[e-mail]

1

Podstawowe czynności

resuscytacyjne u dzieci

Ewa Raniszewska

Katedra i Klinika Medycyny

Ratunkowej GUMed

[e-mail]

2

Stany nagłe u dzieci

zagrażające życiu

• Zespół zaburzeń oddychania
• Zaburzenia sercowo-naczyniowe
• Zespoły wstrząsu
• Obrażenia ciała w następstwie urazów
• Zaburzenia spowodowane czynnikami

środowiskowymi

• Stany nagłe przebiegające z utratą

przytomności

[e-mail]

3

Odrębności

anatomiczno-

fizjologiczne u dzieci

Odrębności

anatomiczno-

fizjologiczne u dzieci

• Układ oddechowy
• krążenia
• układ nerwowy
• moczowy
• pokarmowy
• kostno-stawowy
• Termoregulacja

[e-mail]

4

Kto to jest pacjent

pediatryczny?

• noworodek: od urodzenia do 1

miesiąca życia

• niemowlę: od 1 miesiąca życia do

1 roku życia

• dziecko: od 1 roku życia do okresu

pokwitania

• ścisłe określenie wieku dziecka ma

mniejsze znaczenie,

• jeśli osoba ratująca uważa, że

ofiara jest dzieckiem, należy użyć

algorytmów pediatrycznych

.

[e-mail]

5

Różnice anatomiczne

• PROPORCJE CIAŁA
• Duża głowa, niezbyt

dobrze chroniona

• Krótka szyja
• Duży tułów
• Długie kończyny
• Wyższy współczynnik

powierzchni do masy ciała

[e-mail]

6

• Po przyjściu na świat w układzie krążenia

zachodzą istotne zmiany

• Przerwanie łożyskowego przepływu krwi

-> stymulacja pierwszego oddechu

pierwszy krzyk powoduje gwałtowne

rozprężanie płuc, które rozpoczynają

samodzielną wymianę gazową konieczną

dla dalszego samodzielnego życia.

Różnice anatomiczno-
fizjologiczne

Układ oddychania i krążenia:

[e-mail]

7

Różnice anatomiczne

• UKŁAD ODDECHOWY

• Wąskie i długie nozdrza

• Duży, cofnięty ku tyłowi język

–

łatwo

może dojść do niedrożności dróg
oddechowych

• Długa nagłośnia

• Najwęższe miejsce – okolica podgłośniowa
• Mała średnica tchawicy, ściany cienkie i

miękkie

• Duża ilość tkanki łącznej w obrębie krtani

i tchawicy – łatwość infekcji

[e-mail]

8

Różnice fizjologiczne

•Oddychanie

• Głównie nosem

• Przepona - główny miesień oddechowy,

mały udział mięśni międzyżebrowych,

• Mała rezerwa oddechowa

• Duże zużycie tlenu w stosunku do

ciężaru ciała

• Dwufazowa odpowiedź na

niedotlenienie

[e-mail]

9

Różnice anatomiczno-

fizjologiczne

Konsekwencje

• Łatwo dochodzi do niedotlenienia

• Niedrożność przewodów nosowych –>

niewydolność oddechowa

• Niewielki obrzęk w obrębie krtani/ tchawicy

–> znaczne utrudnienie przepływu

powietrza

• Łatwość infekcji i stanów zapalnych

• Szybkie wyczerpywanie energetyczne

spowodowane wysiłkiem oddechowym

[e-mail]

10

Ocena wstępna

Pierwsze wrażenie

• Algorytm ABC

• Ocena przytomności,

oddychania , krążenia

[e-mail]

11

Parametry życiowe

Wiek

Liczba

oddechów

na minutę

Częstość

akcji serca

na minutę

Ciśnienie

skurczowe

<1

roku

30 – 40

110 - 160

70 – 90

2-5 lat

25 – 30

95 - 140

80 – 100

5-12

lat

20 – 25

80 - 120

90 – 110

>12

lat

15 – 20

60 - 100

100 – 120

Wartości prawidłowe

[e-mail]

12

Pierwsze wrażenie

• Normalne, zdrowe

niemowlę /dziecko

• Dobre napięcie mięśniowe,

dobry kontakt wzrokowy,

• Prawidłowe zabarwienie skóry

[e-mail]

13

Postępowanie z dzieckiem

w stanie zagrożenia życia

Ocena wstępna

oparta o proste objawy kliniczne (podstawowe

funkcje życiowe)

Stabilizacja

Zapewnienie drożności dróg oddechowych,
• Tlenoterapia, resuscytacja, podtrzymywanie

skutecznej wentylacji i krążenia, doraźne
opanowanie krwawienia,

• Zmniejszenie bólu, zaopatrzenie obrażeń,

ochrona przed utratą ciepła

[e-mail]

