Zarządzanie
projektami
Rodzaje działań w
przedsiębiorstwie
Działania w przedsiębiorstwie:
• rutynowe,
• improwizowane,
• funkcje oraz
• przedsięwzięcia (PROJEKTY)
Rodzaje działań w przedsiębiorstwie
Działania
improwizow
ane
Przedsięwzię
cia
(PROJEKTY)
Działania
rutynowe
Funkcje
Po
wta
rzal
no
ść
d
ział
ań
duża
/
śre
dnia
nie
wiel
ka
/
bardz
o du
ża
ża
dna
mała/ bardzo mała
średnia
duża/
bardzo duża
Złożoność działań
Przedsięwzięcia złożone występują:
1. W działalności operacyjnej:
• przedsięwzięcia badawczo rozwojowe,
• przedsięwzięcia produkcyjne związane
z wytwarzaniem złożonych obiektów,
• przedsięwzięcia organizacji sieci zbytu,
Przedsięwzięcia złożone występują:
2. W działalności kierowniczej:
• przedsięwzięcia restrukturyzacyjne,
• przedsięwzięcia inwestycyjne,
• przedsięwzięcia marketingowe,
• programy poprawy jakości itd..
3. W działalności pomocniczej
• przedsięwzięcia remontowe,
• programy racjonalizacji zużycia energii,
• programy ochrony środowiska itp.
Przedsięwzięcia złożone występują:
Porównanie zarządzani przedsiębiorstwem i
zarządzania projektami
Dziedzina
zarządzania
Kryteria
Zarządzanie
przedsiębiorst
wem
Zarządzanie
projektami
Zadania
Powtarzalne
Niepowtarzalne
Struktura
organizacyjna
Trwała
Nietrwała,
ograniczona w
czasie
Złożoność działań
Mała, średnia
Duża, bardzo duża
Czas realizacji
Krótki
Długi
Nakłady, koszty
Małe, średnie
Duże, bardzo duże
Ryzyko
Średnie
Wysokie
Kompetencje
fachowe
Średnie
Wysokie
Innowacyjność
Niewielka
Duża
Standaryzacja
Wysoka
Niska
Projekty
Co to jest projekt?
Wg Słownika Wyrazów Obcych PWN, projekt
to:
1. zamierzony plan działania, postępowania;
pomysł, zamiar;
2. plan, szkic czegoś, np. budowli,
konstrukcji, przedsięwzięcia, ustawy;
3. dokument zawierający obliczenia i dane
techniczne dotyczące wykonania jakiegoś
obiektu lub urządzenia;
Definicje projektu:
R. Hammer
„większe działania,
kompleksowe
,
wieloprzedmiotowe
, tzn. takie, w których
planowaniu, kierowaniu i realizacji bierze
najczęściej udział wiele działów danego
przedsiębiorstwa”
B. Grupp
„
jasno zdefiniowana
działalność"
R. Hammer
działania, „których początek i koniec są
ściśle
ustalone
"
Definicje projektu:
G.D. Oberlander
„działanie podejmowane dla
spowodowania
rezultatów
oczekiwanych przez stronę
zamawiającą”
Project Management Institute
„działanie podejmowane w celu stworzenia
niepowtarzalnego
wyrobu lub usługi”
Cechy projektów wynikające z definicji:
• cel
• niepowtarzalność
• złożoność
• określoność (np. projektu w czasie,
kosztową)
• wyższa niż w przypadku innych
działań
trudność realizacji
• wyższe ryzyko niepowodzenia
projektu
Projekt a program
Pojęcie programu jest niekiedy traktowane jako
nadrzędne w stosunku do projektów
.
Według tej interpretacji programy:
• są bardziej złożone, drogie i obarczone większym
ryzykiem niż projekty,
• wiążą się ze zmianami w działalności
przedsiębiorstwa, priorytetach i ideach,
• są trudne do zaplanowania i zdefiniowania,
• angażują większą liczbę zmieniającego się personelu,
• są bardziej uwarunkowane politycznie w swoim
charakterze,
• częściej kończą się niepowodzeniem, trudniej
opracować miary ich sukcesu,
• stwarzają większe problemy utrzymania motywacji,
zaangażowania i wiary kierownictwa.
Zależność między programami a
projektami
Podstawowe parametry
projektów
• spełnienie wymagań (performance),
• koszty realizacji (cost),
• czas realizacji (time).
Celem realizacji projektu jest osiągnięcie
wszystkich określonych wyżej parametrów na
założonym poziomie (rys. następny slajd).
