Środki Transportu-Samochód.

Co to jest samochód?

SAMOCHÓD,

pojazd mechaniczny bezszynowy na 3, 4 lub

więcej kołach, przeznaczony do przewozu po

drogach osób (samochód osobowy, autobus),

ładunków (samochód ciężarowy) lub

specjalnych urządzeń (samochody specjalne, np.

pożarnicze, do wywozu śmieci). Samochód jest

zbudowany z podwozia i nadwozia; w skład

podwozia wchodzi silnik (zwykle silnik

spalinowy tłokowy, czasami silnik

wysokoprężny-Diesla nawet silnik elektryczny),

układy: napędowy, kierowniczy, hamulcowy oraz

jezdny (złożony z kół i zawieszenia). Rama

podwozia (do której jest mocowane nadwozie

samochodu) lub nadwozie samonośne

samochodu są oparte na zawieszeniu pojazdu,

bezpieczeństwo jazdy zwiększają pasy

bezpieczeństwa, poduszki powietrzne oraz

elektroniczne układy kontroli i sterowania (na

przykład ABS, CBS, CCS). Coraz częściej

wprowadza się elektroniczne sterowanie

wtryskiem paliwa. W celu ochrony środowiska

stosuje się w samochodach specjalne filtry

i katalizatory spalin (* dopalacz). Około

roku 1770 Francuz N.J.Cugnot zbudował

pierwsze samobieżne pojazdy o napędzie

parowym; w roku 1895 C.F.Benz zbudował

samochód z silnikiem benzynowym.

W 1995 roczna produkcja samochodów

osobowych na świecie wynosiła ponad 35 mln

sztuk (najwięksi producenci: USA i Japonia).

Do czego samochód jest nam

potrzebny?

Samochód jako środek transportu jest użyteczny w wielu dziedzinach.

Wykorzystujemy go do przemieszczania się z jednego punktu do drugiego, transportu

towarów itp.

Gdyby nie samochody wiele spraw nie zrealizowano by na czas np.: transport

organów do przeszczepu.

Poza tym koszta jednostkowe przewozu samochodem a np. samolotem różnią się

bardzo ilością pieniędzy potrzebnych do transportu danego ładunku.

Niestety samochody są najbardziej zanieczyszczającymi pojazdami na świecie.

Poniższa tabela przedstawia wartości obliczone dla przewiezienia 1 mld. ton ładunku

na dystansie 1 km. Za pomocą ciężarówek i kolei.

Ciężarówka

Kolej

Emisja CO

2

0,22 kg.

0,05 kg

Emisja NO

3

3,60 g.

0,22 g.

Emosja węglowodorów

0,81 g.

0,05 g.

Sadza

0,23 g.

0,03 g.

Ranni i zabici w wypadkach

248

10

Jak samochody się „dzielą”?

Samochody dzielimy na:

1.Osobowe

2. Ciężarowe

Co to są silniki?

Silnik spalinowy.

Jest to silnik cieplny, w którym czynnikiem roboczym są gazy spalinowe

powstałe ze spalania mieszanki paliwowo-powietrznej wewnątrz silnika;

tłokowy, turbinowy (turbina cieplna spalinowa) lub odrzutowy.

Silnik elektryczny.

Jest to silnik który jako źródło paliwa prąd elektryczny.

Niestety dzisiejsze samochody nie są wstanie długo jeździć na

akumulatorach, ze względu na brak odpowiedniej pojemności tychże.

Aczkolwiek tam gdzie samochody z silnikami spalinowymi nie byłyby dobrze

widziane znalazły miejsce auta z silnikami elektrycznymi.

Silnik hybrydowy.

Jest to silnik wykorzystujący możliwości połączenia dwóch różnych typów

silników

np.: silnik spalinowy z silnikiem elektrycznym itp.

Acz nie do końca w tych silnikach wykorzystuje się również inne typy źródeł

zasilania auta.

Jaki podział silników występuje?

1. Silnik spalinowy.

Silnik cieplny o spalaniu wewn.., w

którym ruch tłoka jest wywołany ciśnieniem spalin powstających

przez spalanie mieszanki palnej (paliwowo-powietrznej) wewnątrz cylindra silnika; powszechnie są

stosowane silniki spalinowe

tłokowe o posuwisto-zwrotnym ruchu tłoka (suwowe), zw. krócej silnikami spalinowymi tłokowymi,

znacznie rzadziej o tłoku obracającym się. W silnikach suwowych tłok uszczelniony pierścieniami

tłokowymi

zamyka cylinder silnika; posuwisto-zwrotny ruch tłoka jest zmieniany przez mechanizm korbowy na ruch

obrotowy wału korbowego; dopływ mieszanki (lub powietrza) do cylindrów silnika oraz usuwanie z nich

spalin reguluje mechanizm rozrządu. W silnikach spalinowych tłokowych czterosuwowych (czterosuwach)

obieg pracy odbywa się w 4 kolejnych suwach tłoka, co odpowiada 2 obrotom wału korbowego;

w silnikach dwusuwowych (dwusuwach) obieg pracy odbywa się w 2 kolejnych suwach tłoka,

co odpowiada 1 obrotowi wału korbowego; silniki dwusuwowe w porównaniu z czterosuwowymi mają

mniej

skomplikowaną konstrukcję, są łatwiejsze do obsługi i naprawy, tańsze, ale ich wadami sš

na ogół większe zużycie paliwa i zanieczyszczanie powietrza. Silniki dwusuwowe pozwalają

uzyskać wyższą moc i moment obrotowy w stosunku do silników czterosuwowych o tej samej pojemności

skokowej;

najnowsze generacje silników dwusuwowych odznaczają się także niską toksycznością spalin; w nowocz.

silnikach tłokowych dwusuwowych stosuje się m.in. szczelinowe zawory jednokierunkowe w kanałach

wlotowych i

zawory obrotowe w wylotowych, automatyczne smarowanie i sterowanie zasilaniem oraz dopalacze

katalityczne.

Powstaje nowa generacja silników dwusuwowych o bezpośrednim wtrysku paliwa (wspomaganym

pneumatycznie) do cylindra, co umożliwia usunięcie większości wad silników dwusuwowych

konwencjonalnych. Zależnie od sposobu zapłonu mieszanki rozróżnia się silniki o zapłonie iskrowym (tzw.

niskoprężne; zapłon następuje od iskry elektr. między elektrodami

świecy zapłonowej) i silniki o zapłonie samoczynnym (zw. też silnikami wysokoprężnymi lub silnikami

Diesla),

w których zapłon wtryśniętego paliwa (oleju napędowego) następuje wskutek silnego podwyższenia

temperatury

powietrza zawartego w cylindrze w wyniku jego sprężenia. Wśród silników spalinowych tłokowych o

zapłonie

samoczynnym rozróżnia się silniki z wtryskiem bezpośrednim, z komorą wstępną, z komorą wirową,

z zasobnikami powietrza. Silniki o zapłonie samoczynnym charakteryzują się dużą sprawnością,

małym zużyciem paliwa i nie wymagają elektr. instalacji zapłonowej, mają natomiast bardziej

skomplikowaną konstrukcję od silników o zapłonie iskrowym. Silniki o zapłonie samoczynnym

są stosowane jako silniki kol., okrętowe i przem. oraz w samochodach (gł. ciężarowych)

i ciągnikach, natomiast silniki z zapłonem iskrowym gł. w motocyklach i samochodach osobowych.

Jaki podział silników występuje?

1. Silnik spalinowy cd.

Silniki spalinowe tłokowe klasyfikuje się także ze względu na: a) sposób tworzenia mieszanki

paliwowo-powietrznej;

silniki z tworzeniem mieszanki zewn., czyli gaźnikowe (gaźnik) lub wtryskowe (wtrysk paliwa do

przewodu dolotowego)

bądź wewn. (wtrysk bezpośrednio do cylindra); b) rodzaj paliwa: na paliwo ciekłe (benzynowe, na

olej napędowy,

na paliwo ciężkie), gazowe, dwu- i wielopaliwowe; c) liczbę i układ cylindrów (rzędowe, widlaste,

przeciwsobne);

d) zastosowanie: samochodowe, przemysłowe, lotnicze. Szczególną odmianę silników spalinowy

tłokowych stanowią silniki

o tłoku obracającym się, czyli silniki spalinowe rotacyjne; w tych silnikach tłok wykonuje ruch

obrotowy,

poruszając się pod wpływem zmiennych nacisków czynnika roboczego. Spośród wielu

proponowanych rozwiązań pierwszym udanym był silnik wykonany 1960 przez F. Wankla (silnik

Wankla); ma on mniejszą od silnika klas.

masę, mniejsze wymiary i prostszą budowę, ale jednocześnie gorszą sprawność (z powodu

niekorzystnego kształtu komory)

i mniejszą trwałość (szybkie zużycie uszczelek). Pierwszym silnikiem spalinowym tłokowym,

który znalazł szersze zastosowanie, był dwusuwowy silnik gazowy o działaniu dwustronnym oraz

zapłonie iskrowym,

opatentowany 1860 przez E. Lenoira; silnikiem spalinowym tłokowym działającym niezawodnie i

ekonomicznie był czterosuwowy silnik gazowy, zbud. 1876 (ulepszony 1878) przez N.A. Otto i E.

Langena.

