Korzyści i szanse 

związane z 

przystąpieniem 

Polski do strefy 

euro.

 

 

Korzyści wynikające z 

członkostwa Polski w strefie 

euro dzieli się na:

• bezpośrednie

 - odczuwalne w krótkim okresie, następują 

niemal automatycznie w wyniku zastąpienia złotego przez euro 

oraz mają trwały i kumulujący się w czasie charakter

• pośrednie

- mogą potencjalnie wystąpić w perspektywie średnio 

- i długookresowej, mają przede wszystkim charakter warunkowy 

dlatego też analizowane są w kategorii szans. Ich realizacja jest 

bowiem uzależniona od właściwego wykorzystania korzyści 

bezpośrednich, jakości polityki makroekonomicznej prowadzonej 

na drodze do i wewnątrz strefy euro, jak i zdolności adaptacyjnych 

polskich podmiotów.

    
     Teoria ekonomii oraz doświadczenia państw członkowskich strefy 

euro sugerują, że korzyści bezpośrednie mogą przełożyć się na 

korzyści typu pośredniego, wyraźniej odczuwane dopiero w 

średnim i długim okresie.

 

 

Bezpośrednie korzyści

 przyjęcia euro

 

 

Redukcja ryzyka kursowego 

i kosztów transakcyjnych

• Ryzyko kursowe stanowi jeden z czynników 

zwiększających niepewność podejmowania decyzji 
gospodarczych, co wpływa na wzrost kosztów 
działalności podmiotów oraz naraża je na straty.

• Ryzyko kursowe zachodzi w odniesieniu do zmian 

kursu (różnic kursowych) miedzy momentem 
powstania należności lub zobowiązania a 
momentem jego rozliczenia (ryzyko 
transakcyjne), bądź zmian między momentem 
powstania należności lub zobowiązania a 
momentem sporządzania bilansu (ryzyko 
translacyjne)

 

 

Wprowadzenie euro prowadzi 

do zniesienia kursu 

wymiany złotego na euro, 

trwale eliminuje ryzyko 

kursowe w transakcjach 

rozliczanych w euro, a zarazem 

powoduje ograniczenie 

kosztów transakcyjnych.

 

 

Wynikające z tego korzyści 

mogą obejmować m.in.:

• obniżenie kosztów działalności gospodarczej w 

wyniku redukcji kosztów transakcyjnych;

• poprawę jakości oszacowań rentowności 

przedsięwzięć inwestycyjnych w wyniku eliminacji 

niepewności związanej ze zmiennością kursu 

walutowego;

• wzrost przejrzystości i porównywalności cen w 

wymiarze międzynarodowym;

• poprawę pozycji międzynarodowej Polski jako 

partnera handlowego w wyniku zastąpienia złotego 

przez walutę o znaczeniu międzynarodowym, może 

też pozytywnie wpłynąć na wiarygodność Polski w 

wymianie handlowej także z partnerami handlowymi 

spoza strefy euro. Tym samym przyjęcie euro kreuje 

handel nie tylko pomiędzy krajami strefy euro, ale 

także z krajami trzecimi.

 

 

• Z punktu widzenia gospodarstw domowych 

najbardziej odczuwalną zmianą będzie brak 

konieczności wymiany walut (oraz ponoszenia opłat 

z tego tytułu- prowizja dla banków czy kantorów), 

jak również przeliczania cen wyrażonych w euro na 

złote. 

• Dla przedsiębiorstw korzyściami będą niższe 

koszty działalności gospodarczej, możliwość 

skuteczniejszego planowania inwestycji (większa 

pewność rachunku ekonomicznego w związku z 

eliminacją zmienności kursu walutowego) i 

łatwiejsze prowadzenie księgowości. Powinno to 

stymulować wzrost aktywności inwestycyjnej 

oraz prowadzić do napływu kapitału i poprawy jego 

alokacji, także w postaci bezpośrednich inwestycji 

zagranicznych. 

