TACHIMETRY
ELEKTRONICZNE
Dalmierz elektroniczny połączony z teodolitem elektronicznym w
jedna całość (ang. total station) tworzy tachimetr elektroniczny
.
Nowoczesny tachimetr elektroniczny wyposażony jest w:
• klawiaturę alfanumeryczną
• wyświetlacz ciekłokrystaliczny
• mikrokomputer
• rejestrator
• port do połączenia tachimetru z komputerem
• oprogramowanie
Klawiatura alfanumeryczna służy do wprowadzania znaków
alfanumerycznych,
uruchamiania
funkcji
i
programów
obliczeniowych.
Wyświetlacz ciekłokrystaliczny pełni rolę monitora
Bogate oprogramowanie mikrokomputera umożliwia wykorzystanie
tachimetru do realizacji różnych zadań pomiarowych i
obliczeniowych
Dane pomiarowe zapisywane są w pamięci wewnętrznej instrumentu
lub rejestratorze polowym
Porty wykorzystywane są do komunikacji instrumentu z komputerem
i dwustronną transmisję danych.
Obsługa tachimetru elektronicznego polega na scentrowaniu i
spoziomowaniu instrumentu, zorientowaniu instrumentu (kręgu
poziomego). Czynności związane z pomiarem polegają na
wycelowaniu na punkt, wybraniu opcji pomiaru. Dalsze czynności
wykonywane są automatycznie.
Pomierzone rezultaty wyświetlane są na ekranie ciekłokrystalicznym i
zapisywane do pamięci instrumentu.
W zależności od wybranej opcji pomiarowej wyniki pomiaru mogą
być wyświetlane następująco:
1. Nr pkt, kąt poziomy, kąt pionowy, odległość skośna Pt, Hz, V,
2. Kąt poziomy, kąt pionowy, odległość pozioma, przewyższenie Hz, V,
3. Nr pkt, X, Y, H Pt, H, Y, H
4. Nr pkt, kat poziomy, kat pionowy
Pt, Hz, V
Większość tachimetrów posiada możliwość pomiaru kątów i
długości w kilku trybach i jednostkach:
Tryby pomiaru odległości:
1. Dokładny – stosowany do pomiaru osnów szczegółowych
2. Standardowy – stosowany do pomiaru tachymetrycznego i
osnów pomiarowych
3. Śledzący – (tracking) szybki ciągły pomiar za
przemieszczającym się pryzmatem
Dokładność pomiaru kata wyrażana jest poprzez odchylenie
standardowe w sekundach lub decymiligradach.
Pomierzoną długość można wyrazić w metrach lub stopach (f).
Wartość kąta można podawać w gradach, stopniach lub
tysięcznych.
Programy wprowadzone do mikrokomputera tachimetru
pozwalają na przeliczanie otrzymanych wielkości
pomiarowych oraz stosowania różnych technik pomiarowych
Najczęściej są to:
• Pomiar mimośrodowy
• Tyczenie punktów
• Wcięcie wstecz
• Wcięcie liniowe
• Pomiar czołówek
• Pomiar wysokości niedostępnych punktów
• Obliczanie pól wieloboków
Tachimetry posiadają możliwość wpisywania parametrów
warunków atmosferycznych: temperatura pomiaru i
ciśnienie atmosferyczne, pozwalające na automatyczne
określenie współczynnika refrakcji i wprowadzanie
poprawek do pomierzonych długości
W ostatnich latach pojawiły się tachimetry zmotoryzowane.
Instrumenty zostały wyposażone w serwomotory, które
pozwalają na automatyczne nacelowanie lunety w poziomie
i pionie na pryzmat. Po ustawieniu się pomiarowego na
mierzonym punkcie, zdalnie uruchamiany jest program
nacelowania na pryzmat. Następnym krokiem jest pomiar i
rejestracja danych. Tego typu instrumenty przyśpieszają
pomiar i zmniejszają wielkość ekipy pomiarowej.
Widocznym mankamentem produkowanych obecnie
instrumentów jest brak unifikacji przyrządów polegającej
na ujednoliceniu klawiatur, sposobu wyświetlania i
zapisywania wyników pomiaru, ujednolicenia programów i
funkcji pomiarowych instrumentów. Różnice w
uruchamianiu procedur pomiarowych i obsłudze
instrumentów, powodują konieczność zaznajamiania się z
instrukcją obsługi każdego instrumentu.
W opracowaniu wykorzystano:
• A. Płatek "Geodezyjne dalmierze elektromagnetyczne i
tachimetry elektroniczne"
• A. Płatek "Elektroniczne techniki pomiarowe w geodezji"
• K. Holejko "Precyzyjne elektroniczne pomiary w geodezji„
• A. Jagielski „Geodezja II”
• Cz. Kamela, M. Lipiński „Geodezja”
• Prospekty reklamowe firm Leica, Topcon, Sokia