background image

Teoria wyboru konsumenta

Wydział Zarządzania

Katedra Ekonomii, Finansów i Zarządzania Środowiskiem

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.96

2

     

Konsument

Konsument  –  osoba  nabywająca  towary  w  celu 

zaspokojenia swoich potrzeb. W wyborach kieruje się 
swoimi subiektywnymi preferencjami, upodobaniami i 
przyzwyczajeniami, z uwzględnieniem dochodu, który 
ma do dyspozycji oraz ceny dóbr i usług. Dzięki temu 
ma  możliwość  osiągnięcia  największego  zadowolenia 
(użyteczności) ze swoich wyborów.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s. 96

3

   

     

Użyteczność

Użyteczność  (utility  –  U)

   

–  kategoria,  która  pozwala  zmierzyć 

satysfakcję  jaką  osiągnął  konsument  z  nabytych  dóbr.  Możemy  wyróżnić 
dwa rodzaje użyteczności: całkowitą i marginalną (krańcową). 

     

Użyteczność  całkowita

Użyteczność  całkowita  (total  utility  –  TU)  – 

jest  to  suma 

zadowolenia  jaką  uzyskał  konsument  z  konsumpcji  określonej  ilości  dóbr. 
Wyrażamy ją za pomocą formuły:

gdzie: Q

– ilość konsumowanego dobra „i”

n

i

i

Q

TU

1

n

i

,...,

1

,

0

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.96

4

    

       

Użyteczność  marginalna  (krańcowa)

Użyteczność  marginalna  (krańcowa) 

(marginal  utility  –  MU)  –

  jest  to  zadowolenie  jakie 

osiągnął konsument z konsumpcji kolejnej jednostki danego 
dobra. Wyrażamy ją za pomocą formuły:

                                                           

                                                  
                                                       

gdzie: 

                                           - przyrost użyteczności całkowitej

                                                   
                                                 - przyrost konsumowanego dobra o jednostkę 

„i”

 

i

Q

TU

MU

i

Q

TU

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.97

5

Funkcja użyteczności całkowitej

Funkcja użyteczności 
marginalnej

T U

Q

0

M U

Q

0

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.98

6

     

Przedstawione  funkcje  ukazują  nam,  że  im  więcej  (mniej) 

spożywamy  danego  dobra  tym  użyteczność  całkowita 
konsumpcji danego dobra jest większa (mniejsza), natomiast 
użyteczność marginalna jest coraz mniejsza (większa).

     Na przedstawionym rysunku krzywej użyteczności całkowitej 

możemy  zaobserwować  jednak,  że  użyteczność  ta  rośnie 
tylko  do  pewnego  momentu.  Przekraczając  tą  granicę 
zadowolenie 

zaczyna 

spadać. 

Natomiast 

krzywa 

użyteczności  marginalnej  po  przekroczeniu  pewnej  granicy 
przyjmuje  wartości  ujemne.  Oznacza  to,  że  konsument  jest 
niezadowolony z kolejnej dodatkowej konsumpcji.

   
          Zależności  te  wyjaśnia 

prawo  malejącej  użyteczności 

prawo  malejącej  użyteczności 

marginalnej

marginalnej

zwane 

również 

pierwszym 

prawem 

pierwszym 

prawem 

Gossena

Gossena.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.98

7

   

   

Prawo Gossena

Prawo Gossena - 

zadowolenie osiągnięte ze spożycia 

każdej  następnej  jednostki  danego  dobra  zmniejsza  się  aż 
do zaspokojenia potrzeby na nie. 

          Konsument  chcąc  osiągnąć  zadowolenie  (satysfakcję)  z 

konsumpcji  będzie  mógł  ją  zwiększać  do  momentu,  w 
którym użyteczność marginalna będzie równa zero.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.98,99

8

Użyteczność marginalna a ceny dóbr

Użyteczność marginalna a ceny dóbr

Konsument nabywa jedynie dobro X.

Konsument nabywa jedynie dobro X.

