BONSAI

 

Specjalnie dla Ciebie:

 

"Poradnik Początkującego Bonzajowicza"

Z pewnością niejednokrotnie marzyłeś aby mieć takie drzewko w
domu. Dokładnie czegoś takiego brakuje w tym pustym kąciku w
między szafą, a Twoim łóżkiem.
Tylko, że... wszyscy wciąż powtarzają, że to trudne, że jest to
wymagający dużo cierpliwości proces pielęgnacji i podlewania, itp.
No tak, ale przecież ludzie to robią, czyli nie może to być aż taka
sztuka tajemna.
Nie wiesz jednak jak się do tego zabrać.

Dlatego specjalnie dla Ciebie przygotowałem:

"Poradnik Początkującego Bonzajowicza"

Skąd pochodzi?

 

Sztuka bonsai wywodzi się z Chin, mimo że najczęściej kojarzona
jest z Japonią. Według źródeł Japończycy włączyli ją do swoich
tradycji w VIII wieku n.e. W późniejszym czasie bonsai stało się
ważnym elementem kultury japońskiej bardzo silnie się rozwijając.
Obecnie w Azji po pewnym czasie zmniejszonego zainteresowania
sztuką bonsai zauważa się ponowny jego wzrost. Coraz więcej
młodych ludzi chce poznawać i kultywować tą starą tradycję. Ludzie
zajmujący się tą sztuką od wielu lat zwani są mistrzami, co jest w
pełni uzasadnione gdy patrzymy na ich dzieła. Na Zachodzie
zainteresowanie bonsai pojawiło się w XX wieku. W Polsce sztuka ta
jest nadal mało znana. Dopiero niedawno powstały pierwsze ośrodki
zajmujące się jej promocją.

Bonsai z nasion

 
Tworzenie bonsai z nasion jest metodą wymagającą wiele czasu.
Najszybciej rosnące gatunki pozwolą stworzyć okaz bonsai w ciągu
kilku (3-4) lat, natomiast sporo drzew rośnie jednak wolniej, więc
zadowalające efekty otrzymuje się dopiero po 5-7 latach. Wysiewamy
zazwyczaj w płaskich pojemnikach dużą ilość nasion co pozwala na
uzyskanie większej ilości drzewek nadających się na bonsai. Trzeba
pamiętać, że ten sposób uprawy nie daje gwarancji uzyskania z np.
dziesięciu ziaren dziesięciu bonsai. Wysiewając nasiona nie mamy
pewności, że rośliny które z nich powstaną będą nadawały się do
prowadzenia jako bonsai, a w każdym razie nie ze wszystkich
powstaną bonsai o budowie odpowiadającej Twoim wyobrażeniom.
Ponadto nie wszystkie nasiona też wykiełkują (żywotność). Stąd
większa ilości nasion.
Wysiew do skrzynki można przeprowadzać właściwie w ciągu całego
roku. Należy pamiętać o tym, że nasiona niektórych gatunków
wymagają

przeprowadzenia

zabiegów

przedsiewnych,

czyli

stratyfikacji. Nasiona wymagające tego zabiegu można wysiewać
jesienią lub zimą bezpośrednio do gruntu pozwalając działać
czynnikom atmosferycznym. Jeśli będziesz siał wiosną, latem lub w
pomieszczeniu, musisz je stratyfikować czyli zapewnić im warunki
zbliżone do tych na zewnątrz. Najlepiej umieścić je na określony
czas w lodówce. Do zestawu nasion dołączony jest opis ze
szczegółowymi informacjami dotyczącymi sposobu siewu oraz
sposobu wykonania stratyfikacji (wymagają jej jedynie gatunki z
naszej strefy klimatycznej).