Sprowadza się to do prostej reguły:
• dobrze (spełnienie wymagań),
• tanio (koszty),
• szybko (czas).
Spełnienie wymagań, koszty i czas jako cel
realizacji projektu
Rodzaje projektów
1. Ze względu na pochodzenie zlecenia
na opracowanie projektu :
• zlecenia
zewnętrzne
(
projekty
obiektów
budowlanych, obiektów infrastruktury
)
lub
• wewnętrzne
(
projekty badawczo-
-rozwojowe, wprowadzanie nowych
produktów na rynek, rozwój sieci
dystrybucji
),
Rodzaje projektów
2. Ze względu na orientację:
• Projekty mogą być zorientowane
obiektowo
( mają na celu
stworzenie lub zmianę obiektów
materialnych),
• procesowo
celu stworzenie lub
zmianę procesów i systemów
działania.
Rodzaje projektów
3. Ze względu na stopień ich nowości i
oryginalności:
• projekty o wysokim stopniu nowości,
• projekty o niskim stopniu nowości.
Projektami o wysokim stopniu nowości (oryginalności)
są np. projekty badawczo-rozwojowe dotyczące
nowych, oryginalnych rozwiązań technicznych
(
samochodu z napędem elektrycznym, budowli
wznoszonej za pomocą nie stosowanych dotychczas
technologii
itp.), natomiast projektami o niskim
stopniu nowości (oryginalności) są przykładowo
projekty
modernizacji samochodów o tradycyjnym
napędzie benzynowym
, projekty wznoszenia
standardowych budowli (
hal przemysłowych
itp.).
Rodzaje projektów
4. Ze względu na rozmiar:
• Projekty małe (
budowa domu
jednorodzinnego),
• Średnie (
budowa hotelu),
• Wielkie (
budowa lotniska).
H.D. Litke klasyfikuje projekty wg ich
rozmiarów, opierając się na trzech kryteriach:
liczebności zespołu projektowego,
pracochłonności i koszcie projektu
Rodzaj
projektó
w
Liczebność
zespołu
projektow
ego
Pracochłonn
ość
projektu
(osobolata
)
Koszt
projektu
(mln
DEM)
Małe
projekty
<6
<0,4
<0,1
Średnie
projekty
6-50
0,4-50
0,1-10
Duże
projekty
>50
> 50
>50
Rodzaje projektów
Rodzaje
projektów
Wg pochodzenia
zlecenia
Projekty wewnętrzne
Wg orientacji
Wg stopnia
nowości
Wg rozmiaru
Projekty wielkie
Projekty duże
Projekty małe
Proj. o wysokim stopniu nowości
Proj. o niskim stopniu nowości
Proj. zorientowane obiektowo
Proj. zorientowane procesowo
Projekty zewnętrzne
Zarządzanie projektami
Realizacja projektów, podobnie jak
funkcjonowanie przedsiębiorstwa,
obejmuje trzy rodzaje działań: działania
operacyjne (podstawowe), wspierające
(pomocnicze) i kierownicze (zarządcze).
Wielkość
wejściowa
Potrzeba
Oczekiwany
rezultat
Zaspokojeni
e potrzeb
Działania operacyjne
Działania kierownicze (zarządcze)
Działania wspierające (pomocnicze)
Działania operacyjne
(podstawowe)
polegają na transformacji wielkości wejściowych
projektu na oczekiwany jego rezultat.
• punkt wyjścia = konkretne potrzeby
• rezultat = zaspokojenie tych potrzeb
Wyróżnia się działania operacyjne:
• projektowe, polegające na sporządzeniu
opisu
przedmiotu projektu
(zazwyczaj w postaci
dokumentacji projektowej - projekt budowli),
• wykonawcze, polegające na
materialnej
realizacji przedmiotu projektu
(proces wznoszenia
budowli).
Działania
wspierające
(pomocnicze)
• polegają na
wspomaganiu działań
operacyjnych
oraz
kierowniczych
przez
stwarzanie warunków do ich sprawnej i
efektywnej realizacji.
• Zalicza się do nich obsługę prawną,
księgową, informatyczną,
administracyjno-biurową realizacji
projektów itp.
Działania kierownicze
(zarządcze)
• polegają na harmonizowaniu działań
operacyjnych i wspierających.
Obejmują one: wyznaczanie celów,
planowanie, organizowanie,
motywowanie, kontrolowanie i
koordynowanie.