Maksymalny poziom użyteczność całkowitej osiągany jest 

Maksymalny poziom użyteczność całkowitej osiągany jest 

przy takiej wielkości konsumpcji, dla której użyteczność 

przy takiej wielkości konsumpcji, dla której użyteczność 

ostatniej konsumowanej jednostki tego dobra jest równa 

ostatniej konsumowanej jednostki tego dobra jest równa 

cenie rynkowej tego dobra.

cenie rynkowej tego dobra.

Konsument będzie zwiększał zakupy dobra X do momentu, 

Konsument będzie zwiększał zakupy dobra X do momentu, 

w którym użyteczność ostatniej nabywanej jednostki dobra 

w którym użyteczność ostatniej nabywanej jednostki dobra 

X zrówna się z jego ceną.

X zrówna się z jego ceną.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.99

9

 Konsument nabywa dwa dobra X i Y.

Maksymalny poziom użyteczności całkowitej ma miejsce, 
gdy użyteczności marginalne konsumowanych dóbr są 
sobie równe.

Jeśli ceny nabywanych przez konsumenta dóbr będą 
zróżnicowane, konsument będzie pragnął osiągnąć 
identyczny poziom względnej użyteczności marginalnej dla 
każdego dobra.

y

y

x

x

P

MU

P

MU

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.102

10

   

     

Mikroekonomiczne  teorie  konsumpcji

Mikroekonomiczne  teorie  konsumpcji  – 

są  to 

teorie,  które  wyjaśniają  zachowanie  się  konsumentów  na 
rynku. Możemy zaliczyć do nich:

     teorię użyteczności kardynalnej (liczbowej)
     teorię użyteczności porządkowej (ordynalnej)
     teorię ujawnionych preferencji.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.102,103

11

  

Teoria użyteczności kardynalnej (liczbowej)

Teoria użyteczności kardynalnej (liczbowej)

 

 inaczej nazwana teorią postępowania konsumenta
 Została stworzona w latach siedemdziesiątych XIX wieku.
 Jej  twórcami  byli  :  Wiliam  Stanley  Jevenson,  Karol  Menger, 

Leon Walres.

 Opiera się ona na założeniu, że każdy konsument posiada w 

danym  czasie  określony  dochód  pieniężny  i  stoi  przed 
wyborem,  ile  wydać  pieniędzy  na  poszczególne  dobra  -  z 
których  każde  przynosi  mu  pewną  całkowitą  użyteczność  - 
aby  uzyskać  maksymalną  użyteczność  z  całego  koszyka 
dóbr.  Celem  konsumenta  jest  więc  uzyskanie  ograniczonej 
przez  jego  dochód  maksymalizacji  użyteczności  z 
konsumpcji wybranego koszyka dóbr i usług.

 Użyteczność  jednego  dobra  nie  wpływa  na  użyteczność 

innych dóbr wchodzących w skład tego samego koszyka.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.103,104

12

Teoria użyteczności porządkowej (ordynalnej):

Teoria użyteczności porządkowej (ordynalnej):

  Jest to tzw. teoria krzywych obojętności.

 Jej twórcami są: Irving Fisher i Vilfredo Pareto.

 Zakłada, że użyteczności nie da się zmierzyć, a więc konsument może jedynie 

określić,  który  z  dwóch  koszyków  dóbr  przyniesie  mu  większą  użyteczność  na 

zasadzie porównania (większa, mniejsza).

W teorii tej preferencje konsumenta charakteryzują się:

 kompletnością  (spójnością)  –  konsument  potrafi  dokonać  wyboru  pomiędzy 

różnymi  kombinacjami  dóbr  (Jeśli  dwa  zestawy dóbr  preferuje  tak  samo,  jest  mu 

obojętne, który wybierze).

 zwrotnością (refleksywnością) – każdy z koszyków dóbr jest nie gorszy od siebie 

samego.

 przechodniością  (tranzytowością)  –  jeśli  konsument  jednocześnie  bardziej 

preferuje kombinację A od B i B od C, tzn. że preferuje on kombinację dobra A w 

stosunku do C.

 nienasyceniem  –  konsument  bardziej  preferuje  kombinacje  dóbr,  które 

dostarczają mu więcej satysfakcji.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.104,105

13

Teoria ujawnionych preferencji:

Teoria ujawnionych preferencji:

 Została rozwinięta przez P. Samuelsona w 1948r.
 Analizuje  wybory  dóbr  dokonywane  przez  konsumentów  w 

określonych warunkach rynkowych.

