1
1
PRZEPYS
PRZEPYS
ZNA
ZNA
SZTUKA
SZTUKA
BAROKU
BAROKU
2
2
Barok to epoka, która
Barok to epoka, która
kochała się w zdobnictwie i
kochała się w zdobnictwie i
dążyła ku wielkości, sztuce
dążyła ku wielkości, sztuce
nadludzkiej. Początkowo
nadludzkiej. Początkowo
słowem „barok” oznaczono
słowem „barok” oznaczono
dekoracje, ozdoby o
dekoracje, ozdoby o
nieregularnych dziwacznych
nieregularnych dziwacznych
kształtach, potem objęto
kształtach, potem objęto
ono architekturę , tworząc
ono architekturę , tworząc
monumentalne formy
monumentalne formy
,odbiegające od
,odbiegające od
renesansowej prostoty .
renesansowej prostoty .
3
3
W okresie baroku
W okresie baroku
powstawały wspaniałe,
powstawały wspaniałe,
pełne przepychu pałace
pełne przepychu pałace
królewskie i misternie
królewskie i misternie
zaprojektowane ogrody,
zaprojektowane ogrody,
gdzie drzewom i
gdzie drzewom i
krzewom nadawano
krzewom nadawano
geometryczne lub
geometryczne lub
zwierzęce kształty
zwierzęce kształty
.
.
4
4
BAROKOWE ORGANY LEŻAJSK
BAROKOWE ORGANY LEŻAJSK
5
5
W muzyce okres
W muzyce okres
baroku spinają
baroku spinają
dwa wspaniałe
dwa wspaniałe
artystyczne
artystyczne
dokonania.
dokonania.
1. Opera nowego
1. Opera nowego
gatunku sztuki
gatunku sztuki
muzycznej i
muzycznej i
teatralnej.( we
teatralnej.( we
Włoszech)
Włoszech)
2. Twórczość Jana
2. Twórczość Jana
Sebastiana Bacha
Sebastiana Bacha
(1685 Eisenacht-
(1685 Eisenacht-
1750 Lipsk)
1750 Lipsk)
6
6
Początek i koniec
Początek i koniec
trwającego półtora
trwającego półtora
wieku muzycznego
wieku muzycznego
baroku wyznaczają
baroku wyznaczają
daty
daty
1600 i
1600 i
1750
1750
RAMY CZASOWE BAROKU W MUZYCE
RAMY CZASOWE BAROKU W MUZYCE
7
7
1600- 1750
1600- 1750
KOMPOZYTORZY TEJ EPOKI
KOMPOZYTORZY TEJ EPOKI
ROZWIJALI NOWE FORMY
ROZWIJALI NOWE FORMY
WYKREOWANE W
WYKREOWANE W
RENESANSIE, TWORZAC
RENESANSIE, TWORZAC
RÓWNOCZEŚNIE ZUPEŁNIE
RÓWNOCZEŚNIE ZUPEŁNIE
NOWE, JUŻ BAROKOWYM
NOWE, JUŻ BAROKOWYM
STYLU I CHRAKTERZE
STYLU I CHRAKTERZE
8
8
PIERWSZE DZIEŁA OPEROWE
PIERWSZE DZIEŁA OPEROWE
Opera
Opera
Kompozytorzy florenccy usiłowali związać
Kompozytorzy florenccy usiłowali związać
muzykę z formą dramatyczną na wzór
muzykę z formą dramatyczną na wzór
tragedii greckiej. W ten sposób stworzyli
tragedii greckiej. W ten sposób stworzyli
nową formę muzyczno-dramatyczną – operę.
nową formę muzyczno-dramatyczną – operę.
Pierwsze dzieło tego typu zaginęło – była to
Pierwsze dzieło tego typu zaginęło – była to
opera „Dafne” (1594), dzieło Periego.
opera „Dafne” (1594), dzieło Periego.
Zachowała się natomiast druga z kolei opera
Zachowała się natomiast druga z kolei opera
Pt. „Eurydyka” (1600), zwana „tragedia per
Pt. „Eurydyka” (1600), zwana „tragedia per
musica”. Autorem tekstu był Rinucini,
musica”. Autorem tekstu był Rinucini,
kompozytorami muzyki byli Jałopo Peri
kompozytorami muzyki byli Jałopo Peri
(+1633) i Giulio cacani (+1618). Obie
(+1633) i Giulio cacani (+1618). Obie
wymienione opery zostały wykonane we
wymienione opery zostały wykonane we
Florencji.
Florencji.
9
9
”
”
. Nazwa „opera” pojawia się po raz
. Nazwa „opera” pojawia się po raz
pierwszy we Florencji w 1681 r. i
pierwszy we Florencji w 1681 r. i
odtąd staje się powszechnie
odtąd staje się powszechnie
używane. Utwory operowe
używane. Utwory operowe
rozpowszechniają się szybko.
rozpowszechniają się szybko.
