WSPOMAGANIE

TRENINGU

SPORTOWEGO

Cechy

Cechy

sprawności

sprawności

MOC FIZ.– produkcja energii

MOC FIZ.– produkcja energii

eksplozywna (siła)

eksplozywna (siła)

maksymalna (szybkość)

maksymalna (szybkość)

wytrzymałościowa

wytrzymałościowa

aerobowa

aerobowa

Cechy sprawności

Cechy sprawności

KONTROLA NERW.-MM.

KONTROLA NERW.-MM.

(psyche)

(psyche)

pobudzenie

pobudzenie

odprężenie

odprężenie

WYDAJNOŚĆ\SKUTECZNOŚĆ

WYDAJNOŚĆ\SKUTECZNOŚĆ

(cechy mech.)

(cechy mech.)

masa mm a masa ciała

masa mm a masa ciała

tkanka tłuszczowa a masa ciała

tkanka tłuszczowa a masa ciała

Właściwy trening jest najbardziej

Właściwy trening jest najbardziej

skutecznym sposobem

skutecznym sposobem

udoskonalenia sprawności fiz.

udoskonalenia sprawności fiz.

Poprzez trening możemy zwiększyć

Poprzez trening możemy zwiększyć

moc fiz., odporność psych., zapewnić

moc fiz., odporność psych., zapewnić

przewagę mech.

przewagę mech.

Istnieją metody zastępujące trening

Istnieją metody zastępujące trening

lub dodatkowo zwiększające

lub dodatkowo zwiększające

poszczególne parametry.

poszczególne parametry.

Są to tzw.

Są to tzw.

sportowe środki wspomagające

sportowe środki wspomagające

(ergogeniczne)

(ergogeniczne)

Poprawę sprawności fiz.

Poprawę sprawności fiz.

uzyskujemy poprzez :

uzyskujemy poprzez :

Zwiększenie mocy fiz

Zwiększenie mocy fiz

Wzrost tk.mm.produkującej en.

Wzrost tk.mm.produkującej en.

Wzrost tempa proc. metabol. wew.mięśn.

Wzrost tempa proc. metabol. wew.mięśn.

Zwiększenie ilości prod. energ. w mm.

Zwiększenie ilości prod. energ. w mm.

Zwiększenie ilości en. dostarczanej mm.

Zwiększenie ilości en. dostarczanej mm.

Przeciwdziałanie kumulacji sb. zakłucajacych

Przeciwdziałanie kumulacji sb. zakłucajacych

prod. energ.

prod. energ.

Poprawę odporności psych.

Poprawę odporności psych.

Usprawnienie proc. psych. i poprawa prod. en.

Usprawnienie proc. psych. i poprawa prod. en.

Eliminacja czynników zakłucających

Eliminacja czynników zakłucających

Zwiększenie sprawności mech.

Zwiększenie sprawności mech.

Doskonalenie biomechaniki układu ruchu

Doskonalenie biomechaniki układu ruchu

w kierunku zwiększenia wydajności

w kierunku zwiększenia wydajności

(zmniejszenie mc – tk tłuszcz.)

(zmniejszenie mc – tk tłuszcz.)

Doskonalenie biomechaniki organizmu

Doskonalenie biomechaniki organizmu

w kierunku stabilności

w kierunku stabilności

(zwiększenie mc – tk mm)

(zwiększenie mc – tk mm)

Dla osiągnięcia określonych celów

Dla osiągnięcia określonych celów

można stosować wspomaganie w

można stosować wspomaganie w

zakresie każdej z tych grup.

zakresie każdej z tych grup.

Niektóre środki wspomagające mogą

Niektóre środki wspomagające mogą

wywoływać kilka efektów.

wywoływać kilka efektów.

Klasyfikacja środków

Klasyfikacja środków

wspomagających

wspomagających

Żywieniowe

Żywieniowe

Farmakologiczne

Farmakologiczne

Fizjologiczne

Fizjologiczne

Psychologiczne

Psychologiczne

(bio)Mechaniczne

(bio)Mechaniczne

Zajmiemy się jedynie środkami

Zajmiemy się jedynie środkami

ergogenicznymi, które można

ergogenicznymi, które można

wprowadzać do organizmu

wprowadzać do organizmu

Środki żywieniowe

Środki żywieniowe

cel:

cel:

zwiększenie masy mm

zwiększenie masy mm

zaopatrzenie w sb. energ.

zaopatrzenie w sb. energ.

wzrost tempa prod. en.

wzrost tempa prod. en.

Węglowodany

Węglowodany

Tłuszcze

Tłuszcze

Białka

Białka

Witaminy

Witaminy

Składniki mineralne

Składniki mineralne

Woda

Woda

Podst.prep.farmakol. i metody

Podst.prep.farmakol. i metody

zabronione p/MKOl

zabronione p/MKOl

Prep.farmakol.

Prep.farmakol.

–

Śr.pobudzające (amfetamina, kokaina, efedryna)

Śr.pobudzające (amfetamina, kokaina, efedryna)

–

Narkotyki (narkot. śr. p/bólowe)

Narkotyki (narkot. śr. p/bólowe)

–

Anboliki (steroidy anaboliczne, klenbuterol)

Anboliki (steroidy anaboliczne, klenbuterol)

–

Śr. diuretyczne

Śr. diuretyczne

–

Hormony peptydowe i glikoproteidowe z ich pochodnymi

Hormony peptydowe i glikoproteidowe z ich pochodnymi

Metody

Metody

–

Doping krwią

Doping krwią

–

Zabiegi farmakolog.,chem. i fiz.