 Konsument  dokonując  wyborów  kieruje  się  zasadami 

racjonalnego  gospodarowania.  Zwraca  uwagę  na  poziom 
swojego dochodu i ceny różnych dóbr.

 Jest pochodną teorii użyteczności.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.105

14

   

System preferencji konsumenta:

System preferencji konsumenta:

   

Decyzje konsumenta dotyczące wyboru dóbr i usług mają na 

celu jak najlepsze spełnienie jego preferencji.

     Postępowanie konsumenta na rynku z uwzględnieniem jego 

preferencji 

możemy 

opisać 

za 

pomocą 

krzywych 

obojętności.

     

Krzywa  obojętności

Krzywa  obojętności  –

  krzywa  ta  łączy  takie 

kombinacje  ilości  dwóch  dóbr,  który  są  tak  samo 
preferowane  przez  konsumenta  (dają  konsumentowi  takie 
samo  zadowolenie,  czyli  ten  sam  poziom  całkowitej 
użyteczności).

        Ilościowe  zestawienie  kombinacji  dwóch  dóbr  nosi  nazwę 

szeregu  obojętności

szeregu  obojętności. 

Graficznym  przedstawieniem 

szeregu obojętności jest krzywa obojętności.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.106

15

                         

Krzywa obojętności

Krzywa obojętności

Krzywa 

ta 

posiada 

ujemne  nachylenie,  które 
wynika  z  faktu,  że  jeżeli 
wzrasta  w  koszyku  ilość 
dobra  X,  to  musi  maleć 
ilość dobra Y.

Q

x

0

A

B

C

D

k r z y w a   o b o ję tn o ś c i

I

Q

y

1

2

3

4

5

1

2

3

4

    I lo ś ć   d o b r a

      I lo ś ć   d o b r a

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.106,107

16

Krzywa obojętności dla dóbr doskonale 

Krzywa obojętności dla dóbr doskonale 

substytucyjnych

substytucyjnych

Dobra doskonale 

Dobra doskonale 

substytucyjne

substytucyjne – dwa 
dobra, które w takim 
samym stopniu 
zaspakajają konkretną 
potrzebę, a więc mają tę 
samą użyteczność.

Q y

Q x

0

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.107

17

        

        

Krzywa obojętności dla dóbr 

Krzywa obojętności dla dóbr 

komplementarnych

komplementarnych

Dobra 

doskonale 

Dobra 

doskonale 

komplementarne

komplementarne

 

–  są 

to  dwa  dobra  wzajemnie 
uzupełniające się. Są one 
użyteczne 

dla 

konsumenta 

jedynie 

razem  i  to  w  stałej 
proporcji. 

Q y

Q x

0

I

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.107,108

18

        

        

Krzywa obojętności dla dóbr „dobrych” i 

Krzywa obojętności dla dóbr „dobrych” i 

„złych”

„złych”

Dobro  „dobre”

Dobro  „dobre”  –  dobro 
cenione 

przez 

konsumenta.

Dobro  „złe”

Dobro  „złe”  –  dobro, 
które  stanowi  przykry 
koszt  uzyskania  dobra 
dobrego.

Q y

Q x

0

I

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.108

19

Krzywa obojętności dla dóbr „cenionych” i 

Krzywa obojętności dla dóbr „cenionych” i 

„obojętnych”

„obojętnych”

Qx – dobro „obojętne”

Qy – dobro „cenione”

Qx – dobro „cenione”

Qy – dobro „obojętne”

Q y

Q x

0

I

Q y

Q x

0

I

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.108,111

20

Cechy tradycyjnych krzywych obojętności:

Cechy tradycyjnych krzywych obojętności:

 Mają ujemne nachylenie – wraz ze wzrostem konsumpcji 

jednego dobra spada konsumpcja drugiego.

