Choroba wieńcowa



Choroba wieńcowa

zwana też

chorobą niedokrwienną serca - to

zespół chorobowy charakteryzujący

się niedostatecznym ukrwieniem (i co

za tym idzie niedostatecznym

zaopatrzeniem w tlen) serca,

spowodowanym znaczącym

zwężeniem (a niekiedy - zamknięciem)

światła tętnic wieńcowych,

odżywiających mięsień serca.



Podobne zjawisko zachodzi w innych

sytuacjach, w których także zwiększa się

zapotrzebowanie serca na tlen, np. w stanach

gorączkowych czy w nadczynności tarczycy.



Zmniejszenie dostaw tlenu przy

niezmienionym zapotrzebowaniu może także

doprowadzić do wystąpienia objawów

choroby wieńcowej. I tak, osoby z chorobą

niedokrwienną serca doznają czasem bólów

wieńcowych wysoko w górach albo w czasie

długotrwałego lotu samolotem, kiedy

ciśnienie rozpuszczonego tlenu we krwi

znacząco się obniża.

występowanie



Choroba wieńcowa jest najczęstszym

schorzeniem układu krążenia ludzi

żyjących w krajach wysoko

rozwiniętych, a zawał serca i nagła

śmierć sercowa - są najczęstszymi

przyczynami zgonów.



Na chorobę wieńcową częściej chorują

mężczyżni, szczególnie w wieku 40-55

lat. W grupie osób starszych

zapadalność na tę chorobę jest dla obu

płci podobna. Częstość występowania

tej choroby wyraźnie rośnie z wiekiem.

Czynniki ryzyka



wysokie stężenie cholesterolu LDL

we krwi (powyżej 130 mg%)



niskie stężenie cholesterolu HDL we

krwi (poniżej 35 mg%)



Palenie papierosów



nadciśnienie tętnicze



cukrzyca (przyspieszająca procesy

miażdżycowe) oraz otyłość brzuszna

Inne czynniki ryzyka



płeć męską



podeszły wiek



siedzący tryb życia



menopauzę



podwyższone stężenie fibrynogenu,

homocysteiny, kwasu moczowego we

krwi



niektóre drobnoustroje:

Chlamydia

pneumoniae

Helicobacter pylori

Postacie choroby



dławica piersiowa:



stabilna



niestabilna



dławica odmienna (tzw. wariant Prinzmetala)



zawał serca



niedokrwienne uszkodzenie serca z

niewydolnością lewokomorową



nagła śmierć sercowa



nieme niedokrwienie.

Stabilna postać ChW

Typowym jej przejawem są bóle w klatce

piersiowej, zlokalizowane z reguły za mostkiem,

określane przez chorych jako dławienie,

gniecenie, rozpieranie albo pieczenie czy

palenie,

nigdy - kłucie, przeszywanie.



reguły promieniują do gardła, szyi, lewego

lub prawego barku z uczuciem drętwienia rąk.

Towarzyszą im niepokój, czasem duszność i

kołatanie serca, niekiedy nudności, zawroty

głowy. Często pojawia się rano.



ól najczęściej występuje w czasie wysiłku

fizycznego i szybko ustępuje po jego

zaprzestaniu lub po zażyciu podjęzykowo

nitrogliceryny.



Kobiety nieco inaczej niż mężczyźni

odczuwają napady bólów wieńcowych.

Często nie wskazują one ani typowej

lokalizacji zamostkowej, ani typowego

promieniowania. Kobiety dość często

określają swoje dolegliwości jako duszność.

Jeśli mówią o bólu, to często nie są w stanie

dokładnie określić jego charakteru. Ten

fakt bywa powodem pomyłek

diagnostycznych i terapeutycznych

popełnianych przez mniej doświadczonych

lekarzy.

Klasyfikacja CCS

(Canadian

Cardiovascular Society)



I - bóle dławicowe jedynie podczas ciężkich

wysiłków,



II - bóle dławicowe są niewielkie podczas

zwykłych czynności. Bóle pojawiają się podczas

np. szybkiego wchodzenia po schodach, na drugie

piętro i wyzej,



III - znaczne dolegliwości wieńcowe, np. podczas

wolnego wchodzenia na pierwsze piętro



IV - bóle dławicowe podczas niewielkich wysiłków

i bóle spoczynkowe.

