Zadania Inspekcji Transportu

Drogowego podczas kontroli

pojazdu

WSG w Bydgoszczy

III rok; zaoczne

Wydział Społeczno-Ekonomiczny

Kierunek: Ekonomia

Specjalność: Transport, Spedycja, Logistyka

1

Wszystkie zadania inspektorów transportu

drogowego, podczas kontroli zostały

uchwalone w Ustawie z dnia 6 września

2001 roku o transporcie

drogowym.

2

Inspektor wykonując zadania, o których mowa w art.

50, ma prawo do:

• wstępu do pojazdu;
• kontroli dokumentów;
• kontroli

karty

kierowcy

i

karty

przedsiębiorstwa;

• kontroli zainstalowanych w pojeździe urządzeń

pomiarowo-kontrolnych

lub

tachografu

cyfrowego;

• kontrolowania masy, nacisków osi i wymiarów

pojazdu przy użyciu przyrządu pomiarowego;

Źródło: Art. 55 Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym

3

• żądania od przedsiębiorcy i jego pracowników

pisemnych lub ustnych wyjaśnień, okazania
dokumentów i innych nośników informacji oraz
udostępnienia wszelkich danych mających
związek z przedmiotem kontroli;

• wstępu na teren przedsiębiorcy, w tym do

pomieszczeń, gdzie prowadzi on działalność
gospodarczą, w dniach i godzinach, w których
jest lub powinna być wykonywana ta
działalność.

Źródło: Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym Art. 55

Inspektor wykonując zadania, o których mowa w art. 50,

ma prawo do: c.d.

4

Do zadań Inspekcji należy kontrola:

 Dokumentów związanych z wykonywaniem
transportu drogowego, lub przewozów na
potrzeby własne oraz przestrzegania warunków
w nich określonych;
 Dokumentów przewozowych związanych
z wykonywaniem transportu drogowego lub
przewozów na potrzeby własne;
 Ruchu drogowego w zakresie transportu, w
tym stanu technicznego pojazdów


Przestrzegania

przepisów

dotyczących

okresów prowadzenia pojazdu i obowiązkowych
przerw oraz czasu odpoczynku kierowcy;

Źródło: Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym Art. 50

5

Do zadań Inspekcji należy kontrola: c.d.

 Przestrzegania szczegółowych zasad i warunków

transportu zwierząt;

 Przestrzegania zasad i warunków dotyczących

przewozu drogowego towarów niebezpiecznych;

 Wprowadzonych

do

obrotu

ciśnieniowych

urządzeń

transportowych

pod

względem

zgodności

z

wymaganiami

technicznymi,

dokumentacją techniczną i prawidłowością ich
oznakowania;

 Kontrola rodzaju używanego paliwa przez

pobranie próbek paliwa ze zbiornika pojazdu
mechanicznego

Źródło: Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym Art. 50

6

Kary pieniężne:

Całość kar pieniężnych nałożonych podczas
jednej kontroli nie może przekroczyć kwoty:

 15 000 zł – w odniesieniu do kontroli

drogowej

30 000 zł – w odniesieniu do kontroli
w przedsiębiorstwie

Najniższy mandat jaki może wystawić

inspektor

to kwota 50 zł

7

Przykład kar za brak posiadanych dokumentów:

Tab. 1 Przykład kar.

1)

Wykonywanie transportu drogowego bez

wymaganej licencji, z wyłączeniem taksówek

8 000 zł

2)

Wykonywanie transportu drogowego pojazdem

nie zgłoszonym do licencji

8 000 zł

3)

Wykonywanie transportu drogowego taksówką

bez wymaganej licencji

3 000 zł

4)

Wykonywanie transportu drogowego osób bez

wymaganego zezwolenia

6 000 zł

5)

Wykonywanie przewozu kabotażowego na

terytorium Rzeczpospolitej Polskiej bez wymaganego

zezwolenia

15 000 zł

6)

Wykonywanie przewozu drogowego towarów

niebezpiecznych bez wymaganego zezwolenia na

wykonywanie operacji transportowej

6 000 zł

Źródło: Opracowanie własne na podstawie W. Kotowski, B. Kurzypa, Inspekcja Transportu

Drogowego….,

str. 189-200.

