ZARZĄDZANIE
ŁAŃCUCHEM DOSTAW
Przegląd metod i narzędzi
zarządzania logistycznym
łańcuchem dostaw
(wykład 2.2)
©dr Ryszard MILER, WSB Gdańsk
2
Plan wykładu
• Determinanty zarządzania zintegrowanym
łańcuchem dostaw w procesach zaopatrzenia
• Determinanty zarządzania zintegrowanym
łańcuchem dostaw w procesach dystrybucji
• Logistyczne koncepcje zarządzania w
zintegrowanym łańcuchu dostaw: (
Total Quality
Management – TQM, Time Based Management – TBM, Quick
Response – QR , Efficient Customer Response – ECR , Just in
Time – JiT, Continuous Replenishment – CR)
• Narzędzia wspomagające zarządzanie
wykorzystywane w logistycznych łańcuchach
dostaw:
(Outsourcing, Benchmarking, Business Proces
Reengineering – BPR, Lean Management, Controlling )
3
Istota dyferencjacji strumieni
popytu/podaży w zarządzaniu ł.d.
4
Macierz obszarów
zarządzania łańcuchami
dostaw
5
Podstawowe różnice w definiowaniu
istoty zarządzania łańcuchami
dostaw
Cecha
Kontekst
logistyczny
integracyjny
synchronizacyjny
Cel
właściwe relacje
między jakością
obsługi dostaw
a kosztami
wzrost wartości
wzrost wartości
Zakres
podmiotowy
od miejsc
wydobycia
surowców do
miejsc
sprzedaży
detalicznej
od miejsc
wydobycia
surowców do
miejsc
sprzedaży
detalicznej
od miejsc
wydobycia
surowców do
konsumenta
Zakres
przedmiotow
y
przepływy
produktów i
informacji
przepływy
produktów,
informacji i
pieniędzy
przepływy
produktów,
informacji i
pieniędzy
Zakres
współpracy
lokalizacja,
transport,
magazynowani
e, zarządzanie
zapasami,
jakość obsługi
dostaw,
gospodarka
opakowaniami
od prognozowania
sprzedaży po
powstawanie
produktów do
realizacji
zamówienia
nieograniczony, od
rozpoznania
rynków i
klientów do
obsługi
posprzedażnej
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania
W ramach zarządzania operacyjnego w logistyce
można wyodrębnić dwie grupy metod:
1)
Stosowane do planowania wielkości zamówień,
magazynowania i obsługi zapasów, planowania
potrzeb materiałowych itp
.
2)
Łączące
funkcjonowanie
wszystkich
ogniw
łańcucha logistycznego, w celu podniesienia poziomu
obsługi klienta.
S
u
r
o
w
c
e
K
l
i
e
n
c
i
Dostawc
a
I rzędu
Dostawc
a
II rzędu
Hurtown
ik
Detalista
Producent
Zapasy w górnym biegu
strumienia materiałowego
Zapasy
w przedsiębiorstwie
Zapasy w dolnym biegu
strumienia materiałowego
Zapasy surowców
Zapasy u
dostawców
(kolejnych rzędów)
Zapasy materiałów
wyjściowych
Zapasy produkcji w toku
Zapasy wyrobów gotowych
Zapasy w
hurtowniach
Zapasy u
detalistów
Zapasy
konsumenta
ZARZĄDZANIE ŁAŃCUCHEM DOSTAW
Koncepcja planowania, sterowania i kontroli przepływów materiałowych
obejmującego wszystkie fazy tworzenia i dostarczania wartości
logistycznych - od miejsca pozyskania surowców, poprzez produkcję do
ostatecznego nabywcy w celu zaoferowania odpowiednich towarów, we
właściwej ilości i jakości, we właściwym miejscu i czasie, przy
uzasadnionych kosztach, z wykorzystaniem nowoczesnej technologii
informacyjnej.
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Zespół działań niezbędnych do nabycia dóbr i usług zgodnych z
wymaganiami odbiorcy
PRZEDMIOT ZAOPATRZENIA -
surowce, materiały pomocnicze i
eksploatacyjne,
elementy z zakupu, towary nabywane w handlu
MIEJSCE DOSTAW - magazyn zaopatrzeniowy lub pierwszy etap
produkcji
ZAOPATRZENIE
Faza procesów logistycznych stanowiąca połączenie między logistyką
dystrybucji dostawców i logistyką produkcji przedsiębiorstwa
(odbiorcy)
LOGISTYKA ZAOPATRZENIA
Ustalenie i segmentacja przedmiotów zakupu (kupować czy
produkować?)
Analiza i segmentacja rynku zaopatrzenia (gdzie kupować?)
Ocena i wybór dostawców (kto będzie nas zaopatrywać?)
Planowanie (harmonogramowanie) dostaw (co, ile i kiedy kupować)
Realizacja dostaw (zaspokajanie potrzeb)
Kontrola i ocena wykonania dostaw (czy zaspokoiliśmy nasze potrzeby?)
KLUCZOWE ETAPY PROCESÓW ZAOPATRZENIA
Logistyka i procesy zaopatrzenia
Wybór zasad i reguł postępowania kształtujących politykę w zakresie
zaopatrzenia,
zapewniającą najbardziej korzystną (skuteczną i efektywną) realizację
procesów zakupu
STRATEGIA ZAOPATRZENIA (ZAKUPÓW)
Przemyślany zespół decyzji i działań przedsiębiorstwa w zakresie zaopatrzenia
pozwalający na realizację zakupów z najbardziej korzystnych (jakościowo,
cenowo, terminowo) źródeł oraz uzyskanie wpływu na działanie dostawców i
procesy zachodzące na ich rynkach
MARKETING ZAKUPÓW
MARKETING ZAOPATRZENIA
Analiza rynku (popyt na określony wyrób)
Marketing sprzedaży
Marketing zakupów
Analiza rynku (podaż określonego wyrobu)
Promocja
Zapytania ofertowe i przetargi
Znalezienie (zdobycie) nabywcy
Znalezienie najkorzystniejszego dostawcy
Proces negocjacji, zawarcie umowy -
sprzedaż
Proces negocjacji, zawarcie umowy - zakup
Najkorzystniej sprzedać (cel pośredni)
Najkorzystniej kupić (cel pośredni)
Maksymalizacja zysku (cel końcowy)
Maksymalizacja zysku (cel końcowy)
Logistyka zaopatrzenia
(
marketing zaopatrzenia)
Do pełnego określenia strategii zaopatrzeniowej, jak
zauważyli m.in.. Arnold i Essig
[1]
, należy dołączyć
ustalenia logistyczne dotyczące:
typu podmiotów uczestniczących,
liczby dostawców,
wskazań terytorialnych,
stopnia centralizacji,
charakteru związków,
zasad zaopatrywania.
[1]
Arnold U., Essig M., Sourcing-Konzepte als Grundelemente der Beschaffungsstrategie, in:
Wirtschaftswissenschaftliches Studium (WiSt), 29. Jg., 2000
Logistyka zaopatrzenia
(
strategia zaopatrzenia)
Klasyczne zakupy dóbr
produkowanych poza
przedsiębiorstwem (odbiorcą)
Dostawy z zewnątrz (external
sourcing)
ODBIORCA
(ZAKRES KOOPERACJI)
DOSTAWCA (LOKALIZACJA)
Miejsce tworzenia wartości
dodanej
Strategia współczesna, realizująca
specyficzną formę outsourcingu.
