1
Wykonały:
Kowalska
Agata
Kowalska
Katarzyna
2
Do zagadnienia postępowania z odpadami
promieniotwórczymi mają zastosowanie
następujące akty wykonawcze do Ustawy
Prawo atomowe oraz inne przepisy
prawne :
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
3 grudnia 2002 r. w sprawie odpadów
promieniotwórczych i wypalonego
paliwa jądrowego.
3
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
27 kwietnia 2004 r. w sprawie
szczegółowych obowiązków dotyczących
zabezpieczeń materiałów jądrowych
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
27 kwietnia 2004 r. w sprawie ochrony
fizycznej
materiałów jądrowych
4
Odpady promieniotwórcze
( radioaktywne )
To odpady stałe, ciekłe lub gazowe,
zawierające substancje
promieniotwórcze lub skażone tymi
substancjami. Koncentracja
substancji radioaktywnych w
odpadach promieniotwórczych jest
zwykle wyższa niż koncentracja
tych substancji w zwykłych
odpadach
.
5
Podział odpadów promieniotwórczych ze
względu na aktywność:
niskoaktywne
średnioaktywne
wysokoaktywne
6
Podział ze względu na okres
połowicznego rozpadu zawartych w nich
izotopów:
krótkożyciowe
średniożyciowe
długożyciowe
7
Główne źródła pochodzenia odpadów
promieniotwórczych:
kopalnie rud uranu oraz zakłady przerobu tych
rud,
produkcja paliwa reaktorowego oraz przerób
paliwa wypalonego,
eksploatacja reaktorów energetycznych i
badawczych,
likwidacja reaktorów jądrowych,
stosowanie izotopów promieniotwórczych w
medycynie, przemyśle, rolnictwie i badaniach
naukowych.
8
Odpady promieniotwórcze odebrane
przez Zakład Unieszkodliwiania Odpadów
Promieniotwórczych w 2006 r.
9
10
11
INSTYTUT ENERGII ATOMOWEJ
W ŚWIERKU
Instytut Energii Atomowej powstał 1
stycznia 1983 roku, mieści się w
Ośrodku Badawczym Świerk w
powiecie Otwock.
12
W szczególności Instytut Energii
Atomowej realizuje prace w zakresie:
Bezpiecznej eksploatacji i wykorzystania
jądrowego reaktora badawczego Maria;
Bezpieczeństwa jądrowego i ochrony
radiologicznej;
Budowy i likwidacji obiektów jądrowych;
Postępowania z odpadami promieniotwórczymi i
wypalonym paliwem;
Inżynierii konstrukcyjnych materiałów jądrowych i
konwencjonalnych;
Prognozowania zagrożeń ludzi i środowiska po
awariach przemysłowych i jądrowych;
Zastosowań technik jądrowych w ochronie
zdrowia i środowiska;
Alternatywnych i proekologicznych źródeł energii.
13
ZAKŁAD UNIESZKODLIWIANIA
ODPADÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH
ZUOP jest jedyną w Polsce
instytucją zajmującą się
kompleksowo unieszkodliwianiem
odpadów promieniotwórczych.
14
Działalność ZUOP ma zasięg ogólnokrajowy o
charakterze służby publicznej i obejmuje
następujące zadania:
odbiór odpadów promieniotwórczych,
transport odpadów,
przetwarzanie i zestalanie odpadów,
kontrola jakości odpadów kierowanych do
składowania,
przechowywanie i składowanie odpadów
promieniotwórczych,
dekontaminacja skażonych urządzeń,
instalacji i obiektów,
likwidacja skutków awarii radiologicznych.
15
Unieszkodliwianie odpadów
promieniotwórczych:
schładzanie
(obniżanie
aktywności),
zmniejszanie
objętości,
zestalanie lub
utrwalanie,
opakowanie do
transportu i
składowanie.
16
Przetwarzanie odpadów
promieniotwórczych
1)
Ciekłe odpady :
oczyszczanie metodą sorpcji z wykorzystaniem
sorbentów nieorganicznych,
zatężanie,
zestalanie odpadów poprzez:
•
betonowanie,
•
zestalanie w żywicach organicznych: epoksydowej i
poliestrowej,
•
zestalanie w żywicy mocznikowo - formaldehydowej.
zamykanie w stalowych ocynkowanych
bębnach.
17
Zabetonowane koncentraty
promieniotwórcze
18
2) Stałe odpady :
mechaniczne
techniki redukcji:
•
prasowanie,
•
fragmentacja (cięcie),
utrwalanie –
zalewanie betonem
w stalowych
bębnach.
19
Sztuczne bariery ochronne to
zabezpieczenia wykonane przez
człowieka i tworzone w każdym etapie
unieszkodliwiania odpadów.
