Hydrauliczne urządzenia ratownicze

Hydrauliczne urządzenia ratownicze

zasady bezpiecznej pracy i obsługi

zasady bezpiecznej pracy i obsługi

Hydrauliczne urządzenia ratownicze

Hydrauliczne urządzenia ratownicze

zasady bezpiecznej pracy i obsługi

zasady bezpiecznej pracy i obsługi

Zasady bhp

Zasady bhp

–

UBIÓR:



ubranie specjalne,



hełm z opuszczoną przyłbicą,



rękawice,

–

sprawdzać każdorazowo wyposażenie zabezpieczające czy

jest kompletne w razie złego funkcjonowania urządzenia,

należy wyłącz go natychmiast i zablokować i usunąć

usterki,

–

przewody wężowe nie mogą być obciążane mechanicznie

(ciągane, zgniatane itp.),

–

osoby postronne utrzymywać w bezpiecznej odległości

(min.5m),

–

w przypadku wycieku oleju natychmiast przerwać pracę,

–

stać na stabilnym gruncie i obsługiwać sprzęt obiema

rękami,

–

trzymać narzędzie tylko w miejscach na to

przeznaczonych,



ustabilizować obiekt, który jest przedmiotem działania

Obsługa pompy

Obsługa pompy

–

Upewnić się czy pompa stoi na stałym podłożu

( max przechylenie 20 st).

–

Zapewnić właściwą wentylację.

–

Sprawdzić poziom oleju silnikowego i stan

napełnienia zbiornika paliwa.

–

Podłączyć sprzęt ratunkowy.

–

Uruchomić silnik

–

Pompa ma wbudowany zawór nadmiarowy.

Zaraz po uruchomieniu silnika zaczyna

zwiększanie ciśnienia. Przy otwartym zaworze

nadmiarowym ciśnienie przepuszczane jest do

zbiornika pompy. Jest to tzw. „mały obieg”.

Jeżeli zawór nadmiarowy ustawiony jest w

pozycji umożliwiającej pracę narzędzi

hydraulicznych, olej powraca do zbiornika,

przepływając przez dołączone narzędzie

ratownicze.

Łączenie narzędzi

Łączenie narzędzi

Każde przyłączane narzędzie do pompy

(węże, narzędzia robocze) posiadają na
stałe w swym układzie czynnik roboczy,
czyli olej hydrauliczny utrzymywany
szczelnie dzięki zaworom w
szybkozłączach. Dzięki temu wymagana
praca narzędzia odbywa się prawie
natychmiast po otwarciu zaworu pompy
kierującego olej do narzędzi.
Pomimo bardzo dużych ciśnień
wytwarzanych przez pompy hydrauliczne
ich wydajności są niewielkie, a więc i
zagrożenie dla użytkownika z powodu
nieszczelności układu bardzo małe.

upewnić się czy układ nie jest pod ciśnieniem (zawór

przelewowy ustawiony w pozycji neutralnej „mały
obieg”).



Zdjąć nasadki przeciwpyłowe.



przez szybkozłącza do oleju hydraulicznego mogą
przedostać się zanieczyszczenia – kurz, piasek, który w
konsekwencji może rozszczelnić precyzyjnie wykonane
uszczelnienia szybkozłączy i powodować szybsze
zużycie pompy hydraulicznej. W celu zminimalizowania
ryzyka zabrudzenia, szybkozłącza zaopatrzono w
kapturki z tworzywa sztucznego lub aluminiowe, które
należy zakładać bezpośrednio po rozłączeniu
przewodów.



Połączyć łącznik męski z łącznikiem żeńskim



Kapturki ochronne połączyć razem.