 Są wypukłe w stosunku do środka układu współrzędnych.
 Nie mogą się przecinać.
 Jest ich nieskończenie wiele.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.109

21

Nachylenie krzywej obojętności

Nachylenie krzywej obojętności

Q y

Q x

0

A

B

C

D

Q x

1

Q x

2

Q x

3

Q x

4

Q y

1

Q y

2

Q y

3

Q y

4

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.108,109

22

Wyrażana jest za pomocą stosunku przyrostu jednego 
dobra  do  zmniejszenia  spożycia  innego  dobra

Zazwyczaj ma ona wartość ujemną, ale przedstawia się ją 
jako wartość bezwzględną (absolutną).

X

y

XY

Q

Q

MRS

Marginalna (krańcowa) stopa substytucji

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.109

23

Malejąca marginalna stopa substytucji

Malejąca marginalna stopa substytucji

Q y

Q x

0

Δ Q

X

 Δ Q

X

- Δ Q

Y

- Δ Q

Y

  - Δ Q

Y

Δ Q

X

W miarę wzrostu poziomu 

zadowolenia konsument jest 

skłonny zrezygnować z coraz 

mniejszej ilości dobra y w 

celu zwiększenia konsumpcji 

dobra x o jednostkę.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.110

24

Stała marginalna stopa substytucji

Stała marginalna stopa substytucji

Zwiększając 

konsumpcję 

dobra 

jednostkę 

rezygnujemy ze stałej ilości 
dobra y.

Q y

Q x

0

Q x

1

Q x

2

Q x

3

Q x

4

Q y

1

Q y

2

Q y

3

Q y

4

Δ Q x

Δ Q x

- Δ Q y

- Δ Q y

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.110,111

25

Rosnąca marginalna stopa substytucji

Rosnąca marginalna stopa substytucji

W  miarę  zmniejszania  się 
konsumpcji  dobra  X  kolejne 
jednakowe 

przyrosty 

konsumpcji dobra X wywołują 
coraz 

większe 

przyrosty 

konsumpcji dobra Y.

0

Q x

Q y

Q x

1

Q x

2

Q x

3

Q x

4

Q x

5

Q y

1

Q y

2

Q y

3

Q y

4

Q y

5

Δ Q x Δ Q x Δ Q x Δ Q x

- Δ Q y

- Δ Q y

- Δ Q y

- Δ Q y

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.111

26

Mapa krzywych obojętności:

Mapa krzywych obojętności:

 Inaczej mapa preferencji
 Złożona  z  wielu  krzywych  obojętności.  Każda  krzywa 

prezentuje inny poziom zadowolenia.

 Przedstawia gusty konsumentów
 Na danej krzywej różne kombinacje dóbr charakteryzuje ten 

sam poziom użyteczności całkowitej.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.111

27

Mapa krzywych obojętności cd.

Mapa krzywych obojętności cd.

Wzrost 

dochodu 

konsumenta  lub  spadek 
cen  dóbr  umożliwia  mu 
przechodzenie  na  coraz 
wyższe krzywe obojętności 

uzyskiwanie 

coraz 

większego zadowolenia.

Q y

Q x

0

I

1

I

2

I

3

A

B

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.112

28

    

Ograniczenia wyboru konsumenta:

Ograniczenia wyboru konsumenta:

     Konsument dokonując swoich wyborów zwraca uwagę na 

to,  by  uzyskać  z  nich  jak  największe  korzyści.  Niestety 
podejmując decyzje ograniczony jest on dysponującym w 
danym  momencie  dochodem  oraz  cenami  dóbr,  które 
pragnie nabyć.

    Ograniczenia budżetu konsumenta przedstawia wzór:

    

gdzie:

          - dochód konsumenta
          - ilość dobra X
          - cena nominalna dobra X
          - ilość dobra Y
          - cena nominalna dobra Y

y

y

x

x

P

Q

P

Q

M

M

x

Q

x

P

y

Q

y

P

Równanie to jest podstawą do wyznaczenia linii budżetowej 
konsumenta.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.112,113

29

Linia budżetowa konsumenta

Linia budżetowa konsumenta 

Informuje nas jakie kombinacje dwóch dóbr 
konsument może nabyć przy danym 
dochodzie 
i cenach tych dóbr.