Obserwacja natury

Obserwowanie natury poza tym, że jest ciekawym sposobem na
spędzenie czasu i podziwianie jej piękna oraz różnorodności jest dla
bonsaisty bezcenną pomocą. Naszym celem jest aby tworzone okazy
drzewek były pomniejszoną kopią drzew rosnących w środowisku
naturalnym. Oczywiście każde drzewo jest inne, nie znajdziemy
dwóch identycznych, jednak są pewne cechy charakterystyczne.
Świadomość ich istnienia wynikająca z obserwacji pozwala nam
przenosić te cechy na tworzone przez nas bonsai. Dzięki wiedzy
nabytej przy obserwacji natury stając przed drzewkiem jakie mamy
kształtować pomysły na różne koncepcje kształtowania pojawiają się
same, a wyobraźnia podpowiada nam jak powinna wyglądać nasza
praca przy tworzeniu drzewka. Zmienność drzew zależna od pór
roku i warunków w jakich rosną jest często inspiracją do wyboru
konkretnego gatunku oraz formy pielęgnowanych bonsai. Aby
zrozumieć pewne zasady które stosujemy przy tworzeniu bonsai,
wynikające w pełni z tego co podpowiada nam natura trzeba umieć
postrzegać drzewa w różnych porach roku, z których każda odkrywa
przed nami nowe tajemnice stające się później inspiracją do dalszych
prac nad naszymi bonsai.

Elementy kompozycji

 

Kompozycja jaką tworzymy musi współgrać ze sobą. Oprócz drzewka
składają się na nią doniczka, elementy dekoracyjne (kamienie, mchy
itp.) oraz wyeksponowane fragmenty drzewka jak na przykład układ
korzeni. Odkrycie najgrubszych korzeni, które zazwyczaj są
schowane pod warstwa ziemi daje wrażenie solidnej podstawy i
sędziwego wieku drzewka. Równomiernie zwężający się pień
odpowiednio gruby przy podstawie jest jednym z podstawowych
warunków jakie powinno spełnić drzewko aby jego wygląd był
naturalny. Tworząc kompozycję trzeba pamiętać o proporcjach jej
elementów, oraz o takim ich rozmieszczeniu, aby najlepiej
prezentowały się z przodu drzewka. Mimo, że drzewko powinno
wyglądać ładnie ze wszystkich stron, kształtując je wybieramy tą z
której wygląda najlepiej i eksponujemy ją. Strona ta to właśnie przód
drzewka.
 

Doniczka

 

Doniczka jest nieodłącznym elementem drzewka bonsai. Jej
prawidłowy dobór na jaki składa się wielkość, kształt, kolor i wzór
pozwala na wyeksponowanie walorów drzewka i tworzy z nim jedna
całość. Umiejętność dobrania odpowiedniej doniczki wymaga wiedzy
i wyobraźni, jak również gustu. Jak wiadomo :) o gustach się nie
rozmawia, więc nie wszystkim musi się podobać konkretny wybór, a
to daje nam większą dowolność ograniczoną jedynie ogólnymi
zasadami. Wynika z tego że każdy może dobrać doniczkę do
własnego drzewka do czego zachęcamy. Prawdziwą satysfakcje ze
stworzonego przez nas bonsai osiągniemy gdy całość będzie naszym
dziełem. Dlatego warto próbować. W końcu doniczkę można przecież
zmienić, a uczymy się na błędach które popełniamy. Nie można
jednak zapomnieć, że pojemnik poza wrażeniem estetycznym musi
przede wszystkim zapewnić roślinie odpowiednią przestrzeń i
warunki do rozwoju.

 

Dlaczego drzewka bonsai są takie małe?

 

Wiele osób widząc drzewko bonsai zastanawia się dlaczego jest takie
małe jednocześnie przypominając pokrojem dorosły okaz. Osoby,
które pierwszy raz spotykają się ze sztuką bonsai mogą pomyśleć, że
bonsai to specjalny gatunek drzew.
W rzeczywistości jest trochę inaczej, gdyż drzewka te można
stworzyć z wielu gatunków drzew czy krzewów. Jednak powinny one
posiadać pewne cechy, dzięki którym stworzenie takiego drzewka
będzie możliwe (wybiera się jedynie te gatunki, które najlepiej
nadają się do tego celu).
Chodzi tutaj o czynności, które wykonuje się przy kształtowaniu
drzewek (przycinanie i drutowanie). Musisz przy użyciu zabiegów
drutowania i przycinania sprawić, aby Twoje drzewko przypominało
pokrojem swoje dużo starsze odpowiedniki. Do zmieniania kształtu
drzewka (wygięcia gałązek, kąta odchylenia od pionu) użyjesz drutu,
a gęstość ulistnienia i długość gałązek zmienisz przez przycinanie.
Po pewnym czasie i wysiłku jaki włożysz w swoją pracę będziesz
mógł nazwać swoje drzewka - bonsai. Aby drzewko utrzymać w
dobrej formie trzeba opiekować się nim przez całe jego (lub nasze)
życie. Powyższy opis ma na celu ogólne wyjaśnienie, w jaki sposób
tworzy się te niewielkie drzewka.