Łączenie narzędzi

Łączenie narzędzi



Łączenie to jest bardzo szybkie i nie

wymaga dodatkowego zabezpieczania,

co w znacznym stopniu zapewnia, że w

trakcie prowadzenia działań

ratowniczych urządzenie nie zostanie

przypadkowo rozłączone na wskutek

nie zablokowania połączenia. Takie

rozwiązanie ma na celu wyeliminowanie

błędów popełnianych przez człowieka

jak również szybkie połączenie narzędzi

podczas akcji ratowniczej.

Łączenie narzędzi

Łączenie narzędzi

–

Pompa jest wyposażona w szybkozłącza „żeńskie

i męskie”, tak więc zamiana węża ciśnieniowego

z powrotnym przy przyłączaniu urządzeń jest

niemożliwa.

–

W przypadku pomp przystosowanych do

jednoczesnej pracy dwóch narzędzi, gdy

przyłączone jest tylko jedno urządzenie, to drugi

wąż ciśnieniowy musi być zwarty z drugim

wężem powrotnym. Dzięki temu w przypadku

niezamierzonego wysterowania zaworu, który

nie odpowiada przyłączonemu urządzeniu,

zapobiega się powstaniu ciśnienia w wężu.

–

Przy przyłączaniu urządzeń ratowniczych,

zamiana elastycznych przewodów ciśnieniowych

i powrotnych również jest niemożliwa z powodu

jak już wcześniej wspomniałem zróżnicowanych

szybkozłączy i odmiennych kolorów.

Łączenie narzędzi

Łączenie narzędzi



sprawdzenie i upewnienie się, że układ nie jest pod

ciśnieniem,



rozłączenie kapturków ochronnych,



przekręcenie pierścienia i odciągnięcie do tyłu,



zabezpieczenie łączników kapturkami ochronnymi.

Należy również pamiętać aby nigdy nie łączyć i

rozłączać węży wysokociśnieniowych w czasie pracy

pompy, za wyjątkiem przypadków gdy zawór sterujący

jest w pozycji neutralnej. Wymiany narzędzia

roboczego można również dokonać po zatrzymaniu

silnika napędu pompy hydraulicznej. W uzasadnionych

przypadkach dopuszcza się wykonanie tej czynności

gdy silnik pracuje na "luzie", a zawór roboczy został

ustawiony w pozycji neutralnej. Zawór sterujący w

pozycji praca można ustawiać tylko w przypadkach

rzeczywistego podłączenia do pracy narzędzia

roboczego.

Rozłączenie narzędzi ratowniczych za

Rozłączenie narzędzi ratowniczych za

pomocą szybkozłączek:

pomocą szybkozłączek:

Uruchomienie silnika pompy

Uruchomienie silnika pompy

przed uruchomieniem należy zwrócić uwagę na to, czy

pompa hydrauliczna i węże są pozbawione ciśnienia,

ponieważ silnik spalinowy startuje z trudem. Silnik

prądu stałego może być uruchamiany przy

obciążeniu ciśnieniowym.



celem uruchomienia silnika spalinowego należy:



przestawić przełącznik silnika w pozycję” ssanie”.



pociągnąć lekko kilka razy za linkę rozruchową (lub wcisnąć

kilka razy przycisk rozrusznika).



pociągnąć linką aż poczuje się opór, pozwolić by się

wycofała i następnie energicznie pociągnąć. Powtórzyć jeżeli

silnik nie startuje.



wyłączyć ssanie po około 30 sek. gdy silnik jest już

rozgrzany.



Ustawić dzwignię zaworu nadmiarowego w pozycji praca.



Wyłączanie pomp hydraulicznych powinno się odbywać

wyłącznie wtedy, gdy zawór nadmiarowy ustawiony jest

w pozycji neutralnej, a więc na „małym obiegu”.

Pompy hydrauliczne

Pompy hydrauliczne



Konserwacja



W zależności od rodzaju napędu pompy,

konserwacje jednostek napędowych

będą się różniły. Bez zmian natomiast

pozostaje konserwacja pompy.

