Finanse 

przedsiębiorstw

Wykład 12

Przedsiębiorstwo na rynku finansowym

Obciążenie podatkowe przedsiębiorstwa

Przedsiębiorstwo na rynku finansowym

Obciążenie podatkowe przedsiębiorstwa

Obciążenie podatkowe przedsiębiorstwa jest 

rozumiane jako wielkość ponoszonych przez 

przedsiębiorstwo wydatków z tytułu 

nałożonych na przedsiębiorstwo podatków.

Obciążenie podatkowe przedsiębiorstwa 
można przedstawić dwoma sposobami:

• jako kwotę ciężaru podatkowego,

• jako relację łącznej kwoty obciążeń 
podatkowych i parapodatkowych do 
odpowiednio dobranej podstawy.

W pierwszym przypadku na obciążenia 
podatkowe przedsiębiorstwa składają się 
wszelkie płacone przez przedsiębiorstwo 
podatki i parapodatki. 

Kwotowe wyrażenie obciążenia 
podatkowego nadaje się do ustalenia 
struktury rodzajowej płaconych podatków i 
parapodatków, i do badań porównawczych.  

Drugi sposób wymaga skonstruowania odpowiedniej podstawy, 
do której można by odnieść łączną  sumę obciążeń 
podatkowych (także parapodatkowych) za dany rok podatkowy.

Na podstawę odniesienia łącznej kwoty podatków i 
parapodatków nadaje się przedrze wszystkim wartość 
dodana, gdyż znając ją można określić jaka część 
wartości dodanej musi przedsiębiorstwu wystarczyć na 
wynagrodzenie, udział właścicieli w zysku i rozwój 
przedsiębiorstwa.

Wartość dodana jest nadwyżką przychodów ze sprzedaży nad 
kosztami materialnymi.

Obliczenie kosztów materialnych jest możliwe na podstawie 
kosztów układu rodzajowego.

Aby wyodrębnić koszty materialne, należy wziąć pod uwagę 
także koszty niematerialne, które łącznie dają koszty uzyskania 
przychodu.

Na koszty materialne składają się: koszty zużycia 
materiałów, koszty własne sprzedaży,  amortyzacja i 
materialne usługi obce.

W skład kosztów niematerialnych wchodzą głównie koszty 
osobowe, czyli wynagrodzenia brutto wraz z narzutami na 
wynagrodzenia (ponadto podróże służbowe, koszty operacji 
finansowych i inne).  

Formuła obliczeniowa miernika obciążenia podatkowego 
przedsiębiorstwa jest następująca:

gdzie:

F – kwota zapłaconych podatków i parapodatków

P – przychody ze sprzedaży

K – koszty materialne

100







K

P

F

D

Ukazywanie ciężaru opodatkowania poprzez procentowy 

udział podatków w wartości dodanej jest technicznie 
niewykonalne w stosunku do drobnych przedsiębiorstw, od 
których nie jest wymagana ewidencja i zamieszczanie w 
sprawozdaniach finansowych danych pozwalających obliczyć 
ich wartość dodaną – przede wszystkim o kosztach 
materialnych. 

Aby ciężar opodatkowania tych przedsiębiorstw móc 

wyrażać inaczej, potrzebne jest ustalenie innej niż wartość 
dodana podstawy odniesienia kwoty podatków.

Wartość, która może być wybrana na podstawę, 

musi występować we wszystkich przedsiębiorstwach i 
być wyrażona pieniężnie. Te warunki spełnia 

wartość 

sprzedaży.

Wobec tego wartość sprzedaży jest drugą, obok 

wartości dodanej, nadającą się do stosowania 
podstawą stosunkowo wyrażonego miernika obciążenia 
podatkowego.