8

Stosunek liczby kontroli przewoźników krajowych

i zagranicznych

Źródło: Główny Inspektorat Transportu Drogowego, Informacja dotycząca działalności ITD w 2008 roku

W ciągu całego 2008 roku inspektorzy
transportu drogowego dokonali ponad 147
tyś. kontroli drogowych. 66 tyś. dotyczyło
przewoźników krajowych, a około 80 tyś.
przewoźników zagranicznych

9

Struktura naruszeń przepisów stwierdzonych podczas

kontroli ITD w 2008 roku

Źródło: Główny Inspektorat Transportu Drogowego, Informacja dotycząca działalności ITD w 2008 roku.

10

Źródło: Główny Inspektorat Transportu Drogowego, Informacja dotycząca działalności ITD
w 2008 roku

Struktura naruszeń przepisów w zakresie czasu pracy kierowców

11

Źródło: Główny Inspektorat Transportu Drogowego, Informacja dotycząca działalności ITD w 2008
roku

Struktura naruszeń przepisów w zakresie kontroli

parametrów pojazdów

12

Nacisk osi

Za nieprzestrzeganie masy nacisku na oś,
w konsekwencji grożą bardzo wysokie kare.
Przykładem tego jest poniższy artykuł:
Inspektorzy

Wojewódzkiego

Inspektoratu

Transportu Drogowego w Kielcach 9 lipca na
drodze wojewódzkiej nr 766 zatrzymali do kontroli
2-osiowy pojazd z 3-osiową naczepą. Po zważeniu
stwierdzono większy o 9,61 t od dopuszczalnego
nacisk

na

oś

nie

napędową

naczepy

i

przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej
zespołu pojazdów o 3,03 t. Za te naruszenia
przedsiębiorca zagrożony jest karą w wysokości 37
600 zł.

Źródło: www.auto-swiat.pl/wydania,Waga-zbyt-ciezka-czyli-walka-z-przeladowanymi-ciezarowkami,21668,1.htm z
dnia 16.05.2010

13

Nacisk osi c.d.

Jednakże mimo tak wysokich kar, naciski
osi nadal są notorycznie łamane.
Zauważmy jednak, iż przejazd zaledwie
jednej ciężarówki o dopuszczalnym
nacisku 10 ton na oś niszczy drogę tak
samo jak 160 tys. aut osobowych.

Źródło:

www.auto-swiat.pl/wydania,Waga-zbyt-ciezka-czyli-walka-z-przeladowanymi-

ciezarowkami,21668,1.html z dnia 16.05.2010

14

Inspektor może wykonywać bez umundurowania

czynności kontrolne podczas kontroli w następujących

sytuacjach:

w przedsiębiorstwie
przewozów regularnych, i ile nie wymaga to

zatrzymania pojazdów na drodze poza
przystankami;
transportu drogowego taksówką, o ile nie
wymaga to zatrzymania pojazdów na drodze

poza postojem

Źródło: D. Starkowski, K. Bieńczak, W. Zwierzycki, Samochodowy transport krajowy i międzynarodowy. Kompendium
wiedzy praktycznej. Tom II przepisy prawne, SYSTHERM D.Gazińska S.J., Poznań 2007, str. 401

15

Zatrzymanie pojazdu do kontroli może być dokonane

tylko przez umundurowanych inspektorów znajdujących

się:

w pobliżu oznakowanego pojazdu służbowego

lub

 w miejscu oznakowanym znakiem drogowym

uprzedzającym o kontroli

Źródło: D. Starkowski, K. Bieńczak, W. Zwierzycki, Samochodowy transport krajowy i międzynarodowy.

Kompendium

wiedzy praktycznej. Tom II przepisy prawne, SYSTHERM D.Gazińska S.J., Poznań 2007, str. 401

16

Kontrole

Pracownicy Inspekcji mogą kontrolować
zarówno polskich, jak i zagranicznych
przewoźników

i

kierowców

przemieszczających się po polskich drogach.
Funkcjonariusze

Inspekcji

Transportu

Drogowego mają również prawo do kontroli
na terenie zakładu przedsiębiorcy. Jednakże
kontrola taka musi być odpowiednio
wcześniej zaplanowana, a
inspektor musi posiadać zgodę swojego
przełożonego na dokonanie takiej kontroli.

Źródło: D. Starkowski, K. Bieńczak, W. Zwierzycki, Samochodowy transport krajowy i międzynarodowy.
Kompendium wiedzy praktycznej. Tom II przepisy prawne, SYSTHERM D.Gazińska S.J., Poznań 2007, str.
398-399

17

Kontrole c.d.