Poniżej umieściłem zdjęcia, które pomogą Ci uświadomić co stanie
się z drzewkiem bonsai jeśli nie będziesz go przycinał. Po kilku
latach bez przycinania z tego dwudziesto centymetrowego bonsai
powstałby wielki krzak (coś w rodzaju żywopłotu).

Drzewko regularnie przycinane Drzewko nieregularnie przycinane

Przycinanie

 
Jest to najczęściej wykonywany zabieg pielęgnacyjny pozwalający na
utrzymanie i korygowanie kształtu drzewek. Bez tego zabiegu pędy
rosły by głównie na długość i byłyby słabo rozgałęzione i ulistnione.
Przycięcie pędu powoduje, że przed miejscem cięcia pojawiają się
nowe pączki, z których wyrastają pędy boczne. Sukcesywne
przycinanie prowadzi więc do zagęszczenia gałązek, a co za tym
idzie otrzymania gęstego ulistnienia. W zależności od wieku
usuwanego pędu i gatunku naszego drzewka zabieg ten wykonuje
się palcami lub nożyczkami. W przypadku drzew iglastych najlepiej
jest używać tylko własnych rąk (części niezdrewniałe). Przycinanie
nożyczkami powoduje, że przycięte pędy na końcach brązowieją i
często ich końcówki usychają. Efekt ten znika po kilku tygodniach,
ale wytworzenie nowych pąków trwa dłużej niż przy uszczykiwaniu
palcami. Drzewa iglaste mają różne ulistnienie: igiełkowate (np.
świerki) i łuskowate (np. cypryski). Niektóre gatunki posiadają oba
typy liści. W przypadku ulistnienia igiełkowatego, aby skrócić pęd
należy go uchwycić jedną ręką, a drugą pociągnąć za końcówkę,
która powinno dość łatwo wyjść. Gdy nasze drzewko ma ulistnienie
łuskowate zabieg ten wykonujemy podobnie, tyle że przy wyciąganiu
końcówki pędu wykonujemy lekki skręt. W przypadku sosen młode
pędy (świece) należy przycinać gdy się jeszcze nie rozwiną do końca,
co spowoduje wyrośnięcie nowych pąków u jej podstawy.

 

Drzewa liściaste również możemy pielęgnować uszczykując pędy
paznokciami, jednak tylko w przypadku bardzo młodych gałązek. W
większości przypadków używamy nożyczek. Zazwyczaj ucinamy zbyt
długi pęd zostawiając odpowiednią ilość listków pozwalającą na
otrzymanie pożądanego efektu. Zbyt mocne skrócenie lub
pozostawienie zbyt długiej gałązki, może zepsuć kształt korony.
Dlatego nie przejmuj się za bardzo gdy w literaturze przeczytasz, że
cięcie pielęgnacyjne polega na pozostawieniu np. pięciu listków. Jest
to przykładowa ilość. W praktyce pędy skraca się po prostu tyle ile
trzeba aby otrzymać odpowiedni kształt korony drzewka.
Najważniejsza w tym wszystkim jest praktyka, dlatego nie bój się
małych eksperymentów, bo to właśnie one dostarczą Tobie najwięcej
informacji. Pamiętaj, że najgorsze co możesz zrobić to pozostawić
drzewko same sobie z obawy przed "zepsuciem" go przez
przycinanie. Bez tego zabiegu wyhodujesz sobie po prostu krzaczek.