 

 

Wzrost stabilności i wiarygodności 

makroekonomicznej

• Stabilność i wiarygodność makroekonomiczna mają 

podstawowe znaczenie dla gospodarki, gdyż wpływają 

na możliwości i chęci podejmowania przez inwestorów 

decyzji inwestycyjnych, decydują o alokacji zasobów 

gospodarczych i wpływają na tempo wzrostu 

gospodarczego

• Przyjęcie euro może spowodować wzrost 

wiarygodności ekonomicznej Polski. Nasz kraj, który 

sporo inwestuje, notuje deficyt na rachunku obrotów 

bieżących. Powoduje to konieczność zadłużania się za 

granicą. Jednak im wyższy deficyt, tym większe ryzyko, 

że pożyczkodawcy wstrzymają swoje kredyty, co może 

wpędzić gospodarkę w kłopoty.

 

 

RATING

• Skalę ryzyka odzwierciedlają oceny wystawiane krajom przez agencje ratingowe. 

• Rating to niezależna i obiektywna ocena ryzyka kredytowego podmiotu 

zaciągającego dług na rynku, czyli opinia na temat możliwości obsługi zobowiązań 

zaciąganych przez dany podmiot. Analitycy NBP zwracają uwagę, że po przyjęciu 

euro podniesione zostały ratingi Cypru oraz Malty. I mimo że obecne oceny 

wiarygodności Polski nie są złe - gdyż wyższe mają tylko Czechy - to jednak 

wszystkie kraje euro mają wyższe oceny.

• Podejmując decyzje inwestycyjne, inwestorzy w dużym stopniu kierują się oceną 

ryzyka

      makroekonomicznego dokonywaną przez agencje ratingowe. Kraj o niskim ryzyku 

makroekonomicznym postrzegają jako atrakcyjniejszy.

• Obecna międzynarodowa pozycja Polski jest wysoka. Według Moody’s 

długoterminowy

      rating Polski wynosi A2, co oznacza bardzo wysoka zdolność do wywiązywania się 

z podjętych zobowiązań.

• Przystąpienie Polski do strefy euro może wpłynąć na spadek ryzyka 

makroekonomicznego i tym samym na wzrost ratingu, co pokazują  

doświadczenia innych krajów.

• Przedstawiciele Fitch, Moody’s i Standard and Poor’s oceniają, że po przystąpieniu
      Polski do strefy euro rating naszego kraju wzrośnie. Jednocześnie podkreślają, ze 

zakres zmian będzie zależny od skali reform strukturalnych przeprowadzonych 

jeszcze przed przystąpieniem do strefy euro, w szczególności od reformy finansów 

publicznych, jak również od skali zmniejszenia deficytu strukturalnego i 

zadłużenia.

 

 

 

 

Spadek stóp procentowych

• Wysoki poziom stóp procentowych może 

stanowić barierę aktywności inwestycyjnej

   i ograniczać dostępność kredytu.
• Wraz z wprowadzeniem euro oczekuje się 

spadku nominalnych stóp procentowych w 

wyniku przejęcia przez EBC obowiązku 

wyznaczania i utrzymywania oficjalnych 

stóp procentowych oraz – w konsekwencji 

– redukcji premii za ryzyko kursowe 

(tj. kosztu pożyczania pieniędzy)

 

 

• Spadek nominalnych stóp procentowych w 

wyniku wprowadzenia euro może skutkować 

obniżeniem kosztu pozyskania kapitału dla 

gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, jak również 

dla państwa. 

• Z perspektywy gospodarstw domowych, niższe 

stopy procentowe powinny zwiększyć dostępność i 

atrakcyjność kredytu, co może pozwolić na obniżenie 

kosztu konsumpcji. 

• W przypadku przedsiębiorstw niższy koszt 

finansowania (w połączeniu z oczekiwanym 

napływem kapitału) może przyczynić się do 

akumulacji kapitału i rozszerzenia działalności 

inwestycyjnej, także na skutek pogłębienia rynków 

finansowych oraz pełniejszej integracji rynku 

polskiego z rynkiem europejskim. 

