Sieciowe systemy
operacyjne
laboratorium
mgr inż. Paweł Kucharczyk
Sieciowe systemy operacyjne -
literatura
- Ball B.: Linux – Helion, Gliwice 1998.
- Microsoft Education and Certyfication: Obsługa
podstawowych technologii systemu Microsoft Windows NT –
Microsoft Press 1999.
- Parker T.: Linux księga eksperta – Helion, Gliwice 1999.
- Piecha J.: Mikrokomputery i sieci lokalne – Uniwersytet
Śląski, Katowice 1998.
- Rankin B: Linux same konkrety – Mikom, Warszawa 1997.
- Sportack M.: Sieci komputerowe księga eksperta – Helion,
Gliwice 1999.
- Strobel S., Uhl T.: Linux – WNT, Warszawa 1997.
- Czasopisma informatyczne.
- Zasoby sieci Internet.
Spis tematów do
opracowania:
1. Instalacja systemu
operacyjnego Windows 2003 w
roli serwera
- Wymagania sprzętowe,
- System plików (fat16, fat32, NTFS),
- Aktualizacja systemu,
- Aspekty bezpieczeństwa serwera,
Spis tematów do
opracowania:
2. Obsługa systemu Windows:
- Instalowanie sterowników kart
sieciowych, protokołów
komunikacyjnych oraz klientów,
- Użytkownicy w systemie Windows,
prawa dostępu do plików i katalogów,
grupy użytkowników i praca w grupie,
zarządzanie użytkownikami,
Spis tematów do
opracowania:
3. Udostępnianie zasobów:
- Zdalny dostęp do plików i katalogów,
- Drukowanie w sieci komputerowej
(kontrola nad drukarkami
sieciowymi),
Spis tematów do
opracowania:
4. Uruchomienie i konfiguracja
usług www oraz ftp
- Kilka stron www na jednym serwerze,
- Ustawienie uprawnień dla serwera
ftp, katalogi wirtualne
Spis tematów do
opracowania:
5. Uruchomienie i konfiguracja
usług SMTP/POP3, News, DHCP
- Opis usług,
- Oprogramowanie konieczne do
uruchomienia w/w usług na serwerze
Windows 2003
- Polityka bezpieczeństwa przy
używaniu w/w usług
Spis tematów do
opracowania:
6. Zarządzanie kontami
użytkowników
- Tworzenie kont,
- Ustawianie ograniczeń przy
logowaniu,
- Przydzielanie uprawnień,
Spis tematów do
opracowania:
7. Usługi sieciowe:
- Zdalny pulpit,
- Administrowanie siecią Windows,
- Dostęp do serwera typu Unix z
poziomu Windows (Samba)
- Dostęp do Internetu (poprzez modem
lub sieć LAN)
Spis tematów do
opracowania:
8. Instalacja systemu
operacyjnego Novell NetWare
- System plików Novell NetWare
(pojęcie woluminu)
- Dostęp do Novell NetWare z poziomu
Windows
Spis tematów do
opracowania:
9. Użytkownicy w Novell NetWare:
- Tworzenie nowych użytkowników,
- Uprawnienia użytkowników,
- Dostęp do plików i katalogów,
Spis tematów do
opracowania:
10. Komputer z systemem
Windows w sieci Novell NetWare
- Logowanie do NDS,
- Instalacja klienta Windows,
- Instalacja klienta Novell-a
Spis tematów do
opracowania:
11. Zarządzanie obiektami drzewa
NDS
- Dostęp do drzewa NDS,
- Aspekty bezpieczeństwa serwera,
- Kilka serwerów pracujących w
jednym drzewie NDS,
Spis tematów do
opracowania:
12. Upgrade systemu Novell NetWare
- Service pack, skąd pobrać i jak
zainstalować,
- Instalacja nowej karty sieciowej na
serwerze,
- Powiększenie rozmiaru wolumenu
poprzez dodanie kolejnego dysku,
- Archiwizacja danych (streamer, inne
nośniki)
System Windows
Trochę historii (ale nie za dużo ;-)
Windows 3.1 – system okienkowy bazujący na DOS-ie,
Windows 3.11 – dodano obsługę sieci,
Windows 9x – pełny system operacyjny (klient, fat),
Windows NT – serwer lub klient (domena, NTFS),
Windows ME – klient (fat)
Windows 2000 – serwer lub klient (fat + NTFS, active
directory)
Obecnie: Windows XP, Windows 2003 server
Windows NT
- Pierwsza handlowa wersja systemu operacyjnego
Windows NT 3.1 wypuszczona została na rynek w
1993 roku.
