŁ ZUM W ZALEŻNOŚCI 

OD LOKALIZACJI

background image

 

 

ad. ZAPALENIE DOLNEGO ODC. 

DRÓG MOCZOWYCH

OSTRE ZAP. PĘCHERZA MOCZOWEGO:

Objawy kliniczne

• Nagły początek i różnorodność dolegliwości: dysuria, 

częstomocz, pollakisuria, tkliwość w okolicy nadłonowej, 

temperatura ciała do 37 C

.

Bad.dodatkowe:

• Bad. ogólne moczu: leukocyturia, erytrocyturia, komórki z 

nabłonka przejściowego dróg moczowych 

• prawie zawsze posiew moczu 10³ lub powyżej 105 bakterii 

(najczęściej E.coli lub Staphylococcus saprophiticus).

Uważa się, że leczenie przeciwbakteryjne ostrego 

zapalenia pęcherza moczowego powinno trwać 3 

dni.

background image

 

 

cd. ZAPALENIE DOLNEGO 

ODC. DRÓG MOCZOWYCH

ZAPALENIE CEWKI MOCZOWEJ*:

A. Pierwotne (gł. przenoszone drogą płciową):
• Rzeżączkowe (Neiserria gonorrhoae): coraz rzadziej
• Nierzeżączkowe: Chlamydia trachomatis, Mycoplasma 

genitalium, rzadko Mycoplasma hominis, Ureaplasma 

urealyticum

B. Wtórne: powikłane (cewnik, zwężenie cewki moczowej): 

pałeczki G (-), Staphylococci

C. Ostry zespół cewkowy:

ostre zapalenie dolnego odcinka dróg moczowych przy 

jałowych posiewach moczu  

*często wywołane przez: Chlamydia trachomatis, Candida 

albicans, Trichomonas vaginalis,  wirus opryszczki, 

Neisseria gonorrhoeae,

 

background image

 

 

OSTRE ODMIEDNICZKOWE 

ZAPALENIE NEREK (OOZN):

śródmiąższowe zapalenie nerek związane z 

zakażeniem układu moczowego;

Definicja:

Ostre,  nieswoiste, bakteryjne 
zapalenie tkanki śródmiąższowej nerek 
 i układu kielichowo-miedniczkowego

background image

Wywiad:
• Gorączka do 40

0

C

• Dreszcze, złe samopoczucie
• Ból jedno- bądź obustronny w okolicy lędźwiowej
• Bóle brzucha z nudnościami i wymiotami
• Objawy dyzuryczne

Bad. przedmiotowe : dodatni (+) objaw Goldflama

OBRAZ KLINICZNY OOZN:

background image

Badanie ogólne moczu:

Ropomocz

Wałeczki leukocytarne

Białkomocz (zwykle poniżej 1 g/d)

Niekiedy krwinkomocz

Badanie krwi:

Leukocytoza 

Przyspieszone OB.

Wzrost kreatyninemii

Badanie obrazowe: USG nerek:  nerki 

obrzęknięte

DIAGNOSTYKA OOZN

background image

POWIKŁANIA:

Ostra niewydolność nerek

Martwica brodawek nerkowych

Posocznica

RÓZNICOWANIE:

Zawał nerki

Zakrzepica żył nerkowych

Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek

Zapalenie płuc, ropień płuc

Stany „ostrego brzucha”

background image

Etap I

Leczenie objawowe: l. p/bólowe, 
rozkurczowe, p/gorączkowe; 

       ew. płynoterapia

Leczenie przyczynowe: antybiotykoterapia

Przed włączeniem antybiotykoterapii 

należy pobrać mocz na posiew 
(optym.2x)!

LECZENIE OOZN:

background image

 

 

ZASADY ANTYBIOTYKOTERAPII:

• 14 dni antybiotykoterapia lekiem o 

szerokim spektrum działania, 

• po uzyskaniu wyniku posiewu moczu z 

antybiogramem ewentualna zmiana 

leczenia na celowane

• początkowo podawane parenteralnie, 

następnie doustnie

background image

 

 

cd. 