Pierwszy silnik spalinowy tłokowy benzynowy (dwusuwowy) skonstruował 1878 79 C. Benz; silnik

spalinowy tłokowy

o zapłonie samoczynnym wynalazł i opatentował 1893 R. Diesel (produkcję rozpoczęto 1897).

Obecnie do sterowania pracą samochodowych silników spalinowych tłokowych nierzadko stosuje

się komputer

(ECU Engine Control Unit), który określa m.in. optymalny czas zapłonu i wtrysku

W silnikach tłokowych spalinowych (zarówno o zapłonie iskrowym jak i samoczynnym) niekiedy

stosuje się doładowanie.

Jaki podział silników występuje?

2. Silnik elektryczny.

3. Silnik hybrydowy.

Silnik elektryczny są wykorzystywane w autach tam gdzie silniki spalinowe lub nawet

hybrydowe nie są mile widziane, tudzież efekty uboczne wytworzonych przez nie

zanieczyszczeń.

Silniki hybrydowe są to silniki korzystające z „wymieszania się” różnych typów

silników np.. Silniki spalinowe z silnikami elektrycznymi.

Lub silniki korzystające z innych źródeł energii np.. Silniki wodorowe.

Niestety silniki te są na razie w fazie testów i nie są wykorzystywane na szerszą skalę.

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Najprostszym silnikiem jest silnik dwusuwowy.

Jego cykl pracy składa się z dwóch suwów. Pierwszy to suw sprężania.

Gdy tłok porusza się w górę cylindra spręża mieszankę paliwową.

Jednocześnie w wolną przestrzeń pod tłokiem wpuszczana jest kolejna porcja gazów.

Sprężona mieszanka zostaje zapalona przez iskrę powstałą w świecy zapłonowej.

Tłok zaczyna poruszać się w dół otwierając otwór wydechowy przez który uchodzą

spaliny.

Dalej w dolnym położeniu tłoka sytuacja się powtarza.

 

Dzięki temu, że tłok jest połączony poprzez korbowód, obraca wałem korbowym.

Na korbowodzie osadzone jest koło zamachowe, które magazynuje energię i sprawia, że

wał porusza się płynnie.

 

Silniki tego typu używane są dziś w motocyklach oraz w spalinowych kosiarkach i

piłach.

Do niedawna napędzały one małe samochody (np. trabant).

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Kolejnym typem jest silnik czterosuwowy.

Najpierw w suwie ssania tłok porusza się ku dołowi zasysając mieszankę paliwową.

Następnie w suwie sprężania tłok porusza się do góry sprężając mieszankę.

Iskra zapala ją i tłok wędruje znowu w dół. Jest to suw pracy.

Na koniec w suwie wydechu tłok porusza się w górę wypychając spaliny przez zawory

wydechowe.

Dalej cykl się powtarza

Ogólna zasada działania.

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: rzędowy

Na początku historii samochodu kultura pracy nie stanowiła najwyższego priorytetu.

Jednostki napędowe miały po jednym cylindrze, więc ich ustawienie nie miało

najmniejszego znaczenia.

 

Każdy suw pracy silnika wywoływał silne szarpnięcie w przód, po czym następowała

pauza trwająca półtora obrotu wału korbowego. Żeby zminimalizować to niemiłe

zjawisko na przełomie XIX i XX wieku zaczęto zwiększać liczbę cylindrów. Bo im jest

ich więcej, tym krótsze przerwy pomiędzy zapłonami- a więc bardziej miękka praca

silnika.

 

Wkrótce wykrystalizowała się tendencja do konstruowania silników

czterocylindrowych jako rozwiązania kompromisowego, łączącego w sobie niskie

koszty wytworzenia z równością pracy. W każdym razie i tak pozostało wiele

możliwości różnorakiego ustawienia cylindrów, niemniej jako najpopularniejszy

utrwalił się układ rzędowy.

 

    

 

W takiej konfiguracji tłoki usytuowane są jeden za drugim w jednej

płaszczyźnie, co ma ogromne zalety przede wszystkim dla produkcji bloku silnika i

jego głowicy.

 

Ta ostatnia jest jedną z najdroższych części. Silnik rzędowy potrzebuje tylko jednej

głowicy, więc odpowiedniej obróbki wymaga tylko jedna płaszczyzna przylegania pod

uszczelkę. Silnik widlasty lub przeciwsobny to konieczność wykonania dwóch głowic- a

więc i dwóch płaszczyzn przylegania, których szlifowanie jest kosztowne.

 

Wadą silnika rzędowego jest jego długość. Oznacza ona prawdopodobieństwo

kłopotów z "upakowaniem" jednostki napędowej w komorze silnikowej. Ponadto długie

wały korbowe mają skłonności do chybotania, co powoduje konieczność łożyskowania

przed i za każdym wykorbieniem, a więc pięciokrotnie.

 

Mimo takich wysiłków, silnik rzędowy czterocylindrowy nigdy nie pracuje zupełnie

równo. Przyczyną są siły masowe drugiego rzędu, które powodują dygotanie silnika.

Ich skompensowanie możliwe jest tylko za pomocą wałków wyrównoważających.

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: widlasty

Nowoczesne samochody są o wiele bardziej opływowe od swych poprzedników, ich maski
przebiegają coraz bardziej płasko. Ale to jeszcze nie koniec- także pomiędzy przednimi
kołami robi się coraz ciaśniej. Jest tak. ponieważ układy jezdne, zapewniające wysoki
poziom stabilności i precyzji resorowania oraz prowadzenia wymagają przestrzeni dla
długich wahaczy poprzecznych. A przecież aby samochód był naprawdę mocny i by jego
silnik pracował rzeczywiście z dużą kulturą, pod maską powinno funkcjonować co
najmniej sześć cylindrów. Do takich celów i w takich sytuacjach doskonale sprawdza się
silnik w układzie V: jest wąski w "talii", niski, a przede wszystkim krótki. Kiedy nad
przednimi kołami zamontujemy taką jednostkę napędową, maska samochodu może
przebiegać nisko i płasko, "nos" auta będzie miękko rozcinać wiatr.
 Niestety, tak zwarta konstrukcja jest droga w produkcji. Podobnie jak w przypadku
boxera potrzebne są tu dwie głowice cylindrowe, a ponadto trzeba jakoś napędzać
znajdujące się w takim silniku dwa, a coraz częściej cztery                                       wałki
rozrządu.
 W dodatku klasyczne silniki V6 o kącie rozchylenia rzędów równym 90 stopni
absolutnie nie stanowią wzoru kultury pracy. Ponieważ w jednostkach takich dwa
korbowody zamocowane są do wspólnego czopu (wykorbienia), odstępy między
zapłonami w poszczególnych cylindrach są nierówne. Ideałem byłoby, gdyby te odstępy
wynosiły równo 120 stopni, ale tu zapłony wypadają naprzemiennie co 90 i 150 stopni.

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: boxer

Jako standard ustaliło się na świecie, że jeśli silnik ma cztery cylindry, to ustawione są
one w rzędzie. Ale wyprodukowany w największej ilości egzemplarzy samochód-
Volkswagen "garbus"- ma jednostkę napędową zupełnie innej budowy. Co prawda
również czterocylindrową, ale kompletnie inaczej zorganizowaną. Tu wał korbowy nie
leży pod blokiem silnika, ale stanowi jego część centralną.

 

Z tego punktu cylindry rozciągają się w lewo i prawo, przez co silnik jest bardzo

płaski. W "garbusie" VW nie wykorzystał tej wspaniałej zalety, ponieważ na silniku
spoczywał tu (i ciężko harował) potwornych rozmiarów wentylator chłodzący silnik.
Rozwijając jednak tę jednostkę napędową do modelu Transporter i typoszeregu
1500/1600, Volkswagen opracował także innego rodzaju wentylator i w samochodach
tych silniki zajmowały już niewiele miejsca. W każdym razie boxer jest jedną z
najdroższych w wytwarzaniu konstrukcji. Aby dobrze wyrównowarzyć taką jednostkę,
trzeba w wale korbowym zastosować oddzielne wykorbienie i oddzielny czop dla
każdego cylindra, ponadto konieczne są tu dwie głowice silnikowe z oddzielnymi
układami napędu zaworów.

 

Oczywiście, odpowiednio do tego pojawia się więcej powierzchni przylegania do

uszczelnienia, a więc do oszlifowania. Tym samym więc potencjalnie więcej jest
miejsc, które mogą być nieszczelne. Ale bokser ma także dużo zalet. Ponieważ tłok
 przemieszczają się tu zawsze wobec siebie jak w lustrze, bokser dysponuje niemal
idealnym wyważeniem. Siły masowe drugiego rzędu, które powodują chybotanie i
wibracje w silniku rzędowym czterocylindrowym, są bokserowi całkowicie obce. Ten
bliski perfekcji obrazek psują tylko śladowe niedowarzenia, powodujące że silnik na
wolnych obrotach lekko drży w swych mocowaniach.

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: VR6

Zaprezentowany w roku 1991 Golf III miał być pierwszym samochodem kompaktowym

s silnikiem sześciocylindrowym. Problem polegał na tym, że w całym koncernie nie

było jednostki napędowej tego typu, którą dałoby się wcisnąć do jego jego komory

silnikowej.