Firmy zajmujące się produkcją sprzętu

zalecają sprawdzenie urządzeń raz w

roku przez przeszkolonego technika

posiadającego odpowiednią wiedzę i

narzędzia. Jednak przy intensywnym

wykorzystywaniu sprzętu i/lub jego

pracy w wysokich temperaturach,

zaleca się stosowanie krótszych

okresów między przeglądami.

Obsługowe czynności podstawowe:

sprawdzić stan oleju hydraulicznego, a w razie

potrzeby uzupełnić.



oczyścić złącza i nałożyć kapturki ochronne.



kontrolować szczelność pompy i przyłączy.



Olej hydrauliczny wymieniać przynajmniej raz w

roku. Po wymianie należy układ odpowietrzyć.



W pompach napędzanych silnikami spalinowymi

należy:



sprawdzić stan oleju silnikowego.



uzupełnić ubytki paliwa.



okresowo czyścić filtr powietrza.



sprawdzać a w razie potrzeby usuwać nagar ze

świec zapłonowych.

Pompy

Pompy

hydrauliczne

hydrauliczne



Firma HOLMATRO podaje w swych

instrukcjach przelicznik godzin

pracy do czasookresu dla pomp nie

posiadających liczników godzin

pracy.

25 godzin - 3 miesiące

50 godzin - 6 miesięcy

100 godzin - 12 miesięcy

Pompy

Pompy

hydrauliczne

hydrauliczne



Użytkownicy gdy nie wykonają terminowo

przeglądów technicznych, to mogą się przyczynić do

powstania uszkodzeń pomp hydraulicznych. Na stan

techniczny zestawu hydraulicznego składa się wiele

czynników, lecz najważniejszym są właśnie przeglądy

oraz okresowa wymiana wymaganych mediów i

elementów. Bardzo ważna jest wymiana oleju.

Większość użytkowników nie zdaje sobie sprawy z

faktu, iż zastosowany w układzie hydraulicznym olej

jest olejem mineralnym, który ma właściwości

higroskopijne. Z biegiem czasu pochłania wodę,

która powoduje korozję elementów metalowych.

Pompy hydrauliczne

Pompy hydrauliczne



Olej stosowany w układzie hydraulicznym nie jest

zwykłym olejem mineralnym, lecz jest to specjalnie

opracowana substancja o konkretnych

właściwościach fizyczno-chemicznych(. Norma ISO

6743).



Jednym z ważnych parametrów to rozpuszczalność

gazów. Posiada on bardzo niski współczynnik

rozpuszczania w sobie gazów, lecz z biegiem czasu

traci go. Zbyt długie eksploatowanie oleju może

doprowadzić w konsekwencji do powstania pęcherza

powietrza w układzie co zablokuje możliwość pracy.

Dlatego tak ważne są regularnie wykonywane

przeglądy techniczne.

Przeglądy takie mogą wykonywać pracownicy, którzy

przeszli odpowiednie przeszkolenie w tym celu.

Pompy

Pompy

hydrauliczne

hydrauliczne



W pompach napędzanych

silnikami elektrycznymi w celu

bezpiecznej eksploatacji należy

stosować przepisy dotyczące

przeglądu urządzenia tak jak dla

punktu odbiorczego energii

elektrycznej w skład których

wchodzą.

1. Badanie rezystancji uzwojenia

(nie rzadziej niż co dwa lata).

2. Badanie skuteczności

działania ochrony przeciw

porażeniowej (zerowanie - nie

rzadziej niż co dwa lata).

Pompy

Pompy

hydrauliczne

hydrauliczne

Eksploatacja węży hydraulicznych

Eksploatacja węży hydraulicznych



W trakcie używania węży należy zwracać

szczególną uwagę na prawidłowe

podłączenie by nie dopuszczać do

załamania. W tym celu miejsca szczególnie

narażone na uszkodzenia często

zabezpieczane są poprzez stosowanie

sprężyn przeciwzałamaniowych. Sprężyny te

chronią krytyczny punkt sztywnego

połączenia z elastycznym wężem tzn.

ograniczają promień zgięcia węża. Jeśli

sprężyna jest na miejscu, wąż jest w stanie

wytrzymać zaginanie podczas normalnej

pracy i podczas przewidywanego

niewłaściwego użycia w terenie.

