 
1
ODDZIAŁYWANIE PÓL
ELEKTROMAGNETYCZNYCH
 
2
ODDZIAŁYWANIE PÓL
ELEKTROMAGNETYCZNYCH
Naturalne  pola  ziemskie  towarzyszą  człowiekowi  od 
prapoczątków  i  pomimo  dość  znacznych  wartości 
człowiek nie odczuwa ich istnienia. 
   natężenie  naturalnego pola elektrycznego:
 
E ~ 0,1 – 0,5 kV/m przy ładnej pogodzie
E ~ 3 – 20 kV/m przy burzowej pogodzie
 indukcja/natężenie pola magnetycznego:
B ~ 40 – 80 T H = 32-64 A/m
 
3
Pola elektromagnetyczne
Wprowadzenie  przez  człowieka  wielu  urządzeń 
elektroenergetycznych  spowodowało  powstanie  źródeł 
pola elektrycznego i magnetycznego.
•    Wartość  natężenia  pola  elektrycznego 
jest proporcjonalna do napięcia E ~ U
•  Wartość pola magnetycznego zależy od 
wartości prądu H ~ I
Pola  elektryczne  i  magnetyczne  pochodzące  od 
urządzeń 
elektroenergetycznych
są
polami
wolnozmiennymi  o  częstotliwości  50  –  60  Hz,  o 
ewentualnej  szkodliwości  tych  pól  mówi  się  w 
przypadku urządzeń wysokich i najwyższych napięć. 
 
4
Pola elektromagnetyczne
  Badania nad wpływem pól elektromagnetycznych na 
środowisko i zdrowie ludzi prowadzone są od ponad 
trzydziestu lat. Na podstawie wyników   wprowadzane 
sa w wielu krajach – także w Polsce – normy, przepisy i 
zalecenia zmierzające do ograniczenia natężenia     pól 
elektromagnetycznych oraz hałasu, powstającego 
podczas eksploatacji linii i stacji 
elektroenergetycznych.
 
5
Oddziaływanie pól elektromagnetycznych
 
6
Oddziaływanie pól elektromagnetycznych
 
7
Zalecenia dotyczące ochrony przed wpływem
pól elektromagnetycznych
W przypadku pól elektromagnetycznych o częstotliwości 
50 Hz ograniczenia podstawowe określono w 
stosunku do:
• indukcji magnetycznej (B),
• gęstości prądu (J).
Poziomy odniesienia to wartości podane w celu 
umożliwienia  praktycznej oceny ryzyka
Jako poziomy odniesienia podawane 
sa:
• natężenie pola elektrycznego (E),
• natężenie pola magnetycznego (H),
• indukcja magnetyczna (B),
• gęstość mocy (S),
• prąd w kończynach (I
L
).
 
8
Zalecenia dotyczące ochrony przed wpływem
pól elektromagnetycznych o częstotliwości 50
Hz
Poziomy odniesienia dla pola  
elektromagnetycznego 50 Hz  
• poziom natężenia pola elektrycznego wynosi
5 kV/m,
• poziom natężenia pola magnetycznego wynosi
80 A/m,
• indukcja magnetyczna – 100 mikrotesli (μT)
 
9
Najwyżs
ze 
dopuszc
zalne w 
środowis
ku 
natężeni
a pola 
elektrycz
nego E
 
10
Pola 
elektryczn
e
 
11
Pola 
magnetycz
ne
 
12
Pola 
magnetycz
ne
 
13
Wpływ czynników
.
Zakrojona na szeroką skalę badania na zwierzętach 
wskazują, 
że pola
elektromagnetyczne bardzo
niskich częstotliwości nie są zdolne wywołać 
chorób i trwałych uszkodzeń systemów 
fizjologicznych, nawet przy natężeniach 
wielokrotnie większych od tych, z którymi człowiek 
styka się w warunkach codziennego użytkowania 
urządzeń zasilanych prądem przemiennym, a także 
przebywając w pobliżu linii napowietrznych i 
urządzeń elektroenergetycznych.
 
14
Efekty biologiczne
Pola elektromagnetyczne 
są czynnikiem o słabej 
aktywności i nie mogą 
upośledzić czynności 
organizmu, jednakże 
działają na organizmy żywe 
i powodują przepływ 
prądów w strukturach 
organizmów. 
Czy te skutki mogą być 
niebezpieczne dla 
zdrowia?
Jak na razie nie ma na to  
wiarygodnej odpowiedzi. Nie 
można też wykluczyć 
oddziaływania pola 
magnetycznego na struktury 
komórkowe. 
 
15
Graniczne dopuszczalne wartości
Graniczne  dopuszczalne  wartości  natężenia  pola 
elektrycznego i magnetycznego
Ustalenia polskich przepisów dotyczących wartości 
natężenia  pola  elektrycznego  nie  odbiegają  od 
ustaleń  norm  i  przepisów  innych  krajów  i  zawarte 
są  w  Rozporządzeniu  Ministra      Środowiska  z  30 
października  2003  w  sprawie  dopuszczalnych 
poziomów pól el-mag…. Dz.U. nr 192 z 2003r. poz. 
1883. 
Wiele  krajów  nie  normuje  w  ogóle  granicznych 
dopuszczalnych  natężeń  pól  elektrycznych  i 
magnetycznych.
W Polsce przebywanie bez ograniczeń możliwe jest 
w obszarze, gdzie natężenie pola elektrycznego nie 
przekracza wartości  
  E  =  1  kV/m  ,  a  pola  magnetycznego  H
50
= 60
A/m
 
16
Pole w otoczeniu linii
 
17
Pola elektryczne
 
18
Wartości pól
 
19
Wartości pól
 
20
Rozkład pola elektrycznego pod liniami
elektroenergetycznymi
 
21
Pola magnetyczne
Rozporządzeniu  Ministra      Środowiska  z  30 
października  2003  w  sprawie  dopuszczalnych 
poziomów  pól  el-mag….  Dz.U.  nr  192  z  2003r.  poz. 
1883. 
Składowa magnetyczna  dla terenów przeznaczonych 
pod zabudowę wynosi 
H
50
= 60 A/m
 
22
 
23
OGRANICZANIE  WARTOŚCI  POLA  ELEKTRYCZNEGO  I 
MAGNETYCZNEGO
Ze  względu  na  brak  całkowicie  pewnych  rozstrzygnięć 
dotyczących  szkodliwości  oddziaływania  pól  na  organizmy 
żywe  należy  stosować  zasadę  ograniczania  wartości 
natężenia  pola  elektrycznego  i  magnetycznego  w  takim 
stopniu,  na  jaki  pozwala  stan  techniki  i  gospodarki  danego 
kraju,  nie  powodując  przy  tym  znacznego  wzrostu  kosztów 
inwestycyjnych.
 
24
Tereny pod liniami NN
 
25
Linia4-torowa