 W tej sytuacji technicy VW uciekli się do rozwiązania, które kiedyś- tylko raz i bez

powodzenia- usiłowała stosować Lancia, tyle że w silniku czterocylindrowym. W tej

koncepcji cylindry nie są ustawione w jednej linii jak w silniku rzędowym, ale i nie

rozłożone w dwa "skrzydła" jak w widlastym. Nie są one rozchylone, tylko rozsunięte o

15 stopni. Wyglądają jak nie do końca stasowane karty.

 Usiłując to sobie wyobrazić łatwo dojść do wniosku, że w dolnym położeniu tłoki

powinny "wchodzić sobie w drogę". I faktycznie tak by musiało być, więc VW

wykorzystał pewien trik: potencjalne punkty styku nie znajdują się w tej jednostce- jak

w silnikach widlastych- na wysokości łożysk głównych, ale spory kawałek niżej, Stało

się to możliwe dzięki zastosowaniu wyjątkowo długich korbowodów, odsuwających tłoki

w bezpieczną odległość od siebie nawzajem.

 Dziś ten silnik znajdziemy w Golfie V6 4Motion, w Sharanie, w Busie oraz w

Mercedesie Vito.

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Diesel

Wynalezienie silnika wysokoprężnego to zasługa Niemca Rudolfa Diesla, który opatentował swój

wynalazek w 1897 r., a swą teorię silnika wykorzystującego zapłon samoczynny ogłosił już kilka lat

wcześniej. Co ciekawe, pierwszy działający silnik Diesla wykorzystywał jako paliwo ... miał węglowy! Jak

działa silnik opracowany przez Rudolfa Diesla? Tu będzie trochę fizyki. Otóż konstruktor wykorzystał w

nim właściwości gazów, których stan można przedstawić za pomocą równania, mającego trzy parametry -

ciśnienie, objętość oraz temperatura. Zmiana któregokolwiek parametru wpływa na pozostałe. W silniku

wysokoprężnym spręża, czyli ściska się powietrze będące w cylindrze w stosunku 18:1, 19:1 a nawet

więcej, a te liczby nazywają się stopniem sprężania. Powoduje to ogrzanie powietrza do wysokiej

temperatury oraz zmniejszenie objętości. Do tak ogrzanego powietrza wtryskuje się pod wysokim
ciśnieniem niewielką dawkę paliwa, które nie zapali się od iskry świecy zapłonowej, czyli obecnie

wykorzystywanego w Dieslach oleju napędowego. Paliwo zapala się w takiej temperaturze, wykonując

pracę.Przez lata w silnikach tego typu stosowano głównie wtrysk do komory wstępnej, niewielkiej

przestrzeni przed cylindrem, w której umieszczano wtryskiwacz (dokładniej to jego koniec) i tam

dokonywano zapłonu. Fala powstała w wyniku wybuchu paliwa przechodzi do cylindra i dalej jest tak samo,

jak w silnikach o zapłonie iskrowym. Rozwiązanie to stosowano ze względu na wiele zalet, jakie posiadały:

niezbyt duża hałaśliwość, dość kulturalna praca, łatwy rozruch w niskich temperaturach powietrza,

elastyczność, możliwość korzystania także z paliwa niskiej jakości. Oczywiście, silniki z komorami

wstępnymi mają też swoje wady, którymi są stosunkowo mała prędkość obrotowa silnika, ze względu na

komory wstępne niełatwe usuwanie spalin oraz konieczność okresowej wymiany tych komór co jakiś czas

(lub przebieg). Oprócz tej pierwszej metody zasilania stosuje się także bezpośredni wtrysk paliwa. Stosując

taką metodę nie ma potrzeby korzystać z komór wstępnych, paliwo bowiem kierowane jest bezpośrednio

do cylindra. Po sprężeniu wtryskiwacz podaje niewielką ilość paliwa, które się zapala się w niewielkim

wgłębieniu w tłoku. Zastosowanie tego rodzaju wtrysku pozwala na zmniejszenie zużycia paliwa w

porównaniu do silników z komorami wstępnymi, umożliwienie pracy na wysokich obrotach, brak

problemów z opróżnianiem cylindrów. Wady to wysoki poziom hałasu, niska kultura pracy, objawiająca się

przede wszystkim przez wibracje oraz wysokie wymagania materiałowe, dotyczące w największym stopniu

końcówek wtryskiwaczy. Jednakże wysoki poziom techniki pozwala na wyeliminowanie tych wad (chodzi

głównie o common rail. Powoduje to, że większość obecnie konstruowanych silników wysokoprężnych

wykorzystuje właśnie wtrysk bezpośredni. Aby spełnić rygorystyczne normy dotyczące składu spalin oraz

podnieść moc silnika, konstruktorzy stosują doładowanie, najczęściej turbosprężarki, mogące mieć np.

zmienną geometrię (przekrój) turbiny oraz ciśnienie tłoczenia, chłodnice powietrza doładowującego

(intercooler), układy elektroniczne dawkujące paliwo w zależności od zapotrzebowania na moc. Dzięki tej

technice samochód napędzany Dieslem z pewnością utraci swą złą opinię dotyczącą jego hałaśliwości,

kopcenia sadzą... ).

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Zasada działania.

Silnik Wankla posiada tłok o kształcie trójkąta o krzywoliniowych bokach . Tłok ten porusza

się w komorze którą przez analogię do silnika tłokowego nazwano cylindrem . Cylinder ten

ma kształt równoległoboku o podstawie pericykloidy . Wierzchołki tłoka podczas obrotu

wewnątrz cylindra cały czas styka się z nim poprzez uszczelnienia promieniowe. Podczas

obrotu wału tłok jest prowadzony przez korbę i jednocześnie uzębienie wewnętrzne tłoka

zazębia się z kołem zębatym którego środek pokrywa się z środkiem wału silnika (stosunek

liczby zębów koła nieruchomego do liczby zębów koła ruchomego wynosi 2:3 ) opisany układ

kinematyczny powoduje że prędkość obrotowa wału silnika jest trzykrotnie większa od

prędko ci obrotowej tłoka cylindra. Podczas jednego pełnego obrotu tłoka w każdej z trzech

komór roboczych następują cztery zmiany objętości , od maksymalnej do minimalnej lub

odwrotnie , czyli tzw. cztery takty . W tym samym czasie każda komora łączy się raz z

kanałem dolotowym , gdy jej objętość ulega zwiększeniu raz z kanałem wylotowym gdy jej

komora ulega zmniejszeniu oraz jeden raz z komorą świecy zapłonowej gdy jej objętość jest

bliska minimalnej. Z powyższego opisu wynika że podczas jednego obrotu wału korbowego (a

właściwie mimo rodowego) silnika w każdej komorze można zrealizować jeden kompletny

cykl pracy według obiegu czterotaktowego

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

RÓWNANIE EPITROCHOIDY

Każdy punkt tłoka leżący na zewnątrz koła toczonego (o promieniu Rb) (rys powyżej) zakreśla

krzywą zwaną EPITROCHOIDA. Równanie tej krzywej możemy określić bezpośrednio z

rysunku .

Dla punktu a mamy:

Xa= e cosa+R cosf (1)

Ya= e sina + R sinf

Prędkość obrotowa cylindra jest trzy razy mniejsza od prędkości wału. Możemy więc zapisać

że a~3f , dodatkowo w równaniu (1) wprowadzimy wielko ć Z=R/e (tzw. parametr

charakterystyczny) otrzymamy;

Xa=e(cos3a + R/e*cosa )

Ya=e(sin3a + R/e*sina )

Xa=e(cos3a + Zcosa ) (2)

Ya=e(sin3a + Zsina ) [Z= R/e]

gdzie; e=Rb-Ra=Rb 2/3 Rb = Rb/3 

Wstawiając do wzoru (2) dane jakiegokolwiek silnika rotacyjnego możemy łatwo uzyskać

teoretyczny zarys cylindra. Przykładowo dla silnika japońskiej firmy Toyo Kogyo

montowanego do samochodu Mazda XR-7, którego mimo ród e=15[mm] a parametr

charakterystyczny zarysu Z=7.000 uzyskamy następujący wykres ( program Mathcad);

Parametr charakterystyczny Z jest wielkością praktycznie stałą dla wszystkich silników typu

WANKEL i oscyluje wokół siódemki .Zwiększając Z zmniejszamy charakterystyczny występ

(siodło) w zarysie cylindra , a dla Z>9 epitrochoida przyjmuje kształt zbliżony do elipsy.

 

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Cylinder stanowi dwuścienny odlew . Jego ściana wewnętrzna ma kształt walca prostego o

podstawie określonej krzywą zarysu cylindra (krzywą równoodległą od epitrochoidy ). Ta część

cylindra ze względu na współprace z tłokiem jest obrabiana bardzo dokładnie przez szlifowanie

( podobnie jak w cylindrze silnika suwowego tworzy gładką powierzchnię której ślizgają się listwy

uszczelnienia promieniowego tłoka ). Ściana zewnętrzna może mieć w zasadzie dowolny kształt ,

jednak najczęściej jest to prosty walec lub elipsa. Obydwie ściany połączone są ze sobą żebrami

usztywniającymi, a przestrzeń pomiędzy nimi stanowi pomieszczenie na ciecz chłodzącą . W

pierwszych prototypowych konstrukcjach cylinder wykonywany był jako odlew żeliwny (wewnątrz

utwardzany przez azotowanie) .Później stosowano odlewy ze stopu lekkiego o chromowanej gładzi.
Niektóre firmy stosowały odlewy tylko wewnętrznej ściany wraz z żebrami leżącymi w płaszczy nie

prostopadłej do osi obrotu wału (rys).