- Został wypuszczony w dwóch wersjach: serwer
oraz workstation.
- Jest to system wielozadaniowy (ang. Multitasking)
Wielozadaniowość kooperacyjna
Każda aplikacja określa własne punkty
zatrzymania albo punkty, w których
przekazuje procesor innej aplikacji.
Jeśli aplikacja nigdy nie udostępnia
procesora i wykonywana jest w sposób
ciągły, to nie pozwala uruchomić
żadnej innej aplikacji. Powodzenie
kooperacyjnej wielozadaniowości
zależy od „dobrej woli” aplikacji.
Wielozadaniowość z
wywłaszczaniem
System operacyjny steruje długością czasu, w
którym każda aplikacja ma dostęp do
procesora, zapewniając fragmenty czasu
każdej z nich. Kiedy upływa okres
ograniczony limitem, wtedy system
operacyjny sprawdza priorytety i przydziela
procesor odpowiedniej aplikacji. Bieżąca
aplikacja pracująca w nieskończonej pętli
nie zablokuje wówczas pracy komputera.
Jeśli aplikacja o wyższym priorytecie żąda
przydzielenia czasu procesora, to
sterowanie jest natychmiast przełączane,
aby spełnić to żądanie.
Wielokrotne kolejki
komunikatów
Działanie Windows zależne jest od komunikatów,
odbieranych od klawiatury i myszki, które
decydują o tym, co aplikacja ma wykonywać
dalej. Zdarzenia wejściowe takie jak te
ustawiane są w kolejce komunikatów i
aplikacje odczytują je z tej kolejki.
Windows 3.x posiada jedną kolejkę dla
wszystkich aplikacji, w przypadku zawieszenia
się aplikacji – kolejka może się zablokować,
Windows NT przydziela każdej aplikacji własną
kolejkę komunikatów.
Wielowątkowość
Wielowątkowość oznacza zdolność
systemu operacyjnego do obsługi
wielu ścieżek wykonywania w czasie
jednego procesu. Pozwala ona
systemowi operacyjnemu na
przetwarzanie, wykonujące
jednocześnie wiele funkcji, bez
oczekiwania przez jedną funkcję na
pełne zakończenie innych funkcji.
Wielowątkowość
Przetwarzanie składa się z jednego lub więcej
wątków. Każdy wątek ma przydzielony
fragment czasu procesora podczas którego
jest wykonywany i postępuje dopóty, dopóki
nie zostanie zakończone wykonywane przez
niego zadanie. Wątek ma zwykle określone
zadanie do spełnienia. Ma swoje własne,
lokalne dane i pełny dostęp do danych
globalnych, które dzieli wraz ze wszystkimi
przetwarzanymi wątkami. Kiedy ostatni
wątek zostanie zakończony, wtedy
przetwarzanie jest zakończone.
Wieloprocesorowość
System operacyjny Windows NT automatycznie
sprawdza liczbę procesorów dostępnych w danym
komputerze i obsługuje całe planowanie i
synchronizację, potrzebną do korzystania z tych
procesorów. Póki do wykonania jest jakaś praca,
póty NT sprawdza, czy wszystkie procesory w
komputerze są zajęte wykonywaniem albo
aplikacji, albo kodu systemu operacyjnego.
Workstation potrafi obsłużyć do dwóch procesorów,
Serwer do czterech. Komputery zawierające więcej
niż cztery procesory obsługiwane są przez
przystosowane do swoich potrzeb autorskie wersje
systemu NT, dostępne u sprzedawców sprzętu.