Metody oczyszczanie
ścieków w przemyśle
spożywczym
Browary
Usunięcie zawiesin na
kratach
Metody
beztlenowe
dla ścieków
najbardziej stężonych (wstępne
oczyszczanie przed odprowadzeniem
do kanalizacji miejskiej)
Metody
tlenowe
(osad czynny)
jeśli
azot
nie stanowi więcej niż 10 % BZT
5
Przykładowa oczyszczalnia w
browarze
(10 milionów hl piwa
rocznie)
krata
piaskownik
zbiornik wyrównawczy
3
osadniki
radialne
(2 h przetrzymania)
6
komór osadu czynnego
4
osadniki wtórne
(ok. 4 h
przetrzymania)
2
stawy tlenowe
Cukrownie
Wody ze spławiaków i płukania
buraków –
osadniki
Wody dyfuzyjne i z pras wysłodkowych
– oczyszczanie w układzie
fermentacji kwaśnej i zasadowej
(metanowej),
odpływ doczyszczany
tlenowo np.
pola irygowane
Cukrownie
Mogą też być stosowane metody
tlenowe:
rowy
napowietrzane
złoża biologiczne
osad czynny
Przykładowa oczyszczalnia w
cukrowni
zbiornik uśredniający
komora fermentacji mezofilowej
zbiornik odgazowania
komora osadu czynnego z
usuwaniem biogenów
osadnik wtórny
Gorzelnie i drożdżownie
odpady stałe (zboża, ziemniaki)
odcedzane na
sitach
dalej oczyszczanie
biologiczne
tlenowe
(
osad czynny i złoża biologiczne
) lub
rolnicze wykorzystanie
ścieki z mycia surowca i
hydrotransportu –
osadniki
Mleczarnie
wstępne oczyszczanie –
odtłuszczacze
odtłuszczacze
,
zbiorniki
uśredniające
oczyszczanie chemiczne –
koagulacja
,
flokulacja
flokulacja
wokół punktu izoelektrycznego białek
(np. wytrącanie przy pomocy
kwasu
sulfonowego
)
koagulacja
przy użyciu konwencjonalnych
koagulantów (
siarczan glinu i chlorek żelazowy
)
wytrącanie
przy użyciu
wapna
(pH > 10)
Mleczarnie
najskuteczniejsze –
złoża
biologiczne
z dużą
recyrkulacją
możliwe
rolnicze wykorzystanie
– niebezpieczeństwo zakażenia
gruźlicą i pryszczycą
Przykładowa oczyszczalnia w
mleczarni
(130 m
3
na dobę)
zbiornik wstępny
2
rowy biologiczne
(średni czas
napowietrzania 98 h)
Zakłady drobiarskie
generalnie ścieki odprowadzane są
do kanalizacji miejskiej po
wstępnym oczyszczeniu na
sitach i
w odtłuszczaczach napowietrzanych
małe zakłady gromadzą ścieki w
szambach
, skąd wywożone są do:
kompostowni
dużych oczyszczalni miejskich
Zakłady mięsne
grubsze części stałe
zatrzymywane na
kratach i sitach
krew i tłuszcz w
odtłuszczaczach
w dalszej części
biologiczne
tlenowe
i
beztlenowe
metody
oczyszczania (
osad czynny, złoża
biologiczne, komory
fermentacyjne
)
Metody beztlenowe
Stosuje się rzadko jako
samodzielny
sposób oczyszczania ścieków ze
względu na dużą zawartość tłuszczu
Stanowią
składnik
sekwencyjnego
oczyszczania ścieków
Możliwości rolniczego
wykorzystania
Ograniczenia
Ograniczenia
obecność organizmów
chorobotwórczych
duża zawartość tłuszczu – zaklejanie
porów gleby
zbyt wysokie stężenia azotanów
znaczna zawartość sodu –
zmniejszenie przepuszczalności
gleby
Możliwość odzyskiwania białek
obniżenie pH poniżej 4 i wytrącenia
białek za pomocą
lignosulfonianów
lub
heksometafosforanu
maksymalizację biomasy w komorze
osadu czynnego – odzysk białek z
biomasy
ultrafiltrację
Przemysł utylizacyjny
oczyszczanie wstępne w
odtłuszczaczach, osadnikach
przedmuchiwanych
biologiczne metody:
tlenowe –
osad czynny
silnie
napowietrzany
beztlenowe
beztlenowe
–
komory fermentacyjne
rolnicze wykorzystanie –
nawadnianie
łąk
i
pastwisk
Przemysł utylizacyjny
Zagrożenia związane z rolniczym
wykorzystaniem
:
możliwość wystąpienia organizmów
patogennych
możliwość zanieczyszczenia wód
gruntowych
azotem
zmniejszenie
przepuszczalności
gleby – zawartość tłuszczu i sodu w
odprowadzanych ściekach
Zakłady owocowo-
warzywne
duże części przerabianego surowca –
odcedzane na
sitach
najczęściej stosowany jest –
osad
czynny
ze względu na szybkie zagniwanie –
strącanie chemiczne
dobrze sprawdzają się –
stawy
ściekowe
z dodatkiem saletry
Zakłady tłuszczowe
najczęściej stosowane metody
oczyszczania ścieków:
odtłuszczacze
– oddzielenie oleju
flotacja
rozproszonym powietrzem
oczyszczanie metodami tlenowymi
–
osad
czynny
systemy membranowe
– usuwanie
substancji zemulgowanych
Przemysł ziemniaczany
wody ze spławiaków i płukania
ziemniaków –
piaskowniki,
osadniki
wody silnie zanieczyszczone (owocowe,
pochodzące z obierek, krojenia i płukania)
metody
metody
tlenowe
tlenowo-beztlenowe
beztlenowe
Metody tlenowe
SBR
osad czynny
układ z osadem czynnym
•komora napowietrzania (48 h)
•osadnik wtórny (4 h)
•laguny napowietrzane (16 d)
•chlorowanie
Metoda tlenowo-beztlenowa
proces beztlenowy
– jako
oczyszczanie wstępne, następuje
usuwanie znacznej części
zanieczyszczeń niewielkim kosztem
proces tlenowy
– faza końcowa,
doczyszczanie ścieków i pozbawianie
nieprzyjemnego zapachu
Zalety układu tlenowo-
beztlenowego
niewielki pobór energii
powstają niewielkie ilości osadów
mniejsze zapotrzebowanie na
teren
Metody beztlenowe
komory fermentacyjne
laguny (stawy) beztlenowe
Zalety układu beztlenowego
Przewaga nad układem tlenowym
Przewaga nad układem tlenowym
duża
odporność
na większą
koncentrację zanieczyszczeń o
większym zróżnicowaniu
mniejszy pobór energii
wytwarzanie mniejszej ilości osadów
produkcja gazu
Najczęściej stosowane metody
oczyszczania
w Polsce
pola irygowane (75 %)
na świecie
metody biologiczne z
doczyszczaniem na polach i łąkach
Kryteria stawiane systemom
oczyszczania ścieków z przemysłu
spożywczego
niskie koszty inwestycyjne i
eksploatacyjne
małe wymagania w zakresie kontroli
operacyjnej i utrzymania
odporność na przyjmowanie ścieków
o zmiennym natężeniu i składzie
dostosowanie do okresowego
działania (do kampanijności)
Kryteria stawiane systemom
oczyszczania ścieków z
przemysłu spożywczego
W niektórych zakładach
(tłuszczowych, mięsnych,
mleczarniach)
wysoki współczynnik
usuwania
(odzysku) tłuszczu
niewielka
wrażliwość
na dużą
koncentrację tłuszczu