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Do skrajnych żeber spawano cienką taśmę ze stopu lekkiego. Rozwiązanie takie upraszczało

znacznie odlew cylindra, zmniejszało naprężenia oraz ciężar cylindra . Podobne rozwiązanie

(bez ta my ze stopu lekkiego) było wykorzystane do budowy silnika Wankla chłodzonego

powietrzem (firma BSA/w motocyklu Norton).w konstrukcji tej cylinder stanowił odlew

kokilowy aluminiowy z nieznaczny dodatkiem miedzi (stop o oznaczeniu LM9).Taki materiał

zapewniał najmniejsze zużycie gładzi cylindra po jej pokryciu galwaniczną warstwą niklu .

W jeszcze nowszy rozwiązaniach (silnik Mazdy XR7) cylinder wykonany był z siluminium i

pokryty od wewnątrz najpierw chromem i molibdenem a następnie teflonem.

Liniowe rozgałęzienie komór roboczych wymaga odmiennego niż w silnikach suwowych

rozwiązania gniazda wiec zapłonowych. Aby uniknąć przedmuchu spalin do sprężonej

mieszanki w chwili przechodzenia listwy uszczelniającej przez otwór gniazda świecy

zapłonowej stosuje się tzw. komorę wstępną .Komora ta jest połączona cienkim kanałem z

wnętrzem cylindra. Usytuowanie cylindra silnika powinno być przy tym takie, aby świeca

zapłonowa znajdowała się w górnej jego części, w innym przypadku podczas postoju silnika

spływający olej mógłby zanieczyścić świece zapłonową. Gniazda wiec zapłonowych znajdują
się w pobliżu małej osi pericykloidy . Pierwsze prototypowe silniki posiadały gniazda świecy

przesunięte o około 10% długo ci zarysu lx w kierunku obrotu tłoka .w późniejszych

rozwiązaniach gniazdo świecy przesuwano o około 1/8 lx w kierunku obrotu tłoka . obecnie

najczęściej stosuje się dwie wiece zapłonowe a proces optymalnego spalania ładunku jest

sterowany przez komputer.

W cylindrach umieszcza się zazwyczaj tylko okna wylotowe. Rozwiązanie takie umożliwia

najlepsze oczyszczanie cylindra dzięki wykorzystania sił odśrodkowych

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

POKRYWA CYLINDRA

Pokrywa cylindra spełnia w silniku Wankla niezwykle odpowiedzialną rolę związaną z

uszczelnieniem . Pokrywy stanowią boczne zamknięcie komór roboczych. W pierwszych

konstrukcjach na pokrywy boczne stosowano żeliwo, obecnie stosuje się stopy aluminium, a

obróbkę cieplno chemiczną przeprowadza się podobnie jak dla gładzi cylindra

( np. w silniku BSA(motocykl Norton ) na pokrywę zastosowano stop lekki o nazwie LM13 a

pracujące części poddano trawieniu). Pokrywy ciągnięte są wraz z cylindrem specjalnymi

długimi śrubami przechodzącymi przez żebra łączące zewnętrzną i wewnętrzną powierzchnię

cylindra.

Boczne powierzchnie pokrywy poddane naciskowi gazów maja stosunkowo duże rozmiary,

wynikają stąd bardzo duże siły działające wzdłuż cylindra na śruby. Wartość tych sił nie jest

równomierna na całym obwodzie cylindra i przyjmuje największe wartości w okolicy komory

świecy zapłonowej. Nierównomierność sił wzdłuż komory spalania pociąga za sobą

nierównomierne rozmieszczenie śrub łączących(najwięcej śrub występuje w pobliżu świecy

zapłonowej) Zewnętrzne części pokrywy, stykające się z komorą roboczą mają podwójne

ściany pomiędzy którymi zawarta jest ciecz chłodząca W pokrywach bocznych umieszcza się

oka dolotowe .Takie rozwiązani zapobiega chwilowemu łączeniu się komory ssącej z

wydechową. Środkowa rozbudowana część pokrywy zawiera z jednej strony osadzenia tulei z

naciętymi zębami przekładni prowadzącej tłok z drugiej strony osadzenia łożyska ślizgowego

lub tocznego( w starszych silnikach).

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

TŁOK

Teoretyczny zarys tłoka w przekroju prostopadłym do osi jego obrotu stanowi obwiednie

wewnętrzną zarysu cylindra na płaszczy nie sztywno związanej z obtaczanym kołem

zębatym. W rzeczywistości zarys tłoka może być kształtowany dowolnie , byle by leżał

wewnątrz zarysy określonego powyżej i przechodził przez wierzchołki (określone w

punkcie równanie epitrochoidy)

Niezbędną warto ć stopnia sprężania wynoszącą dla silników iskrowych 9.5-10.5 można

uzyskać przez zmianę parametru charakterystycznego Z=R/e. Teoretyczny stopień

sprężania jest w przybliżeniu funkcją liniową parametru charakterystycznego i dla e=

9.5- 10.5 Z~3.5. Taka warto ć Z jest niedopuszczalna ze względu na występowanie silnie

zaznaczonych siodeł w zarysie cylindra. W związku z powyższym parametr

charakterystyczny Z przyjmuje się w granicach 7~9 a wynikający tego nadmierny

stopień sprężania (e~2.25*z=2.25*8=18) zmniejsza się przez odpowiednie modelowanie

tłoka. Modelowanie tłoka polega na wprowadzeni wgłębień w jego krzywoliniowych

bokach.

 

Tłok nie licząc elementów uszczelniających składa się z trzech części :

 

1.Tłok właściwy

2.Część środkowa stanowiąca bieżnie zewnętrzną łożyska

3. Koła zębatego o uzębieniu wewnętrznym

Bieżnia łożyska i tłok właściwy połączone są na wcisk . Natomiast koło zębate jest

najczęściej przykręcane do tłoka właściwego.

Tłoki wykonuje się najczęściej jako cienkościenne odlewy aluminiowe , dlatego mają

stosunkowo niewielki ciężar a ściany bardzo dobrze odprowadzają ciepło

Tłok podczas pracy musi być chłodzony od wewnątrz. Czynnikiem chłodzącym jest

najczęściej olej ,jakkolwiek można spotkać tłoki chłodzone powietrzem(powietrze

znacznie zmniejsza opory tarcia wewnętrznego).

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

USZCZELNIENIE TŁOKA

W tłoku silnika Wankel rozróżnia się następujące

rodzaje uszczelnienia :

-gazowe, rozgraniczające od siebie komory robocze

silnika i zapobiegające przedostawaniu

się spalin lub sprężonego ładunku do przestrzeni

olejowej

-olejowe, zapobiegające przedostawaniu się oleju

chłodzącego lub smarującego tłok do komór

roboczych

Uszczelnienia gazowe dzielimy na :

-promieniowe, rozgraniczające komory robocze

wzdłuż bieżni cylindra

-czołowe rozgraniczające komory robocze wzdłuż

ich płaskich ścian bocznych

Schemat części składowych
uszczelnienia

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

Rolę uszczelnienia promieniowego spełnia płaska listwa

prowadzona w specjalnej prowadnicy. Listwa dociskana jest do

gładzi cylindra składową promieniową sił bezwładności ,siłą

sprężyny płaskiej, oraz ciśnieniem przedostających się pod nią

gazów. Sprężyna jest niezbędną do uruchomienia silnika, poza tym

zapobiega odrywaniu się listwy w pobliżu małej osi zarysy. Siła

pochodząca od gazów spalinowych jest stała, ponieważ

przepływowi gazów w wąskich szczelinach pomiędzy listwą i jej

prowadnicą towarzyszy bardzo silne dławienie. Siła ta jest

proporcjonalna do średniego ciśnienia indukowanego obiegu. Siła

bezwładności działająca na listwę jest proporcjonalna do kwadratu

prędko ci obrotowej wirnika.

Z kolei prędkość kątowa wirnika podczas jednego pełnego obrotu

zmienia się w dość szerokim zakresie . Oznacza to że przy ustalonej

prędko ci siła dociskowa w poszczególnych punktach gładzi

cylindra będzie się zmieniać poza tym siła dociskowa będzie tym

większa im większa będzie prędkość obrotowa. Okresowa zmiana

wielko ci siły powoduje niejednakowe zużywanie się bieżni

cylindra ,ponadto może być przyczyną występowania drgań listwy

uszczelniającej oraz falistego wyrabiania gładzi cylindra. Listwy

uszczelnienia promieniowego wykonuje się ze specjalnego rodzaju

żeliwa odpornego na wysoką temperaturę. Na uszczelnienia boczne

firma Mazda stosuje specjalny spiek stalowy impregnowany

dwusiarczkiem molibdemu (MoS2) o bardzo dobrych własnościach

samosmarowych. Sprężyny dociskowe wykonuje się z żaroodpornej

stali lub żaroodpornego brązu berylowego. Rowki pod listwy w celu

zwiększenia twardo ci pokrywa się warstwą twardego materiału np.

chromu. Rolę uszczelnienia olejowego spełnia pierścień lub zespół

pierścieni żeliwnych o średnicy nieco większej od średnicy podstaw

zębów koła zębatego tłoka. Pierścień ten zamocowany jest współ

środkowo na tłoku. Pierścienie dociskane sprężynami do pokrywy

cylindra tworzą barierę uniemożliwiającą przedostawanie się oleju

do komory roboczej silnika.