W przypadku odpadów nisko-i
średnioaktywnych,
a takie przede wszystkim w Polsce
występują, stosowane są następujące
bariery ochronne:
20
1.
chemiczna
2.
fizyczna
3.
I inżynierska
4.
II inżynierska
5.
naturalna
21
Unieszkodliwianie źródeł radowych
zatapianie w szklanej
ampułce
umieszczenie w
mosiężnej gilzie
hermetyczne zamykanie
w zasobniku
umieszczenie w
gnieździe osłonowym
umieszczenie w
obudowie i zalewanie
betonem
22
Materiały
promieniotwórcze
transportowane
są: samolotami,
koleją, samochodami,
statkami.
Pojazdy przewożące
materiały
promieniotwórcze
powinny być oznakowane
nalepką ostrzegawczą
z charakterystyczną
czarną "koniczynką".
TRANSPORT ODPADÓW
PROMIENIOTWÓRCZYCH
23
Materiały promieniotwórcze przewożone
są w różnych opakowaniach,
gwarantujących integralność przesyłki
w czasie transportu i określoną w
przepisach osłonność przed
promieniowaniem. Typ opakowania w
jakim przewozi się materiał
promieniotwórczy zależy od rodzaju
materiału, jego objętości, ilości, postaci
fizycznej i aktywności.
24
Opakowania typu B
mają podwyższona
wytrzymałość
mechaniczną i
termiczną.
używane są do
przewozu najbardziej
radioaktywnych
materiałów
(wypalone paliwo,
wysoko aktywne
odpady
promieniotwórcze).
25
Opakowania typu A
poddawane są
również testom
wytrzymałościowym,
ale nie tak surowym
jak opakowania typu
B.
muszą być odporne
na deszcz i
ewentualny upadek
z pojazdu.
26
Opakowania przemysłowe (IP)
służą do transportu
materiałów o niskiej
aktywności lub
przedmiotów
skażonych
powierzchniowo.
27
KRAJOWE SKŁADOWISKO
ODPADÓW
PROMIENIOTWÓRCZYCH W
RÓŻANIE
28
Składowisko w Różanie istnieje od 1961 r. i jest
jedynym tego typu obiektem w naszym kraju.
Według klasyfikacji MAEA (Międzynarodowa
Agencja Energii Atomowej), jest to składowisko
powierzchniowe przeznaczone do
ostatecznego składowania krótkożyciowych,
nisko- i średnioaktywnych odpadów i
zamkniętych źródeł promieniotwórczych. Służy
ono również do okresowego przechowywania
odpadów długożyciowych.
29
W KSOP mogą być składowane odpady
wyłącznie
w postaci stałej lub zestalonej a ponadto
spełniać następujące wymagania jakościowe:
- nie powinny wydalać produktów gazowych
- nie powinny zawierać substancji
wybuchowych, łatwopalnych lub wchodzących
w reakcję chemiczną z barierą ochronną,
- nie powinny zawierać cieczy nie związanej
powyżej 1% całkowitej masy odpadów,
- pojemniki z odpadami powinny być szczelnie
zamknięte.
30
Składowisko w Różanie powstało na
terenie dawnego fortu wojskowego.
Ma powierzchnię 4,2 ha i obejmuje
dziewięć obiektów przystosowanych do
przechowywania odpadów
promieniotwórczych.
Obecnie wykorzystuje się trzy obiekty:
betonowy bunkier,
kompleks podziemnych komór,
fosę.
31
1 bunkier betonowy; 3a komory podziemne; 8 fosa
Plan KSOP
32
Fragment fosy
33
34
Bunkier betonowy
35
Właściwe postępowanie
(gospodarowanie)
z odpadami promieniotwórczymi
może skutecznie zabezpieczyć
człowieka i środowisko przed
szkodliwym wpływem emitowanego
przez nie promieniowania
jonizującego.
36
1) Włodarski J.: Składowanie odpadów
1) Włodarski J.: Składowanie odpadów
promieniotwórczych, referat na
promieniotwórczych, referat na
sympozjum: Czysta i bezpieczna?
sympozjum: Czysta i bezpieczna?
Elektrownia jądrowa w Polsce, Polskie
Elektrownia jądrowa w Polsce, Polskie
Towarzystwo Badań Radiacyjnych,
Towarzystwo Badań Radiacyjnych,
Polskie Towarzystwo Nukleoniczne
Polskie Towarzystwo Nukleoniczne
Państwowy Zakład Higieny Warszawa,
Państwowy Zakład Higieny Warszawa,
11 marca 2005r.
11 marca 2005r.
2) http://www.zuop.pl/ksop
2) http://www.zuop.pl/ksop
3) http://www.iea.cyf.gov.pl
3) http://www.iea.cyf.gov.pl
4) http://www.nuclear.pl
4) http://www.nuclear.pl
5) http://www.stat.gov.pl
5) http://www.stat.gov.pl