Instalacje użytkowe w

budynkach

opracował: kpt. mgr inż. Paweł

BRUNECKI

Do podstawowych instalacji użytkowych,

które mogą mieć istotny wpływ na
bezpieczeństwo pożarowe należą:

•instalacje gazowe;
•instalacje elektryczne;
•instalacje ogrzewcze;
•instalacje wentylacyjne.

Sposób prowadzenie instalacji

wzdłuż ulicy

Instalację gazową zasilaną z sieci gazowej

(gaz ziemny) stanowi układ przewodów za
kurkiem głównym, prowadzonych na zewnątrz
lub wewnątrz budynku, wraz z armaturą,
kształtkami i innym wyposażeniem, a także
urządzeniami do pomiaru zużycia gazu,
urządzeniami gazowymi oraz przewodami
spalinowymi lub powietrzno-spalinowymi, jeżeli
są one elementem wyposażenia urządzeń
gazowych

Instalacje gazowe na gaz

ziemny

Instalacja gazowa

KG

gazocią
g

KO

PRZYŁĄCZE
GAZOWE

SIEĆ
GAZOWA

INSTALACJA
GAZOWA

Kurek główny
(KG) zawór
umożliwiający
odcięcie dopływu
gazu do instalacji
gazowej.

KO – kurek
odcinający

Instalacja gazowa

Instalacja gazowa

Stosowanie instalacji gazowej w

budynkach na gaz ziemny podlega

następującym zasadom:

• ciśnienie w instalacji gazowej nie powinno być wyższe niż 5

kPa;

• zabrania się stosowania w jednym budynku gazu płynnego i

gazu z sieci gazowej;

• instalacje gazowe zasilane gazem o gęstości większej od

gęstości powietrza mogą być stosowane tylko w budynkach

usytuowanych powyżej poziomu gruntu;

• zastosowanie instalacji gazowej w budynkach o wysokości

ponad 25 m wymaga uzyskania pozytywnej opinii wydanej

przez właściwego komendanta wojewódzkiego PSP;

• Instalacja gazowa w budynku o wysokości większej niż 35 m

ponad poziomem terenu może być doprowadzona tylko do

pomieszczeń technicznych,

Instalacja gazowa na gaz

płynny

• Instalacja

na

gaz

płynny

najczęściej

propan-butan.

Charakteryzuje się tym że gaz magazynowany jest w zbiornikach
ciśnieniowych w fazie ciekłej, a eksploatowany jest w fazie
lotnej.

• Instalacje gazowe zasilane gazem

płynnym mogą być wykonane tylko
w budynkach niskich (do 12 metrów
wysokości lub 4 kondygnacyjne
budynki mieszkalne). W budynku
niskim mającym w mieszkaniu
instalację zasilaną gazem płynnym
dopuszcza się usytuowanie kotłowni
gazowej zasilanej z sieci gazowej.

Urządzenia gazowe instalowane w budynku mogą

być zasilane gazem płynnym z indywidualnych butli o
nominalnej zawartości gazu do 11 kg, pod warunkiem:

• w jednym mieszkaniu, warsztacie lub lokalu użytkowym nie należy

instalować więcej niż dwóch butli;

• w pomieszczeniu, w którym instaluje się butlę, należy zachować

temperaturę niższą niż 35°C;

• butlę należy instalować wyłącznie w pozycji pionowej;

• butlę należy zabezpieczać przed uszkodzeniami mechanicznymi;

• miedzy butlą a urządzeniami promieniującymi ciepło, z wyłączeniem

zestawów urządzeń gazowych z butli, należy zachować odległość co

najmniej 1,5 m;

• butli nie należy umieszczać w odległości mniejszej niż 1 m od

urządzeń mogących powodować iskrzenie;

• urządzenia gazowe należy łączyć z reduktorem ciśnienia gazu na

butli za pomocą elastycznego przewodu o długości nie

przekraczającej 3 m i wytrzymałości na ciśnienie co najmniej 300

kPa, odpornego na składniki gazu płynnego, uszkodzenia

mechaniczne oraz temperaturę do 60 °C;

• urządzenia gazowe o mocy cieplnej przekraczającej 10 KW należy

łączyć z przewodem elastycznym rurą o długości co najmniej 0,5 m.

Instalacje gazowe w budynku lub w zespole

budynków mogą być zasilane gazem płynnym z
butli o nominalnej zawartości gazu do 33 kg lub
w baterii takich butli pod warunkiem spełnienia
następujących wymagań:

• butle powinny być umieszczone na zewnątrz budynku, w miejscu

oznakowanym, na utwardzonym podłożu, pod zadaszeniem

chroniącym od wpływu czynników atmosferycznych;

• liczba butli w baterii nie może przekraczać 10;

• butle w baterii powinny być podłączone do kolektora

wykonanego z rury stalowej bez szwu lub rury przewodowej

łączonej przez spawanie;

• odległość butli od najbliższych otworów okiennych lub

drzwiowych w ścianie zewnętrznej budynku nie powinna być

mniejsza niż 2m;

• butle nie mogą być sytuowane w zagłębieniach terenu.