Zarządzanie projektami
Wg Project Management Institute
• to dziedzina zarządzania zajmująca
się zastosowaniem dostępnej wiedzy,
umiejętności, narzędzi oraz technik w
celu spełnienia potrzeb i oczekiwań
zleceniodawców projektów.
Charakterystyka zarządzania
projektami
Cechy
charakterystyczne
projektów
Cechy
charakterystyczne
zarządzania
projektami
Symptomy
niewłaściwego
zarządzania
projektami
Wyjątkowość
Długotrwałość
Złożoność
Znaczny udział
wykonawców
zewnętrznych
Intensywne
współdziałanie
Wielostronne zależności
Wysokie ryzyko
Duże potencjalne
korzyści
Niepewność
Nieprzewidywalność
Trudności realizacyjne
Uzależnienie się od
partnerów
zewnętrznych
Trudności w zakresie
planowania
Konieczność
wizualizacji
Szczególna kontrola ze
strony nacz.
kierownictwa
Szczególne
zainteresowanie
naczelnego
kierownictwa
Przekroczenie kosztów
Odstępstwo od planu
Niespełnienie wymagań
technicznych
Problemy z egzekucją
umów
Zakłócenia
komunikacyjne
Trudności
koordynacyjne
Krytyka ze strony opinii
publicznej, niechęć
do odważnych
decyzji
Ataki ze strony
konkurentów
Krótka historia zarządzania projektami
• Pierwszym impulsem nowoczesnego
zarządzania projektami była realizacja
amerykańskiego projektu Manhattan
poświęconego budowie bomby atomowej,
rozpoczęta w 1941 r.
Przy okazji tego
projektu opracowano specjalne metody
planowania i kontroli realizacji.
• Zastosowano je ponownie i udoskonalono
przy okazji realizacji amerykańskich
programów wojskowych (np. projekt
Polaris) oraz projektów kosmicznych (np.
projekt Apollo).
Projekty, których realizacja
przyczyniła się do rozwoju
zarządzania projektami
• Pierwsze cywilne zastosowania
metod zarządzania projektami miały
miejsce pod koniec lat 40. w związku
z uruchomieniem amerykańskich
programów pomocowych dla Europy
(tzw. plan Marshalla).
Na przełomie lat 50. i 60. ubiegłego
wieku zarządzanie projektami weszło
szeroko do zastosowań cywilnych.
W tym okresie opracowano i udoskonalono
podstawowe metody zarządzania projektami,
czyli metody sieciowe:
• CPM (Critical Path Method) w 1957 r.,
• PERT (Program Evaluation and Review
Technique) w 1958 r.,
• MPM (Metra Potential Method) w 1958 r.,
• GAN (Generalized Activity Network) w 1962 r.,
• PDM (Precedence Diagramming Method) w 1964
r.,
• GERT (Graphical Evaluation and Review
Technique) w 1966 r.
W latach 80. i 90. ubiegłego wieku
• opracowano najważniejsze programy
obliczeniowe z zakresu zarządzania
projektami.
• Pod koniec ubiegłego wieku
zarządzanie projektami wzbogacono
o personalne oraz kulturowe
problemy i ich rozwiązania.
zarządzanie projektami
- obecnie -
stanowi rozbudowaną i kompletną dziedzinę
zarządzania dysponującą sprawdzonymi
praktycznie metodami zarządzania,
rozbudowanym systemem kształcenia oraz
licznymi stowarzyszeniami rozwijającymi i
propagującymi wiedzę z tego zakresu.
Potwierdzeniem odrębności zarządzania
projektami jako samodzielnej dziedziny
zarządzania jest pojawienie się nowej grupy
zawodowej — menedżerów (kierowników)
projektów.
Cykl życia projektów
tj. model realizacji projektu w czasie,
określający zróżnicowanie sytuacji
występujących w trakcie jego
realizacji. Sytuacje te nazwano
fazami cyklu życia projektu.
Ogólny schemat cyklu życia projektu
Wg. Project Management Institute
• Wielu specjalistów ds. zarządzania
projektami podjęło próbę konkretyzacji
tego modelu, dzieląc cykl życia
projektu na mniej lub więcej faz.
• Najczęściej spotykany jest cykl życia
projektu, który dzieli się na cztery
fazy.
Faza
definiowan
ia projektu
Faza
planowania i
organizowania
wykonawstwa
projektu
Faza
wykonawst
wa projektu
Faza
zakończenia
projektu
Dziękuję za uwagę