Drutowanie

Przy pomocy drutu ustalamy kształt drzewka czyli kierunek rozwoju
poszczególnych gałęzi oraz pnia i ich odchylenie od pionu. Młode
rośliny zazwyczaj mają pędy skierowane w górę, w przeciwieństwie
do starszych egzemplarzy, których gałęzie głównie ze względu na
swój ciężar rosną poziomo lub są nawet skierowane lekko do dołu.
Jednym z podstawowych celów pracując z naszym drzewkiem jest
osiągnięcie wyglądu wiekowego drzewa, dlatego też pędy naszej
młodej rośliny owijamy drutem i odginamy do odpowiedniego
poziomu. Drut powoduje, że pęd ten nie wraca do pierwotnego
położenia. Od momentu założenia przez nas drutu roślina
"przyzwyczaja" się do tego kształtu, a narastająca tkanka utrwala go.
Jeśli tkanki tej jest wystarczająco dużo to drut nie jest już potrzebny.
Zdejmujemy go, a gałązki pozostają w takim samym kształcie (nie
odginają się do położenia przed drutowaniem).
Przed rozpoczęciem pracy musisz zaopatrzyć się w odpowiednią
ilość drutu różnych grubości. Gałęzie owijamy pod kątem 45 stopni i
że drut nie może się krzyżować. Zakłada się, że drut zdjąć należy po
3 do 6 miesiącach ( drzewa liściaste), a w przypadku drzew iglastych
po roku. Drzewka trzeba jednak kontrolować i w przypadku gdy drut
zaczyna się wrastać w drewno należy go usunąć. Usuwanie najlepiej
przeprowadzić poprzez cięcie drutu na małe kawałki, ponieważ przy
odwijaniu łatwo o uszkodzenie drzewka. Pamiętaj, że drutowanie
zaczynasz od najgrubszych gałęzi, a kończysz na najcieńszych
dobierając do nich odpowiednią średnicę drutu.

Drutowanie

(c.d.)

Podlewanie i nawożenie

Podlewanie i nawożenie to podstawowe zabiegi pielęgnacyjne, o
których nie wolno zapominać. Brak wody dostarczonej w
odpowiednim czasie może spowodować, że drzewko zginie. Jest to
najczęstsza przyczyna obumierania bonsai. Brak nawożenia nie grozi
śmiercią rośliny lecz powoduje, że jej wzrost nie będzie taki jak byś
sobie życzył. Powolne rozwijanie się rośliny bardzo zmniejszy
możliwości jej kształtowania. Poza tym nie nawożona jest w gorszej
kondycji przez co gorzej znosi zabiegi formowania jej kształtu i jest
bardziej podatna na choroby. Bonsai rosną w płytkich pojemnikach,
dlatego należy często kontrolować wilgotność podłoża. Zimą bonsai
ma małe zapotrzebowanie na wodę. Te stojące na zewnątrz,
wystawione na deszcz i śnieg podlewa się bardzo umiarkowanie.
Jeśli drzewka są pod przykryciem lub w pomieszczeniu trzeba je
kontrolować i nie dopuścić do wyschnięcia podłoża. Nie należy
podlewać drzewek przez wlanie wody na podstawek na którym stoi
drzewko. Taki sposób powoduje bardzo często gnicie korzeni i
prowadzi do śmierci drzewka. Najlepiej podlewać późnym
popołudniem lub wieczorem. Dostępne nawozy do drzewek bonsai
mają różną postać: granulek, proszku, pałeczek czy płynu (BIOPON
BONSAI – najbardziej polecany).

Podłoże

 
Do uprawy drzewek bonsai powinno stosować się specjalistycznie
podłoża, które sprowadza się aż z Japoni lub Chin (akadama,
kanuma,

kiryu).

Charakteryzują

się

one

odpowiednimi

właściwościami – uziarnienie, pojemność wodna, itp. Jednak ze
względu na koszt (ok. 10zł/litr podłoża) najczęściej będziemy podłoże
przygotowywać samodzielnie. Gleba przygotowana do sadzenia
drzewek powinna zawierać sporą ilość drobnych kamieni, które
dodajemy do torfu i perlitu. Wówczas zapewnimy roślinie
wystarczającą ilość powietrza.