 

Schemat pracy
uszczelnienia

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

WAŁ i ŁOŻYSKA

W odróżnieniu do silników suwowych w silniku WANKEL występuje
zamiast wału korbowego wał mimo rodowy, który z kinematycznego
punktu widzenia jest równoważny korbie o promieniu wykorbienia
równym promieniowi mimo rodu.
Na mimo rodzie wału umieszczone jest łożysko tłoka. Dawniej
stosowano zarówno łożyska ślizgowe jak i toczne (obecnie tylko
ślizgowe).W obydwu przypadkach powierzchnia zewnętrzna mimo
rodu stanowi bądź powierzchnię roboczą czopa łożyska bądź po
niezbędnym utwardzeniu jego bieżnie wewnętrzną. Przykładowo w
silniku KKM 500 (o ślizgowym łożyskowani tłoka) zastosowano
panewki cienkościenne o skorupie stalowej platerowanej aluminium
i powleczonej stopem łożyskowym o osnowie ołowiowej.
Na czopach wału osadzone są tarcze koła zamachowego (po stronie
odbioru mocy) oraz koła wyrównoważającego siły odśrodkowe (po
stronie napędu osprzętu)
Wał od strony napędu osprzętu jest drążony , do jego wnętrza
doprowadzany jest olej który systemem kanałów promieniowych
transportuje się do łożysk głównych , podpierających wał, oraz do
tłoka.

1-doprowadzenie oleju do wału, 2-kanał doprowadzający olej do tłoka, 3-kanał odprowadzający
olej z tłoka.

Olej dopływa z drążonego wału przez promieniowe kanały do mimo rodu i następnie do
środkowego kanału łożyska tłoka . Dalej strumień oleju rozdziela się : część smaruje łożysko,
część chłodzi tłok Użebrowanie wewnętrzne tłoka zapewnia dostateczną powierzchnie wymiany
ciepła . Olej wypływający z tłoka odprowadzany jest za pośrednictwem skrajnego kanału łożyska
i skośnych otworów w tarczy mimo rodowej. Tłok spełnia w takim przypadku rolę hamulca
hydraulicznego . W celu zapewnienia dużej sprawności mechanicznej konieczne jest takie
ukształtowanie powierzchni wymiany ciepła aby praca sił bezwładności była jak najmniejsza.
Ciśnienie oleju musi być tak dobrane aby nie wystąpiło zjawisko kawitacji.
 

 

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

CHŁODZENIE

Znaczna część silników o tłokach obrotowych jest chłodzona cieczą.

Ponadto wszystkie mają tłok chłodzony od wewnątrz olejem ( niekiedy

powietrzem).

CHŁODZENIE CYLINDRA

Woda dostaje się do cylindra przez pokrywę boczną . Następnie żebra

cylindra wymuszają obieg cieczy w taki sposób że najpierw chłodzi

część wewnętrznej ściany ograniczające komorę roboczą w okresie

spalania oraz obsadę świecy zapłonowej . Następnie przepływa wzdłuż

części ściany ograniczającej komorę roboczą w okresie rozprężania

spalin oraz kanał wydechowy . W okolicy części ściany ograniczającej

komorę roboczą w okresie zasysania mieszanki woda jest

odprowadzona na zewnątrz cylindra. W niektórych konstrukcjach w

końcowym odcinku przez kanały cylindra woda nie chłodzi lecz ogrzewa

kanał dolotowy ( zapewniając prawidłowe odparowanie paliwa).

 

Woda chłodząca doprowadzana jest do stosunkowo wąskiego kanału w
okolicy świecy zapłonowej. Ciecz dopływająca z chłodnicy ma najniższą
temperaturę w całym obiegu chłodzenia a mały przekrój poprzeczny
kanału zapewnia jej dużą szybkość przepływu , co stwarza dobre
warunki wymiany ciepła. Podgrzana woda przepływa do następnych
kanałów , których przekroje przepływowe zwiększają się w miarę
zmniejszania się obciążenia cieplnego przylegających do nich ścian
cylindra. Woda odprowadzana jest w okolicy kanału wydechowego.
Strefa maksymalnego obciążenia cieplnego bieżni pokrywa się ze strefą
największych obciążeń siłami gazowymi. Żebra dzielące przestrzeń
wodną cylindra na poszczególne kanały wzmacniają równocześnie
najbardziej obciążone części cylindra Linia przerywana przedstawia
przebieg cieczy podgrzewającej doprowadzony ładunek.
 
 

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

CHŁODZENIE TŁOKA

 

Przyczyny chłodzenia tłoka od wewnątrz

 

•Znaczna powierzchnia (Duży pobór ciepła)

•Poprawienie napełniania komory roboczej świeżym
ładunkiem

•Zapewnienie prawidłowego prowadzenia
uszczelnień
 
Warunki chłodzenia tłoka
-odprowadzenie takiej ilości ciepła aby temperatura
tłoka we wszystkich warunkach pracy silnika
gwarantowała prawidłowe zazębianie kół zębatych
oraz uszczelnień.
- duże natężenie przepływu (aby nie doprowadzić do
przegrzania oleju)
- minimalizacja strat energetycznych związanych z
przepływem oleju
 

W celu zmniejszenia poboru mocy w niektórych konstrukcjach przyjęto takie rozmieszczenie

kanałów doprowadzających i odprowadzających olej z tłoka , aby do jego pompowania były

wykorzystane siły bezwładności działające na olej podczas ruchu tłoka . W silnikach o parametrze

Z<9 występuje zmiana znaku działania siły. Może więc być wykorzystana zarówno do ssania jak i

wytłaczania oleju

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

1.Wtryskiwacz główny
2.Świeca zapłonowa
3.Wtryskiwacz inicjujący

ZASILANIE

Układ wtryskowy z ładunkiem uwarstwionym.

Silnik rotacyjny z ładunkiem uwarstwionym posiada dwa

wtryskiwacze. Paliwo jest dostarczane do silnika w dwóch

etapach. W pierwszym etapie wtryskiwacz inicjujący

umieszczony w bezpośrednim sąsiedztwie świecy zapłonowej

dostarcza paliwo w stałej ilości

(około 5% całkowitego wydatku paliwa przy pełnej mocy ).

W drugim etapie paliwo dostaje się przez wielootworowy

główny wtryskiwacz umieszczony za świecą zapłonową

(w kierunku obrotu tłoka). Ilość paliwa dostarczonego przez

wtryskiwacz główny jest proporcjonalna do wymaganej

mocy.

Zastosowanie ładunku uwarstwionego w silniku o obiegu Wankla poprawia znacznie jago

parametry techniczne tj.:

 

•zwiększenie mocy maksymalnej.

•polepszenie rozruchu w niskich temperaturach.

•obniżenie poziomu toksyczno ci spalin (głównie emisji tlenków azotu oraz cząstek stałych.

•obniżenie zużycia paliwa.

•umożliwienie pracy silnika przy stosowaniu różnych rodzajów paliw.

Z silników czterosuwowych rozróżniamy takie typy jak: Silnik Wankla

Jakie silniki występują w

samochodach ?

WADY I ZALETY SILNIKA WANKEL

ZALETY

Małe rozmiary i masa.

Niewielkie wibracje.

Możliwość osiągnięcia wysokich prędko ci obrotowych, dzięki prawie całkowitemu

wyrównoważeniu mas wirujących. Wysoki współczynnik napełnienia ze względu na brak dławienia

dynamicznego zaworów.

Jednokierunkowa praca uszczelnień.

Prostota mechaniczna (silnik składa się z niewielkiej ilości części).

Brak mechanizmu zaworowego.

Mała hałaśliwość mechaniczna.

Duża swoboda w projektowaniu kształtów zewnętrznych jednostki.

WADY

Wysokie koszty inwestycyjne

Niska ekonomiczno ć silnika

Trudność w uzyskaniu niskiego poziomu toksyczności spalin

Niekorzystny kształt komory spalania

(znacznie większy niż w silnikach klasycznych stosunek powierzchni jej ścian do objętości).

 
 
 

Elementy silnika.

Cylinder

Element maszyny tłokowej (silnika, pompy itp.) w postaci przelotowego otworu w materiale bloku

lub wstawionej tulei. Wewnątrz cylindra znajduje się uszczelniony tłok, który porusza się

zazwyczaj ruchem posuwisto-zwrotnym

(w silniku Wankla tłok w cylindrze porusza się ruchem obrotowym).

Tłok

Element konstrukcyjny maszyn tłokowych (silników, pomp, sprężarek) współpracujący z cylindrem

(uszczelniając go w maszynach o działaniu jednostronnym lub rozdzielając jego komorę w

maszynach o działaniu dwustronnym). Pośredniczy w przenoszeniu nacisku czynnika roboczego na

inny element maszyny

(np. za pomocą korbowodu na wał korbowy w tłokowym silniku spalinowym).

Tłok o znacznej długości w stosunku do średnicy nazywany jest nurnikiem.

WYKORBIENIE,

Część wału korbowego złożona z 2 ramion i zawartego między nimi czopa o osi równoległej do osi

wału.

WAŁ KORBOWY

Wał mający korbę lub wykorbienia z czopami (wał wykorbiony), które służą do łączenia go np. z

korbowodami; element mechanizmu korbowego.