Zakupy dóbr produkowanych przez
dostawców użytkujących odpłatnie
nieruchomości odbiorcy
(factory within factory)
ZALETY
większe bezpieczeństwo
zakupów
możliwość zacieśniania
współpracy
między dostawcą i odbiorcą
Dostawy z wewnątrz (internal
sourcing)
Tradycyjna koncepcja
realizacji zakupów
na potrzeby własne
Zakupy samodzielne
(indywidualne)
FORMY REALIZACJI
Konsorcja zakupowe
Struktury horyzontalne
tworzone
przez niezależnych odbiorców
Podmioty niezależne pod
względem
prawnym i finansowym
Forma z powodzeniem
stosowana
w sferze zakupów
publicznych.
Relatywnie rzadko
wykorzystywana
w sektorze prywatnym
Zakupy wspólne (kooperacja)
Logistyka zaopatrzenia
(podmioty uczestniczące)
Szczególny przypadek posiadania jedynego dostawcy (monopol dostawcy)
Jedyny dostawca (sole sourcing)
Jeden dostawca odpowiedzialny za dostawy określonej pozycji zakupowej
ZALETY - ścisłe relacje między dostawcą i odbiorcą (możliwość współpracy na
zasadzie partnerstwa)
- pewność dotrzymania warunków dostawy, możliwość doskonalenia dostaw
WADA - ryzyko związane z posiadaniem jednego dostawcy (brak nacisku
konkurencji, utrata ciągłości dostaw przy zakłóceniach w produkcji u
dostawcy itp.)
Pojedynczy dostawca (single
sourcing)
Zaopatrywanie przedsiębiorstwa w określoną pozycję przez dwóch dostawców
Strategia pozwalająca łączyć zalety strategii single sourcing i multiple
sourcing
Podwójny dostawca (dual sourcing)
Zaopatrywanie w określoną pozycję przez wielu (więcej niż dwóch) dostawców
ZALETY - duże bezpieczeństwo zakupów (zapewnienie ciągłości i niezawodności
dostaw)
- małe uzależnienie od dostawców i wymuszanie konkurencji (podnoszenie
wymagań)
WADY - utrudniona i złożona obsługa logistyczna i administracyjna dostaw
- brak korzyści związanych z dużymi zakupami i problemy z utrzymaniem
poziomu jakości
Wielu dostawców (multiple sourcing)
Logistyka zaopatrzenia
(liczba dostawców)
Historycznie najwcześniejsza strategia zaopatrzenia. Często z różnych
powodów (kosztowych, administracyjnych, politycznych) jedyna możliwa do
wykorzystania
Zakupy lokalne (local sourcing)
W przypadku gospodarek autarkicznych (samowystarczalność gospodarcza) lub
obłożonych embargiem jedyna strategia zakupów możliwa do wykorzystania
INNE DETERMINANTY
- czynniki zewnętrzne (np. bariery celne, warunki
prawne)
- czynniki wewnętrzne (np. kwalifikacje pracowników,
czas dostaw)
Zakupy krajowe (domestic sourcing)
Wykorzystanie możliwości pozyskiwania dóbr bez względu na miejsce geograficzne
ZALECENIA
- stabilność popytu odbiorcy i faza dojrzałości
pozyskiwanych dóbr u
dostawcy
- relatywnie niewielkie ryzyko związane z zakupem
- relatywnie małe znaczenie szybkości i terminów dostaw
- duże wahania cen produktów stanowiących podstawowe
kryterium wyboru
ZALECENIE DLA DOSTAWCÓW - lokalizacja części działalności tworzącej
wartość dodaną
w pobliżu odbiorcy, zapewniająca dostawy zgodne z jego potrzebami i
wymaganiami
Zakupy globalne (global sourcing)
Logistyka zaopatrzenia
(
geograficzny obszar zakupów)
Logistyka zaopatrzenia
(stopień centralizacji)
Zakupy scentralizowane
ZALETY - silniejsza pozycja negocjacyjna (wielkość obrotów, większe partie
zakupów)
- mniejsze jednostkowe koszty obsługi zakupu i dostaw transportowych
(większe partie)
- zapewnienie jednakowego standardu kupowanych produktów dla wszystkich
jednostek
WADY - mankamenty komunikacyjne (nieefektywne wykorzystanie informacji o
potrzebach lokalnych, wydłużenie czasu przepływy informacji i obsługi
zamówienia)
- implikacje błędnych decyzji jednostki centralnej we wszystkich jednostkach
podległych
Zarządzanie zakupami skupione w jednostce
centralnej
(łączenie potrzeb podległych jednostek)
Zakupy zdecentralizowane
Zarządzanie zakupami rozproszone na jednostki
(wyodrębnione centra zysku - własne zaopatrzenie)
ZALETY - lepsze kontakty z dostawcami (elastyczniejsze reakcje przy zakupach na
własne potrzeby)
- łatwiejsze dostrzeganie i wykorzystanie lokalnych okazji korzystnych zakupów
WADY - brak korzyści wynikających z zakupu większych ilości
- kupowanie tych samych materiałów u różnych dostawców (różne parametry i
poziom jakości)
Forma mieszana
Forma konsolidacji zakupów złożona z elementów
scentralizowanych i zdecentralizowanych
Próba wykorzystania zalet zakupów scentralizowanych i zdecentralizowanych przy
uniknięciu
lub zminimalizowaniu ich niedogodności poprzez:
wdrażanie procesowego zarządzania zakupami (zespoły realizujące zakupy
lokalne) z wyróżnieniem podprocesów nie podlegających decentralizacji (zakupy
tych samych grup materiałowych)
obsługę rozbudowanych struktur organizacyjnych przez systemy informatyczne
zapewniające
efektywny przepływ informacji między zespołami realizującymi zakupy
Tradycyjna postawa konfrontacyjna
kreująca strategię dominacji
Adwersarze (konkurencja)
Współczesna postawa kooperacyjna
kreująca strategię współpracy
Partnerzy (współpraca)
CECHY
krótkotrwałe budowanie przewagi
konkurencyjnej jednej ze stron
chęć dyktowania warunków
i parametrów transakcji
CECHY
wzmacnianie pozycji konkurencyjnej
obydwu stron w dłuższym okresie
wspólne ustalanie warunków
i parametrów dostaw
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE DOMINACJI ODBIORCÓW
realizacja dużych zakupów zgodnie z określonym harmonogramem
zakupy produktów mało zróżnicowanych o określonych standardach
dobre warunki płatności oferowane dostawcom
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE DOMINACJI DOSTAWCÓW
dostawa poszukiwanych na rynku specyficznych produktów,
na które trudno znaleźć substytuty
nieliczna zbiorowość dostawców obsługujących rozproszone rynki
dobre zaplecze kapitałowe, ułatwiające przetrzymanie trudnych
okresów negocjacji dostaw
Logistyka zaopatrzenia
(charakter związków)
