Rozwój w ciągu całego życia

Rozwój w ciągu całego

życia

Rozwój przez całe

życie.

Okres dorastania.

III

Dorosłość.

Starość.

Rozwój przez całe

życie

 Wczesne teorie rozwoju w
ciągu całego życia.

Prekursorem badań nad cechami stadiów
rozwojowych składających się na życie
ludzkie był Erik Erikson.

Erikson jest przekonany, że:

Okres dojrzewania polega na odkryciu

własnego „ja” wśród zamieszania i dezorientacji
jakie powoduje otaczający nas świat.

Okres wczesnej dorosłości polega na

rozwinięciu związków emocjonalnych, moralnych
i seksualnych z innymi ludźmi.

Okres średniej dorosłości polega na

angażowaniu się w życie rodzinne, pracę,
społeczeństwo czy przyszłe pokolenia.

Okres późnej dorosłości polega na

rozwiązywaniu problemów związanych z tym aby
potrafić patrzeć w przeszłość z uczuciem
spełnienia.

Erikson twierdzi , że jeśli nie są spełnione

warunki pełnego rozwoju, to człowiek woli
zakończyć swoje życie, niż istnieć z poczuciem
niespełnienia marzeń.

 Rodziny i stadia życia.

Analiza historyczna

ujawnia jak

społeczeństwo i nauka współdziałają kształtując
postępowania w rodzinie.

Określa role matki i jej opieki nad dziećmi.
Określa role dzieci i ich opieki nad rodzicami

w podeszłym wieku.

We współczesnych czasach zachowanie dzieci

jest spowodowane wysokim wskaźnikiem rozwodów,
mniejszej liczebności rodziny, zaniku rodziny
wielopokoleniowej oraz pracy obojga rodziców.

Od XVI w dzieci uważano za małych dorosłych

i zmuszano do pracy oraz traktowano je jak
niewolników, uważano za majątek ruchomy.

Dopiero w XX wieku zaczęto cenić dzieci jako

potencjalne osoby zasługujące na znaczną swobodę.

Okres dorastania.

 Oznaki przejścia obrzędy
inicjacji.

Rytuały przejścia i obrzędy inicjacji stanowią

przejście z dzieciństwa do wieku dojrzałego:
- bolesne próby szkolenia w praktykach
seksualnych.
- próby odosobnienia związane z próbą
przetrwania.
- próby różnych form nacinania skóry czy
tatuowania.

Niezależnie od formy jaką przyjmują są

zwykle bardzo dramatyczne i pozostawiające
niezatarte wspomnienia.

Chłopcy musza rozwiązać kilka problemów

władzy, muszą identyfikować się z silnymi
mężczyznami.

Dziewczyny chcą identyfikować się ze

sławnymi top modelkami, które są dla nich ideałem
wyglądu zewnętrznego.

Okres dorastania może trwać nawet 10 lat,

dopóki ludzie nie zaczną pełnić dorosłych roli.

System prawny określa osobę dorosła w

wieku 18 lat, wiąże się to z „dorosłych” czynności,
jak picie alkoholu w miejscach publicznych,
prowadzenie samochodu, uprawianie seksu, zawiera
małżeństwa bez zgody rodziców, wstępowanie do
wojska i głosowanie w wyborach.

Oznaką dorosłości jest niezależność

finansowa , ukończenie szkoły średniej lub uczelni,
wyprowadzenie się z domu.

 Mit „burzy i naporu” wieku
dorastania.

Czas „burzy i naporu” jest to wyjątkowo

niespokojny okres życia, który cechuje skrajna
zmienność nastroju i nieprzewidywalne ,
nierozsądne zachowanie.

To normalna cecha okresu dorastania jak

napisała Anna Freud, że ”bycie normalny w
okresie dorastania jest samo przez się
nienormalne”

Niewielu ludzi w wieku dorastania

doświadczyło wewnętrznej dezorientacji i
wykazywało nieprzewidywalne zachowania takie jak
niepohamowana agresja



Zadania okresu dojrzewania:

-zaakceptowania swojej dojrzałości fizycznej i
dojrzałej seksualności.
- określenie odnowa swych ról społecznych, w tym.
osiągnięcie niezależności od rodziców.
- dokonanie wyboru zawodu.

Pokwitanie i seksualność.

Po 2-3 latach od początku dojrzewania

jednostka osiąga dojrzałoś seksualną co odnosi się
do wystąpienia owłosienia rąk i nóg, pod pachami
oraz w okolicy narządów płciowych.