Kontrole te odbywają się rzadziej niż kontrole
na drodze. Kontrola taka może dotyczyć
poszukiwania

czynów

nieuczciwej

konkurencji, dumpingu cenowego oraz czasu
i prędkości jazdy kierowców zatrudnionych w
firmie. Właściciel firmy ma obowiązek
przetrzymywać

tarcze

tachografu,

lub

wydruki z tachografu cyfrowego przez okres
12 miesięcy, a Inspektor może kontrolować
ich zapis na 6 miesięcy wstecz.

Źródło: D. Starkowski, K. Bieńczak, W. Zwierzycki, Samochodowy transport krajowy i międzynarodowy.
Kompendiumwiedzy praktycznej. Tom II przepisy prawne, SYSTHERM D.Gazińska S.J., Poznań 2007, str.
398-399

18

Kontrole c.d.

W 2008 roku inspektorzy przeprowadzili 1386

kontroli

w

przedsiębiorstwach

wykonujących

transport drogowy lub przewozów na potrzeby
własne. Jednym z głównych naruszeń jakie były
stwierdzane dotyczyły nieprawidłowego używania
urządzeń rejestrujących. Na drugim miejscu
zanotowano

wykroczenia

z

tytułu

nieprzestrzegania przez kierowców przepisów
dotyczących czas prowadzenia pojazdów oraz
obowiązkowych przerw i odpoczynków. Coraz mniej
łamane są wykroczenia związane z wymogami
dotyczącymi posiadania wymaganych licencji,
zaświadczeń

o

wykonywaniu

przewozów

niezarobkowych lub dokumentacji kierowców.

Źródło: Główny Inspektorat Transportu Drogowego, Informacja dotycząca działalności ITD w 2008 roku

19

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Główny Inspektorat Transportu Drogowego, Informacja
dotycząca działalności ITD w 2008 roku

Struktura naruszeń przepisów stwierdzanych podczas

kontroli w siedzibach przedsiębiorstw

20

Elementy podlegające kontroli drogowej stanu
technicznego



prawidłowość

działania

tachografu,

ogranicznika prędkości
 sprawdzenie świateł pojazdu
 układ hamulcowy
 wycieki oleju, paliwa
 koła i opony
 układ wydechowy ( emisja spalin,
zadymienie spalin)
 układ zawieszenia, podwozie

21

Warunki zatrzymania pojazdu

Zatrzymanie pojazdu do kontroli może być

dokonane tylko przez umundurowanych
inspektorów znajdujących się:

w

pobliżu

oznakowanego

pojazdu

służbowego lub

w

miejscu

oznakowanym

znakiem

drogowym uprzedzającym o kontroli

Źródło: D. Starkowski, K. Bieńczak, W. Zwierzycki, Samochodowy transport krajowy i
międzynarodowy. Kompendium wiedzy praktycznej. Tom II przepisy prawne, SYSTHERM D.Gazińska
S.J., Poznań 2007, str. 126

22

Warunki zatrzymania pojazdu c.d.

 Inspektor dokonujący zatrzymania musi być

umundurowany w mundur ITD.

 Inspektor dokonujący kontroli musi znajdować

się w pobliżu oznakowanego napisem
INSPEKCJA

TRANSPORTU

DROGOWEGO

pojazdu służbowo

 Zarówno inspektor, jak i oznakowany pojazd

muszą znajdować się w miejscu oznakowanym
znakiem drogowym uprzedzającym o kontroli

Źródło: D. Starkowski, K. Bieńczak, W. Zwierzycki, Samochodowy transport krajowy i międzynarodowy.

Kompendium

wiedzy praktycznej. Tom II przepisy prawne, SYSTHERM D.Gazińska S.J., Poznań 2007, str. 126

23

Protokół kontrolny

Po przeprowadzeniu kontroli funkcjonariusz

inspekcji

transportu

drogowego

sporządza

protokół,

a

jego

kopię

doręcza

się

kontrolowanemu. Protokół ten zostaje podpisany
zarówno przez samego funkcjonariusza jak i
również przez kontrolowanego. W odpowiednim do
tego wyznaczonym polu można wnieść poprawki.
W przypadku odmowy podpisania protokołu, fakt
ten należy również odnotować w protokole.

24

Protokół kontrolny c.d.