Logistyka zaopatrzenia
(zasady zaopatrywania)
Dostawy na magazyn (stock sourcing)
Dostawy zsynchronizowane (just in
time)
ZALETY - szybka dyspozycja materiałów po wystąpieniu zapotrzebowania
- duża „odporność” na wahania popytu lub opóźnienia dostaw
- korzyści wynikające z wielkości zamówień (ekonomiczne partie, rabaty cen)
WADA - większe zamrożenie kapitału i wyższe koszty magazynowania
STOSOWANIE
produkty o relatywnie niskiej wartości i większej regularności
zużycia
Próba połączenia zalet dostaw na magazyn i na zamówienie oraz uniknięcia ich wad
ZALETY
- krótkie czasy przepływu materiałów (bezpośrednie zaopatrywanie miejsc
produkcji)
- małe zamrożenie kapitału i niskie koszty magazynowania (poziom zapasów
bezpieczeństwa)
WYMAGANIA
niezawodni dostawcy
ścisła współpraca między dostawcą i odbiorcą (zintensyfikowana
wymiana informacji)
wspólny system planowania i sterowania dostawami (system dostaw na
wezwanie)
zaawansowana integracja informatyczna (elektroniczna wymiana danych
- EDI)
Zaopatrzenie z utrzymywaniem
zapasów
we własnym przedsiębiorstwie
Dostawy na zamówienie (order
sourcing)
ZALETA - małe zamrożenie kapitału i niskie koszty magazynowania
WADA - wydłużenie czasu dostaw, możliwość opóźnień
STOSOWANIE
produkty o dużej dostępności rynkowej i trudno przewidywalnym
zapotrzebowaniu
Indywidualne zaopatrzenie
po wystąpieniu zapotrzebowania
Synchronizacja dostaw z produkcją
lub zużyciem
Logistyka zaopatrzenia
(
strategiczna segmentacja dóbr)
Strategiczna analiza portfela
zakupów
KONCEPCJA MACIERZY
KRALJICA
[1]
Strategiczne
grupy zakupowe
PRZYKŁADY
MOŻLIWYCH STRATEGII ZAOPATRZENIA
Ryzyko zaopatrzeniowe
wysoki
e
niskie
Wpływ na wynik
przedsiębiorstwa
mały
duży
Dobra strategiczne
Współpraca
(partnerstwo)
Dobra kluczowe
„Wąskie gardła”
Dobra zwykłe
Pojedynczy
dostawca (single
sourcing)
Zakupy modułów
(modular sourcing)
Inne
Zakupy globalne
(global sourcing)
Wielu dostawców
(multiple sourcing)
Zakupy wspólne
(kooperacja)
Inne
Zakupy wspólne
(kooperacja)
Wielu dostawców
(multiple sourcing)
Inne
Inne
Podwójny dostawca,
(single sourcing)
Pojedynczy
dostawca (single
sourcing)
Outsourcing
[1]
Kraljic P. Purchasing must become supply management, Journal of Operations Management,
2004, 22(5)
Dobra kluczowe
Dobra
strategiczne
„Wąskie gardła”
Dobra
standardowe
- świadome zapasy
bezpieczeństwa
- racjonalne
procedury
zamawiania
- uzupełnianie
zgodne ze
zużyciem
-uzupełnianie
zgodne ze
zużyciem, niskie
poziomy zapasów
Zespół działań związanych z przemieszczaniem wyrobów i usług od
miejsc ich wytworzenia na rynek lub bezpośrednio do konsumenta
(użytkownika) celem zaoferowania danych produktów w miejscu i czasie
odpowiadającym potrzebom klientów
PRZEDMIOT DYSTRYBUCJI -
materiały, wyroby gotowe, części zamienne, usługi
ZAOPATRYWANIE KLIENTA -
bezpośrednio z produkcji, z magazynu zbytu lub innych
regionalnych magazynów wysyłkowych
DYSTRYBUCJA
(łac. distributio - rozdział, podział)
Faza procesów logistycznych stanowiąca połączenie między logistyką
produkcji przedsiębiorstwa i logistyką zaopatrzenia odbiorcy
przemysłowego lub klientem końcowym (konsumentem)
LOGISTYKA DYSTRYBUCJI
Wybór zasad i reguł postępowania kształtujących politykę w zakresie
kanałów dystrybucji, zapewniającą najbardziej korzystną (skuteczną i
efektywną) realizację procesów sprzedaży
STRATEGIA DYSTRYBUCJI (SPRZEDAŻY)
Logistyka dystrybucji
Funkcje dystrybucji realizowane
przez producenta
Bezpośrednia wymiana produktu i
płatności
Funkcje dystrybucji realizowane
przez pośredników
włączonych do systemu
dystrybucji
Jednostopniowe systemy dystrybucji
Produce
nt
Klienci
P
K2
K3
K1
K3
K2
K1
P
Pośredni
k
Produce
nt
Klienci
DYSTRYBUCJA BEZPOŚREDNIA
DYSTRYBUCJA POŚREDNIA
Wielostopniowe systemy dystrybucji
Realizacja dostaw przez dostawcę
za pośrednictwem własnego
systemu dystrybucji (sprzedaż
własna)
RODZAJE (ZASADY)
DOSTARCZANIA
Zaopatrywanie u dostawcy przez
klienta
za pośrednictwem własnego
systemu zaopatrzenia (odbiór
własny)
DOSTARCZANIE PRZEZ DOSTAWCĘ
SPROWADZANIE SAMODZIELNE
Logistyka dystrybucji – rodzaje
dystrybucji
LUKI MIĘDZY PRODUKCJĄ A KONSUMPCJĄ (obiektywne rozbieżności)
KONSUMENCI
PRODUCENCI
Wiele zróżnicowanych potrzeb
wymagających szerokiego
zróżnicowania oferowanych
produktów (wyrobów i usług)
ROZBIEŻNOŚĆ
LUKA
ASORTYMENTOWA
Ograniczony asortyment
wytwarzanych i oferowanych
produktów (wyrobów i usług)
LUKA ILOŚCIOWA
Niewielkie ilościowe potrzeby
w określonym czasie
Produkcja dużych ilości
w określonym czasie
LUKA
PRZESTRZENNA
Rozproszenie na rynku
Lokalizacja miejscowa
w pewnej odległości od klientów
LUKA CZASOWA
Zakupy określonych pozycji
w dyskretnych (nieciągłych)
odstępach czasu
Produkcja określonych pozycji
według zasady ciągłości
(ekonomia skali)
LUKA
INFORMACYJNA
Częsty brak wiedzy
o dostępności bądź źródle
potrzebnych produktów
Częsty brak wiedzy o tym,
kim są i gdzie się znajdują
potencjalni nabywcy produktów
ROLA POŚREDNIKA -
niwelowanie rozbieżności między ofertą
producentów,
a zapotrzebowaniem zgłaszanym przez
nabywców
Logistyka dystrybucji
FUNKCJE ORGANIZACYJNE
FUNKCJE KOORDYNACYJNE
CEL
Koordynacja podaży i popytu na
produkt
EFEKT REALIZACJI
Decyzje o rodzaju i strukturze kanału
dystrybucji oraz charakterze powiązań
uczestników
CEL
Realizacja transakcji kupna-sprzedaży
EFEKT REALIZACJI
Fizyczny przepływ produktów od
wytwórcy
do klientów oraz strumieni
towarzyszących (informacji i należności)
obsługa zamówień
transport
magazynowanie
utrzymanie zapasów
kompletowanie, pakowanie
rodzaj kanału
liczba kanałów
rodzaj uczestników
długość kanału
szerokość kanału
WYBÓR SPOSOBU SPRZEDAŻY
WYBÓR SPOSOBU
PRZEMIESZCZANIA
DYSTRYBUCJA FIZYCZNA
KANAŁY DYSTRYBUCJI
PROBLEMY DECYZYJNE DYSTRYBUCJI
Logistyka dystrybucji – funkcje