„

Nieme” bezobjawowe

niedokrwienia



U części chorych zdarzają się tzw.

"nieme", bezobjawowe

niedokrwienia, wykrywane jedynie w

badaniu EKG, są bardzo

niebezpieczne.



mogą być przyczyną nagłych zgonów

w wyniku niedokrwiennej

niestabilności elektrycznej serca i

migotania komór,

NZK

cechy niestabilnej choroby

wieńcowej



Przedłużający się ból zamostkowy, słabo

reagujący na nitroglicerynę



po ustapieniu, ponownie nawracający z

coraz większym nasileniem



pojawiający się niezależnie od

wykonywanego wysiłku fizycznego czy

stresu, ból nocny



prawdopodobieństwo wystąpienia zawału

w krótkim czasie jest bardzo duże

nagła śmierć sercowa



Najbardziej dramatyczny przejaw

choroby wieńcowej



Nie poprzedzają jej ani bóle wieńcowe,

ani objawy niewydolności serca



Zwykle jest to "śmierć bez świadków"



W 95% przypadków jest spowodowana

zmianami miażdżycowymi w naczyniach

wieńcowych



Bezpośrednią przyczyną jest migotanie

komór

Diagnostyka choroby

wieńcowej



Złotym standardem jest wywiad



badanie EKG



próba wysiłkowa



24-godzinne badanie EKG metodą Holtera



badanie echokardiograficzne przeprowadzane

w czasie dożylnego podawania leku, który

przyspiesza czynność serca i zwiększa jego

kurczliwość (np. Dobutamina)



badania izotopowe serca



tomografia komputerowa (SPECT)



tomografia z zastosowaniem emisji

pozytronowej (PET)

oraz

angioTK tt.wieńcowych



koronarografia (angiografia wieńcowa)

Leczenie



Objawowe



Prewencja



pierwotna



wtórna (dotycząca osób po zawale serca)

Modyfikacja czynników

ryzyka



Rzucenie palenia papierosów



aktywny tryb życia



dieta niskocholesterolowa



stosowanie statyn - leków obniżających

stężenie cholesterolu (zwłaszcza LDL) we

krwi oraz redukujących wielkość blaszki

miażdżycowej



obniżanie ciśnienia tętniczego



doprowadzenie do prawidłowych wartości

indeksu masy ciała (BMI)



zmniejsza stężenie we krwi homocysteiny

Leczenie

farmakologiczne



nitraty (w tym - nitrogliceryna)

objawowo



beta-blokery lub blokery kanałów

wapniowych



Inhibitory konwertazy angiotensyny



ASA



Statyny



Dodatkowo leki metaboliczne

(np.trimetazydyna)

Leczenie inwazyjne



Łagodnie przebiegające postaci choroby

wieńcowej nie wymagają leczenia innego niż

farmakologiczne. W pozostałych przypadkach

konieczna jest rewaskularyzacja (udrożnienie)

tętnic wieńcowych za pomocą albo

przezskórnej

angioplastyki,

polegającej na rozgnieceniu

blaszki miażdżycowej przez rozprężający się

pod dużym ciśnieniem balonik umieszczony w

tętnicy wieńcowej, albo

chirurgicznego

wszczepienia pomostów

(z naczyń tętniczych i

żylnych) omijających zwężenie.



Współcześnie angioplastyka przezskórna jest

"wzmocniona" wprowadzeniem do tętnicy

wieńcowej, w miejscu zadziałania balonu

metalowego stentu (BMS) lub stentu

powlekanego lekiem antyproliferacyjnym (DES)

chroniącego tętnicę przed ponownym zwężeniem.



W rozsianych zmianach miażdżycowych

dotyczących obwodowych tętnic wieńcowych

żadna z tych metod nie jest skuteczna. Obecnie

możliwe jest laserowe wytwarzanie w mięśniu

serca nowych "naczyń", swego rodzaju przetok,

przez które od naczynia do naczynia płynie krew

bogata w tlen, odżywiając w sposób bezpośredni

mięsień sercowy.

Document Outline