Metody rozwiązywania
problemów
Dr inż. Eugeniusz Neumann
eneumann@wp.pl
2
Literatura
Karasiewicz G., Marketingowe strategie cen,
PWE, Warszawa 1997
Krawczyk S., Metody ilościowe w logistyce,
Tom II, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa
2001
Mazur J. (red.), Decyzje marketingowe w
przedsiębiorstwie, Difin, Warszawa 2002
Skrzypek J., Szubra M., Tees-2 symulacyjna
gra decyzyjna, Poltext, Warszawa 1996
Zimniewicz K., Współczesne koncepcje i
metody zarządzania, PWE, Warszawa 2000
3
Istota decyzji kierowniczych
Podejmowanie decyzji – to proces,
w którym dokonuje się świadomego,
czyli nielosowego, wyboru jednego
spośród co najmniej dwóch
uznanych za możliwe do realizacji
wariantów działania
4
Proces podejmowania decyzji
Sformułowanie problemu-może wynikać
z dążenia do poprawy aktualnej sytuacji lub
z procesu analityczno-poszukiwawczego
Określenie wariantów działania-
poszukiwanie nowych wariantów, określenie
ograniczeń, prognoza konsekwencji
Wybór wariantu działania-uwzględniony
zostaje wcześniejszy cel
Realizacja wybranego wariantu
5
Racjonalność decyzji
Heurystyka-dyscyplina zajmująca się
metodami rozwiązywania problemów w
warunkach niepełnej informacji
Fazy w procesie twórczego myślenia:
Faza preparacji (pozyskiwanie danych)
Faza inkubacji (pozyskiwanie pomysłów)
Faza olśnienia (pojawienie się pomysłu)
Faza weryfikacji (ocena i modyfikacja)
6
Racjonalność decyzji
Rozwiązaniem racjonalnym dla
decydenta jest pierwsze znalezione
rozwiązanie, które odpowiada
przyjętym przez niego kryterium
racjonalności
7
Marketingowy System Informacji
Zewnętrzne wtórne
źródła
Zewnętrzne pierwotne
źródła
Wewnętrzne
wtórne źródła
Wewnętrzne
pierwotne źródła
Badania marketingowe
Potrzeby
informacyjne
Dane
Potrzebne dane
MARKETINGOWY SYSTEM INFORMACYJNY
Informacja
DECYDENCI
Decyzje wewnętrzne
Decyzje zewnętrzne
8
Definicja
Metoda – to racjonalny, a więc
uświadomiony i uporządkowany
oraz skuteczny i powtarzalny
sposób postępowania w
rozwiązywaniu jakiegoś problemu
uwzględniający aktualny stan
wiedzy w danej dziedzinie
9
Metody rozwiązywania
problemów
Metody heurystyczne
Asocjacyjne (burza mózgów, 635, 66, metoda
synektyczna, metoda morfologiczna, itp. )
Zintegrowane (analiza wartości, Identyfikacja i
Rozwiązywanie sprzeczności w Organizacji
IRSO, itp.)
Metody matematyczne
Prognozowanie
Metody sieciowe
Programowanie liniowe
10
Metody twórczego
myślenia
Metody asocjacyjne
Burza mózgów
Metoda 635
Metoda 66
Metoda synektyczna
Metoda morfologiczna
Metody zintegrowane
Metoda analizy wartości
Metoda Identyfikacji i Rozwiązywania
Sprzeczności w Organizacji (IRSO)
11
Klasyfikacja metod
według wewnętrznej struktury
problemu
Metody recepcyjne (doświadczenie
decydenta)
Metody asocjacyjne (burza mózgów...)
Metody zbierania i porządkowania
(drzewo decyzji...)
Metody kombinowane
Metody modelowania matematycznego
Metody zintegrowane
12
Metody rozwiązywania
problemów
Metody twórczego rozwiązywania
problemów (metody heurystyczne) –
ułatwiają znajdowanie nowych,
oryginalnych rozwiązań
Metody matematyczne (metody
ilościowe) – stosowane są w sytuacji,
które mogą być przedstawione w postaci
modeli matematyczno-logicznych np.
równania – nierówności - grafy
13
Metody twórczego
myślenia
Metody asocjacyjne - zasady
Proces odkrycia można na życzenie odtworzyć
Proces odkrycia jest we wszystkich dziedzinach taki sam
Odkrycie następuje w podświadomości
Aby przeniknąć w podświadomość, trzeba uwolnić umysł od
hamulców
Odkrycia może dokonać każdy
Odkrycie następuje w klimacie odprężenia, przyjemności,
pasji
Odkryciu sprzyja zwrot do świata bajek
Odkrycie następuje przez bisocjację (nakładanie się idei,
pomysłów...)
Grupa wielodyscyplinarna jest jednostką operacyjną
poszukiwań
14
Metody twórczego
myślenia
Metody asocjacyjne
Metoda 635. Sześć osób zapisuje po trzy
pomysły w ciągu pięciu minut. Po tym czasie
przekazuje się zapisane pomysły kolejnej osobie
(6x).
Metoda synektyczna. Metoda bazująca na
zdolnościach asocjacyjnych umysłu człowieka.
Szeroko zakrojone badania naukowe wykazały,
że prawidłowością mechanizmu myślenia jest
analogia. Analogia umożliwia porządkowanie
między przedmiotami i pojęciami. Powstają
relacje: przyczyna-skutek, część-całość, środek-
cel, struktura-funkcje. Analogie: bezpośrednie,
antropomorficzne, fantastyczne, symboliczne.
15
Metody twórczego
myślenia
Metody asocjacyjne
Morfologia (twórca F. Zwicky) – jest
logiczno – matematycznym sposobem
poszukiwania rozwiązań problemu
polegającym na systematycznej analizie
wszystkich możliwych wariantów
rozwiązania. Etapy:
Sformułowanie problemu
Analiza
Synteza
Ocena i wybór rozwiązania
Opracowanie projektu rozwiązania problemu
16
Drzewo decyzyjne
Narzędzie podejmowania decyzji określające
prawdopodobną wartość różnych wariantów
w zależności od różnych możliwych wyników
związanych z każdym z nich
Wartość oczekiwana – suma wszystkich
możliwych wartości wyników działania
przemnożonych przez ich odpowiednie
prawdopodobieństwo
Uwzględnia się kolejność decyzji
17
Przykład drzewa
decyzyjnego
1
A
B
2
2
2
2
Dostawy do
Francji
Dostawy do Chin
Wysoka sprzedaż
(0,80), EV=20 mln
Niska sprzedaż
(0,20), EV=3 mln
Niska sprzedaż
(0,40), EV=6 mln
Wysoka sprzedaż
(0,60), EV=25 mln
20 mlnx0,80=16 mln