ZASADY 

ANTYBIOTYKOTERAPII:

• rekomendowane grupy: 

cefalosporyny II i III generacji, 

aminoglikozydy, fluorochinolony

• w przypadku ciężkiego przebiegu 

leki w skojarzeniu

• dawkowanie leku uzależnione od 

stopnia wydolności nerek !!!

background image

Etap II: 
Leczenie  podtrzymujące
  -  mające  na  celu 

wyjałowienie układu moczowego

• przez 

tygodnie 

podaje 

się 

lek 

p/bakteryjny  w  dawce  ½  -  ¼  dawki/d  na 
noc, 

np.: 

nitrofurantoina, 

furagina, 

kotrymoksazol, 

trimetoprym, 

ciprofloksacyna

• w  uzasadnionych  przypadkach  leczenie 

może być wydłużone

cd. LECZENIE 

OOZN:

background image

 

 

cd.

 

LECZENIE PODTRZYMUJĄCE 

OOZN

• Po zakończeniu leczenia (2-4 tygodnie od 

zakończenia) wskazane jest ponowne 
badanie ogólne moczu oraz posiew moczu

• U chorych z niepowodzeniem 

terapeutycznym należy przeprowadzić 
konsultację urologiczną, a u kobiet 
również ginekologiczną 

background image

 

 

NAWRACAJĄCE ZUM

80%

20%

      

Wznowa:

nawrót objawów 
zakażenia tym 
samym 
patogenenem:

anomalie dróg 
moczowych, 

niedostateczne 
leczenie, 

obecność bakterii w 
miąższu   

gruczołu krokowego 
lub nerek

nadkażenie  

ponowne zakażenie

Definicja: dwukrotne zakażenia dróg moczowych 

      w okresie pół roku lub 3 epizody/rok

background image

 

 

ZAPOBIEGANIE NAWROTOM ZUM

jednorazowe przyjęcie 

leku po stosunku:

   

trimetoprim/sulfametoksazol (240-

480mg) 

trimetoprim/sulfametoksazol (240 

mg)                

nitrofurantoina (50-100 mg), 
ciprofloksacyna (125 mg) 

profilaktyka 

ciągła:

trimetoprim (100 mg)

ciprofloksacyna (125 mg)

nitrofurantoina (50-100 

mg)
*

profilaktyka przew. 6-12 

m-cy

doraźne przyjęcie leku:

natychmiast po wystąpieniu 
objawów
leczenie jedną dawką lub 
trzydniowe

background image

 

 

cd. ZAPOBIEGANIE NAWROTOM 

ZUM

NIEFARMAKOLOGICZNE MET.  ZAPOBIEGANIA 

NAWRACAJĄCYM ZUM

Wypijanie przynajmniej 2 litrów płynów dziennie 

(zapewnienie dużej diurezy)

Częste opróżnianie pęcherza, konieczna mikcja 

przed snem

Wypijanie szklanki płynu przed stosunkiem oraz 

opróżnienie pęcherza po stosunku płciowym

Właściwa higiena (unikanie kąpieli w wannie, 

„bąbelkowych”, z dodatkiem środków 

chemicznych, przeciwwskazane intymne 

dezodoranty)

Unikanie zaparć

background image

OBRAZ KLINICZNY:

Brak typowych objawów!

1.Gorączka (60-100%) 

– występująca od kliku dni do 

tygodni po podaniu leku (średnio 14 dni), często po 
przejściowej poprawie i ustąpieniu podwyższonej 
temperatury ciała związanej z zakażeniem

2.Zmiany skórne 

– wysypka plamisto-grudkowa (30-

50%)

3.Eozynofilia 

(>700 / mm

3

 w rozmazie)

 i 

eozynofiluria 

(>5% w osadzie)

OSTRE NIEINFEKCYJNE CSZN

background image

 

 

cd. 