dystrybucji
Cecha
KONKURENCJA
WSPÓŁPRACA
Charakter związków
Przeciwnicy (nieufność)
Partnerzy (zaufanie)
Czas trwania związków
Różny
Kontrakty długookresowe
Sporadycznie
Okres ważności umowy
Krótki (realizacja transakcji)
Długi
Częstość komunikacji
Sposób komunikacji
Przekaz ustny lub
elektroniczny
Złożenie zamówienia
Ciągle
Liczba dostawców
Wielu (im więcej, tym lepiej)
Umiejscowienie dostawcy
Kilku lub jeden
W rozproszeniu
Możliwie najbliżej
Wielkość zamówienia
Małe
Duże
Strategia dostaw
(transportu)
Dostawa na czas
Pełny ładunek jednego
produktu
Wpływ na zapasy
Pasywa
Aktywa
Jakość
Brak kontroli jakości dostawy
Kontrola jakości dostawy
Logistyka dystrybucji
działania konwencjonalne i partnerskie
Dlaczego partnerstwo? - aspekty rynkowe
POGLĄDY TRADYCYJNE
Zbytnie uzależnienie się od jednego dostawcy jest niekorzystne dla firmy
brak konkurencji nie sprzyja uzyskiwaniu lepszych warunków negocjacji
związki z dostawcą stają się usztywnione, nie uwzględniające zmian z upływem czasu
PRZYCZYNY
PRESJA OUTSOURCINGU
Niewydolność systemów
tradycyjnych Zmniejszanie liczby
dostawców
PRESJA JAKOŚCI
Utrzymanie poziomu jakości dostaw
Wdrażanie programów TQM
PRESJA CZASU
Wdrażanie strategii produkcji JIT
Wdrażanie strategii dostaw JIT
DĄŻENIE DO „WSPÓŁPRODUKCJI”
POGLĄDY WSPÓŁCZESNE
Kluczowym czynnikiem strategicznej poprawy skuteczności i
efektywności procesów zaopatrzenia jest rozwój współpracy między
firmą a dostawcą,
w której dostawca powinien być traktowany jako „przedłużenie”
zakładu odbiorcy
KORZYŚCI
krótszy czas dostawy
większa niezawodność
dostawy
mniej zakłóceń w produkcji
mniej problemów z jakością
szybsze wprowadzanie zmian
niższy poziom zapasów
stabilne satysfakcjonujące
ceny
korzystny status zamówień
(zadania priorytetowe u
dostawcy)
Logistyka dystrybucji
FAZY KSZTAŁTOWANIA WPÓŁPRACY PARTNERSKIEJ
P. Hines „Network Sourcing”
Faza
Brak
Charakter
Narzędzia
koordynujące
Narzędzia kreacji
I
II
III
IV
Ścisła
współpraca
Brak
Konkurencja
cenowa
Strategiczne
partnerstwo
Konkurencja
jakościowa
Indywidualne spotkania
Korespondencja
handlowa
Wspólne okresowe
spotkania
Indywidualne kontakty
Struktury sieciowe
Stowarzyszenia
Standardy jakościowe
Programy naprawcze
Indywidualne konsultacje
Wspólne rozwiązywanie
problemów poaudytowych
Indywidualne i grupowe
formy
rozwiązywanie problemów
Stan
Strategiczny
dostawca
Dopuszczony
dostawca
Preferowany
dostawca
Strategiczny
partner
PODSTAWA KSZTAŁTOWANIA WPÓŁPRACY PARTNERSKIEJ
SZKOŁA ZAUFANIA - budowanie wzajemnych ścisłych relacji opartych na
kryteriach ekonomicznych, technicznych i społecznych
SZKOŁA PARTNERSTWA - oparcie relacji na budowaniu indywidualnych
stosunków
z dostawcami strategicznymi
SZKOŁA JAPOŃSKA - oparcie relacji na układzie różnorodnych powiązań
wszystkich dostawców z odbiorcą na różnych poziomach łańcucha dostaw
Logistyka dystrybucji
Budowanie relacji partnerskich
Wśród strategicznych działań w łańcuchu dostaw kilka odgrywa kluczową rolę:
kompresja czasu w procesach wewnątrz łańcucha dostaw
kompresja czasu w procesach wewnątrz łańcucha dostaw –szybkość reakcji w łańcuchu na składane
zamówienia, która sprzyja obniżaniu poziomu zapasów i kosztów jego funkcjonowania jako całości;
jakość w łańcuchu dostaw
jakość w łańcuchu dostaw – wprowadzanie do przedsiębiorstw systemów kompleksowego zarządzania
jakością;
podwyższanie produktywności aktywów
podwyższanie produktywności aktywów – polityka nakierowana z jednej strony na redukcję zapasów,
z drugiej na ekonomiczne uzasadnienie posiadania własnych składów i taborów;
potrzeby reinżynierii przedsiębiorstw
potrzeby reinżynierii przedsiębiorstw – ocena wewnętrznych procesów przedsiębiorstw w celu
koncentracji na czynnościach tworzących wartość dla klientów;
koncentracja na satysfakcjonowaniu klientów
koncentracja na satysfakcjonowaniu klientów – celem jest zdobywanie i utrzymywanie stałych
klientów.
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania
Jakość
Jakość
Zarządzan
Zarządzan
ie czasem
ie czasem
Zarządzan
Zarządzan
ie
ie
relacjami
relacjami
z
z
klientami
klientami
•Total Quality Management - TQM
•Time Based Management – TBM
•Quick Response – QR
•Efficient Customer Response – ECR
•Just in Time JiT
•Quick Response – QR
•Efficient Customer Response - ECR
•Customer Relationship Management –
CRM
•Continuous Replenishment - CR
Podstawowe logistyczne koncepcje zarządzania
wykorzystywane w łańcuchach dostaw:
Zarządzanie łańcuchem dostaw jest procesem
dynamicznym,
w
którym
wykorzystuje
się
narzędzia logistyczne takie jak:
Outsourcing
Benchmarking
Business Proces Reengineering – BPR
Lean Management
Controlling
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania –
jakość
Jakość w logistyce
Jakość w logistyce – można zdefiniować jako
spełnienie oczekiwań i wymagań klienta dotyczących
takich elementów jak:
zgodność, kompletność oraz brak uszkodzeń
przesyłek i błędów w dokumentacji,
punktualność i szybki czas reakcji w ramach obsługi
posprzedażnej,
dokładność oraz terminowe generowanie i
przesyłanie informacji zarówno wewnątrz firmy, jak i
do podmiotów zewnętrznych w celu wspierania
zarządzania powyższymi czynnościami.
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania –
jakość
Total Quality (TQ)
Total Quality (TQ) – to nakierowany na ludzi system
zarządzania mający na celu ustawiczne zwiększanie
zadowolenia klientów po stale zmniejszających się
realnych kosztach.
Mówiąc o jakości w logistyce w powiązaniu z koncepcją
TQM należy także wyjaśnić w jaki sposób poniższe
zagadnienia znajdują odzwierciedlenie w działaniach
logistycznych:
tworzenie wartości dla klienta,
formalizacja procesów jakościowych,
proces budowania jakości w logistyce i jej
udoskonalania,
strategia wdrażania.