Najpierw we Włoszech (Florencja,
Najpierw we Włoszech (Florencja,
Rzym, Mantua) stają się ulubioną
Rzym, Mantua) stają się ulubioną
rozrywką arystokracji. Opery
rozrywką arystokracji. Opery
wystawiane były na różne okazje: np.
wystawiane były na różne okazje: np.
na przyjęcie polskiego królewicza
na przyjęcie polskiego królewicza
Władysława IV we Florencji
Władysława IV we Florencji
wystawiono operę „La liberazione di
wystawiono operę „La liberazione di
Ruggiero”. Autorką tej opery była
Ruggiero”. Autorką tej opery była
córka Caciniego Francesco.
córka Caciniego Francesco.
10
10
1600
1600
To
To
data,
data,
która zapisała
która zapisała
się jako symboliczny
się jako symboliczny
początek
początek
historii
historii
europejskiej opery, oraz
europejskiej opery, oraz
orientacyjny punkt
orientacyjny punkt
wyjściowy epoki baroku.
wyjściowy epoki baroku.
11
11
Claudio Monteverdi
Claudio Monteverdi
(1567-1643
(1567-1643
)
)
Twórca który skierował europejska
Twórca który skierował europejska
operę na właściwe tory.
operę na właściwe tory.
1.
1.
Rozbudował i usamodzielnił
Rozbudował i usamodzielnił
orkiestrę towarzyszącą operowym
orkiestrę towarzyszącą operowym
śpiewakom.
śpiewakom.
2. Wprowadził arie i duety,
2. Wprowadził arie i duety,
stworzył nowoczesny kształt
stworzył nowoczesny kształt
dzieła operowego.
dzieła operowego.
12
12
DRAMMA PER MUSICA
DRAMMA PER MUSICA
TO MUZYKA DRAMATYCZNA,
TO MUZYKA DRAMATYCZNA,
TEATRALNA ,PIERWSZEJ POŁOWY
TEATRALNA ,PIERWSZEJ POŁOWY
XVII WIEKU.
XVII WIEKU.
ZYSKAŁA SOBIE WE WŁOSZECH
ZYSKAŁA SOBIE WE WŁOSZECH
CORAZ WIECEJ ZWOLENNIKÓW, A
CORAZ WIECEJ ZWOLENNIKÓW, A
ODWIEDZAJACY TEN KRAJ
ODWIEDZAJACY TEN KRAJ
OBCOKRAJOWCY ZACHWYCALI
OBCOKRAJOWCY ZACHWYCALI
SIĘ NOWYM ZJAWISKIEM-
SIĘ NOWYM ZJAWISKIEM-
ROZGŁASZLI JEJ SŁAWĘ PO
ROZGŁASZLI JEJ SŁAWĘ PO
CAŁYM KONTYNENCIE.
CAŁYM KONTYNENCIE.
13
13
Concero grosso
Concero grosso
To nowa forma koncertu
To nowa forma koncertu
barokowego, w której występowała
barokowego, w której występowała
grupa instrumentów solowych,
grupa instrumentów solowych,
przeciwstawna w muzycznym
przeciwstawna w muzycznym
dialogu całej orkiestrze.
dialogu całej orkiestrze.
Twórca tej formy to Arcangelo
Twórca tej formy to Arcangelo
Corelli (1653-1713)
Corelli (1653-1713)
Nowy typ concerto grosso stworzył
Nowy typ concerto grosso stworzył
Antonio Vivaldi(1678- 1741)
Antonio Vivaldi(1678- 1741)
14
14
BASSO CONTINUO
BASSO CONTINUO
Pod koniec XVI wieku wchodzi w użycie
Pod koniec XVI wieku wchodzi w użycie
tzw. bas generalny, zwany inaczej
tzw. bas generalny, zwany inaczej
basso
basso
continuo
continuo
. Do jego rozpowszechnienia
. Do jego rozpowszechnienia
przyczynił się Lodowico da Viadama.
przyczynił się Lodowico da Viadama.
Zasada basso continuo polegała na tym, że
Zasada basso continuo polegała na tym, że
melodii ciągle towarzyszył głos basowy, nad
melodii ciągle towarzyszył głos basowy, nad
którym odpowiednimi cyframi oznaczano
którym odpowiednimi cyframi oznaczano
harmoniczną treść akordu. Cyfry oznaczały
harmoniczną treść akordu. Cyfry oznaczały
interwały licząc od nuty basowej. Był to zapis
interwały licząc od nuty basowej. Był to zapis
schematyczny, skrótowy. Na podstawie tych
schematyczny, skrótowy. Na podstawie tych
oznaczeń improwizowano akompaniament.
oznaczeń improwizowano akompaniament.
Głos basowy i podkład harmoniczny mógł być
Głos basowy i podkład harmoniczny mógł być
wykonywany przez organy lub inny
wykonywany przez organy lub inny
instrument, na którym możliwa jest gra
instrument, na którym możliwa jest gra
akordowa. Potem basso continuo wykonywała
akordowa. Potem basso continuo wykonywała
nawet orkiestra.
nawet orkiestra.
15
15