14

Postępowanie z dzieckiem w

stanie zagrożenia życia

Postępowanie z dzieckiem w

stanie zagrożenia życia

• Najpoważniejsze zagrożenie we

wszystkich stanach - deficyt tlenu

• CEL: PRZYWRÓCENIE I UTRZYMANIE

DOSTAWY TLENU DO TKANEK

• DOSTAWA TLENU> ZUŻYCIE

• ograniczenie zużycia tlenu: kontrola

ciepłoty ciała, zmniejszenie pracy

oddechowej

[e-mail]

15

Przyczyny nagłego

zatrzymania krążenia u

dzieci

• Najczęściej z powodów oddechowych

•

W małym odsetku przypadków , u dzieci z
wrodzonymi wadami serca może dojść do
nagłego zatrzymania krążenia

• Nagła śmierć łóżeczkowa – etiologia
do dziś nie wyjaśniona

[e-mail]

16

-> narastające zaburzenia

-> narastające zaburzenia

świadomości lub brak reakcji na

świadomości lub brak reakcji na

bodźce

bodźce

-> zwolnienie

-> zwolnienie

częstości oddychania, zmniejszenie

częstości oddychania, zmniejszenie

wysiłku oddechowego

wysiłku oddechowego

->

->

zwolnienie akcji serca-> zatrzymanie

zwolnienie akcji serca-> zatrzymanie

krążenia

krążenia

Objawy ciężkiej

niewydolności oddechowej

[e-mail]

17

Czynności resuscytacyjne

podejmowane przez dla

laików

• Po stwierdzeniu oznak zatrzymania

krążenia należy wykonać 5
efektywnych wdechów a następnie
rozpocząć uciski klatki piersiowej , w
proporcji 30 uciśnięć do 2 wdechów

[e-mail]

18

Czynności resuscytacyjne

podejmowane przez personel

medyczny

• W przypadku stwierdzenia nagłego

zatrzymania krążenia stosunek

uciśnięć do wentylacji wynosi

15:2.

• Pojedynczy ratownik może

prowadzić resuscytację w proporcji

30:2.

[e-mail]

19

Udrożnij drogi oddechowe

2 wdechy

30 uciśnięć klatki piersiowej

Wołaj o pomoc

Podstawowe
zabiegi
resuscytacyjn
e u dzieci

NIE REAGUJE

NIE ODDYCHA PRAWIDŁOWO

30 uciśnięć klatki piersiowej

5 oddechów ratunkowych

Po 1 minucie RKO

zadzwoń 112 lub

krajowy numer

ratunkowy 999

[e-mail]

20

Noworodki

• Wcześniaka należy po porodzie

okryć folią bez uprzedniego
osuszania i umieścić pod
promiennikiem ciepła.

• Jeżeli noworodek nie oddycha

lub „nie łapie powietrza” –
natychmiast rozpocząć
resuscytację.

Zabezpieczenie przed
hipotermią !!!

[e-mail]

21

Noworodki

• Uciski mostka należy rozpocząć,

jeżeli nie stwierdzamy czynności

serca lub występuje bradykardia <

60 /min pomimo adekwatnej

wentylacji tlenem przez 30 sek.

• Zalecana technika 2 kciuków

( konieczne 2 osoby)

• Głębokość ucisków = 1/3 wymiaru

przednio-tylnego klatki piersiowej

[e-mail]

22

Niedrożność dróg

oddechowych

u dziecka

[e-mail]

23

Przyrządowe udrażnianie dróg

oddechowych

Metody
nieinwazyjne

Rurka ustno-
gardłowa
Guedela

Maska krtaniowa

Rurka
intubacyjna

Metody
chirurgiczne :

Konikopunkcja

Konikotomia

Tracheotomia

[e-mail]

24

Efektywna wentylacja

• Oddech – efekt oceniamy poprzez

obserwacje uniesienia klatki
piersiowej

• Objętość oddechu 6-7 ml/kg c.c
• Proporcja ucisków do oddechu
• Dla laików 30 : 2
• Dla osób kwalifikowanych 15 : 2
• Rozpocząć od wdechów

[e-mail]

25



Jednakowa częstość ucisków

mostka u dorosłych i u dzieci =
min.

100/mi

(z wyjątkiem noworodków i

młodszych niemowląt)

Resuscytacja krążeniowo-

Resuscytacja krążeniowo-

oddechowa

oddechowa

[e-mail]

26

Automatyczna defibrylacja

zewnętrzna

Automatyczne Defibrylatory
Zewnętrzne mogą być stosowane u
dzieci od 1-8 r.ż., które nie mają
oznak krążenia

Klasa II b rekomendacji

Wytyczne ILCOR 2010

[e-mail]

27

Zadławienie

(dziecko)

Oceń zagrożenie

Ciężkie

Lekkie

Nieprzytomny

Przytomny

Rozpocznij

BLS

5 uderzeń w plecy

5 uciśnięć

nadbrzusza

/

klatki

piersiowej

Dziecko

/

Niemowlę

Zachęcaj do

kaszlu +

oceniaj jego

efektywność