Skażenia ropopochodne gleb
Ropa - początki
Egipcjanie stosowali produkty z ropy naftowej do
balsamowania zwłok oraz oświetlania pomieszczeń
Fenicjanie uszczelniali asfaltem statki
Herodot w roku 450 p.n.e. wspomina o źródłach ropy
znajdujących się w Persji
W chińskich kronikach z okresu 200 lat p.n.e. mowa o
kopalniach ropy naftowej.
W późniejszym czasie ropa również stosowana w celach
leczniczych oraz do produkcji smarów
Zagrożenia wynikające ze
stosowania produktów
ropopochodnych:
Przesiąkanie subst. ropochodnych do gruntów i wód
podziemnych na skutek nieszczelności bądź awarii
urządzeń podziemnych stacji i spływ powierzchniowy
wód deszczowych oraz roztopowych z utwardzonych
powierzchni na terenie stacji zanieczyszczonych
produktami ropopochodnymi.
Zanieczyszczenie powietrza występujące w
następstwie parowania ropy i jej pochodnych podczas
zrzutów paliwa z cystern do zbiorników podziemnych,
co powoduje wypychanie ze zbiorników oparów
benzyny do powietrza a także podczas tankowania
pojazdów oraz podczas insensywnego ruchu
samochodowego.
Państwowy Instytut Geologiczny w 1988 r. opracował ''Ocenę
zanieczyszczeń i zagrożeń gruntów oraz wód podziemnych na
obszarze całego kraju.''
Wykazano obecność produktów naftowych skażających
grunty wokół 54% zarejestrowanych obiektów naftowych.
Najczęściej (30%) stwierdzono występowanie zanieczyszczeń
na obszarach o pow. 10-100 m2
Maksymalne stwierdzone zanieczyszczenia gruntu
produktami naftowymi wynosiły 27g / 100 g gruntu.
Ocena zanieczyszczeń i zagrożeń
Usuwanie skutków awarii w
Nieporęciu.
Zanieczyszczenie gleby
produktami ropochodnymi -
podział
Celowe: np. przez ścieki petrochemiczne
oczyszczane na polach filtracyjnych,
składniki pestycydów.
Niezamierzone straty wynikające z
produkcji: np. awarie szybów wiertniczych i
zbiorników, transport (awarie rurociągów,
przecieki ropy naftowej, olejów napędowych
i smarów ze śródków transportu) oraz
wynikające ze stosowania związków
chemicznych.
Skażenia ropopochodne -
skutki
Ropa naftowa przedostając się w głąb gleby powoduje
zaklejanie przestrzeni, którą transportowana jest woda i
powietrze, a w konsekwencji zbrylanie gleb i związane z
tym zmiany ich właściwości fizycznych, chemicznych i
biologicznych oraz pogorszenie ich zdolności
produkcyjnych. Skażenie gleby ropą naftową powoduje
obniżenie pojemności jej kompleksu sorpcyjnego, a
także zdolność do wymiany Ca, Mg, K, H. Obniżona
zostaje także przyswajalność związków potasu,
magnezu i fosforu oraz nadmierny wzrost zawartości
związków węgla.
Przypadki skażeń ropopochodnych
gleb w Polsce
Awaria zbiornika na terenie roponośnym w
wyniku fali powodziowej (np.Grobla).
Awarie rurociągów naftowych (np.Nieporęcie-
2013, Miszewko-Stefany, Kozice, Rzepki,
Birzewice, Rogorzewek).
Pożar rafinerii (np. Czechowice-Dziedzice).
Wyciek ropy naftowej z PERN ''Przyjaźń'' S.A. w Płocku na nieużytkach
rolnych. - Nieporęcie
Skażenia ropochodne gleb -
Węgry
W październiku 2008 roku doszło do przypadkowego
przebicia rurociągu pod Budapesztem.
Z przebitego rurociągu wystrzeliła wysoka na 6m
fontanna ropy naftowej.Powstała rozciągająca się na
300 m
plama ropy naftowej, która częściowo wniknęła w
głąb ziemi.