OBRAZ KLINICZNY OSZN

1. Bóle stawowe
2. Poliuria i nykturia
3. Krwiomocz, białkomocz (1-2 g/d)
4. Bóle okolicy lędźwiowej
5. Upośledzenie funkcji nerek do ostrej 

niewydolności włącznie ze 
skąpomoczem

6. Inne:  małopłytkowość i niedokrwistość 

hemolityczna np. po rifampicynie

background image

Powinno być brane pod uwagę u każdego 

chorego z zakażeniem i/lub przyjmującego 
leki (zwłaszcza od niedawna), u którego 
wystąpiło nagłe pogorszenie czynności 
nerek

1. Objawy nadwrażliwości
2. Poprawa po odstawieniu leku
3. Powiększone bądź prawidłowej wielkości nerki z 

podwyższoną echogenicznością

4. Scyntygrafia przy użyciu 

67

Galu (wychwytywany 

przez komórki nacieku zapalnego)

5. Biopsja nerki – O. Ś. Z. N. stanowi od 3% do 14% 

przyczyn ostrej niewydolności nerek. 

POLEKOWE

 OSZN

background image

Reakcja nadwrażliwości humoralnei i 

komórkowej:

• Kompleksy immunologiczne
• Przeciwciała
• Nacieki komórkowe

Dowód na mechanizm immunologiczny:

- zmiany występują u niewielkiej cz. chorych przyjm. 

lek

- zmiany są wywołane niewielkimi dawkami leku
- objawy występują ponownie po kolejnej ekspozycji 

na lek

- współwystępują inne reakcje alergiczne

POLEKOWE

 OSZN

background image

Niesterydowe leki przeciwzapalne (NSLPZ) !

1.Zespół nerczycowy (80%) (ze zmianami 

minimalnymi)

2.Ostra niewydolność nerek (hamowanie 

syntezy prostaglandyn i spadek przepływu 
nerkowego)

3.Brak objawów nadwrażliwości

Diuteryki tiazydowe

• Powolny ubytek filtracji kłębuszkowej 

(tygodnie-miesiące)

cd. 

POLEKOWE

 OSZN: obraz 

kliniczny

background image

W przypadku gwałtownego pogorszenia 

czynności wydalniczej nerek O. Ś. Z. N. należy 
różnicować z:

1.Ostrą martwicą cewek nerkowych (ATN- acute 

tubular necrosis)

2.Gwałtownie postępującym kłębuszkowym 

zapaleniem nerek

3.Zapaleniem naczyń
4.Zatorowością naczyń nerkowych

 

RÓŻNICOWANIE

  

OCSZN

background image

90% OŚZN po odstawieniu leku 

wywołującego i/lub ustąpieniu zakażenia 
obserwuje się szybkie wycofanie objawów i 
powrót prawidłowej czynności nerek

Ważnym czynnikiem jest niezwłoczne 

odstawienie podejrzanego leku 
(nieodwracalne zmiany włókniste mogą 
rozwinąć się już po 7-10 dniach)

LECZENIE I ROKOWANIE OCSZN

background image

 

 

cd.

 

LECZENIE I ROKOWANIE

Farmakoterapia – glikokortykosteroidy:

Metyloprednizolon podawany w pulsach 

(dawka 0,5 – 1,0 g/20kg m.c. podawanych co 2 dzień)

Prednizon (dawka 0,5 – 1,0 mg/kg m.c./d) z szybką 

redukcją  dawki i odstawieniem leku w ciągu około 6 tygodni

W przypadku chorych dobrze reagujących na 

leczenie poprawę obserwuje się już po 2 
tygodniach leczenia

Leczenie nerkozastępcze (hemodializa) w przypadku 

zawansowanej ostrej niewydolności nerek

background image

 

 

ad. PRZEWLEKŁE CSZN 

(PCSZN)

• jednostki chorobowe o różnej etiologii i 

odmiennym mechanizmie rozwoju 
uszkodzenia nerek

• przewlekły proces zapalny w obrębie 

tkanki śródmiąższowej nerek

• prowadzący do zaniku cewek, włóknienia 

nabłonka>> defekty cewkowe

• zwykle wolna progresja do niewydolności 

nerek 

background image

1.Leki i inne czynniki zewnętrzne

 :