Akadama Kanuma Kiryu

Przesadzanie drzewek bonsai

Przesadzanie bonsai jest konieczne, a ze względu na płaskie doniczki
i ograniczoną ilość podłoża zabieg ten przeprowadza się nieco
częściej niż w przypadku większości innych roślin. Częstość tego
zabiegu zależy od wieku i wielkości drzewka i waha się między
rokiem, a pięcioma latami. Generalnie im starszy okaz i większa
donica tym rzadziej się go przesadza. Aby sprawdzić czy Twoje
bonsai wymaga przesadzenia wyjmij je ostrożnie z pojemnika i
przyjrzyj się korzeniom. Jeśli rosną okrężnie odwzorowując kształt
doniczki, przesadzanie jest konieczne. Jeśli nie, możesz poczekać z
tym do przyszłego roku.
Przed rozpoczęciem przesadzania podlewamy drzewko, aby łatwiej
było wyciągnąć je z doniczki. Jeśli drzewko jest zdrowe i bujnie się
rozwija powinniśmy zauważyć wiele białych korzonków. Następny
krok to rozczesanie korzeni i wyczesanie części starego podłoża, tak
aby można je było zastąpić nowym. Jeśli korzenie po wyczesaniu
starego podłoża zwisają pod drzewkiem należy je skrócić.
Bezpiecznie możemy skrócić je o 1/3 długości. To pobudzi je do
wzrostu i pojawienia się wielu nowych małych korzonków. System
korzeniowy dzięki temu będzie bardziej złożony. Ułatwi to transport
składników odżywczych wraz z wodą do górnych części drzewka.

Na dno doniczki kładziemy siatkę zabezpieczającą podłoże przed
wypłukiwaniem przez otwory odpływowe. Na siatkę sypiemy drobne
kamienie (średnica 3-5mm) które stworzą warstwę drenażową. Na
kamienie sypiemy warstwę podłoża. Teraz możemy osadzić nasze
drzewko w doniczce. Zasadą jest, że nie sadzimy drzewka dokładnie
po środku, lecz zachowujemy asymetrię. Jeśli trzeba możemy je
przymocować drutem do doniczki tak aby z niej nie wypadło. Drut
należy wyprowadzić przez otwory drenażowe lub specjalne otwory
do drutu mocującego (jeśli takie są). Kiedy drzewko jest już w
doniczce dosypujemy świeżego podłoża. Robimy to dokładnie tak aby
nie pozostały puste przestrzenie między korzeniami. Możemy pomóc
sobie patykiem, najlepiej okrągłym, aby delikatnie wepchnąć podłoże
w puste przestrzenie. Po dokładnym wypełnieniu doniczki nowym
podłożem nasze drzewko wymaga jedynie podlania i zapewnienia
odpowiednich warunków do wzrostu. Przez następne trzy tygodnie
nie nawozimy drzewka. Przez ten czas nie należy również stawiać go
bezpośrednio na słońcu. W zależności od gatunku po tygodniu,
dwóch zauważymy, że drzewko zaczyna się znów rozwijać, a to
oznaka, ze się przyjęło :)
Pozostaje nam już tylko cieszyć się z bujnego rozwoju naszego
drzewka.

Podstawowe style bonsai:

 

Styl Bunjin

Jest to styl bardzo trudny do opisania. Wyrafinowaną formę drzewa uzyskuje się

odrzucając wszystkie zasady sztuki bonsai stosowane w innych stylach. Regułą jest

formowanie rzadkich gałązek w 2/3 wysokości drzewa. Inspiracją dla tego stylu były

drzewa przedstawione na obrazach twórców południowej szkoły chińskiego malarstwa

pejzażowego nazywanej Nanga. Malarze tej szkoły nie byli profesjonalnymi artystami.

Wędrowali i mieszkali samotnie w górskich szałasach poświęcając się kontemplacji,

kaligrafii, poezji i malarstwu. Sposób przedstawiania przez nich drzew uwidacznia

wpływy uprawianej pędzelkiem kaligrafii. Niewątpliwie jednak wzorem były drzewa

rosnące przez całe lata w ekstremalnych warunkach i im zawdzięczające swój kształt.

Sposób przedstawiania drzew na obrazach i drzeworytach wielkich japońskich artystów

- Utogawy Hirosige (1797-1858) i Katsuisika Hokusai (1760-1849), również nie

odpowiadają żadnemu tradycyjnemu stylowi bonsai oprócz stylu Bunjin. Pochylone

wierzchołki drzew, gałęzie okrążające pień lub krzyżujące się z nim są akceptowane

tylko w tym stylu. Jednak ekspresja i nieskrępowana swoboda drzewek formowanych w

stylu Bunjin powodują, że nawet konserwatywnie nastawieni mistrzowie bonsai uznali

już jego piękno.