Dojrzałość płciowa u mężczyzn zaczyna się

wytwarzaniem plemników, a u dziewcząt
początkiem jest pierwsza miesiączka.

Dojrzałości fizycznej towarzyszy nowa

świadomości odczuć i pragnień seksualnych czemu
towarzyszy częste myślenie o seksie.

Mimo ciągłego myślenia o seksie brak im

jeszcze wystarczającej wiedzy na ten temat lub
posiadają błędne pojecie o seksie i seksualności gdyż
rodzice uważają temat seksu za taki o którym trudno
im rozmawiać ze swoimi dziećmi, niewiele rodzin
zachęca do otwartej rozmowy.

Edukacja seksualna w szkołach średnich

koncentruje się jedynie na biologii seksu i jego
negatywnych aspektach takich jak choroby
przenoszone drogą płciową oraz niepożądana ciąża
co wywołuje u młodzieży zakłopotanie i niepokój.

Te przykre uczucia utrudniają dorastającej

młodzieży ukształtowanie tożsamości seksualnej.

We wczesnym okresie fazie dorastania

najbardziej rozpowszechnionym sposobem ekspresji
impulsów seksualnych jest masturbacja.

Ogromna ilość dorastającej młodzieży ma

problem ze swoją seksualnością co pociąga za sobą
homoseksualizm. Jednakże z racji nietolerancji
społeczeństwa ukrywają się z tym tworząc związki
heteroseksualne.

Większość gejów i lesbijek po raz pierwszy

uświadamia sobie orientacje seksualną we wczesnej
fazie okresu dojrzewania, to jednak wiele z nich
osiąga pozytywną tożsamość seksualną dopiero w
wieku 20 lub 30 lat.

lub

 Alkoholizm na uczelni.

Długotrwałe podpijanie alkoholu wiąże się z

uzależnieniem fizycznym, u studentów nałogowe
picie do przyjęcia ich na odział intensywnej terapii z
powodu przedawkowania lub poważnego wypadku.

Większość uczelnianych programów

antyalkoholowych spełnia funkcje czysto
informacyjne gdyż alkohol jest tak łatwo
dostępny.Polityka abstynencji jest trudna do
zrealizowania.

„Kim będziesz jak dorośniesz?”

Zawód w dużej mierze określa tożsamość

dorastającego chłopca czy dziewczyny.W czasie
nauki w szkole średniej wzrasta zainteresowanie
zawodami i stylami życia.

Na aspiracje i osiągnięcie zawodowe wpływa

wiele czynników takich jak pochodzenie z
określonej warstwy społecznej.

Duże znaczenie na gotowość wypróbowania

nowych kierunków zawodowych ma poczucie
pewności siebie, który rozwija się w trakcie
pomyślnego radzenia sobie.

III

Dorosłość

Określa zdobycie wyższego wykształcenia,

zawodu, intymnych relacji i małżeństwa.

Według Freuda, rozwojem w okresie

dorosłości kierują dwie podstawowe potrzeby :
kochać i pracować.

Abraham Maslow określił dwie główne

potrzeby miłości i przynależności, kiedy są
zaspokojone rozwijają się potrzeby sukcesu i
szacunku.

Dla Eriksona podobne potrzeby to intymność i

produktywność.

Erikson określił intymność jako zdolność

pełnego zaangażowania się seksualnego ,
emocjonalnego i moralnego.

W ostatnich latach modne jest, że młodzi

dorośli ludzie żyją ze sobą przez zawarciem
małżeństwa.Wynikiem tego są małżeństwa w
późniejszym wieku niż działo się to w przeszłości.
Powodem tego są problemy z tożsamością, wyborem
zawodu, dążeniem do kariery, w tym samym czasie,
w którym mają do czynienia z problemami
intymności.

Ci ludzie którzy radzą sobie z własną

tożsamością i intymnością przechodzą do spraw
rodziny, pracy, społeczeństwa lub przyszłych pokoleń
przeważnie jest to decydujący krok w rozwoju,
dokonywany w wieku od 35 do 50 lat.

Tym którym się nie udało rozwiązać kryzysu

tożsamości i intymności żyją z nasilający się
poczuciem niepewności i porażki.

 Stadia rozwojowe w okresie
dorosłości.

Mężczyźni:

-Lata 20 ich życia zdają się być okresem nadziej,
optymizmu i niezależności w którym wybierają styl
życia.
- Po 30 mogą przeżywać przegląd swoich dawnych
założeń i sprawdzają w jakim stopniu je spełnili, albo
potwierdzają je, albo na nowo poszukują.
- Późne lata 30 to czasu utrwalenia i satysfakcji
- Między 40 a 50 może wystąpić kryzys wieku
średniego w czasie którego podważa dawne wybory
obecne związki i zobowiązania.