Zabiegi farmakolog.,chem. i fiz.

leki o ograniczonym stos.

leki o ograniczonym stos.

–

Alkohol

Alkohol

–

Kofeina

Kofeina

–

Marihuana

Marihuana

–

Miejsc.śr.zniecz.

Miejsc.śr.zniecz.

–

Kortykosteroidy

Kortykosteroidy

–

Betablokery

Betablokery

–

Beta2antagoniści -klenbuterol

Beta2antagoniści -klenbuterol

Żywieniowe śr.

Żywieniowe śr.

wspomagające

wspomagające

Węglowodany

Węglowodany

–

Suplementy

Suplementy

Tłuszcze

Tłuszcze

–

Kw.tł.omega3

Kw.tł.omega3

–

Trójglicerydy średniołąńcuchowe

Trójglicerydy średniołąńcuchowe

Białka/aminokwasy

Białka/aminokwasy

–

Suplementy białkowe

Suplementy białkowe

Arg.,Liz.,Ornit.,Asparginiany

Arg.,Liz.,Ornit.,Asparginiany

–

Aminokwasy o łańc.rozgał.

Aminokwasy o łańc.rozgał.

Tryptofan

Tryptofan

Witaminy

Witaminy

–

Antyoksydanty

Antyoksydanty

–

Grupa B, Niacyna,PP, kw.foliowy,

Grupa B, Niacyna,PP, kw.foliowy,

C, E

C, E

Mineralne

Mineralne

–

Bor, Ca, Cr, Fe, Mg, Fosforany,

Bor, Ca, Cr, Fe, Mg, Fosforany,

Selen, Wanad, Zn

Selen, Wanad, Zn

H2O

H2O

–

Suplementacja płynna

Suplementacja płynna

Wyciągiroślinne

Wyciągiroślinne

–

Fitosterole anaboliczne

Fitosterole anaboliczne

–

Johimbina

Johimbina

–

Żeń-szeń

Żeń-szeń

INNE

INNE

–

Pyłek pszczeli

Pyłek pszczeli

–

Preparaty złożone

Preparaty złożone

–

Beta-OH-beta-metylmaślan

Beta-OH-beta-metylmaślan

–

Prep. Wielowitaminowe i miner.

Prep. Wielowitaminowe i miner.

–

Wit.B15

Wit.B15

Fizjologiczne

Fizjologiczne

śr.wspomagające

śr.wspomagające

Przyspieszają naturalne procesy fizjologiczne

Przyspieszają naturalne procesy fizjologiczne

Metabolizm kom

Metabolizm kom

–

Karnityna

Karnityna

–

Koenzym Q10

Koenzym Q10

–

Kreatyna

Kreatyna

–

Dwuwęglan sodu

Dwuwęglan sodu

Aktywność hormonalna i neuroprzekaźnikowa

Aktywność hormonalna i neuroprzekaźnikowa

–

Cholina

Cholina

–

DHEA

DHEA

–

Gonadotropina kosmówkowa

Gonadotropina kosmówkowa

–

hGH

hGH

–

Testosteron

Testosteron

Transport tlenu

Transport tlenu

–

Doping krwią, erytropoetyna, glicerol, inozyna,

Doping krwią, erytropoetyna, glicerol, inozyna,

tlen

tlen

Przykłady dyscyplin sport i

Przykłady dyscyplin sport i

cech sprawności sportowej

cech sprawności sportowej

Dyscyplina

Dyscyplina

Moc fiz

Moc fiz

.

.

Odporność

Odporność

psych

psych

Sprawność

Sprawność

mech.

mech.

Eksplozy

Eksplozy

cyjna

cyjna

Maksym

Maksym

alna

alna

Wytrz.

Wytrz.

Siłowa

Siłowa

moc

moc

aerobo

aerobo

wa

wa

Wytrz

Wytrz

.

.

Aerob

Aerob

owa

owa

Pobudzei

Pobudzei

e

e

Odpręże

Odpręże

nie

nie

Obniż tk

Obniż tk

tł

tł

Zwiększ

Zwiększ

mm

mm

Boks

Boks

x

x

X

X

Dziesięciobój

Dziesięciobój

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

X

X

Ciężary

Ciężary

x

x

x

x

x

x

X

X

Sztuki walki

Sztuki walki

x

x

x

x

x

x

BIAŁKA 0,8g/kg (dzieci 0,9-1,0)

BIAŁKA 0,8g/kg (dzieci 0,9-1,0)

–

Sportowcy 1,4-1,6g/kg (wytrzym/siłowe)

Sportowcy 1,4-1,6g/kg (wytrzym/siłowe)

% energii w diecie 12-20

% energii w diecie 12-20

TŁUSZCZE 3-6g/d

TŁUSZCZE 3-6g/d

% energii w diecie 30-40

% energii w diecie 30-40

WĘGLOWODANY

WĘGLOWODANY

% energii w diecie 60-70 1g=4kcal

% energii w diecie 60-70 1g=4kcal