Nefropatia poanalgetyczna

Cyklosporyna, takrolimus

Cisplatyna

Pochodne nitrozomocznika

Lit

Metale ciężkie (kadm, ołów; rzadko 
miedź, arsen, bizmut)

Promieniowanie jonizujące

PRZYCZYNY PCSZN

background image

 

 

cd. PRZYCZYNY PSZN

1. Zaburzenia metaboliczne:

• Hiperkalcemia, hiperkalciuria
• Hipokaliemia
• Szczawianice
• Hiperurikemia
• Cystynoza

background image

3. Choroby krwi:

Szpiczak mnogi, choroba lekkich łańcuchów

Białaczki, chłoniaki

Napadowa nocna hemoglobinuria

Niedokrwistość sierpowatokrwinkowa

4.Utrudnienie odpływu moczu

Nefropatia zaporowa

Wsteczny odpływ pęcherzowo-moczowodowy 
(refluks)

cd. PRZYCZYNY PSZN

background image

 

 

cd. PRZYCZYNY PSZN

5. Zakażenia

• Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie 

nerek

6.Inne

• Sarkoidoza
• Choroby autoimmunologiczne, w tym: 

przewlekła nefropatia nerki 
przeszczepionej, zapalenia naczyń, z. 
Sjogrena, SLE

• Nefropatia bałkańska, po ziołach chińskich
• Przejście ostrego śródmiąższowego 

zapalenia nerek w proces przewlekły

background image

Przebieg kliniczny może być przez dłuższy czas 

bezobjawowy!

75% chorych w chwili rozpoznania stwierdza się 

już niewydolność nerek 

z filtracją kłębuszkową <50 ml/min

OBRAZ KLINICZNY PCSZN

background image

 

 

cd.

 

OBRAZ KLINICZNY PCSZN

Objawy

• Zaburzenia cewkowe

 (niewspółmierne do ubytku filtracji 

kłębuszkowej)

– upośledzenie zdolności zagęszczania z wielomoczem i nykturią
– Nadmierna utrata sodu z moczem (salt losing nephritis)

Kwasica metaboliczna 

• Nadciśnienie tętnicze 
• hamowanie syntezy prostaglandyn>>upośledzenie 

ukrwienia brodawek nerkowych>>martwica brodawek 
nerkowych 

• Niedokrwistość
• Białkomocz – nieprzekraczający 2 g/d (upośledzona 

reabsorbcja małocząsteczkowych białek w cewce bliższej)

• Jałowy ropomocz (nierzadko współistnieje ZUM
• Krwinkomocz

background image

Definicja:

Przewlekła nefropatia śródmiąższowa 
wywołana nieswoistym zakażeniem 
bakteryjnym, którego dalszy rozwój jest 
niezależny 
od obecności drobnoustrojów w nerkach

PRZEWLEKŁE ODMIEDNICZKOWE 

ZAPALENIE NEREK (POZN)

background image

 

 

OBRAZ KLINICZNY 

POZN

• Przebieg podstępny, skąpoobjawowy aż do 

przewlekłej niewydolności nerek

• Wielomocz + nykturia (zab. zagęszczania 

moczu)

• Nadciśnienie tętnicze
• Okresowo leukocyturia lub ropomocz
• Białkomocz
• Znamienna bakteriuria (zab. odpływu moczu)
• Defekty cewkowe (zespół utraty sodu, 

potasu; kwasice cewkowe)

• Niedokrwistość

background image

BADANIA OBRAZOWE (USG, urografia):

Niesymetryczne zmniejszenie nerek

Nieregularność zarysu nerek
(pozaciągane obrysy)

Zniekształcenia kielichów, miedniczek

Blizny w obrębie miąższu nerki

cd. POZN:

background image

• W stanach zaostrzenia leczenie jak w 

przypadku ostrego odmiedniczkowego 

zapalenia nerek

• Leczenie podtrzymujące należy  przedłużyć 

do minimum 3 miesięcy

• Leczenie nadciśnienia tętniczego
• Zapobieganie wystąpienia przewlekłej 

niewydolności nerek

LECZENIE POZN:

background image

Rodzaj zaburzeń cewkowych może zależeć od 

czynnika etiologicznego:

1.Nefropatia kadmowa, szpiczakowa - 

uszkodzenie cewek bliższych

2.Nefropatia zaporowa - uszkodzenie cewek 

dalszych

3.Nefropatia poanalgetyczna - uszkodzenie 

rdzenia nerek

cd. OBRAZU KLINICZNEGO 

PCSZN

background image

Przyczyna: przewlekłe przyjmowanie NSLPZ 

• sumaryczna dawka 2 kg/3lata w 

przeliczeniu na paracetamol lub kwas 

acetylosalicylowy

Mechanizm 

w czasie metabolizmu leków powstają 
wolne rodniki

hamowanie syntezy prostaglandyn 

PSZN: NEFROPATIA 

ANALGETYCZNA

background image

 

 

NEFROPATIA ANALGETYCZNA

• Skryty przebieg, przyczyna w 2

schyłkowej niewydolności nerek

• Wczesny objaw NYKTURIA (wynika z 

zaburzenia zagęszczania moczu)

• Białkomocz, jałowy ropomocz, krwinkomocz
• Nadciśnienie tętnicze (w 50-70%)
• Niedokrwistość hemolityczna

• Chorzy z nefropatią analgetyczną są 

narażeni na rozwój raka z nabłonka dróg 
moczowych

background image

Narażenie: produkcja farb, akumulatorów,      

        petrochemie, huty)

Objawy

Nadciśnienie tętnicze

Hiperurikemia (nadmierne wchłaniane)

Nawracające ostre napady dny; mogą wystąpić 
wiele lat od narażenia na ołów (gromadzi się w 
układzie kostnym

)

Histologicznie oprócz zmian w śródmiąższu 

stwierdza się także stwardnienie tętniczek

NEFROPATIA OŁOWICZA

background image

 

 

NEFROPATIA KADMOWA

NARAŻENIE: produkcja metali niezależnych, 

huty)

• Kadm gromadzi się w wątrobie i nerkach
• Uszkadza cewkę bliższą – obserwuje się 

zaburzenia jak w zespole Fanconiego 
(glikozuria, fosfaturia>>zab. kostne, 
aminoacyduria)

• Kamica
• Zmiany miażdżycowe

background image

Hiperkalcemia 
• Skurcz naczyń nerkowych
• Spadek filtracji kłębuszkowej

Hiperkalciuria
• Odkładanie wapnia w rdzeniu nerek 

(kwaśne środowisko)

• Odczynowa reakcja zapalna

NEFROPATIA 

HIPERKALCEMICZNA

background image

 

 

NEFROPATIA Z NIEDOBORU 

POTASU

Niedobór potasu może prowadzić do 

zaburzenia zagęszczania moczu (nerkowe 
lub żołądkowo-jelitowe wydalanie 
potasu):

• Odwodnienie, 
• zaburzenia mięśniowe

background image

Wytrącania się szczawianów wapnia w 

cewkach nerkowych:

• Nadmierne wytwarzanie kwasu szczawiowego (wady 

metaboliczne)

• Nadmierne wchłanianie z przewodu pokarmowego 

(chorzy po resekcji jelita cienkiego lub zespoleniach 
omijających, ch. Leśniewskiego-Crohna, Colitis 
ulcerosa)

• Zatrucie glikolem etylenowym, kwasem 

askorbinowym, ksylitolem

 

Zaczopowanie cewek nerkowych prowadzi do 

ostrej niewydolności nerek

SZCZAWIANICE

background image

 

 

NEFROPATIA BAŁKAŃSKA

Postać endemiczna (Bułgaria, Rumunia, 

dawna Jugosławia), o wolnym przebiegu

Czynnik etiologiczny nieznany (podłoże 

genetyczne, narażenie na ołów, 
mykotoksyny, wirusy?)

Prowadzi do schyłkowej niewydolności 

nerek

Zwiększona skłonność do nowotworów z 

nabłonka dróg moczowych


Document Outline