Listopad 2009
www.koziej.pl
1
A. Dawidczyk, J. Gryz, S. Koziej: Zarządzanie
strategiczne bezpieczeństwem. Teoria –
praktyka – dydaktyka, WSH-E, Łodź 2006
System reagowania kryzysowego, Red.
naukowa J. Gryz, W. Kitler, Wydawnictwo
Adam Marszałek, Toruń 2007
S. Koziej: Między piekłem a rajem. Szare
bezpieczeństwo na progu XXI wieku,
Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006
S. Koziej: strona internetowa
Listopad 2009
www.koziej.pl
2
Listopad 2009
www.koziej.pl
3
Strategia BN:
jak wykorzystać wszystkie siły i środki
państwa
do przeciwstawienia się wszelkim rodzajom zagrożeń?
Zagrożenia
gospodarcze
społeczne
informacyjne
militarne
.
.
.
inne
Siły i środki państwa
gospodarcze
ochronne
informacyjne
militarne
(siły zbrojne)
.
.
.
inne
STRATEGI
A
BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE =
BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA
BEZPIECZEŃSTWA
NARODOWEGO
KIEROWANIE bezpieczeństwem
- jedna
z podstawowych funkcji wszystkich
organów władzy i administracji
publicznej (rządowej i samorządowej)
cel: przygotowanie i bieżące
utrzymywanie systemu
bezpieczeństwa państwa na
wszystkich jego szczeblach oraz
kierowanie jego funkcjonowaniem w
czasie pokoju, kryzysu i wojny
Listopad 2009
www.koziej.pl
4
Podsystem kierowania
- wszystkie
organa władzy państwowej oraz
administracji publicznej (rządowej i
samorządowej)
Podsystemy wykonawcze
:
◦
Siły
wyspecjalizowane
w sprawach
bezpieczeństwa (dyplomacja, siły zbrojne,
wywiad, kontrwywiad, policja, straż
graniczna, straż pożarna itp.)
◦
Siły
ogólne
(wsparcia – np. podmioty
gospodarcze, informacyjne, społeczne)
Listopad 2009
www.koziej.pl
5
Zarządzanie kryzysowe – to działalność
organów administracji publicznej będąca
elementem kierowania bezpieczeństwem
narodowym, która polega na zapobieganiu
sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do
przejmowania nad nimi kontroli w drodze
realizacji zaplanowanych działań,
reagowaniu w przypadku wystąpienia
sytuacji kryzysowych oraz na odtwarzaniu
infrastruktury lub przywróceniu jej
uprzedniego charakteru
Listopad 2009
www.koziej.pl
6
Kierowanie bezpieczeństwem
narodowym (państwa,
województwa, powiatu, gminy)
Zarządzanie kryzysowe
: kierowanie
bezpieczeństwem cywilnym
(państwa, województwa, powiatu,
gminy)
Kierowanie obronnością
(państwa,
województwa, powiatu, gminy)
Listopad 2009
www.koziej.pl
7
Konieczność integrowania (łączenia) zarządzania
bezpieczeństwem cywilnym (zarządzania kryzysowego)
i bezpieczeństwem militarnym (obronnością)
Analogia do doświadczeń „joint” w dowodzeniu wojskowym
Wymagania strategiczne integracji
Nowy charakter środowiska bezpieczeństwa: integracja cywilnych i
wojskowych, zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń, wyzwań, ryzyk i
szans
Nowe strategie „comprehensive approach”
Wymagania operacyjne integracji
Zacieranie się granic między sytuacjami stabilnymi, kryzysowymi i
wojennymi („falowanie bezpieczeństwa”)
Zacieranie się różnic między sposobami i środkami zarządzania w
sytuacjach stabilnych, kryzysowych i wojennych
Listopad 2009
www.koziej.pl
8
Listopad 2009
www.koziej.pl
9
Decydent
Organ doradczy
Podsystemy wykonawcze
Organ sztabowy
(administracyjny)
koordynacja
obsługa
za
d
a
n
ia
Uniwersalny model kierowania
monitoring
propozycje
planowanie
doradztwo
Listopad 2009
www.koziej.pl
10
SKŁAD SYSTEMU KIEROWANIA
BEZPIECZEŃSTWEM
NARODOWYM
RADA
BEZPIECZEŃSTWA
NARODOWEGO
MINISTER
OBRONY
NARODOWE
J
Ministrowi
e
Wojewodowie
Koordynacja kierowania
obronnością
PREZYDEN
T
RADA MINISTRÓW
RADA GABINETOWA
PREMIER
MINISTER SPRAW
WEWNĘTRZNYCH
I ADMINISTRACJI
Koordynacja zarządzania
kryzysowego
Samorządy
RKBN?
RCB(+)
?
Listopad 2009
www.koziej.pl
11
DOKUMENTY STRATEGICZNE -
obronne
D
O
K
U
M
E
N
T
Y
K
O
N
C
E
P
C
Y
J
N
E
D
O
K
U
M
E
N
T
Y
P
L
A
N
I
S
T
Y
C
Z
N
E
STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA
RP
STRATEGIA OBRONNOŚCI RP
Plany
funkcjonowania
(resortu,
województwa,
powiatu, gminy)
w czasie zagrożenia
(kryzysu) i wojny
Plan użycia i
działania
Sił Zbrojnych RP
Polityczno-Strategiczna
Dyrektywa Obronna
DOKTRYNY
WOJSKOWE
Programowanie i budżetowanie obronne
Planowanie strategiczno-operacyjne
Wieloletnie
programy
przygotowań
obronnych...
(resortu,
województwa,
powiatu, gminy)
Wieloletnie programy
rozwoju Sił Zbrojnych RP
Wieloletnie programy
przygotowań
obronnych RP
KONCEPCJA
STRATEGICZNA
NATO
Strategia
Bezpieczeństwa Narodowego
Listopad 2009
www.koziej.pl
12
PLANY ZARZĄDZANIA
KRYZYSOWEGO:
Krajowy Plan
Zarządzania Kryzysowego
Wojewódzkie PZK
Powiatowe PZK
Gminne PZK
Raport o
zagrożeniach
bezpieczeńst
wa
narodowego
Narod
owy P
rogram
Ochro
ny Inf
rastru
ktury
Krytyc
znej
Podstawowe dokumenty zarządzania
kryzysowego
Listopad 2009
www.koziej.pl
13
Integracja
systemu kierowania – na wszystkich
szczeblach:
◦
Państwo: decydent (Prezydent+RM), organy doradcze
(RBN+RKBN?), organy sztabowe (BBN+…RCB(+)?)
Profesjonalizacja
wyspecjalizowanych
podsystemów wykonawczych:
◦
Profesjonalizacja
=
uzawodowienie,
modernizacja
techniczna, szkolenie
◦
Paradygmat jakościowy: wielkość wtórna wobec jakości
Powszechność
przygotowań
na
rzecz
bezpieczeństwa
◦
System edukacji powszechnej
◦
Lokalne zintegrowane systemy bezpieczeństwa
Listopad 2009
www.koziej.pl
14
Konieczność integracji systemu
bezpieczeństwa narodowego, w tym
kierowania bezpieczeństwem
(integracja kierowania obronnością i
zarządzania kryzysowego)
Potrzeba nowych rozwiązań
organizacyjnych zapewniających
jedność i ciągłość kierowania oraz
zgodność z rozwiązaniami
sojuszniczymi
Listopad 2009
www.koziej.pl
15