 

Styl Fukinagashi

W bonsai w stylu Fukinagashi gałęzie wyrastają lub są wygięte tylko w jedną,

wyznaczoną przez wiatr, stronę. Pień może być pochylony w tym samym kierunku co

gałęzie lub w stronę przeciwną. Wyróżniamy dwie odmiany stylu, a mianowicie:

drzewka uformowane w sposób sprawiający wrażenie, jakby były narażone na działanie

ciągłego wiatru lub jakby zostały uderzone nagłym, silnym podmuchem. w tego typu

kompozycjach nie można pozwolić sobie na wyrastanie wielu młodych gałązek, gdyż ich

zagęszczenie psułoby efekt płynnej linii tego stylu. W tym stylu formuje się głównie

sosny (np.Pinus mugo) i klony (Acer).

 

Styl Hokidachi

Jest to drzewko o koronie miotlarskiej. Z prostego pnia wyrastają główne konary,

tworząc wachlarzowatą koroną drzewa. Dobrze jest, gdy pień ma mocną nasadę. Do

formowania w tym stylu nadają się drzewka bez nisko wyrastających gałęzi, których

obecność wymagana jest w innych stylach. Najczęściej używane rośliny do formowania

w stylu Hokidachi są brzostownice (Zelkova), klony (Acer), cyprysiki (Chamaecyparis),

brzozy (Betula) oraz drzewa kwitnące i owocujące.

 

Styl Ikadabuki

Jest to lasek bonsai, którego drzewa są gałęziami pionowo wyrastającymi z poziomo

zakopanego w pojemniku pnia. Jest to jeden z łatwiejszych stylów. Jego zaletą jest

jednolity charakter drzewek, których zabarwienie zmienia się w zależności od pory roku.

Do formowania w tym stylu nadają się zarówno drzewa i krzewy liściaste, jak i iglaste.

W stylu Ikadabuki najczęściej formuje się sosny (Pinus), świerki (Picea), jodły (Abies),

wiązy (Ulmus), buki (Fagus) i klony (Acer).

 

Styl Sokan

Bonsai w stylu Sokan to drzewko o dwu pniach. Liczba 2 jest jedyną liczbą parzystą

akceptowaną przez twórców bonsai i to tylko w tym stylu. Pozostałe style tworzone z

grup drzew zawierają zawsze ich nieparzystą liczbę. Poniżej rozwidlenia pnia nie mogą

wyrastać żadne gałązki. Pnie nie mogą być równej długości. Pierwsza dolna gałąź pnia

niższego zawsze powinna wyrastać niżej niż pierwsza dolna gałąź pnia wyższego.

Gałęzie obu pni nie mogą się krzyżować. Drzewa i krzewy najczęściej formowane w tym

stylu to: sosny (Pinus), jałowce (Juniperus), świerki (Picea) i klony (Acer).

 

Styl Chokkan

Drzewko o pniu wyprostowanym. Jest to podstawowy styl bonsai, charakteryzujący

się pionowym, mocnym pniem charakteryzującym się głównymi gałęziami. Wbrew

pozorom formowanie drzewek w tym stylu nie jest sprawą prostą, gdyż wymaga

dużej precyzji. Przyjmuje się, że najniższa gałąź skierowana do tyłu wyrasta między

drugą a trzecią gałęzią od dołu. Drzewko uformowane w stylu Chokkan z gałęziami
skierowanymi ku górze sprawia wrażenie młodego, natomiast gdy gałęzie drzewka

są skierowane ku dołowi lub uformowane poziomo, stwarza to efekt starości. Rośliny

szczególnie polecane to: sosny (Pinus), modrzewie (Larix), jodły (Abies), wiązy

(Ulmus), klony (Acer),buki (Fagus) i dęby (Quercus).

Styl Moyogi

Tworząc bonsai w stylu Moyogi należy formować jedną gałąź na lewo, drugą na

prawo i trzecią do tyłu dla uzyskania perspektywy, czwartą gałąź na lewo itd. Aby

uzyskać optyczne wyważenie kompozycji, wierzchołek drzewka musi leżeć na

pionowej linii przechodzącej przez środek nasady pnia. Przy formowaniu drzewka

należy dążyć do tego, aby wygięcia pnia były odpowiednio widoczne, przez co

wygląd drzewka staje się interesujący. Jest to styl najczęściej spotykany w

światowych kolekcjach. Do formowania w stylu Moyogi nadają się sosny (Pinus),

jałowce (Juniperus) i dużo drzew liścistych.