• Wzrost wiarygodności makroekonomicznej oraz 

spadek premii za ryzyko mogą spowodować 

redukcję kosztu obsługi papierów dłużnych, w 

tym zadłużenia emitowanego przez rząd.

 

 

 

 

SZANSE

 

 

Szybszy rozwój handlu 

zagranicznego

• Handel zagraniczny  jest jednym z najsilniejszych 

potencjalnych kanałów konwergencji gospodarczej 

w skali świata

• Handel i często towarzyszące mu inwestycje 

bezpośrednie zapewniają transfer wiedzy oraz 

zasobów niematerialnych na skutek efektów 

uczenia się i naśladownictwa.

• Intensyfikacja wymiany handlowej jest 

uważana za jeden z najważniejszych skutków 

przyjęcia wspólnej waluty. Wzrost handlu 

zagranicznego może nastąpić w wyniku redukcji 

kosztów transakcyjnych, likwidacji ryzyka wahań 

nominalnego kursu walutowego, a także wzrostu 

ogólnej stabilności makroekonomicznej.

 

 

Z punktu widzenia Polski istotnymi pozytywnymi skutkami wzrostu 
wymiany handlowej, spodziewanymi po przystąpieniu do strefy 
euro, mogą być:

• efektywniejsze wykorzystanie czynników 

produkcji związane ze specjalizacją i 
zwiększeniem skali produkcji,

• napływ nowych technologii,

• wzrost inwestycji komplementarnych w 

stosunku do produkcji eksportowej.

 

 

 

 

 

 

• Badania, przeprowadzane na zlecenie banku centralnego, 

wskazują, że pozytywne efekty przyjęcia euro dla handlu 

zagranicznego będą wyraźne. W zależności od badań i 

przyjętych metodologii szacuje się, że wzrost eksportu może 

wynieść w krótkim terminie nawet 27 proc. (a cała wymiana 

handlowa wzrośnie o 20 proc.). Z kolei inne badania mówią, 

że po krótkim okresie spadku eksportu zacznie się on szybko 

powiększać i w rezultacie będzie aż o 13 proc. większy, niż 

gdybyśmy euro nie przyjęli. Wzrośnie też import - o 9-11 

proc., niż gdyby euro nie było.

• O tym, zdecydują także same firmy. Okazuje się, że o ile 

firmy małe, średnie i duże mają wyższą wydajność, niż 

wynosi średnia unijna, o tyle mikrofilmy oraz te 

zatrudniające do dziewięciu osób notują niższą wydajność. 

Na dodatek polskie małe firmy relatywnie rzadko czerpią 

korzyści z eksportu. Od tego, czy uda się zwiększyć 

wydajność w najmniejszych przedsiębiorstwach i czy w 

większym stopniu nastawią się one na produkcję 

eksportową, będzie zależeć, jak ostatecznie będzie 

wyglądać rozwój handlu zagranicznego.

 

 

Najważniejsze mikroekonomiczne 

uwarunkowania wpływu euro na 

wymianę handlowa to:

• nastawienie polskich przedsiębiorców 

do działania w warunkach unii 
walutowej,

• konkurencyjność i innowacyjność 

przedsiębiorstw.

 

 

Wzrost inwestycji

• O tym, jak będzie kształtować się handel 

zagraniczny Polski po przyjęciu euro, zdecydują 

m.in. inwestycje. Jak wynika z raportu NBP, 

wynikające z akcesji obniżenie stóp procentowych 

powinno zwiększyć inwestycje finansowane ze 

środków krajowych.

• Innym źródłem finansowania rozwoju gospodarki 

będą także zagraniczne inwestycje 

bezpośrednie. Te też powinny wzrosnąć, jednak 

dużo zależy m.in. od tego, jak kraj radzi sobie z 

przyjmowaniem inwestycji. Tymczasem niskie 

pozycje Polski w rankingach atrakcyjności dla 

inwestorów pokazują, że z tym nie jest najlepiej.