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania –
jakość
Total Quality Management – TQM
W ramach tej koncepcji jakość jest
traktowana jako integralny element polityki
przedsiębiorstwa, a jej kształtowanie znajduje
się wśród zadań każdego pracownika.
Koncepcja TQM oprócz funkcji sterowania i
kontroli jakości uwzględnia także takie funkcje
zarządzania jak polityka przedsiębiorstwa,
planowanie,
organizacja,
kierowanie
personelem i tworzenie warunków dla rozwoju
zarządzania.
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania –
jakość
Czynniki określające koncepcję kompleksowego
zarządzania jakością - TQM
- integracja wszystkich pracowników
każda czynność w przedsiębiorstwie wpływa na jakość
działania,
wszyscy współpracownicy są odpowiedzialni za jakość
produktu i usług,
każdy współpracownik włącza się aktywnie w
rozwiązywanie problemów związanych z jakością,
pełne wykorzystanie specyficznej wiedzy i
zaangażowanie współpracowników,
pracownicy znają wpływ swojej pracy na jakość
produktu końcowego i jakość świadczonej usługi.
T
T
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania –
jakość
Czynniki określające koncepcję kompleksowego
zarządzania jakością - TQM
- orientacja jakościowa na klienta
klient i jego oczekiwania wobec produktu i działalności
usługowej znajdują się w centrum pojmowania i
kształtowania jakości,
oczekiwania klientów są zróżnicowane,
jakość obejmuje wszystkie rodzaje korzyści
prowadzące do zadowolenia lub do rozwiązania
problemu od strony klienta,
czynnikami determinującymi jakość są zarówno
procesy produkcji, jak i wszystkie procesy usługowe
związane z produktem,
funkcjonalne aspekty jakości oraz jej aspekty
technologiczne są określone przez odczucia klientów.
Q
Q
Zarządzanie łańcuchem
logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania –
jakość
Czynniki określające koncepcję kompleksowego
zarządzania jakością - TQM
- funkcje zarządzania w koncepcji TQM
polityka przedsiębiorstwa w dziedzinie jakości jako
funkcjonalny podsystem zarządzania (umiejscowienie
kryteriów i orientacji jakościowej w systemie wartości i
filozofii przedsiębiorstwa),
planowanie, organizacja, kontrola, kierowanie
personelem oraz rozwój zarządzania (rozwój kadr) jako
funkcjonalne podsystemy zarządzania.
M
M
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Konkurowanie zorientowane czasowo:
Postrzeganie czasu jako jednego z najistotniejszych
zasobów, jakimi dysponuje przedsiębiorstwo.
Czas właściwie zagospodarowany może stać się
ekwiwalentem:
pieniądza,
produktywności,
jakości,
innowacji.
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Time Based Management – TBM
Koncepcja zarządzania u której podstaw leży
efektywne wykorzystanie czasu
przedsiębiorstwa.
Usprawnienie zarządzania czasem nie
Usprawnienie zarządzania czasem nie
oznacza przyspieszenia istniejących
oznacza przyspieszenia istniejących
procesów, lecz takie ich
procesów, lecz takie ich
przeprojektowanie, aby operacje nie
przeprojektowanie, aby operacje nie
dodające wartości ograniczyć do
dodające wartości ograniczyć do
minimum.
minimum.
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Wybór procesów przedsiębiorstwa wymagających
usprawnienia wymaga przeprowadzenia analizy z
punktu widzenia:
znaczenia dla klienta
znaczenia dla klienta – czy z punktu widzenia
klienta istotne jest skracanie cyklu realizacji
zamówienia?
działania konkurencji
działania konkurencji – czy z punktu widzenia
uzyskania przewagi konkurencyjnej korzystne jest
skracanie cyklu realizacji zamówienia?
rezultatu osiąganego dzięki przeprojektowaniu
rezultatu osiąganego dzięki przeprojektowaniu
procesu
procesu – czy określona działalność jest częścią
ścieżki krytycznej planu wytwarzania produktu lub
usługi?
Problem:
Problem:
Konieczność tworzenia map poszczególnych
Konieczność tworzenia map poszczególnych
procesów informujących ile czasu przypada na
procesów informujących ile czasu przypada na
poszczególne działania w firmie
poszczególne działania w firmie
Problem:
Problem:
Konieczność tworzenia map poszczególnych
Konieczność tworzenia map poszczególnych
procesów informujących ile czasu przypada na
procesów informujących ile czasu przypada na
poszczególne działania w firmie
poszczególne działania w firmie
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
koncentruje się na wzmocnieniu reagowania na
potrzeby klienta poprzez:
przyśpieszenie dostaw wynikające z użycia kodów
kreskowych i technologii skanowania,
systemów informatycznych zarządzania magazynem,
technologię komunikacji drogą radiową,
awizowanie dostaw i elektroniczną wymianę danych
(electronic data interchange - EDI).
Strategia Quick Response (Szybka Reakcja)
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Strategia skracania czasu cyklu (liczonego od
momentu
wyprodukowania
towaru
do
chwili
dostarczenia go do detalisty) przy jednoczesnej
redukcji zapasów w kanałach dystrybucji.
Koncentruje się na wzmocnieniu reagowania na
potrzeby klienta poprzez:
przyśpieszenie dostaw wynikające z użycia kodów
kreskowych i technologii skanowania,
systemów informatycznych zarządzania magazynem,
technologię komunikacji drogą radiową,
awizowanie dostaw i elektroniczną wymianę danych
(electronic data interchange - EDI).
Strategia Quick Response (Szybka Reakcja)
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Funkcjonowanie w systemie Quick Response stawia
duże wymagania producentom w zakresie ich
zdolności do podejmowania szybkich i elastycznych
działań.
Korzyści stosowania systemu QR obejmują:
ograniczenie poziomu zapasów,
możliwość szybkiej reakcji na oczekiwania klienta,
praktycznie wyeliminowanie sytuacji, w której towar
jest niedostępny dla chcącego go nabyć klienta,
lepsze wykorzystanie zasobów produkcyjnych i
logistycznych.
Strategia Quick Response (Szybka Reakcja)
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Zarządzanie zapasami w strategii JIT
(dokładnie na czas)
Zasada zaopatrywania (uzupełniania) dostawy zsynchronizowane (just in time)
Uzupełnianie zapasów zmierzające do synchronizacji dostaw z produkcją lub
zużyciem
Zapasy w górnym biegu
strumienia materiałowego
Zapasy
w przedsiębiorstwie
Zapasy w dolnym biegu
strumienia materiałowego
Zapasy surowców
Zapasy u
dostawców
(kolejnych rzędów)
Zapasy materiałów
wyjściowych
Zapasy produkcji w toku
Zapasy wyrobów gotowych
Zapasy w
hurtowniach
Zapasy u
detalistów
Zapasy
konsumenta
S
u
r
o
w
c
e
K
l
i
e
n
c
i
Dostawc
a
I rzędu
Dostawc
a
II rzędu
Hurtown
ik
Detalista
Producent
OBSZAR ZASTOSOWAŃ W ŁAŃCUCHU DOSTAW
Istota strategii JIT
Istota strategii JIT
UJĘCIE LOGISTYCZNE (Just in Time)
Koncepcja wytwarzania dążąca do produkcji i dostarczania
potrzebnych wyrobów, w potrzebnych ilościach, w potrzebnym
czasie, w pełnym łańcuchu logistycznym obejmującym dostawców,
przedsiębiorstwo i odbiorców.
