Makroekonomia
gospodarki otwartej

MIĘDZYNARODOWA
INTEGRACJA GOSPODARCZA

Treść wykładu:



Istota międzynarodowej integracji

gospodarczej



Globalizacja, internacjonalizacja a

integracja



Czynniki sprzyjające procesom

międzynarodowej integracji gospodarczej



Czynniki hamujące procesy integracyjne



Podstawowe formy, typy i mechanizmy

międzynarodowej integracji gospodarczej



Przyczyny międzynarodowej integracji

gospodarczej

Istota międzynarodowej integracji
gospodarczej



Integracja

oznacza proces łączenia

gospodarek narodowych w jeden

spójny (wewnętrznie zintegrowany)

system poprzez eliminację

ekonomicznych granic pomiędzy

nimi.



Poszerzanie oznacza oznacza

włączanie kolejnych krajów w skład

ugrupowania.



Pogłębianie oznacza przechodzenie

na wyższe etapy integracji.

Internacjonalizacja

internacjonalizacja jest terminem najszerszym i

najstarszym

Najczęściej

internacjonalizacja

definiowana

jest

jako

stopień

zaangażowania

gospodarki  narodowej  (sektora,  firmy)  w  działalność
międzynarodową.  Z  kolei    J.  Welsch  i    R.  Loustarinen
oraz    P.A.  Havnes  definiują  internacjonalizację  jako
“proces rosnącego zaangażowania w międzynarodowe
działanie”. Takie podejście oznacza, że firma poszerza
swoje  działanie  i  przechodzi  od  rynku  krajowego
(wewnętrznego) na rynki obce.

Globalizacja



globalizacja to po prostu proces tworzenia jednolitego
rynku światowego, bez żadnych narodowych czy
regionalnych barier i ograniczeń.



Według Komisji Europejskiej, “globalizację
można zdefiniować jako proces, w którym rynki
i produkcja w różnych krajach stają się coraz
bardziej współzależne w związku z dynamiką
wymiany towarów i usług, przepływem kapitału
i technologii”.

Internacjonalizacja, globalizacja,
integracja - relacje.



internacjonalizacja jest terminem najszerszym i najstarszym,



globalizacja jest terminem węższym (nie obejmuje np.
eksportu na pojedyncze rynki, wzajemnej i przygranicznej
współpracy itp.),



integracja jest terminem jeszcze węższym, dotyczy procesu
częściowo  mieszczącego  się  w  procesie  globalizacji
(integracja  może  prowadzić  do  globalizacji,  lecz  również
globalizacja  może  powodować  bądź  przyspieszać  procesy
integracji),  a  częściowo  nie  mająca  nic  (bądź  prawie  nic)
wspólnego z globalizacją,

Czynniki sprzyjające procesom
międzynarodowej integracji



Istnienie w grupie krajów
zmierzających do integracji
odpowiedniej infrastruktury
(połączenia drogowe, kolejowe,
morskie, lotnicze)



prointegracyjna polityka rządów
państw zmierzających do integracji



komplementarność gospodarek

Etapy integracji ekonomicznej w
teorii

1. strefa wolnego handlu polega na zniesieniu ceł

innych ograniczeń taryfowych pomiędzy krajami
członkowskimi, jednak taryfy zewnętrzne wobec
krajów spoza strefy są nadal ustalane niezależnie,

2. unia celna oznaczała likwidację ceł i innych

ograniczeń w handlu między krajami członkowskimi,
ale równocześnie

wprowadza wspólną

taryfę celną, co w praktyce oznacza

ujednolicenie

polityki handlowej wobec krajów spoza strefy,

Etapy integracji ekonomicznej w
teorii



3. wspólny rynek -to swobodny przepływ nie jak dotychczas towarów i usług,
lecz także wszystkich czynników produkcji (kapitału i pracy). Oznacza to
usunięcie nie tylko barier taryfowych, lecz również parataryfowych
wywołujących podobne skutki.



Swoboda przepływu usług oznacza zniesienie ograniczeń w świadczeniu usług przez

obywateli jednego kraju na rzecz obywateli innego kraju.



Swoboda przepływu osób polega na możliwości osiedlania się i podejmowania pracy

przez obywateli jednego kraju na terytorium innego kraju członkowskiego, a także

zniesieniu dyskryminacji stosowanej z uwagi na obywatelstwo bądź inny system
szkolnictwa.