 

 

Główne kanały wpływu przyjęcia wspólnej 

waluty na strumień inwestycji krajowych i 

zagranicznych:

• Kanał stóp procentowych - niższa stopa oprocentowania 

kredytów zwiększa poziom inwestycji. Niższy koszt ich 

finansowania sprawia bowiem, że potencjalnie więcej projektów 

jest bardziej atrakcyjnych.

• Kanał aktywów finansowych - zmiany wartości kapitału 

przedsiębiorstw wpływają na zmiany wartości majątku, a wiec 

również na koszt pozyskania kapitału udziałowego (akcji i 

udziałów).

• Kanał stabilności makroekonomicznej - dzięki niemu 

podmioty funkcjonują w stabilniejszym otoczeniu i mogą planować 

przedsięwzięcia inwestycyjne. Na stabilność makroekonomiczną 

składają się:

– stabilność cen,
– stabilność i przewidywalność polityki fiskalnej,
– stabilność regulacyjna.

• Dostęp do większego rynku i obszaru walutowego - 

obecność w strefie euro powinna skłaniać firmy do zmiany 

perspektywy konkurowania z krajowej na europejską. Wynika to 

zarówno z większej presji konkurencyjnej jak i większej 

przejrzystości cen.

 

 

 

 

 

 

• Dzięki niższemu  kosztowi kapitału i 

łatwiejszemu dostępowi do 

zagranicznych oszczędności koszty 

inwestycji napotykane przez polskie 

przedsiębiorstwa zmaleją, ale wzrost 

inwestycji nie musi nastąpić 

automatycznie.

   Duże znaczenie będą miały 

konkurencyjność polskich 

przedsiębiorstw oraz zyskowność 

możliwych do zrealizowania projektów 

inwestycyjnych.

 

 

Wzrost BIZ

• Szczególne znaczenie dla Polski po 

wejściu do strefy euro może mieć wzrost 

bezpośrednich inwestycji zagranicznych. 

Wiążą się z nimi bowiem napływ nowych 

technologii, efektywniejszych technik 

zarządzania oraz wzrost konkurencji. 

Czynniki te mogą istotnie przyczynić się 

do zwiększenia wydajności pracy i 

przyspieszenia tempa wzrostu 

gospodarczego w dłuższym okresie.

 

 

• Jednak skala wzrostu gospodarczego oraz pozytywny 

wpływ BIZ na poprawę zaawansowania 

technologicznego polskiej gospodarki będą zależeć od 

zdolności do absorpcji tych inwestycji towarzyszącego 

im napływu technologii. 

• Na zdolności do absorpcji składają się przede 

wszystkim:

       • klimat inwestycyjny i otoczenie biznesu,
       • kapitał ludzki, rozumiany jako wykształcenie i 

umiejętności pracowników,

       • innowacyjność przedsiębiorstw w kraju 

przyjmującym inwestycje.

 

 

 

 

    Pod względem łatwości prowadzenia biznesu (w 

rankingu Doing Business) Polska znalazła się na 

przedostatnim miejscu wśród wszystkich krajów 

Unii Europejskiej (wyprzedziła tylko Grecję). 

Szczególnie niekorzystnie została oceniona w 

takich kategoriach, jak: pozwolenia i licencje, 

rozpoczynanie działalności czy kwestie podatkowe.

 

 

• Polski system szkolnictwa na każdym etapie jest wciąż słabo 

przystosowany do potrzeb gospodarki opartej na wiedzy. Wpływa 

to na zasób kapitału ludzkiego, niezbędnego do absorpcji nowych 

technologii. Polska charakteryzuje się niskim współczynnikiem 

partycypacji dzieci we wczesnej edukacji, niskim poziomem 

innowacyjności uczelni wyższych i mała użytecznością wyższego 

wykształcenia Jedną ze słabo wykorzystywanych możliwości, która 

daje Polsce integracja europejska, jest uczestnictwo polskiej 

młodzieży w kształceniu zagranicznym.