„KAMIENIE WĘGIELNE” JIT
1. Produkuj to, co klient chce
2. Produkuj tyle, ile klient chce
3. Produkuj natychmiast
4. Produkuj z doskonałą jakością
5. Produkuj bez zbędnych strat
6. Produkuj metodami
pozwalającymi
ludziom rozwijać się
(Robert W. HALL „Zero Inventories”,
1983)
Punkt wyjścia dla koncepcji JIT:
zmiana wymagań konsumentów/użytkownik;
rosnąca konkurencja;
duże zróżnicowanie asortymentowe;
skracający się cykl życia wyrobów;
zmiana wymagań pośredników handlowych w stosunku do organizacji
zbytu,
zmiana wymagań co do jakości wyrobu.
Cel JIT:
minimum zapasów w
poszczególnych fazach produkcji,
maksimum efektów produkcyjnych
zapewnienie: optymalnej jakości,
poziomu
obsługi
klienta
oraz
wysokiej
jakości
produkcji
i
gotowych wyrobów.
Dąży
się
do
maksymalnego
obniżenia kosztów.
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Osiągnięcie ciągłości i elastyczności przepływu w całym
łańcuchu dostaw wymaga:
1.
małej liczby dostawców
(idealnie 1 dla realizacji
określonego procesu),
2.
eliminacji pośrednich punktów składowania
i realizacji
dostaw bezpośrednio na linię produkcyjną,
3.
lokalizacji dostawców w pobliżu
zakładu produkującego
wyroby finalne,
4.
wysokiej częstotliwości dostaw
, która w przypadku
produktów o wysokiej wartości może sięgać kilkunastu
dostaw dziennie,
5.
stałego wysokiego poziomu jakości dostaw
- zero
defektów
(jakość wyrobów nie jest sprawdzana przez odbiorców)
6.
usprawnienia przepływu informacji
towarzyszących
przepływowi produktów dzięki zastosowaniu
elektronicznej wymiany danych między miejscami
wysyłki i odbioru
. [J. Witkowski]
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Należy pamiętać o tym, że system JIT możemy
Należy pamiętać o tym, że system JIT możemy
uznać
za
pewną
filozofię
zarządzania
uznać
za
pewną
filozofię
zarządzania
przedsiębiorstwem.
przedsiębiorstwem.
W Japonii w ramach JIT wyróżniamy:
W Japonii w ramach JIT wyróżniamy:
1.
KAIZEN
– zasada nieustannego usprawniania
przez wszystkich pracowników procesów
materialnych i informacyjnych – ciągłe dążenie
do doskonałości.
2.
KANBAN
– zasada zarządzania dostawami
wewnętrznymi z godnie z regułą ssania -„pull” .
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie
czasem
Mimo
wdrażania
nowoczesnych
systemów klasy JIT, dążenie do całkowitej
eliminacji zapasów rzeczowych nie wydaje
się możliwe.
Powód jest prosty: procesy gospodarcze
mają charakter losowy (stochastyczny)
przez to nigdy nie są one do końca
przewidywalne.
W najnowszych rozwiązaniach JIT,
dla zapewnienie ciągłości dostaw i
produkcji,
są
umieszczane
w
systemie logistycznym tzw. bufory –
zapasy bezpieczeństwa
.
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie relacjami z
klientami
Strategie, w ramach których skracaniu czasu
przepływu
produktów,
informacji
i
środków
finansowych towarzyszy orientacja na zaspokajanie
oczekiwań klientów.
Skupiają się na uzyskiwaniu długotrwałej przewagi
konkurencyjnej
poprzez
zapewnienie
wysokiego
poziomu obsługi pośrednich i końcowych ogniw
łańcucha dostaw.
Zamówienia Realizacja
Sprzedaż
Dostawca
Klient
Planowanie i zarządzanie łańcuchem logistycznym
Nowoczesna strategia zarządzania łańcuchem dostaw, według której
producenci, dystrybutorzy, handlowcy, detaliści i dostawcy usług
logistycznych współpracują ze sobą w celu lepszego, szybszego i
bardziej efektywnego zaspokojenia potrzeb klienta.
Ich działania skupiają się na stosowaniu nowoczesnych metod
zarządzania i środków technicznych w celu skrócenia czasu
wędrówki produktu od linii produkcyjnej do półki sklepowej oraz
obniżenia kosztów w całym obrocie towarowym. W wyniku tych
działań klient otrzymuje produkt po cenie, którą jest skłonny
zaakceptować i przy zadawalającym go poziomie obsługi.
Nowoczesna strategia zarządzania łańcuchem dostaw, według której
producenci, dystrybutorzy, handlowcy, detaliści i dostawcy usług
logistycznych współpracują ze sobą w celu lepszego, szybszego i
bardziej efektywnego zaspokojenia potrzeb klienta.
Ich działania skupiają się na stosowaniu nowoczesnych metod
zarządzania i środków technicznych w celu skrócenia czasu
wędrówki produktu od linii produkcyjnej do półki sklepowej oraz
obniżenia kosztów w całym obrocie towarowym. W wyniku tych
działań klient otrzymuje produkt po cenie, którą jest skłonny
zaakceptować i przy zadawalającym go poziomie obsługi.
Strategia efektywnej obsługi klienta Efficient Consumer
Response (ECR)
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie relacjami z
klientami
Strategia efektywnej obsługi klienta Efficient Consumer
Response (ECR)
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie relacjami z
klientami
Koncepcja ECR wspiera się na trzech filarach:
zapewnieniu wymaganego poziomu obsługi,
eliminacji kosztów, które nie dodają wartości,
maksymalizacji efektów i eliminacji barier w całym łańcuchu
dostaw.
Koncepcja ECR wspiera się na trzech filarach:
zapewnieniu wymaganego poziomu obsługi,
eliminacji kosztów, które nie dodają wartości,
maksymalizacji efektów i eliminacji barier w całym łańcuchu
dostaw.