Eksploatacja węży hydraulicznych

Eksploatacja węży hydraulicznych

1.

Węże w czasie pracy nie mogą

być naciągnięte.

2.

Nie przeginać węży, by nie

dopuszczać do załamania

3.

Nie narażać na kontakt z

ostrymi krawędziami

4.

Węże w czasie pracy nie mogą

być skręcone wokół własnej osi

(po za wężami

CORE™)

5.

Nie przygniatać i nie

przejeżdżać po wężach( mostki)

6.

Nie narażać na kontakt z

wysokimi temperaturami

(stosować zabezpieczenia lub

osłony)

Obsługa nożyc hydraulicznych:

Obsługa nożyc hydraulicznych:



Uruchomienie narzędzia odbywa się po
otwarciu zaworu w uchwycie sterującym
i przytrzymywaniu go w tym położeniu,
w zależności od kierunku obrotu noże
będą się otwierały lub zamykały.



Po zwolnieniu i samoczynnym powrocie
rączki sterującej do pozycji neutralnej
noże zatrzymują się zapewniając
całkowicie funkcję podtrzymania
obciążenia.

Po zakończonej pracy

Po zakończonej pracy

ramiona nożyc należy

ramiona nożyc należy

zamknąć do pozycji rozstępu

zamknąć do pozycji rozstępu

równego kilku milimetrów.

równego kilku milimetrów.

Taki stan uwalnia narzędzie

Taki stan uwalnia narzędzie

od sił hydraulicznych i

od sił hydraulicznych i

mechanicznych.

mechanicznych.

Podczas cięcia noże muszą być ustawione

prostopadle względem obiektu ciętego. Aby

poprawić parametry cięcia, należy punkt cięcia

nożyc utrzymywać możliwie najbliżej zaokrąglonej

krawędzi tnącej. Prawy rysunek przedstawia

sytuację gdy narzędzie nie jest prawidłowo

trzymane. Cięty materiał wygina się między

ostrzami i wcina między ostrza, powodując

uszkodzenie lub zniszczenie ostrzy. Na ramiona

noży nie może być wywierana siła boczna

powstająca na wskutek błędnego osadzenia

narzędzia. Podczas cięcia ramiona noży nie mogą

odchodzić od siebie na ostrzach niż 3 mm. Gdyby

wartość ta została przekroczona to czynność cięcia

musi być natychmiast przerwana, a urządzenie

należy na nowo osadzić. W razie potrzeby

centralny sworzeń musi zostać dociągnięty.

Obsługa nożyc hydraulicznych:

Obsługa nożyc hydraulicznych:



Rozpieranie



Przed rozpoczęciem pracy należy upewnić się czy

końcówki robocze o profilu przeznaczonym do

rozpierania są prawidłowo założone. Im większa jest

powierzchnia stykowa między ostrzami, a

rozpieranym materiałem tym mniejsze jest

niebezpieczeństwo zsunięcia się ramion rozpieracza.

Dlatego też ryflowane powierzchnie na

zewnętrznych stronach ostrzy powinny być wsunięte

możliwie jak najgłębiej w szczelinę między

rozginanymi częściami. Jeżeli szczelina pomiędzy

elementami jest wystarczająca należy umieścić w

niej końcówki i przystąpić do rozpierania.

Obsługa rozpieraków ramionowych:

Obsługa rozpieraków ramionowych:



Jeżeli jednak szczelina ta jest zbyt mała należy
rozsunąć ramiona, umieścić jedną końcówkę w
szczelinie, zamknąć ramiona i odgiąć zaciśnięty
materiał. Jeżeli szczelina nadal jest zbyt mała
czynność tę należy powtarzać, aż do uzyskania
wystarczającego rozwarcia. Należy przy tym
pamiętać o tym, aby rozpieracz był ustawiony
prostopadle do materiału rozpieranego. Następnie
przystąpić do właściwego rozpierania.