WAŁ NAPĘDOWY

Zespół należący do układu napędowego samochodu, złożony z przegubów i wału lub wałów;

przenosi moment obrotowy ze skrzyni biegów do elementów napędowych, np. mostu napędowego.

Elementy silnika.

WAŁ PRZEGUBOWY

Wał zaopatrzony na końcach w przeguby, poprzez które łączy się z wałem napędzającym i

napędzanym; przenosi napęd między wałami o zmieniającym się kącie wzajemnego położenia.

SKRZYNIA BIEGÓW

Przekładnia o zmiennym przełożeniu, której zadaniem jest przenoszenie napędu z silnika do

mechanizmów napędowych pojazdu lub maszyny; w automatycznej skrzyni biegów dobór

przełożenia odbywa się samoczynnie, w zależności m.in. Od prędkości i oporów jazdy.

WTRYSK PALIWA, zasilanie wtryskowe

Zasilanie silnika spalinowego tłokowego w mieszankę palną o wymaganym składzie przez tłoczenie

ciekłego paliwa do wtryskiwacza, który rozpyla je w kanałach dolotowych, rurze dolotowej lub

(w częściej stosowanym tzw. wtrysku bezpośrednim) w komorze spalania cylindrów; rozróżnia się

wtrysk paliwa ciągły (stosowany wyłącznie w silnikach o zapłonie iskrowym) i nieciągły, gdy paliwo

jest dostarczane do rozpylaczy w odmierzonych dawkach

WTRYSKIWACZ,

Element układu paliwowego wtryskowego służący do rozpylania paliwa (wtrysku) i nadawania

strumieniowi rozpylanego paliwa odpowiedniego kształtu i kierunku.

Elementy silnika.

ABS

Anti-Lock Brakes System, elektroniczny układ kontroli i sterowania zapobiegający blokowaniu

kół podczas hamowania; układ porównuje prędkość obrotową kół z prędkością samochodu i przy

przekroczeniu dopuszczalnej wartości przez któreś z kół powoduje krótkotrwałą zmianę ciśnienia

w cylinderku hamulcowym koła;

stosowany w samochodach (najwcześniej w mercedesach) od 1978.

PODUSZKA POWIETRZNA

Urządzenie zabezpieczające kierowcę lub pasażera samochodu przed skutkami zderzenia (głównie

czołowego); wmontowana w koło kierownicy lub tablicę rozdzielczą i wyposażona w elektroniczny

układ sterowania, powodujący napełnienie powłoki poduszki gazem (zwykle azotem) w ciągu

ułamka sekundy od chwili zderzenia.

POJEMNOŚĆ SKOKOWA

Objętość skokowa, pojemnoœæ skokowa silnika, suma pojemności skokowych wszystkich

cylindrów silnika; pojemność skokowa cylindra jest iloczynem pola powierzchni przekroju cylindra

i skoku tłoka.

ZAWIESZENIE,

W pojeździe (np. samochodzie) sprężyste połączenie kół jezdnych z ramą podwozia lub

z nadwoziem.

Elementy silnika.

Świece zapłonowe:

Bardzo często silniki benzynowe określa się silnikami z zapłonem iskrowym. Określenie to bierze się od

iskier, które zapalają mieszankę paliwowo-powietrzną w komorze spalania. Iskry te pochodzą od świec

zapłonowych. Jak działają świece zapłonowe? W typowym aucie instalacja elektryczna jest pod napięciem

12 V. Jest to za mało, aby dokonać zapłonu mieszanki, więc niskie napięcie przetwarza się na 15 - 30 kV.

Prąd o takim napięciu trafia przez przewody do elektrody środkowej świecy, zrobionej ze stali niklowej,

rdzeń zrobiony jest z miedzi. Zastosowanie takich materiałów pozwala na niewielkie straty napięcia oraz

odpowiednie przewodnictwo ciepła. W nowoczesnych samochodach, które posiadają systemy ABS i ESP w

rdzeniu miedziowym stosuje się ponadto opornik anty-zakłóceniowy, którego zadanie polega na

zapobieżeniu emisji fal elektromagnetycznych, które mogą zakłócić pracę układów sterujących ww.

układów. Aby zwiększyć skuteczność świecy, stosuje się boczne elektrody (za wyjątkiem specjalnie

przystosowanych świec wytwarzających iskrę ślizgową), zbudowane najczęściej ze stopu niklu z chromem.

Czasem boczne elektrody są zrobione z miedzi (rozwiązanie opatentowane przez firmę Champion), ze

srebra (patent AC), lub posiadają elementy platynowe (takie świece produkuje m.in. polska firma Iskra z

Kielc), które mają bardzo dużą trwałość.Odstęp między elektrodą środkową i boczną wynosi zazwyczaj od

0,6 do 1,1 mm. Im większy odstęp, tym łatwiejszy zapłon mieszanki, lecz wówczas pojawia się konieczność

dostarczenia wyższego napięcia, co z kolei sprawia, że elektrody szybciej korodują. Boczna elektroda jest

połączona z nagwintowanym w dolnej części korpusem świecy, który jest walcowany (ze względu na

wysokie, dochodzące do 100 barów, ciśnienie panujące w komorze spalania) ze stali niskowęglowej. Jako

izolator służą spieki ceramiczne, w których skład wchodzi głównie tlenek glinu (aluminium), w przypadku

niektórych producentów (np. Championa) również cyrkon.Świeca zapłonowa do poprawnej pracy wymaga

odpowiedniej temperatury, gdyż poniżej 350 °C osadza się wokół niej nagar, natomiast powyżej 850 °C

występuje niezbyt pożądany efekt samozapłonu mieszanki, dlatego też do każdego typu (czasem modelu)

silnika przeznaczona jest inna świeca, a dokładniej inna wartość cieplna świecy. Są tzw. świece "zimne",

posiadające krótki stożek izolatora i duże przewodnictwo cieplne; ich przeciwieństwem są świece "ciepłe",

mające długi stożek izolatora i małe przewodnictwo cieplne.W dobie silników wielozaworowych (i często

także wieloświecowych, jak ma to miejsce w widlastych silnikach Mercedesa i Twin-Spark Alfy Romeo)

konstruktorzy coraz częściej zmniejszają średnicę gwintu świecy, gdyż po prostu zaczyna brakować na nią

miejsca. Niegdyś stosowano świece średnicy 18 mm, obecnie używa się świec 14 mm, a już są głosy, aby

wprowadzić świece mające średnicę 10 mm.Wydawać by się mogło, że tak niepozornej rzeczy jaką jest

świeca zapłonowa nie poświęca się dużej uwagi. Jednakże owa świeca ma zbyt duży wpływ na działanie

silnika, aby można ją pominąć podczas konstruowania silnika.

Elementy silnika.

MIESZANKA PALNA

Mieszanina paliwa z powietrzem, wytwarzana w gaźniku silnika benzynowego, bezpośrednio w

cylindrze silnika (wtrysk paliwa) lub w mieszalniku silnika gazowego.

CEWKA ZAPŁONOWA

Element akumulatorowej instalacji zapłonowej silnika (zapłon paliwa); przetwarza niskie napięcie

z akumulatora elektrycznego na wysokie, wywołujące przeskok iskry elektrycznej.

ZAPŁON PALIWA

Inicjowanie procesu spalania; w silniku spalinowym tłokowym zapłon paliwa może być iskrowy za

pomocą świecy zapłonowej lub samoczynny (w silnikach Diesla) przez wtryskiwanie paliwa do

cylindra z ogrzanym przez sprężanie powietrzem; zapłon paliwa iskrowy jest realizowany przez

układ zapłonowy iskrownikowy (prąd płynie do świecy zapłonowej z iskrownika) lub

akumulatorowy (prąd płynie do świecy zapłonowej z akumulatora przez cewkę zapłonową pełniącą

funkcję transformatora).

ISKROWNIK

Magneto, urządzenie do wytwarzania iskry elektrycznej w komorze spalania silnika spalinowego

tłokowego (gł. w silnikach lotniczych i motocyklowych); obecnie zastępowany przez elektroniczne

urządzenia zapłonowe.

Elementy silnika.

AKUMULATOR ELEKTRYCZNY

Urządzenie do magazynowania energii elektrycznej w postaci energii chemicznej (ładowanie

akumulatora), którą można z powrotem przetworzyć na energię prądu elektrycznego

(wyładowanie akumulatora); miarą pojemności akumulatora jest ładunek elektryczny, który można

pobrać z naładowanego akumulatora; napięcie akumulatora elektrycznego zależy od rodzaju i

liczby ogniw galwanicznych, np. w akumulatorach elektrycznych zasadowych wynosi 1,2 V dla

jednego ogniwa, w kwasowych 2 V.

KOMORA SPRĘŻANIA

Przestrzeń wewnątrz cylindra silnika tłokowego ograniczona ściankami cylindra, głowicą i tłokiem

przy położeniu bliskim głowicy; następuje w niej sprężanie i spalanie paliwa.

KOMORA SPALANIA

Część silnika spalinowego (tłokowego , turbospalinowego), w której odbywa się spalanie paliwa.

Nowinki techniczne.

Eko - Diesel

Analitycy ekonomiczni przewidują w ciągu najbliższych 10 lat zwiększenie sprzedaży olejów

napędowych o co najmniej 18%. Wzrost popytu ma być wynikiem intensyfikacji transportu

drogowego w Europie. Druga przyczyna to rosnące zainteresowanie napędem dieslowskim wśród

użytkowników samochodów.

