Dokumentacja opracowana w

okresie przygotowania produkcji

określa kształty, wymiary i

jakość powierzchni części

maszyn i urządzeń. W praktyce

warsztatowej problem sprowadza

się do pomiaru lub sprawdzenia

wymiarów liniowych lub

kątowych wyrobu.

Narzędzia stosowane w
pomiarach warsztatowych
można podzielić na:

›

wzorce miary;

›

przyrządy pomiarowe;

›

sprawdziany.

Wzorce miary to:

›

wzorce długości: przymiary,

płytki wzorcowe;

›

wzorce kształtu:
promieniomierze;

›

wzorce kątów: płytki kątowe i
kątowniki.

Przymiar kreskowy

Płytki wzorcowe

Szczelinomierz

WZORCE DŁUGOŚCI

Kątowniki:

a)krawędziowy, b) walcowy

Płytki kątowe

Wzorce kątów

WZORCE KĄTÓW

Przyrządy pomiarowe stanowią
znacznie większą od poprzedniej i bardziej
od niej zróżnicowaną grupę. Wymienić tu
można: przyrządy suwmiarkowe i
mikrometryczne, różnego rodzaju czujniki,
mikroskopy pomiarowe, projektory i inne.
Są to przyrządy o charakterze
uniwersalnym, mające szerokie
zastosowanie w praktyce warsztatowej
przy produkcji jednostkowej i seryjnej.

Sprawdziany są przyrządami

pomiarowymi używanymi do

sprawdzania, czy wartość mierzonej

wielkości nie wykracza poza

dopuszczalne granice tolerancji.

Mają one głównie zastosowanie w

produkcji masowej i niekiedy w

produkcji wyrobów

znormalizowanych (gwintów,

stożków).

Własności metrologiczne

narzędzi pomiarowych:

›

podziałka narzędzia

pomiarowego

›

zakres podziałki

›

działka elementarna

›

zakres pomiarowy

narzędzia pomiarowego

Podziałka narzędzia
pomiarowego jest
uporządkowanym zbiorem
wskazów - kresek lub innych
znaków - naniesionych na
podzielnię urządzenia
wskazującego.

Zakres podziałki jest to
przedział zawarty między
skrajnymi wskazami podziałki,
odpowiadającymi dolnej i górnej
granicy zakresu wskazań.

Przedział między dwoma
dowolnymi sąsiednimi wskazami
podziałki nosi nazwę działki
elementarnej.

Zakres pomiarowy narzędzia
pomiarowego jest to zakres
wartości wielkości, których
pomiar może być dokonany z
błędem nie większym niż błąd
graniczny dopuszczalny.