Styl Kengai

Wzorem drzew formowanych w stylu Kengai są drzewa i krzewy zwieszające się z

występów skalnych. Bonsai w stylu kaskadowym powinien mieć wijący się pień. Może

mieć dowolną liczbą gałęzi lewych, prawych i frontowych. Wierzchołek drzewka

powinien się znajdować poniżej dna pojemnika. Wymaga pojemnika głębszego niż

drzewka w innych stylach. Drzewko w stylo Kengai ma najlepiej wyważone proporcje,

gdy najwyższy punkt drzewka, środek nasady pnia, środek dolnego brzegu pojemnika i

najniższy punkt nadziemnej części drzewka znajdują się w jednej linii. Idealnymi

roślinami do formowania w tym stylu są: sosny (Pinus), azalie (Azalea), irgi

(Cotoneaster), oliwniki (Eleagnus) i drzewa owocowe.

Styl Shakan

Wyróżnia się trzy odmiany stylu Shakan: Sho-shakan- drzewko lekko pochylone, Chu-

shakan- drzewko średnio pochylone i Dai-shakan- drzewko mocno pochylone. Styl ten

uważany za łatwy, często jest stosowany przez początkujących. Szczególną uwagą

należy zwrócić na wizualne wyważenie środka ciężkości drzewka. Osiąga się to przez

właściwe formowanie nisko wyrastających gałęzi. Częściej jednak wyważenie to osiąga

się przez skierowanie wierzchołka w przeciwną stronę niż pień. Poleca się

wykorzystywać w tym stylu sosny (Pinus) i azalie (Azalea).

Styl Kabudachi

Drzewko o wielu pniach. Jest to określenie tych bonsai, z których z jednego systemu

korzeniowego wyrasta kilka pni. W stylu tym liczba pni musi być nieparzysta. Najlepiej

nadają się sosny (Pinus), jałowce (Juniperus) i świerki (Picea).

Bonsai posadzone na kamieniu

Są dwa sposoby sadzenia pojedynczych okazów bonsai na kamieniach. W pierwszej

korzenie oplatają kamień, ale sięgają podłoża w pojemniku i głównie stamtąd czerpią

wodę i składniki pokarmowe, natomiast w drugiej drzewko jest rzeczywiście

posadzone na kamieniu. Samo ukształtowanie drzewa zależy od wizji autora. Na

kamieniu może być posadzone jedno drzewko, grupa drzewek a nawet stworzony

cały krajobraz w miniaturze z różnymi rodzajami roślin.

 

Forma z korzeniami oplatającymi kamień

Forma ta występuje w naturze w okolicach, gdzie drzewa zasiedlają półki skalne i

szczeliny. Korzenie oplatają skały, aby sięgnąć do wody i składników pokarmowych w

głębszych warstwach podłoża. Po dotarciu do gleby korzenie grubieją, ponieważ są

głównymi elementami dostarczającymi wody i pokarmu do części nadziemnej rośliny.

Ponieważ korzenie pozostają na wierzchu skały, narażone na warunki zewnętrzne,

twardnieją i przylegając do skały stają sie przedłużeniem pnia. Drzewa, które mają

być w ten sposób prowadzone powinny odznaczać się z natury silnymi korzeniami.

Polecane są klony (Acer), szczególnie klon Bürgera, chiński wiąz (Ulmus), sosny

(Pinus) i jałowce (Juniperus).

 

Forma posadzona na kamieniu

Forma ta różni się od poprzedniej, że korzenie związane są z kamieniami i sięgają

podłoża. Forma przedstawia drzewa w stanie naturalnym rosnące na szczytach gór i

urwisk. W tej formie płaski kawałek skały lub łupka może zastępować pojemnik.

Można też wybrać wysoki kamień o zróżnicowanej powierzchni i ustawić go na tacy z

np. piaskiem. Podobnie jak w przypadku form z korzeniami oplatającymi kamień,

trzeba zwrócić uwagę, czy drzewko posadzone na kamieniu wygląda naturalnie.

Rozłożyste buki (Fagus) na przykład nie rosną w skalistych, górskich okolicach.

KONIEC