Zazwyczaj tańszą od benzyny "ropę" kojarzymy z paliwem niskiej jakości, poważnie

zanieczyszczającym środowisko. Tymczasem właśnie w Polsce produkowane są rodzaje olejów

napędowych, których parametry pod kątem użytkowym i ekologicznym przewyższają normy Unii

Europejskiej.

Olej napędowy EKO - DIESEL PLUS 50 jest jednym z najnowocześniejszych produktów Polskiego

Koncernu Naftowego ORLEN S.A. Nowe paliwo do silników dieslowskich zostało wprowadzone na

rynek w grudniu 2000 roku. Wyróżnia się siedmiokrotnie niższą zawartością siarki (0,005%) niż

wymagane jest to w krajach UE. W stosunku do swojego poprzednika, Ekodiesel Plus 50

charakteryzuje się wyższym wskaźnikiem jakości spalania, gwarantuje łatwiejszy zimny rozruch i

wydajniejszą eksploatację samochodu poprzez podniesienie liczby oktanowej. Wartość ta

odpowiada za właściwości przeciwstukowe paliwa.

Kolejny olej napędowy tej samej firmy - ONM "Standard 50" to jedyny tego rodzaju produkt

wprowadzony na rynek w Europie Środkowo - Wschodniej. Dzięki zastosowaniu przez Spółkę

nowoczesnych technologii wytwarzania oraz unikalnych dodatków uszlachetniających, jakość ONM

"Standard 50" jest znacznie wyższa od jego odpowiedników używanych w krajach Unii Europejskiej.

Olej napędowy miejski charakteryzuje się bardzo niską zawartością siarki, niską zawartością

aromatów oraz bardzo dobrymi właściwościami niskotemperaturowymi. Podobnie jak Ekodiesel Plus

50, również to paliwo chronione jest przed skażeniem mikrobiologicznym. Produkt stosowany jest

głównie w komunikacji miejskiej dużych aglomeracji miejskich i strefach ekologicznie chronionych.

                                            

Tankowanie oleju napędowego o śladowej zawartości toksycznych związków ma wpływ na jakość

otaczającego nas środowiska.

Nowinki techniczne.

Obniżenie zawartości siarki w oleju napędowym ma kapitalne znaczenie ekologiczne. Zapewnia
znaczne zmniejszenie emisji tlenków siarki i posiadających działanie rakotwórcze cząstek stałych,
a przede wszystkim umożliwia stosowanie filtrów i katalizatorów w układzie wydechowym
pojazdów z silnikiem Diesla. Dzięki uruchomieniu nowoczesnych instalacji w Płocku, Polski Koncern
Naftowy ORLEN S.A. może produkować oleje napędowe z zawartością siarki, która w krajach Unii
europejskiej obowiązywać będzie dopiero w 2005 roku. Wyniki badań dowodzą, że przy rocznym
zużyciu około 144 tys. ton oleju napędowego miejskiego w Polsce, stosując ONM "Standard 50",
można ograniczyć emisję związków chemicznych o ponad 2,5 tys. ton.

Nowinki techniczne.

Nowy silnik Renault Laguna II

Gama wersji turbo diesel Laguny II wzbogaca się o nowy silnik 2.2 dCi 150 KM.

Ta nowa jednostka napędowa 2188 cm

3

turbodiesel, z układem bezpośredniego wtrysku common rail i

szesnastozaworową głowicą, została zamontowana po raz pierwszy w Renault Espace we wrześniu 2000 r. Dzięki

maksymalnej mocy podniesionej do 150 KM i maksymalnemu momentowi obrotowemu zwiększonemu do 320 Nm,

pozwala również zmniejszyć zużycie paliwa do zaledwie 6,3 l/100 km

                          Cichy diesel dla Renault Clio

Renault Clio 1.5 dCi ma najcichszy silnik dieslowski w tej klasie samochodów osobowych.

1.5 - litrowy silnik z wtryskiem ma dodatkowe urządzenie schładzające powietrze, co pozwala przy cichej pracy

uzyskiwać moc 82 KM. Auto wyposażone w ten silnik rozpędza się do "setki" w 12,2 s. i może pędzić do 175 km/h, a

zużywa przy tym średnio zaledwie 4,2 litra paliwa.

Najnowocześniejszy silnik Diesel 1.3 JTD 16v (Prosto z Bielska-Białej)     

                     W bielskiej fabryce Fiat - GM Powertrain wkrótce rozpocznie się produkcja silnika wysokoprężnego

najnowszej generacji, oznaczonego symbolem 1.3 JTD 16v. Dzięki niewielkim wymiarom będzie on stosowany w

małych i średnich samochodach Fiata.

Produkcja pierwszych partii nowych silników 1.3 JTD 16v przewidziana jest na przyszły rok. Ich pojawienie się w

ofercie Fiat Auto Poland powinno zrewolucjonizować segmenty pojazdów małych i średnich, a więc przeznaczonych

dla najliczniejszych grup klientów. Fiat zaproponuje im nowoczesne samochody o znakomitych osiągach

(porównywalnych z zapewnianymi przez mocniejsze jednostki benzynowe), niewielkim zużyciu paliwa oraz

spełniające najnowsze normy ekologiczne.

Czterocylindrowy silnik 1.3 JTD 16v, o maksymalnej mocy 70 KM i momencie obrotowym 170 Nm, skonstruowany
przez inżynierów z Centrum Badawczego Fiata, jest nowatorską jednostką napędową. Przy niewielkiej pojemności

skokowej, wynoszącej zaledwie 1251 cm

3

, został wyposażony w 2 wałki rozrządu, sterujące czteroma zaworami w

każdym cylindrze. Elementem wyróżniającym budowę głowicy cylindrów jest kształt kanałów ssących, które

pozwalają na optymalne mieszanie paliwa. W silniku zastosowano doładowanie turbosprężarką i chłodnicę powietrza

"intercooler".

Nowinki techniczne.

Jednak najistotniejsza część rozwiązania to zasilanie Multijet, będące wynikiem pracy Centrum Badawczego Fiata.

Jest to kolejne rozwinięcie dotychczas stosowanego przez Fiata systemu Unijet, polegające na wprowadzeniu

wielofazowego wtrysku paliwa systemu Common Rail. Sekret zasilania Multijet tkwi w budowie sterowanych

elektrycznie wtryskiwaczy, którymi paliwo dostarczane jest do cylindrów wielokrotnie, w niewielkich odstępach

czasu. Dzięki temu spalanie odbywa się stopniowo. Pozwala to na dokładniejszą kontrolę ciśnienia i temperatury w

komorze spalania oraz optymalne wykorzystanie powietrza znajdującego się w cylindrach.

Rozdzielenie głównego wtrysku na mniejsze fazy ma również dodatkowe korzyści. Przyczyniło się do wzrostu osiągów

silnika oraz zmniejszyło zużycie paliwa o około 10 %. Umożliwiło też kontrolę hałasu spalania i zmniejszenie aż o

około 40 % emisji zanieczyszczeń powstających podczas pracy silnika, który spełnia już limity normy EURO IV.

Rezultaty te najlepiej pokazują, jak wiele zrobił Fiat w zakresie konstrukcji zespołów napędowych. Ich najnowsza

generacja to postęp nie tylko w stosunku do tradycyjnych Diesla ze wstępną komorą spalania, ale również wobec

nowoczesnych silników turbodiesel Unijet, też opracowanych przed kilkoma laty przez fiatowskich inżynierów.

Doceniając wkład Fiata w rozwój silników Diesla, prestiżowy brytyjski magazyn "The Economist" nagrodził Rinaldo

Rinolfiego, wiceprezesa Centrum Badawczego Fiata, za pracę włożoną w rozwój technologii Common Rail, stosowanej

w silnikach wysokoprężnych.

Nowinki techniczne.

System Dynalto:

        System Dynalto zaprezentowano w I poł. 1998r. Jest on owocem prac konstruktorów z firm Citroën

i ISAD Systems. Czym jest Dynalto? Otóż Dynalto to urządzenie, które zastępuje rozrusznik i alternator.

Owo urządzenie umieszczone jest między silnikiem a sprzęgłem zamiast koła zamachowego, przez co

przedłuża zespół napędowy o 6,8 cm, napędzane bezpośrednio od silnika, co pozwala na obejście

ograniczeń i strat mocy związanych z napędem urządzeń przez pasek klinowy (powodowane głównie

oporami toczenia itd.). Dzięki temu Dynalto jest sprawniejszy (jego sprawność to aż 85%!) od alternatora

w wytwarzaniu energii elektr. (której wytwarza do 7 kW), a jego układ sterujący umożliwia korzystanie

z szerokiego zakresu napięć wytwarzanego prądu, od 12 do 220 V. Napięcie 12 V (prąd stały) służy do

zasilania urządzeń takich jak układ zapłonowy i wtryskowy, lampy, wycieraczki, oświetlenie, itd., napięcie

42 V (również prąd stały) umożliwia ładowanie akumulatora gromadzącego nadmiar energii, a także do

pompy wspomagania układu kierowniczego, kompresora klimatyzacji, itp. Także prąd stały, lecz o napięciu

100 V kierowany jest do urządzeń sterujących i kontrolujących pracę silnika, natomiast najwyższe napięcie

- 220 V prądu zmiennego - może być użyte do zasilania laptopów, drukarek itd. Planuje się również

umożliwienie dzięki systemowi Dynalto zasilenie wspomagania hamulców, układu ABS i innych mniej

ważnych urządzeń.