Skażenia ropopochodne gleb
- USA
W marcu 2013 roku w Minnesocie doszło do
wykolejenia pociągu z ropą. Doszło do wycieku 120
tys. litrów ropy do gleby. Dzisiątki strażaków
zbierało paliwo, aby nie dopuścić do skażenia
środowiska. Na szczeście ziemia była zmarznięta,
co powstrzymało ropę przed wnikaniem głębiej.
Skażenia ropopochodne gleb
- Wenezuela
W roku 2013 w Wenezueli piorun uderzył w
jedną z największych rafinerii w kraju. Zbiornik
z ropą stanął w płomieniach.
Skażenia ropochodne gleb -
Nigeria
Od roku 1958 wyciekło blisko 9-13 mln baryłek ropy. Rząd szacuje, że
między 1970 a 2000 nastąpiło ok. 7000 wycieków.
Przyczyny wycieków:
- 50% przypadków to zużycie rurociągów i zbiorników
- 28% celowe akcje sabotażu lub próby kradzieży
- 22% błędy w procesie wydobycia.
Powodem dużej ilości wycieków wskutek korozji rurociągów jest duże
rozgałęzienie sieci spowodowane licznymi, ale małymi rozrzuconymi
polami naftowymi. Wycieki mają ogromny wpływ na lokalny ekosystem.
Duże połacie lasów mangrowych, które są szczególnie podatne na
skażenie, zostało zniszczonych. Tereny skażone są opuszczane przez
miejscową ludność zajmującą nowe tereny delty. Powoduje to jeszcze
większy wpływ na ekosystem tych lasów (szacowane zniszczenie lasów
to 5-10%). Powszechne są przypadki zanieczyszczenia wody pitnej, a w
wielu miejscowych zbiornikach wodnych widoczna jest warstewka ropy.
Zanieczyszczenia powodują poważne zagrożenie dla zdrowia
miejscowej
ludności, gdyż składniki ropy naftowej nawet w małych stężeniach mają
właściwości rakotwórcze
Katastrofalne wycieki -
Nigeria
Katastrofalne wycieki -
Nigeria
Konflikty o ropę
W świecie kryzysu energetycznego i ostrej konkurencji o paliwa kraje
eksportujące ropę (i inne zasoby) będą sprzedawać swoje surowce po
coraz wyższych cenach. Oznacza to ich coraz szybsze bogacenie się.
Przy cenie ropy na poziomie 100 USD/baryłkę roczna wartość spalanej
przez USA i UE ropy wynosi około tysiąca miliardów dolarów rocznie (z
czego 80-90% trzeba będzie kupić za granicą).
Z kolei sama Arabia Saudyjska codziennie zarabia na eksporcie setki
milionów dolarów.
Na lukratywne interesy mogą też liczyć Rosja, Iran, Wenezuela. To
bezprecedensowy transfer kapitału z krajów Zachodu do krajów
eksportujących ropę. Tak olbrzymi strumień pieniędzy spowoduje rozkwit
tych krajów i wykupywanie przez nie majątku krajów importujących
ropę, w których może zapanować kryzys gospodarczy.
Dubaj –
centrum
bankowe
Konflikty o ropę
Ponadto często dochodzi do szantażu energetycznego i
wojen o
zasoby. Stany Zjednoczone zajęły już bardzo mocną pozycję
na
Bliskim Wschodzie, gdzie znajduje się większość
pozostałych
zasobów ropy. Posiadają też najsilniejszą flotę wojenną
świata
będącą w stanie kontrolować światowe szlaki dostaw ropy.
Dziękuję za uwagę
Bibliografia
http://www.os.not.pl/docs/czasopismo/
1995/Gierak_2-1995.pdf
http://ziemianarozdrozu.pl/encykloped
ia/115/konflikty-o-rope
www.wikipedia.pl
www.wprost.pl