Pozyskiwanie miejsca

Pozyskiwanie miejsca



Zakładamy końcówki tnące,

całkowicie zamykamy

ramiona. Przykładamy

końcówki tnące do materiału i

rozsuwamy ramiona tnąc

jednocześnie materiał o

grubości do 4 mm, z uwagi na

specjalny kształt szczęki

tnącej blacha odwija się na

zewnątrz. Można w ten sposób

wycinać otwory o wymiarach

ograniczających maksymalne

rozwarcie ramion rozpieraczy.

Ciągnięcie

Stosowane są najczęściej do działań w wypadkach

samochodowych tam, gdzie niezbędne jest zwiększenie
przestrzeni celem wydobycia ofiar wypadku. Otwieramy
całkowicie ramiona, zdejmujemy końcówki rozpierające i
mocujemy bloki do zakładania łańcuchów w taki sposób by
otwarcia haków skracających były skierowane do góry.
Zakładamy łańcuch na przedmiot ciągnięty w taki sposób by
nie rozsunęły się. Zaczepiamy bloki do łańcuchów zawsze
ustawiając haki skracające otwarciem do góry, zamykamy
ramiona. Długość łańcucha może być zmieniana prawie
bezstopniowo. W trakcie ciągnięcia kontrolujemy zachowanie
się obciążenia i dbamy o to, aby obciążenie było cały czas
podtrzymywane.



Jeżeli uzyskana długość uciągu jest

niewystarczająca przy jednokrotnym

zamknięciu ramion rozpieracza, to

należy ponownie otworzyć ramiona

rozpieracza, skrócić łańcuchy i

ponownie przystąpić do zamykania

ramion. Narzędzie pracy musi mieć

możliwości swobodnego przesuwania

się i pozostawać w prostej linii między

przyłączami podczas ciągnięcia.

Po każdorazowym użyciu

Po każdorazowym użyciu

ramiona rozpieracza należy

ramiona rozpieracza należy

zamknąć do pozycji rozwarcia

zamknąć do pozycji rozwarcia

ostrzy około 15 mm. Dzięki

ostrzy około 15 mm. Dzięki

temu urządzenie jest

temu urządzenie jest

odciążone hydraulicznie i

odciążone hydraulicznie i

mechanicznie.

mechanicznie.

Obsługa nożyco-rozpieraczy

Obsługa nożyco-rozpieraczy



Obsługa nożyco-rozpieraczy jest połączeniem

obsług nożyc i rozpieraczy. Cięcie narzędziem

uniwersalnym ma dwie możliwości. Ostrza o

specjalnym uzębieniu nadają się szczególnie do

przecinania blach stalowych i prętów profilowanych.

Pręty okrągłe przecina się za pomocą ostrza do

cięcia materiałów okrągłych. W celu uniknięcia

obrotu i zakleszczenia się materiału ciętego między

ramionami noży (grozi to uszkodzeniem ramion

noży).

Wyższe wydajności cięcia uzyskuje się, gdy cięcie

jest dokonywane możliwie w pobliżu ostrza do

cięcia przekrojów okrągłych.

Obsługa nożyco-rozpieraczy

Obsługa nożyco-rozpieraczy



Cięcie stali sprężynowej (np. piór resorów i

drążków kierowniczych pojazdów

samochodowych) jest niedopuszczalne ze względu

na niebezpieczeństwo odprysków ciętego

materiału i związane z tym zagrożenie osoby

poszkodowanej i operatora, poza tym uszkodzeniu

mogą ulec ramiona noży. W razie użycia narzędzia

do podnoszenia przedmiotów w żadnym wypadku

nie wolno pracować pod podniesionym ciężarem.