        Zalety Dynalto na tym się nie kończą. Jedną z najważniejszych jest superszybki rozruch silnika, który

zajmuje temu urządzeniu zaledwie 0,1 s! Dzięki tej właściwości wprowadzono funkcję "stop + go", której

zadaniem jest oszczędność paliwa w ruchu miejskim (a sami chyba wiemy, jak na zużycie paliwa wpływa

jazda po zakorkowanym mieście). Otóż po zatrzymaniu się powiedzmy przed kolejnym samochodem,

kierowca ustawia za pomocą skrzyni biegów "luz" lub jak kto woli, pozycję neutralną, a po 2 s silnik

samochodu wyłącza się. Gdy kierowca przełącza bieg na "jedynkę", Dynalto "odpala" silnik. Kolejną ważną

funkcją jest "booster", polegająca na wspomaganiu silnika zasadniczego przez silnik systemu Dynalto

w sytuacji dużego zapotrzebowania na moc, jak to się dzieje podczas wyprzedzania. Energia pochodzi

z ładowanego akumulatora dodatkowego, a kierowca zyskuje dodatkowo 5 kW (czyli ok. 6,8 KM). Równie

przydatna jest funkcja odzyskiwania energii podczas hamowania silnikiem - a to wszystko dzięki

bezpośredniemu połączeniu z silnikiem. Wymienione funkcje pokazują zalety urządzenia,

które ponadto pozwala na zmniejszenie emisji hałasu.

        System Dynalto testowano w samochodzie Citroën Xsara, wyposażonej w silnik o pojemności 1,6 litra

i mocy 65 kW, czyli ok. 88,5 KM. W 1998 roku zapowiadano, że urządzenie pojawi się w seryjnej produkcji

na przełomie 2000 i 2001 roku. Jednakże do dziś nie pojawił się żaden samochód z Dynalto. Czyżby

pojawiły się przeszkody w realizacji tego zamierzenia?

 

Nowinki techniczne.

Multiplex:

        Nowe samochody posiadają coraz większą ilość urządzeń elektrycznych, które służą zarówno

wygodzie, jak i podnoszą komfort pasażerów. Jeszcze niedawno każdy odbiornik miał własne

źródło zasilania (nie współdzielone z żadnym innym urządzeniem) oraz sterowanie. Nie było to

wygodne rozwiązanie, gdyż w instalacje elektryczne stawały się coraz bardziej skomplikowane i

niewygodne podczas produkcji auta oraz w czasie jego serwisowania. Dla porównania, w 1927

roku w samochodzie Volvo było 30 m kabla oraz 4 bezpieczniki, a 70 lat później kabla było już 1,2
km, natomiast liczba bezpieczników zwiększyła się o 50. Sytuacja najgorzej wyglądała oczywiście

w samochodach najwyższej klasy

(BMW, Mercedes, itp.).

        Gdyby pozostawić taki stan rzeczy, doszłoby zapewne do sytuacji, w której samochody

miałyby nawet 5 km i więcej kabla. Aby temu zapobiec, konstruktorzy opracowali system nazwany

multiplex.

        W systemie multiplex wszystkie urządzenie (zwane jednostkami kontrolnymi) komunikują się

w ten sam sposób (można by rzec, że w tym samym "języku", czyli protokole), a za ich pracę

odpowiada jeden, centralny układ sterujący (można to porównać do komputerowej sieci lokalnej

LAN, w której poszczególne stacje robocze są tak jak urządzenia, a serwer jak centralny układ

sterujący). Dzięki jednemu komputerowi sterującemu nie ma potrzeby stosować kilkuset metrów,

czasem kilku km kabla oraz dziesiątków bezpieczników. Wystarczą dwa kable: zasilania oraz

komunikacyjny, dla sygnałów sterujących pracą jednostek kontrolnych. Komunikacja pomiędzy

układem sterującym a jednostkami kontrolnymi odbywa się dwoma kanałami: szybkim, służącym

do obsługi najważniejszych podzespołów samochodu (m.in. silnik, skrzynia biegów) oraz wolny,

obsługujący mniej wymagające urządzenia, takie jak ogrzewanie foteli lub regulacja lusterek.

Szybki kanał komunikuje się z układem sterującym z szybkością od 250 do kB/s (kilobajtów na

sek.),

wolny robi to z szybkością od 80 do 125 kB/s.

        Stosując multiplex zmniejsza się masę auta, upraszcza jego instalację elektryczną. Zwiększa

to niezawodność całego auta, gdyż dzięki jednemu układowi sterującemu można łatwo wykryć i

naprawić ewentualną usterkę. Bardzo ważna możliwość diagnostyki silnika i całego pojazdu (w

USA wymaga się gniazdka umożliwiającego podłączenie komputera przenośnego, aby np. policja

mogła skontrolować czystość spalin) oraz bardzo elastyczna konstrukcja, pozwalająca na łatwe

modyfikacje, co z kolei eliminuje potrzebę tworzenia osobnej instalacji dla najlepiej wyposażonej,

rzecz jasna w pełną elektrykę, wersji samochodu.

        Zalety multiplexu sprawiły, iż układ stał się normą w samochodach najwyższej klasy, a także

w pojazdach użytkowych (np. autobusy).

Nowinki techniczne.

  Klucz do skrótów umieszczonych na

rysunku:

oABS - układ antypoślizgowy ABS

oAUM - instalacja audio

oCCM - sterowanie klimatyzacją

oCEM - interfejs między szybką a wolną

szyną danych

oDDM - obsługa drzwi kierowcy

oDIM - wskaźniki na tablicy rozdzielczej

oECM - moduł sterowania pracą silnika

oETM - sterownik elektronicznego

sterowania przepustnicą

      

Poniżej umieszczony jest schemat multiplexu

w samochodzie Volvo S80:

oPDM - obsługa drzwi pasażera

oPSM - regulacja położenia foteli przednich

oREM - moduł sterujący urządzeniami umieszczonymi z tyłu pojazdu

oRTI - nawigacja

oSAS - wspomaganie kierownicy Servotronic

oSRS - sterowniki poduszek powietrznych oraz napinaczy pasów

oSWM - zespół zintegrowanych przełączników

oUEM - moduł sterującymi urządzeniami umieszczonymi u góry pojazdu oraz instalacją alarmową i

centralną blokadą zamków

Nowinki techniczne.

 

Night vision:

        Wielu z kierowców nie lubi jeździć po ciemku.

Ich obawa jest w pełni uzasadniona: oko człowieka w ciemności trudniej rozpoznaje przedmioty, ponieważ

zacierają się ich kontury. W nocy łatwiej spowodować wypadek. Z pomocą dla wielu, dla których jazda w

ciemnościach jest problemem, przyjdzie system Night Vision (dostępny od 1999 roku, na razie tylko w

Cadillackach DeVille na rynku amerykańskim), owoc współpracy firm General Motors, Delphi-Delco oraz

dostawcy US Army, firmy Raytheon. Dzięki tej współpracy udało się zminiaturyzować całe urządzenie:

Night Vision podczas pierwszych prób miał wielkość walizki, obecnie ma wielkość porównywalną do kasety

magnetofonowej.

        Zasada działania tego systemu jest łatwa do zrozumienia. Zespół detektorów podczerwieni oraz

elementów optycznych

dokonuje pomiaru temperatury wszystkiego, co jest przed samochodem (i znajduje się w zasięgu

urządzenia). Wykorzystuje do działania bardzo oczywistą rzecz: każdy obiekt, czy jest żywy czy też martwy,

emituje promieniowanie cieplne. Wychwycone promieniowanie cieplne jest przekształcane na czytelny dla

człowieka obraz za pomocą mikroprocesora. Obraz ten jest wyświetlany w wyniku pracy projektora na

szybie przedniej samochodu poprzez wyświetlacz umieszczony w zasięgu wzroku kierowcy. Obraz

wyświetlony dzięki temu systemowi swoim wyglądem przypomina czarno-biały negatyw: obraz jaśniejszy

oznacza obiekty cieplejsze, obraz ciemniejszy chłodniejsze. System Night Vision może mylić kierowcę,

który widzi jednocześnie dwa obrazy - rzeczywisty i wyświetlany przez projektor, jednakże jest to kwestia

wprawy, aby nie być mylonym przez wyświetlany za pomocą projektora obraz.

        Stosując Night Vision zostaje podniesione bezpieczeństwo prowadzenia samochodu w nocy, może

jednak mylić początkujących użytkowników systemu. Rozwiązanie to podlega prawom rządzących światem,

ma zatem oprósz zalet szereg wad, z których należy wymienić (oprócz wymienionej wcześniej

dekoncentracji kierowcy) przede

wszystkim dość wysoką cenę (na rynku amerykańskim jest to ok. 1500 USD) oraz brak możliwości

założenia systemu inaczej jak tylko w fabryce (podobnie jak układy ABS, ESP i poduszki powietrzne, ze

względu na konieczność bardzo dokładnego umieszczenia czujników "obserwujących" drogę przed

samochodem).

        Układ Night Vision to kolejne rozwiązanie mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa podróżowania

autem. Czy sprawdzi się na rynku? Poczekajmy z opinią na ten temat do momentu, gdy urządzenie tego

typu pojawi się w Europie.