Swoboda przepływu kapitału z kolei oznacza możliwość lokowania kapitału przez

podmioty jednego kraju członkowskiego na terenie innych państw na tych samych

warunkach, jakie przysługują podmiotom zlokalizowanym w danym kraju,

Etapy integracji ekonomicznej w
teorii

4. unia gospodarcza i walutowa obejmuje

wszystkie elementy wspólnego rynku, a ponadto
następuje harmonizacja polityki gospodarczej i
wprowadzona zostaje wspólna waluta

5. pełna integracja ekonomiczna oznacza unifikację

polityki monetarnej, fiskalnej, socjalnej. Wiąże się z
ustanowieniem władzy ponadnarodowej, której
decyzje są wiążące dla krajów członkowskich

Wolny
handel
między
członkami

Wspólnota
zewnętrzna
a taryfa
celna

Wolny
przepływ
czynników
produkcji

Harmonizacj
a polityk
odcinkowych

Pełna
ponadnarod
owość *

STREFA

WOLNEGO

HANDLU

UNIA CELNA

WSPÓLNY

RYNEK

UNIA

EKONOMICZN

PEŁNA UNIA

EKONOMICZN

SKUTKI EKONOMICZNE

INTEGRACJI:

MECHANIZM CENOWY

a) efekt przesunięcia

b) efekt kreacji

MECHANIZM DOCHODOWY

na strefy wolnego handlu przypada ok.
72% wszystkich porozumień
integracyjnych

•na unie celne - 9%
•na integrację sektorową - 19%
•porozumienia integracyjne między
dwoma partnerami - ok.. 60%
negocjowanych umów;

•25% - ugrupowania, w których jeden z
krajów jest już w innym ugrupowaniu
integracyjnym

Regionalne Ugrupowania Integracyjne (II)

UNIA EUROPEJSKA

najbardziej

zaawansowana

forma integracji

gospodarczej

EUROPEJSKIE

STOWARZYSZENIE

WOLNEGO HANDLU

European Free Trade

Association

(EFTA

)

ISLANDIA

NORWEGIA

SZWAJCARIA

LICHTENSTEIN

• Powstała w 1960 r.

• Pierwotnie należało do EFTA 7
krajów:

•Wielka Brytania*

Szwecja,

Dania,

Norwegia,

Austria

Szwajcaria i

Portugalia

• Lichtenstein (unia ze
Szwajcarią od

1923r.) –od

1991 r. samodzielny członek
EFTA

•

Finlandia

(od 1986 r.)

• Islandia (od 1970 r.)

*kraje zaznaczone na czerwono przeszły do
EWG/UE

PÓ

NOCNOAMERYKAŃSK

A STREFA WOLNEGO

HANDLU

North American Free

Trade Agreement

(NAFTA)

USA

KANADA

MEKSYK

• Powstała w 1994 r.

• Cel:

- stworzenie strefy wolnego handlu

WARZYSZENIE

NARODÓW

AZJI POŁUDNIOW

O-

WSCHODNIEJ

Association Of South-

ast Asian

Nations

(ASEAN)

FILIPINY

SINGAPUR

TAJLANDIA

MALEZJA

, INDONEZJA,

NEI

WIETNAM

, LAOS, MYANMAR,

KAMBODŻA

ASEAN: 10
członków

• powstał w 1967
r.
( Singapur,
Malezja,
Filipiny,
Indonezja,
Tajlandia)

• 1984 – Brunei

• 1995 – Wietnam

• 1997 - Laos i

Myanmar

• 1999 -
Kambodża

Cel ASEAN:

• Pierwotnie: stabilizacja i
rozwój w
regionie

• Później (l. 90.): utworzenie
Strefy Wolnego Handlu
ASEAN – AFTA do 2010 r.

• w 2003 r. decyzja o
stworzeniu Wspólnoty
ASEAN do 2020r.

REGIONALIZM AZJATYCKI

•ASEAN + Chiny FTA

- rynek ok. 1,8 mld

ludności

•ASEAN+ TRZY( Japonia, Korea
Płd., Chiny)

- rynek ok. 2 mld

ludności

•ASEAN+ FTAs (różne kraje)

WSPÓŁPRACA EKONOMICZNA

AZJI-PACYFIKU

Asia Pacific Economic

Cooperation

APEC

APEC (

21 członków

• powstała w 1992 r.
12 krajów: Australia, ówczesnych 6
członków ASEAN, Japonia, Kanada,
Korea Płd., USA i Nowa Zelandia

• 1991 – Chiny, Hongkong, Tajwan

•1993 – Meksyk, Papua Nowa
Gwinea

•1994 – Chile

•1997 – Peru, Rosja i Wietnam

OTWARTY REGIONALIZM

oparty na KNU

Cele APEC:

• liberalizacja handlu w
regionie

• utworzenie strefy
wolnego
handlu do 2010 r.

Wspólny Rynek Ameryki Południowej
MERCOSUR
Southern Cone Common Market

BRAZYLIA
ARGENTYNA
PARAGWAJ
URUGWAJ
WENEZUELA (9.12.2005 r.)

• powstał w 1991 r.

• 190 mln mieszkańców

•1994 r. – decyzja o tworzeniu
unii celnej i

wspólnego

rynku do 2006 r.

• 1.01. 1995 - unia celna

• 1996 r.

4+2 kraje

stowarzyszone

(Chile i Boliwia)

Closer Economic Relations -

Australia New Zealand - CER

• Powstało w 1983 r.