Rozpieranie i ciągnięcie narzędziem odbywa się

tak samo jak w obsłudze rozpieracza.

Po każdorazowym użyciu ramiona należy

zamknąć do pozycji rozwarcia ostrzy około 15

mm. Dzięki temu urządzenie jest obciążone

hydraulicznie i mechanicznie.



Urządzenia te wykonywane są przy

wykorzystaniu najnowszej techniki oraz z

uznanymi powszechnie zasadami techniki

bezpieczeństwa pracy. Mimo to w czasie

używania mogą wystąpić zagrożenia

uszkodzenia ciała oraz zagrożenie życia

użytkownika. Dlatego też używać je należy

wyłącznie do celów przedstawionych w

instrukcji obsługi.



Po każdorazowym użyciu głowicę cylindra

należy zostawić wysuniętą w odległości ok.

10mm od kołnierza cylindra

Praca rozpieraczami kolumnowymi

Praca rozpieraczami kolumnowymi

Praca rozpieraczami kolumnowymi

Praca rozpieraczami kolumnowymi

Przed rozpoczęciem prac ratunkowych

położenie przedmiotu wypadku musi
zostać ustabilizowane. W czasie
wykonywania pracy wskutek działania
dużych sił wytwarzanych przez
urządzania ratownicze mogą zostać
wyrwane części pojazdu. Z tego powodu
osoby nie uczestniczące w akcji
ratowniczej muszą zachować bezpieczną
odległość (wygrodzić teren akcji).



Przy zakładaniu rozpieraczy należy

koniecznie zapewnić, aby wszystkie

szpony (ostrza) zarówno od strony

cylindra jak też od strony tłoka

dokładnie przylegały. W ten sposób

zapobiega się jednostronnemu

przeniesieniu siły (obciążenia do

cylindra). Podniesione przedmioty

muszą zostać zabezpieczone przez

mocne podpory, względnie

odpowiednią podbudowę.

W czasie pracy należy uważnie

obserwować rozpieracz jak i

przedłużacz, całość musi pracować

w jednej osi.

Konserwacja narzędzi

Konserwacja narzędzi

hydraulicznych

hydraulicznych



Oczyścić narzędzia i akcesoria,



Oczyścić szybkozłącza i założyć kapturki ochronne.



Sprawdzić czy narzędzie nie ma śladów uszkodzeń lub
wycieków oleju.



Sprawdzić działanie uchwytu sterującego – czy samoczynnie
wraca do pozycji neutralnej.



Osuszyć narzedzie jeżeli jest mokre lub wilgotne.



Lekko nasmarować stalowe części.



Sprawdzić czy pierścienie blokujące na sworzniach są na
miejscu ( nożyce).



Sprawdzić moment dokręcenia śruby zawiasowej(100 Nm dla
holmatro).

Literatura

Literatura

1.

Robert Wolański "Ratownicza hydraulika siłowa" 1999 rok

2.

Bogdan Stachowiak "Budowa i wykorzystanie w działalności

ratowniczej państwowej straży pożarnej lekkich

samochodów specjalnych ratownictwa drogowego" 1996 rok

3.

Deltaservice"katalog wyrobów sprzętu ratowniczego"

4.

Holmatro " The power of innovation - katalog sprzętu

ratowniczego"

5.

Internet

www.deltaservice.com.pl

6.

Internet

www.lucas.com

7.

Internet

www.holmatro.pl

8.

Baszta T. M. "Hydraulika w budowie maszyn".

9.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I

ADMINISTRACJI z dnia 22 września 2000 r. w sprawie

szczegółowych zasad wyposażenia jednostek

organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej(Dz. U. Nr 93,

poz. 1035)

10.

Norma Europejska EN 13204 dla dwukierunkowych narzędzi

hydraulicznych o napędzie hydraulicznym przeznaczonych dla

straży pożarnych i ratownictwa