Na podstawowe procesy
efektywnej obsługi klienta
składają się:
efektywne uzupełnianie
zapasów
efektywne zarządzanie
asortymentem
sklepowym
efektywna promocja
efektywne
wprowadzanie nowego
produktu
Korzyści z wdrożenie ECR
Dla konsumenta:
Dla konsumenta:
zwiększony wybór i komfort zakupów
ograniczanie sytuacji niedoborów towarów
świeższe i tańsze produkty
Dla pośrednika:
Dla pośrednika:
zwiększona lojalność konsumentów
lepsza orientacja rynkowa
poprawa stosunków handlowych z dostawcami
Dla dostawcy:
Dla dostawcy:
usprawnienie synchronizacji produkcji
ograniczenie braków w towarach
wzmocnienie pozycji marki
trwałe stosunki handlowe
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie relacjami z
klientami
CR – Continuous Replenishment
Przejście z systemu „push” do systemu „pull” poprzez reagowanie na rzeczywisty
popyt klientów
ZASTOSOWANIE:
Poziom podstawowy
indywidualne w każdym ogniwie łańcucha
logistycznego
Poziom zaawansowany
integracja procesu uzupełniania w całym
łańcuchu
Tradycyjny model uzupełniania zapasów oparty na zamówieniach
odbiorców
Zamówienie
Zamówienie
Zamówienie
Zamówienie
PRODUCENT
KLIENT
DYSTRYBUTO
R
DETALISTA
DOSTAWCA
Współczesny model uzupełniania zapasów oparty o aktualny lub
prognozowany popyt
Przepływ informacji o końcowym popycie
PRODUCENT
KLIENT
DYSTRYBUTO
R
DETALISTA
DOSTAWCA
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie relacjami z
klientami
Techniki ciągłego uzupełniania CR (instrumenty
zarządcze)
Wspólne zarządzanie zapasami CMI
(Common Managed Inventory, Co-Managed Inventory)
Zarządzanie zapasami przez dostawcę VMI
(Vendor Managed Inventory, Supplier Managed Inventory)
Wspólne planowanie, prognozowanie i uzupełnianie
zapasów CPFR
(Collaborative Planning, Forecasting and Replenishment)
Wzrost zaangażowania i uprawnień dostawców
Wzrost współpracy i relacji partnerskich
CMI
CMI
VMI
VMI
CPFR
CPFR
Wzrost stopnia integracji informatycznej i wymiany informacji
Odpowiedzialność za operacyjne zarządzanie zapasami odbiorcy
ODBIORCA
DOSTAWCA
Zarządzanie łańcuchem logistycznym
Logistyczne koncepcje zarządzania – zarządzanie relacjami z
klientami
54
Proces VMI z opcją
consignment stock (składu
konsygnacyjnego)
dostawca otrzymuje prognozę, którą potwierdza w formie
delivery commitment (umowa dotycząca zobowiązania się
dostawcy do dostarczenia produktów na podstawie
prognozy i innych danych);
dostawca dostarcza towar na podstawie prognozy, aby
utrzymać uzgodniony poziom zapasów u producenta;
zapasy dostarczone przez dostawcę są składowane w
sposób fizyczny i logiczny, wyodrębniony;
dostawca dostaje raport opracowany na podstawie list
pobrań, zgodnych z bieżącym zużyciem;
audyt zapasów jest dokonywany na podstawie ustaleń;
naliczanie należności jest dokonywane automatycznie (self-
billing), płatności są przekazywane w normalnym cyklu.
OUT SOURCE USING - wykorzystanie zewnętrznych źródeł
OUTSIDE RESOURCES USING - wykorzystanie zewnętrznych zasobów
Przedsięwzięcie polegające na wydzieleniu ze struktury organizacyjnej
przedsiębiorstwa macierzystego realizowanych przez nie funkcji (obszarów, sfer
działalności) i przekazanie ich do realizacji innym podmiotom gospodarczym
OUTSOURCING
IN SOURCE USING - wykorzystanie wewnętrznych źródeł
INSIDE RESOURCES USING - wykorzystanie wewnętrznych zasobów
Proces odwrotny do outsourcingu, polegający na włączaniu do struktury
organizacyjnej przedsiębiorstwa macierzystego funkcji realizowanych
dotychczas przez inne podmioty
INSOURCING
INTERNAL SOURCING (dostawy z wewnątrz)
Specyficzna forma outsourcingu - proces polegający na realizacji rozmaitych
funkcji, uzyskiwany dzięki współpracy wydzielonych w ramach przedsiębiorstwa
macierzystego samodzielnych komórek organizacyjnych (dostawców dóbr lub
usług)
PARTNERING
Wydzielanie i kupowanie funkcji od innych
Włączanie do przedsiębiorstwa funkcji innych
Wydzielanie i kupowanie wewnętrzne (factory within
factory)
Narzędzia wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – Outsourcing
OUTSOUCING FUNKCJI PRODUKCYJNYCH
(OBSZAR DZIAŁALNOŚCI PODSTAWOWEJ)
FUNKCJE WYNIKAJĄCE Z CHARAKTERU
PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI
GOSPODARCZEJ
Rezygnacja z wytwarzania szerokiej
gamy części, podzespołów i zespołów
niezbędnych do realizacji
zasadniczych (kluczowych) obszarów
produkcji
ŁAŃCUCHY DOSTAW I SIECI
KOOPERANTÓW
(ROZBUDOWANE SYSTEMY LOGISTYCZNE)
Logistyka kontraktowa (contract
logistics)
FUNKCJE WSPIERAJĄCE REALIZOWANĄ
DZIAŁALNOŚĆ PODSTAWOWĄ
Rezygnacja z wykonywania pewnych
usług
(transport, magazynowanie,
informacyjne, marketingowe,
finansowo-księgowe itp.)
OUTSOUCING FUNKCJI USŁUGOWYCH
(OBSZAR DZIAŁALNOŚCI POMOCNICZEJ)
RYNEK USŁUG (OPERATORÓW)
LOGISTYCZNYCH
(logistics service providers)
Logistyka realizowana przez trzecią
stronę (3PL - third-party logistics)
OBSZARY DZIAŁALNOŚCI NIE ZLECANE NA ZEWNĄTRZ
Kluczowe obszary działalności firmy (core business) bezpośrednio związane
z jej misją
Procesy o dużej częstotliwości bardzo silnie związane z podstawową
działalnością firmy
Procesy o dużej częstotliwości wykorzystujące specyficzne zasoby
Procesy o wyjątkowej rentowności
Procesy decydujące o przewadze konkurencyjnej firmy na rynku
„rzeczy, które można kupić mają niewielką wartość jako podstawa sukcesu na
konkurencyjnym rynku”
Narzędzia wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – Outsourcing
CEL - zwiększenie skuteczności i efektywności funkcjonowania łańcuchów
dostaw
poprzez powierzenie specjalistycznym firmom zewnętrznym obszarów
działalności,
które
mogą przez nich być zrealizowane lepiej i taniej
EFEKTY ORGANIZACYJNE
„Odchudzenie” i uproszczenie struktury organizacyjnej i procesu
produkcyjnego
Koncentracja na kluczowych (zasadniczych) obszarach działalności
przedsiębiorstwa
WZROST PRZYCHODÓW
Niższe koszty prac zleconych
Przenoszenie badań nad rozwojem
produktów na dostawców
Mniej braków (ograniczenie strat)
Koncentracja działalności - specjalizacja
Zwiększenie skali działalności
Wzrost produktywności dostawców
Wzrost produktywności przedsiębiorstwa
„Eksport” ryzyka i niepewności
Szybsze wdrożenia nowych produktów
Dostęp do know how dostawców
Lepsza jakość produktów
Większa dostępność
(dyspozycyjność i ciągłość dostaw)
Większa elastyczność i szybkość dostaw
Poprawa pozycji konkurencyjnej
PO STRONIE PODAŻY (przepływ produktów)
PO STRONIE POPYTU (przepływ informacji)
KORZYŚCI Z OUTSOURCINGU W DODAWANIU WARTOŚCI
OBNIŻKA KOSZTÓW
Narzędzia wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – Outsourcing
Benchmarking (BM) - (wzorcowanie) – proces
systematycznej oceny usług, produktów i zasad
postępowania firmy w porównaniu do norm
charakteryzujących liderów branży i najlepszych
konkurentów.