Oddziela kombinacje dostępne 
konsumentowi (poniżej linii) od 
niedostępnych (powyżej linii).

gdzie:
M – dochód konsumenta
Qx – ilość dobra X
Px – cena nominalna dobra X
Qy – ilość dobra Y
Py – cena nominalna dobra Y

Q y

Q x

0

B

A

B L

M

P x

M

    P y

α

 

y

x

P

P

tg

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.113

30

       

Linię ograniczenia budżetowego

Linię ograniczenia budżetowego wyznaczamy 

przekształcając równanie ograniczenia budżetowego podane 

wcześniej.

    W rezultacie otrzymujemy:

x

y

x

y

y

Q

P

P

P

M

Q

Jeżeli  Qx=0,  wówczas  maksymalną  ilość  dobra  Y,  którą 
konsument  może  kupić,  określa  relacja  jego  dochodu  do 
ceny dobra Y. Natomiast jeżeli Qy=0, wówczas maksymalną 
ilość dobra X  określa relacja dochodu konsumenta od ceny 
dobra X.

Linia budżetowa posiada ujemne nachylenie. Możemy je 
wyliczyć ze stosunku ceny dobra X do ceny dobra Y.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.114

31

   

Linia ograniczenia budżetowego

Linia ograniczenia budżetowego może się przesunąć na 

skutek:

 zmiany cen, któregoś z nabywanych dóbr – linia budżetowa  

 przesuwa się nierównolegle.

 zmiany dochodów konsumenta – linia budżetowa przesuwa 

się równolegle do linii początkowej

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.114

32

Q y

Q x

0

M

   P x

M

2

M

1

M

1

M

2

M

   P x

   P x

   P y

   P y

   P y

B L

2

B L

0

B L

1

M

2  

<   M   <   M

1

P x ,   P y   =   c o n s t

Przesunięcie na skutek zmiany 
dochodu

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.115

33

Przesunięcie na skutek zmiany ceny dobra x

Przesunięcie na skutek zmiany ceny dobra y

Q y

Q x

0

M

   P x

M

M

M

    P x

1

   P x

2

   P y

B L

2

B L

0

B L

1

M = c o n s t

P x

1

  >   P x   >   P x

2

P y   =   c o n s t

Q y

Q x

0

M

   P x

  

M

  

M

  

M

     P y

1

     P y

     P y

2

B L

2

B L

B L

1

M = c o n s t

P y

1

  >   P y   >   P y

2

P x   =   c o n s t

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.116

34

    

Równowaga konsumenta

Równowaga konsumenta

    

Podejmując decyzje zakupu, konsument wybierze taki punkt 

na  linii  budżetowej  konsumenta,  który  jest  jednocześnie 

punktem na najwyższej dostępnej mu krzywej obojętności. 

     Punkt styczności linii ograniczenia budżetowego z najwyżej 

położoną  osiągalną  krzywą  obojętności  określa  się  mianem 

punktu 

równowagi konsumenta.

równowagi konsumenta.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.116

35

Punkt równowagi konsumenta

Punkt równowagi konsumenta

W tym punkcie konsument 
przy  danych  dochodach 
oraz  danych  cenach  dóbr 
maksymalizuje 

swoją 

użyteczność całkowitą.

Q y

Q x

0

I

1

I

2

I

3

  E

M

M

   P x

        P y

A

B

  α

B L

 

y

x

P

P

tg

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.117

36

W tym punkcie jako jedynym, marginalna stopa substytucji jest równa:
 relacji cen dobra X i cen dobra Y.
 równocześnie  stosunkowi  ilości  dobra  Y  do  ilości  dobra  X  oraz 

stosunkowi przyrostu użyteczności dobra X do dobra Y.

Możemy to zapisać w równaniu:

y

x

x

y

y

x

x

XY

MU

MU

Q

Q

P

P

MRS

Konsument  pozostanie  w  punkcie  optimum  do  momentu  zmiany 
warunków zewnętrznych lub wewnętrznych.