Połowa życia minęła

Dorośli mężczyźni mogą odświeżyć swoje

związki, dokonać zmian lub pogodzić się z tym jak
jest. Niektórzy wybierają samobójstwo lub
alkoholizm.

Mniej wiadomo o rozwoju osobowości u

kobiet, najważniejszą rzeczą dla nich stała się
integracja aspiracji zawodowych i rodzinnych.

Kobiety wyrażają większą niepewność co do

wyboru zawodu niż mężczyźni.U kobiet zajmujących
się wyłącznie prowadzeniem domu stwierdzono
poczucie izolacji społecznej, frustracje oraz pewne
poczucie winy z powodu nie zrealizowanych celów
do których przygotowało je wykształcenie.

 Myślenie u osób dorosłych.

Styl myślenia u osób dorosłych :
- starają się aby życie ich stało się bardziej
skoncentrowane i zwrócone w określonym kierunku.
- muszą brać pod uwagę odmienne punkty wiedzenia
innych ludzi.
- musza odkryć jak się negocjuje sporne kwestie i
rozwiązuje konflikty przez kompromis.

Na koniec późnej dorosłości człowiek zmienia

swój sposób patrzenia na świat, zastanawia się nad
sensem życia i śmierci, czy troską o przetrwanie
naszej planety.

Rozwinęła styl myślenia co

świadczy o jej mądrości

Starość



Uprzedzenia i mity dotyczące ludzi

starszych.

Starość kojarzona jest z upadkiem i słabością.

 Metody badania nad starzeniem
się.

Kiedy starzejemy się możemy spodziewać się,

że:
- nasza skóra się pomarszczy
- nasze włosy przerzedzą się i posiwieją
- wysokość naszego ciała zmniejsza się o parę
centymetrów
- nasze płuca i serce działają mniej wydajniej
- spada wytrzymałość fizyczna
- niektóre zmysły ulęgają przytępieniu

Dobre starzenie się.

Polega na wyciąganiu jak największych

korzyści z zysków, a jednocześnie minimalizowaniu
wpływów strat które towarzyszą starzeniu się.Ta
strategia proponowana jest przez psychologów
Margaret Baltes i Paula Baltesa i nosi nazwę
selektywnej optymalizacji połączonej z
kompensacją, oznacza ona zmniejszanie
stawianych sobie celów.Odnosi się do tego że ludzie
ćwiczą się lub szkolą w dziedzinach , które są dla
nich najważniejsze, używają odpowiednich sposobów
radzenia sobie ze stratami np. wybierając środowiska
przyjazne dla starszego wieku.

 Funkcjonowanie seksualne.

Mitem jest, że ludzie starzy nie mogą lub nie

powinni uprawiać seksu. Seks traci w starości swe
funkcje reprodukcyjne, nadal jednak może
dostarczać partnerom przyjemność.

Miłość fizyczna jest jedna ze „zdrowych

przyjemności” życia, którą powinno się regularnie
praktykować- seks sprzyja dobremu starzeniu się,
ponieważ działa pobudzająco i stanowi namiastkę
ćwiczeń fizycznych,ożywia fantazje i jest formą
interakcji społecznej.Nie ma takiego wieku w którym
zanikałby orgazm.



Zmiany poznawcze.

Wielkim lękiem z powodu starzenia się jest

strach przed utratą zdolności poznawczych:
- myślenia produktywnego i twórczego
- pamiętania
- planowania
- podejmowania właściwych decyzji

Psychologowie badają związane z wiekiem

zwiększenie się mądrości –praktycznej umiejętności
życia.

Osoby w podeszłym wieku skarżą się na

obniżenie zdolności zapamiętywania

 Pod koniec życia.

Nikt z nas nie może uniknąć śmierci, główna

przyczyną śmierci są choroby przewlekłe.

Umrzeć dobrą śmiercią.

Sekwencja stadiów emocjonalnych

- zaprzeczanie to początkowe stadium pomagające
zachować nadzieję dzięki uniknięciu żalu i smutku.
- gniew wynika z utraty kontroli nad planami
życiowymi.
- pertraktacje pogodzenie się z Bogiem w zamian za
przedłużenie życia
- depresja wynika z rzeczywistego pogorszenia
- akceptacja- posiadanie czasu i oparcia w rodzinie.

Najważniejszą potrzebą może być zmniejszenie
fizycznego.

Document Outline