Benchmarking rozpoczyna się od analizy
porównawczej z konkurencją. O ile sama analiza
skupia się na porównaniu produktów czy usług, o
tyle benchmarking skupia się nie na samym
produkcie czy usłudze, ale podejmuje analizę
porównawczą procesów, zasad i umiejętności.
Narzędzia wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – Benchmarking
Proces Benchmarking’u składa się z następujących etapów:
identyfikacja badanych zmiennych (wybór zagadnień do
porównania),
pracowanie planu analizy i wybór metod gromadzenia danych
dobór firm wzorcowych,
zebranie danych,
porównanie danych, analiza,
opracowanie planu wprowadzenia zmian,
wprowadzenie zmian,
budowa planów działania i pomiar efektu,
powtórzenie tego procesu po uwzględnieniu zmian.
Narzędzia wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – Benchmarking
Benchmarking (BM)
Benchmarking (BM)
Szczególne zastosowanie banchmarking’u można
zaobserwować na rynku usług logistycznych. Działania
logistyczne polegające na planowaniu, realizacji i
kontroli przemieszczania, wymagają prowadzenia
stałych prac związanych z oceną realizacji tych
procesów, jak porównywanie ich z procesami liderów
logistycznych na rynku. Porównywanie dotyczy takich
cech charakterystycznych usług logistycznych jak:
jakość organizowanych procesów logistycznych,
czas dostawy,
szybkość przekazywanych informacji,
zadowolenie klienta.
Narzędzia wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – Benchmarking
Business Proces Reengineering – BPR
(reorganizacja procesów działania; techniczna
reorganizacja procesów działania)
fundamentalne
przemyślenie
od
nowa
i
radykalne przeprojektowanie procesów prowadzące
do poprawy osiąganych wyników, tj. poprawy
serwisu, szybkości działania czy osiągnięcia
znaczących efektów kosztowych, jakościowych i
czasowych.
Narzędzia wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – BPR
Business Proces Reengineering – BPR
Narzędzia wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – BPR
Opiera się na 4 etapach powstawania:
wybór i zrozumienie procesu do rekonstrukcji,
wyznaczenie „gospodarza” procesu i utworzenie
zespołu roboczego,
rekonstrukcja procesu,
wprowadzenie rekonstrukcji do praktyki.
Wg
krytycznych
współczesnych
miar
i
osiąganych
wyników
reengineering
to
rewolucyjna poprawa, która zakłada gwałtowną,
skokową zmianę.
Lean Management – LM, („Zarządzanie Szczupłe”)
Zintegrowana, całościowa orientacja, która rozciąga się
na cały łańcuch tworzenia wartości, włączając w to
zewnętrzne powiązania z dostawcami i klientami.
Istotnym elementem koncepcji Lean Menagement jest
redukcja kompleksowości, tzn. uproszczenie wszystkich
procesów i przepływów, w celu uniknięcia błędów i
marnotrawstwa lub sytuacji nie wykorzystanych możliwości.
Narzędzia/koncepcje wspomagające
zarządzanie łańcuchem dostaw – Lean
Management
Lean Management – LM, („Zarządzanie Szczupłe”)
Podstawowe narzędzie LM:
VSM - Value Stream Mapping - Mapowanie Strumienia Wartości;
celem jest zgromadzenie danych na temat rzeczywistego przepływu
elementów fizycznych i informacji.
Narzędziami wspierającymi koncepcję LM są:
5S - metoda systematycznego uczenia się, dyscypliny,
standaryzacji i dążenia do doskonałości. Polega na wykonaniu 5
kroków:
Selekcji,
Systematyki,
Sprzątania,
Standaryzacji
i
Samodyscypliny.
Narzędzia/koncepcje wspomagające
zarządzanie łańcuchem dostaw – Lean
Management
Lean Management – LM, („Zarządzanie Szczupłe”)
Narzędziami wspierającymi koncepcję LM są:
TPM - Total Productive Maintenance - Optymalne Utrzymanie
Ruchu; celem jest zapewnienie maksymalnej dostępności krytycznych
urządzeń. Jest to system który umożliwia minimalizację awarii oraz
poprawę jakości dzięki zaangażowaniu wszystkich pracowników.
Metodologa opracowana przez JIPM i w najnowszej 3 generacji
rozszerzona na funkcjonowanie pozostałych aspektów przedsiębiorstw
produkcyjnych. W tej wersji jest tłumaczona jako Total Productive
Manufacturing (jest metodologią konkurencyjną do LM)
Narzędzia/koncepcje wspomagające
zarządzanie łańcuchem dostaw – Lean
Management
Controlling – proces planowania, koordynowania i kontroli
przebiegu procesów ekonomicznych dla utrzymania organizacji na
drodze do osiągnięcia wyznaczonych celów.
Controlling to podstawowa technika nowoczesnego zarządzania
w przedsiębiorstwie, polegająca na koordynowaniu procesów
planowania, decyzji oraz na zasilaniu tych procesów w informacje.
Controlling ma w swojej istocie przekrojową i koordynacyjną
funkcję wspierania kierownictwa. Jego celem jest zapewnienie
efektywności we wszystkich obszarach działania przedsiębiorstwa.
Jest systemem ewidencji księgowej z rozbudowanymi funkcjami
wyników przedsiębiorstwa.
Narzędzia
wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – Controlling
Controlling
Cykl zarządzania opartego na zasadach controllingu:
wyznaczenie okresu planistycznego
okresy planistyczne powinny być ustalane z uwzględnieniem cyklu
księgowania, tak, aby informacja zwrotna docierała do decydentów
w czasie umożliwiającym reakcję
wyznaczenie celu dla tego okresu
cele, ze względu na uniwersalność miernika, wyznacza się w
wymiarze finansowym; rozpisanie wszystkich czynników jest
budżetem przedsiębiorstwa
opracowanie planu strategicznego
Narzędzia
wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – Controlling
Controlling
Cykl zarządzania opartego na zasadach controllingu:
opracowanie planu operatywnego
plany powinny zawierać zadania cząstkowe dla wszystkich komórek
organizacyjnych przedsiębiorstwa związane z wyznaczonym celem
kontrola realizacji planu
w miarę możliwości analiza powinna ujawniać niekorzystne tendencje,
aby zapobiegać powstawaniu odchyleń
działania zapobiegające i korygujące
osiągnięcie celu
Narzędzia
wspomagające zarządzanie
łańcuchem dostaw – Controlling
69
69
Pytania
1. Wskaż istotne elementy składowe procesu
zarządzania zaopatrzeniem.
2. Wskaż istotne elementy składowe procesu
zarządzania dystrybucją.
3. Wymień i krótko scharakteryzuj podstawowe
koncepcje logistyczne w zarządzaniu ł.d.
4. Podaj istotne różnice pomiędzy ECR a CRM.
5. Wymień i krótko scharakteryzuj narzędzia
wspomagające zarządzanie wykorzystywane w
zarządzaniu ł.d.
70
70
Literatura
• Materiały internetowe dr inż. Sylwia Werbińska,
Politechnika Wrocławska,
www.logistyka.pwr.wroc.pl
• Abt S., Zarządzanie logistyczne w
przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1998
• Ficoń K., Procesy logistyczne w
przedsiębiorstwie, Impuls Plus Consulting,
Gdańsk 2001
• J. Witkowski, Zarządzanie łańcuchem dostaw.
Koncepcje, procedury, doświadczenia, PWE, W-
wa 2003
• http:// republika.pl/rmiler