Zagrożenia pożarowe związane z

instalacjami gazowymi zasilanymi z

sieci oraz na gaz płynny

• Najczęściej spotykanym zagrożeniem przy

instalacjach gazowych jest osiągnięcie przez

zalegający gaz stężenia pomiędzy dolną a

górną granicą wybuchowości. Wystarczy

wówczas dowolny bodziec termiczny i

dochodzi do wybuchu.

• Do poważnych zagrożeń stwarzanych przez

gaz płynny jest wybuch typu BLEVE (wybuch

par wrzących cieczy). Następuje w przypadku

nagłego i całkowitego rozerwania ścianek

zbiornika ciśnieniowego, zawierającego ciecz

o temperaturze znacznie przekraczającej jej

temperaturę

wrzenia

pod

ciśnieniem

atmosferycznym.

• Palącej butli gazowej nie należy gasić, trzeba

pozwolić jej się wypalić, gdyż w ten sposób

uniknie się możliwości wybuchu.

Instalacje elektryczne

• przyrost temperatury;
• zjawisko zwarcia;
• łuk elektryczny;

Zagrożenia pożarowe związane z instalacjami
elektrycznymi:

schemat instalacji elektrycznej w pomieszczeniu

Instalacje ogrzewcze

Budynek który ze względu na swoje przeznaczenie wymaga

ogrzewania powinien być wyposażony w instalację ogrzewczą

lub inne urządzenia ogrzewcze, niebędące piecami, trzonami

kuchennymi lub kominkami.
Stosowanie pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe

dopuszcza się tylko w budynkach o wysokości do trzeciej

kondygnacji włącznie.
Kominki opalane drewnem z otwartym paleniskiem lub

zamkniętym wkładem kominkowym mogą być stosowane

wyłącznie w budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w

zabudowie zagrodowej i rekreacyjnej indywidualnej.
Powszechnym sposobem ogrzewania budynków jest system

centralnego ogrzewania (c.o.) Najczęściej czynnikiem

grzewczym jest woda ogrzewana miejscowo w kotłach albo w

ciepłowniach. Zagrożenie pożarowe związane jest głównie z

pomieszczeniami kotłowni i składów opału.

Oznakowanie instalacji

użytkowych w budynku.

Miejsce usytuowania

głównego kurka gazu i

przeciwpożarowego

wyłącznika prądu w

budynku

Wymagania dotyczące usytuowania głównego

kurka gazu

• zainstalowany na zewnątrz budynku

w wentylowanej szafce przy ścianie,

we wnęce ściennej lub odległości nie

przekraczającej 10 m od zasilanego

budynku, w miejscu łatwo

dostępnym i zabezpieczonym przed

wpływami atmosferycznymi,

uszkodzeniami mechanicznymi i

dostępem osób niepowołanych;

rura
polietylen
przyłącze

około 1,5
m

ściana
budynku

obudowa
kurka
głównego

kurek
główny

stalowa
rura
osłonowa

połączenie polietylen -
stal

rura

polietyleno
wa

około 1,5
m

ściana
budynku

obudowa
kurka
głównego

kurek
główny

rura
stalowa

• w zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji

indywidualnej dopuszcza się instalowanie kurka głównego w

odległości większej niż 10 m od zasilanego budynku w szafce

usytuowanej w linii ogrodzenia z dostępem od strony

zewnętrznej działki budowlanej. Przymus zastosowania na

ścianie budynku zaworu odcinającego i tabliczki informacyjnej;

2

0

0

1

8

0

20
0

18
0

GAZ

KG1(
1)

3,2

4,5

• odległość kurka głównego montowanego przy

ścianie budynku od poziomu terenu oraz od

najbliższej krawędzi okna, drzwi lub innego otworu

w budynku powinna wynosić co najmniej 0,5 m;

K
G

≥ 0,5
m

≥ 0,5
m

≥ 0,5
m

kurek
główny

Instalacja
gazowa

przyłącze

•dopuszcza się instalowanie głównego kurka przed budynkiem

poniżej poziomu terenu. Musi być wówczas zapewniony łatwy

dostęp do zaworu. Nie można go instalować w jezdni,

studzience kanalizacyjnej, telekomunikacyjnej, itp.). Miejsce

powinno być oznakowane – tabliczka na ścianie budynku.

3

4

1

2

5

Schemat montażu kurków głównych pod poziomem terenu:

1) obudowa żeliwna,

2) kurek główny,

3) przewód gazowy,

4) płyty betonowe,

5) płyty chodnikowe

Przeciwpożarowy wyłącznik prądu, odcinający

dopływ prądu do wszystkich obwodów (z wyjątkiem
instalacji i urządzeń niezbędnych) należy stosować
w strefach pożarowych o kubaturze przekraczającej
1000 m

3

, lub zawierającej strefę zagrożoną

wybuchem. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu
powinien być umieszczony w pobliżu głównego
wejścia do obiektu lub złącza i odpowiednio
oznaczony.

Przeciwpożarowy wyłącznik

prądu

Instalacja elektryczna

Pomieszczenie

przyłączeniowe

K O N I E C

Dziękuję za

uwagę !