 

 

 

 

Integracja, rozwój i 

stabilność rynków 

finansowych

       Integracja finansowa powinna sprzyjać wzrostowi 

gospodarczemu na skutek pełniejszej realizacji 

funkcji transformacji, alokacji, ochrony przed 

ryzykiem oraz funkcji nadzorczych. Zmniejszając 

zależność gospodarek słabiej rozwiniętych od 

krajowych zasobów oszczędności oraz stymulując 

inwestycje i transfer technologii, rynki finansowe 

sprzyjają konwergencji dochodów per capita.

       Wspólna waluta przyspieszy rozwój polskiego 

rynku finansowego - między innymi dzięki 

spadkowi kosztów transakcyjnych i premii za 

ryzyko. 

 

 

• Osiągnięcie bezpośrednich korzyści, związanych z 

przyspieszeniem rozwoju rynku finansowego w wyniku 

ściślejszej integracji finansowej, w długim okresie 

stwarza szanse na istotną poprawę warunków 

funkcjonowania przedsiębiorstw  oraz przyspieszenie 

tempa wzrostu gospodarczego.

• Integracja finansowa oznacza łatwiejszy dostęp 

polskich podmiotów do rynku europejskiego, a także 

łatwiejszy dostęp podmiotów zagranicznych do rynku 

polskiego. 

• W wyniku zaostrzenia konkurencji zwiększy się zakres 

oraz poprawi jakość usług świadczonych przez 

działających w kraju pośredników finansowych. 

Poprawy dostępności usług finansowych oczekuje się 

przede wszystkim w sektorze małych i średnich 

przedsiębiorstw.

 

 

Wzrost konkurencji na rynku dóbr i 

usług   dzięki lepszej  porównywalności cen

• Wzrost konkurencji przyczyni się do 

lepszej alokacji pracy i kapitału oraz 
zwiększenia presji na efektywne 
wykorzystanie dostępnych zasobów, co 
spowoduje wzrost wydajności.

• Zwiększona konkurencja zintensyfikuje 

również proces wprowadzania innowacji i 
najnowszych technologii, mających 
podstawowe znaczenie dla długofalowego 
wzrostu gospodarczego.

 

 

 

 

Wzrost PKB i dobrobytu

• Szybszy wzrost PKB

• Wszystkie te czynniki (eliminacja kosztów 

transakcyjnych, wzrost przejrzystości cen oraz 

eliminacja ryzyka kursowego) spowodują 

przyspieszenie wzrostu PKB. O ile? Tu szacunki są 

różne, w zależności od przyjętej metody badań. 

Według jednej  z nich euro podniesie poziom o ok. 

7,5 proc. PKB, z czego większość zysków pojawi się 

w najbliższych 10 latach. Dawałoby to więc o 0,7 

proc. wyższy wzrost PKB niż w scenariuszu, w 

którym wspólnej waluty nie przyjmujemy. Inne 

badania szacują skalę korzyści na mniej, bo 1,5-2,5 

proc. Jednak nawet taki szacunek oznacza, że 

tempo wzrostu gospodarczego byłoby wyższe o ok. 

0,2 proc., niż wówczas, gdybyśmy euro nie przyjęli.

 

 

 

 

    Zawirowania na globalnych rynkach finansowych 

mogą częściowo osłabić zdolność do czerpania 

korzyści z integracji, zarówno w sferze rynków 

finansowych, jak i gospodarce realnej.

    Recesja u głównych partnerów handlowych, 

ochrona

    rynków wewnętrznych krajów członkowskich oraz
    zmniejszenie skali otwartości gospodarek Polski 

może

    przekładać się na zmniejszenie korzyści 

wynikających

    z intensyfikacji handlu czy wzrostu inwestycji.

 

 

Korzyści z przystąpienia Polski do strefy euro

Przystąpienie Polski do strefy euro

Zniesienie kursu wymiany

Spadek ryzyka makroekonomicznego,

Integracja rynku finansowego,

Wzrost konkurencji

Eliminacja ryzyka 

kursowego

Ożywienie wymiany 

handlowej

Eliminacja kosztów 

transakcyjnych

Spadek stóp 

procentowych

Wzrost stopy inwestycji

Akumulacja kapitałów i wzrost wydajności czynników produkcji

Wzrost PKB per capita