Załącznik nr 1 i 2 rozporządzenia Ministra
Infrastruktury z dnia 30.04.2008 r. w sprawie
kontroli w zakresie przewozu drogowego
określa wzór protokołu. (Dz. U. Nr 76, poz. 454)

25

Środki przymusu bezpośredniego

1) Do środków przymusu bezpośredniego zalicza się

użycie:

siły

fizycznej,

w

postaci

chwytów

obezwładniających oraz podobnych technik
obrony;

indywidualnych technicznych i chemicznych

środków lub urządzeń przeznaczonych do
obezwładniania osób oraz unieruchamiania
pojazdu.

Źródło: Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym Art. 58

26

Środki przymusu bezpośredniego c.d.

2) Siłę fizyczną można stosować w celu odparcia
czynnej napaści lub zmuszenia do wykonania
polecenia albo zatrzymania osoby ściganej.
3) Indywidualne techniczne i chemiczne środki
przymusu bezpośredniego można stosować w
przypadku

odpierania

czynnej

napaści,

pokonywania czynnego oporu lub udaremniania
ucieczki osoby kontrolowanej.
4) Inspektor może stosować również kolczatkę
drogową lub inne urządzenia techniczne
umożliwiające unieruchomienie pojazdu.

Źródło: Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym Art. 58

27

Środki przymusu bezpośredniego c.d.

5) Zastosowanie urządzenia technicznego, o
którym mowa w ust. 4, należy poprzedzić:

sygnałem zatrzymania, podanym przez

inspektora w sposób zrozumiały i widoczny
dla kierującego zatrzymywanym pojazdem;

wstrzymaniem ruchu drogowego w obu

kierunkach na odległość nie mniejszą niż
100 metrów od tego urządzenia.

Źródło: Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym Art. 58

28

Warunki użycia broni palnej

1) Inspektor przed użyciem broni palnej jest

obowiązany:

po okrzyku "Inspekcja drogowa" wezwać osobę,

w stosunku do której przewiduje się użycie
broni palnej, do zachowania zgodnego z
prawem,

a

w

szczególności

do

natychmiastowego porzucenia broni lub innego
niebezpiecznego narzędzia, odstąpienia od
bezprawnych działań lub użycia przemocy albo
zaniechania ucieczki;

w razie niepodporządkowania się wezwaniom

określonym w pkt 1, zagrozić użyciem broni
palnej okrzykiem "Stój, bo strzelam"

Źródło: Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym Art. 63

29

Warunki użycia broni palnej c.d.

oddać strzał ostrzegawczy w gorę, jeżeli

czynności określone w pkt. 1 i pkt. 2 okażą się
bezskuteczne.

2) Przepisów ust. 1 nie stosuje się, w przypadku
gdy z zachowania osoby posiadającej broń lub
inne niebezpieczne narzędzie wynika, że wszelka
zwłoka

groziłaby

bezpośrednim

niebezpieczeństwem dla użycia lub zdrowia
ludzkiego.
3) Użycie broni palnej w sytuacji, o której mowa w
ust. 2, musi być poprzedzone okrzykiem
"Inspekcja drogowa".

Źródło: Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym Art. 63

30

Wyniki kontroli drogowej ITD w 2008 roku

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Główny Inspektorat Transportu Drogowego, Informacja dotycząca
działalności ITD w 2008 roku

Liczba:

Autoka

r

Bus

TAXI

Gimbu

s

Razem

Skontrolowanych

pojazdów

16 100

1 202

4 828

288

22 418

Decyzji

administracyjnyc
h

1 941

159

129

13

2 242

Mandatów
karnych

3 407

198

253

19

3 877

Zatrzymania
dowodów
rejestracyjnych

1 280

165

206

26

1 677

Stwierdzonych
naruszeń

10 496

473

161

26

11 156

31

Bibliografia

A. Literatura przedmiotu

1. W. Kotowski. B. Kurzepa, Inspekcja

Transportu Drogowego. Komentarz do
ustawy o transporcie drogowym.,
DIFIN, Warszawa 2009;

2. D.

Starkowski,

K.

Bieńczak,

W.

Zwierzycki,

Samochodowy

transport

krajowy i międzynarodowy. Kompendium
wiedzy praktycznej. TOM II Przepisy
prawne., SYSTHERM, Poznań 2007;

32

Bibliografia

B. Akty prawne

1.Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o

transporcie drogowym;

C. Źródła statystyczne

1.Biuro Prawne WITD;
2.Główny Inspektorat transportu Drogowego,

Informacja dotycząca działalności ITD w
2008 roku;

D.

Materiały

i

informacje

ze

stron

internetowych

1.auto-swiat.pl.

33