Optimum konsumenta 
(punkt równowagi konsumenta)

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.117,118

37

Q y

Q x

0

I

1

I

2

I

3

    M

    P

x

 

  M

    P

y

B L

Optimum konsumenta w przypadku dóbr 

komplementarnych

Q y

Q x

0

I

1

I

2

I

3

    M

    P

x

    M

    P

y

B L

Optimum konsumenta w przypadku 

dóbr doskonale substytucyjnych

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.120

38

 pomaga  wyjaśnić  jak  zachowuje  się  konsument  przy 

podejmowaniu decyzji konsumpcyjnych.

 twórcami tego pojęcia są J.Duplit i A.Marshall
 według  Marshalla  –  koncepcja  ta  jest  pieniężną  miarą 

satysfakcji  (użyteczności)  z  konsumpcji  i  opiera  się  na 
pojęciu  użyteczności  i  na  zasadzie  malejącej  użyteczności 
marginalnej (pierwsze prawo Gossena)

 Wyrażana  jest  za  pomocą  różnicy  między  najwyższą  ceną 

jaką  konsument  mógłby  zapłacić  za  pewną  ilość  danego 
dobra  (po  aktualnej  cenie  na  rynku),  a  ceną  którą  zapłacił 
za to dobro.

Nadwyżka (renta) konsumenta :

Nadwyżka (renta) konsumenta :

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.121

39

Nadwyżka konsumenta

Nadwyżka konsumenta

0

B

E

C

P

A

p o p y t  n a  

d o b r o

c e n a   i  u ż y te c z n o ś ć   m a r g in a ln a  

d a n e g o   d o b r a

Wielkość 

nadwyżki 

konsumenta 

mierzy 

się 

biorąc  pod  uwagę  krzywą 
popytu, 

przy 

założeniu 

stałego realnego dochodu.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.121

40

Pole wielokąta 0AEB określa satysfakcję, którą osiągnął 
konsument w wyniku nabycia pewnej ilości danego dobra.
Pole 0CEB określa wydatki, które musiał ponieść konsument 
przy zakupie tej ilości danego dobra.
Różnica tych dwóch pól (trójkąt ACE) nosi nazwę 

trójkąta 

trójkąta 

Marshalla

Marshalla lub 

nadwyżki konsumenta

nadwyżki konsumenta.

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.120

41

   

Zasada ekwimarginalizmu (drugie prawo Gossena)

Zasada ekwimarginalizmu (drugie prawo Gossena) –

        Zgodnie  z  tą  zasadą  użyteczności  marginalne  konsumowanych  dóbr  w 

przeliczeniu na jednostkę pieniądza zrównują się w punkcie równowagi.

y

x

y

x

P

P

MU

MU

background image

30.05.21

"Podstawy mikroekonomi" 

Tomasz Zalega s.121

42

    

Marginalna użyteczność pieniądza

Marginalna użyteczność pieniądza

Według  teorii  użyteczności  konsument  dzieli  swój  dochód  na 

zakup  różnych  dóbr  w  taki  sposób,  że  relacje  użyteczności 

marginalnych  i  odpowiednich  cen  są  sobie  równe  i  równe  są 

także marginalnej użyteczności jednostki pieniężnej.

 

gdzie:
MU

i

 – użyteczność marginalna dobra „i” (i = 1,2,…,n)

P

i

 – cena dobra „i” (i = 1,2,…,n)

MUM – marginalna użyteczność pieniądza

    

Dzięki  założeniu  stałości  marginalnej  użyteczności  pieniądza 

możliwe  jest  wyrażenie  w  pieniądzu  przyrostów  użyteczności, 

jakie  przypadają  konsumentowi,  który  zwiększa  konsumpcję 

danego dobra.

MUM

P

MU

P

MU

P

MU

n

n

...

2

2

1

1

background image

Prezentacja wykonana na podstawie:

Prezentacja wykonana na podstawie:

Zalega Tomasz, Podstawy mikroekonomii

Warszawa 2005


Document Outline