Metoda SFTR
S- sagittal - płaszczyzna strzałkowa
F – frontal -płaszczyzna czołowa
T – trasverse - płaszczyzna poprzeczna
R – rotation - płaszczyzna
( płaszczyzny ) skrętna
Ogólne zasady pomiaru i
zapisu
Ruchy we wszystkich stawach mierzone są z pozycji
neutralnego zera. Są to takie ustawienia stawów, jakie
przyjmują one u człowieka w pozycji stojącej z
kończynami górnymi zwieszonymi wzdłuż tułowia, z
rękami w supinacji skierowanymi dłońmi do przodu.
Trzy podstawowe płaszczyzny.
Wszystkie pozycje i ruchy opisywane są w trzech
podstawowych płaszczyznach:
strzałkowej (S)
czołowej (F)
poprzecznej (T)
Natomiast wszystkie ruchy , nawet bardzo złożone, należy
zredukować do jednej z tych płaszczyzn lub płaszczyzny
równoległej do którejś z nich.
Ruchy rotacyjne oznacza się litera R niezależnie od tego,
w jakim położeniu dana część ciała wykonuje ruch
skrętu.
Sposoby zapisywania wyników pomiarów
Zapisuje się za pomocą trzech liczb, wg następującego
schematu:
A – ruchy wyprostu i wszystkie ruchy prowadzone od ciała
zapisuje się jako pierwsze w członie
B – ruchy zgięcia i wszystkie ruchy prowadzone do ciała
zapisuje się jako ostatnie
C – pozycja wyjściowa , którą z reguły jest pozycja 0*,
zapisywana jest w środku tego, złożonego z trzech liczb
członu. Pozycje wyjściowe o innej niż 0* wielkości
badanego stawu zdarzają się raczej rzadko, przeważnie w
warunkach patologii
D – skłony oraz skręty głowy i kręgosłupa w lewą stronę
zapisywane są jako pierwsze, natomiast w prawą stronę –
jako ostatnie
E – rotacja zewnętrzna kończyny zapisywana jest jako
pierwsza, a wewnętrzna jako ostatnia.
Przykładowy zapis ruchu wyprostu i zgięcia w stawie
biodrowym:
S 10 - 0 - 115
S - sagittal – (płaszczyzna strzałkowa)
10* - wyprost ( zapisywany jako pierwszy w
członie)
0* - pozycja wyjściowa do badań
115*- zgięcie ( zapisywane jest jako ostatnie)
Pomiary wykonywane są zgodnie z zasadami
metodycznymi przyjętymi w fizjoterapii. Goniometr jest
przykładany do okolicy stawu tak, by jego oś obrotu miała
przebieg zgody z osią obrotu stawu. Ramię nieruchome
kątomierza pokrywa się z osią długą nieruchomego
odcinka ciała, a ruchome przebiega zgodnie z taką samą
osią odcinka ruchomego.
Kolejność czynności wykonywanych podczas badań
przedstawia się następująco:
- przyjęcie prawidłowego ułożenia przez badanego,
- demonstracja i opis ruchu, który ma być wykonany,
- próba wykonania ruchu przez badanego,
-przyłożenie taśmy bądź kątomierza,
- dokonanie pomiaru czynnego zakresu ruchu,
a następnie biernego.
Każdy z wyżej wymienionych zakresów ruchów badamy
dwukrotnie, a w dokumentacji wpisujemy wynik lepszy.
Pomiarów ruchomości kręgosłupa dokonujemy
powszechnie stosowaną , tradycyjna metodą pośredniego
pomiaru za pomocą miękkiej taśmy centymetrowej. Istota
badania tą techniką polega na określeniu różnicy w
odległości dwóch punktów kostnych w pozycji wyjściowej i
po wykonaniu ruchu. Jeżeli pomiar odnieść rzeczywiście
do punktów kostnych, a nie miejsc zaznaczonych w
pozycji wyjściowej na skórze ( nad punktami kostnymi), to
można uzyskać wystarczającą dokładność. Błąd pomiaru
nie powinien w tej sytuacji przekroczyć 1 cm .
Dokładność pomiaru zapisujemy :
- taśmą centymetrową do 0,5 cm
- goniometrem do 5*