Cele:

• liberalizacja handlu

• harmonizacja polityk sektorowych

• tworzenie jednolitego rynku
gospodarczego

Krótka Historia Unii
Europejskiej

09.05.1950 Przedstawienie przez
francuskiego ministra spraw
zagranicznych Roberta Schumana
propozycji oddania pod wspólną
kontrolę francuskiej i niemieckiej
produkcji węgla i stali - surowców
kluczowych dla powojennego
przemysłu.

05.06.1947 Wprowadzenie planu Marshalla.

PODSTAWOWE TRAKTATY



1951

- Europejska Wspólnota Węgla i

Europejska Wspólnota Węgla i

Stali (EWWiS)

Traktat Paryski



1957

- Europejska Wspólnota Energii

Europejska Wspólnota Energii

Atomowej (EURATOM)



1957

- Traktat Rzymski (EWG)

Traktat Rzymski (EWG)



1986

- Jednolity Akt Europejski

Jednolity Akt Europejski



1991

- Traktat z Maastricht o Unii

Traktat z Maastricht o Unii

Europejskiej



1997

–

– Traktat Amsterdamski

Traktat Amsterdamski



2000

- Traktat z Nicei

Traktat z Nicei

1951 r. - Traktat Paryski



Traktat o utworzeniu EWWiS (Europejska

Wsp

lnota W

gla i Stali)



podpisany 18.04.1951

roku w Pary



wszed

ycie 23 lipca 1952 roku.



Sygnatariuszami by

o sze

ść

stw:

Francja, RFN, W

ochy, Belgia, Holandia,

Luksemburg



Do nadzorowania postanowie

traktatu

powo

ano instytucj

o charakterze

ponadpa

stwowym

Wysok

adz

(

od 1967 roku Komisja

Wsp

lnot Europejskich)

1957

- Traktat Rzymski



ustanawiający Europejską Wspólnotę

Gospodarczą (EWG) - wszedł w życie

1.01.1958.



Określał:

cele EWG (budowa wspólnego rynku i

zbliżenie polityki gospodarczej)

mechanizm i funkcje podstawowych

organów

instytucjonalne podstawy podejmowania

decyzji



1 lipca 1968 roku w ramach EWG

utworzono uni

celn

ą;



raz z traktatem o EWG

Rzymie zosta

zawarty - przez te

same pa

stwa - traktat o

utworzeniu trzeciej

Wsp

lnoty:

Europejskiej Wspolnoty Energii

Atomowej

, zwanej

, zwanej Euratomem.

Euratomem.

Wszed

ycie

tycznia 1958 r.

1986

- Jednolity Akt

Europejski



stworzenie jednolitego rynku wewnętrznego

UE, tj. wspólnego rynku towarów, usług i

czynników produkcji



utworzenie Europy Obywateli (niczym

nieskrępowanego przepływu ludzi)



umocnienie Europejskiego Systemu

Walutowego



ponadnarodowe kompetencje organów EWG



wzrost roli Parlamentu Europejskiego



próby koordynacji polityki zagranicznej i

obronnej



podkreślenie potrzeby stworzenia unii

ekonomicznej i monetarnej

1991

- Traktat z

Maastricht o Unii

Europejskiej



Postanowienia dotyczące

wprowadzania:

unii ekonomicznej i monetarnej (ze

wspólną walutą EURO)



wspólnej polityki obronnej,



obywatelstwa Unii Europejskiej,



wspólnej polityki zagranicznej,



dalszego zwiększania uprawnień

Parlamentu Europejskiego

1997

- Traktat

Amsterdamski



uzupełnia on i wprowadza poprawki do

Traktatu z Maastricht, Traktatów Rzymskich

oraz innych aktów Wspólnoty,



w Traktacie wzmocniono federacyjny

charakter Unii Europejskiej. Przewidziano

wzmocnienie roli Parlamentu Europejskiego,

powołanie przedstawiciela ds. polityki

zagranicznej,



wzmocniono kompetencje Brukseli w zakresie

polityki wizowej, migracyjnej i azylowej oraz

współpracę policji i wymiaru sprawiedliwości.

2000

- Traktat Nicejski

Celem zainaugurowanej 14 lutego 2000 r.

Konferencji Międzyrządowej było uzgodnienie



niezbędnych dla przyszłego rozszerzenia UE -

reform instytucjonalnych, które nie zostały

rozstrzygnięte w Amsterdamie w 1997 r.

trzy najważniejsze kwestie:

podział głosów w Radzie UE i system

podejmowania

decyzji kwalifikowan

większością

głosów,

skład Komisji Europejskiej (liczba komisarzy)

zakres decyzji podejmowanych

kwalifikowan

większością głosów

1958 -

Francja, RFN,

Włochy, Belgia, Holandia

Luksemburg

1973 - W. Brytania,
Dania,Irlandia

1981 – Grecja

1986 - Hiszpania,
Portugalia

1995 - Szwecja, Austria,
Finlandia

2004 - Polska,

Czechy,

Słowacja, Słowenia, Węgry,
Łotwa, Litwa, Estonia,
Malta, Cypr

2007 – Bułgaria, Rumunia

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42