PRZEKŁADNIE CIERNE

1

Przekładnie ciepne

1.06.21

Klasyfikacja przekładni ciernych – 1

o zmiennym 
przełożeniu

o stałym 
przełożeniu

2

Przekładnie ciepne

1.06.21

Klasyfikacja przekładni ciernych – 2

planetarn

e

z elementem 
pośrednicząc
ym

3

Przekładnie ciepne

1.06.21

Charakterystyka przekładni ciernych

• Moc

 zwykle nie przekracza 

20 kW

, (

w szczególnych przypadkach do ok. 1 MW 

(wariatory wielotarczowe))

• Prędkość

 

obwodowa

 zwykle nie przekracza tu 

25 m/s

, 

(niekiedy 50 

m/s)

• Sprawność

 przekładni ciernych o stałym przełożeniu wynosi 

75÷98%

• Przełożenie

 i przekładni ciernych zwykle nie przekracza 

8

, a 

przekładni odciążonych i słabo obciążonych – 15

• Zakres regulacji przełożenia 

i

max

: i

min

 wariatorów ciernych – 

3÷8

 

4

Przekładnie ciepne

1.06.21

Zalety przekładni ciernych

• prosta konstrukcja,

• cichobieżność i płynność pracy 

przy dużej prędkości obrotowej

,

• możliwość uzyskania bezstopniowo zmiennego przełożenia 

o dużym 

zakresie regulacji

,

• łatwa do uzyskania nawrotność biegu.

Wady przekładni ciernych

• duże rozmiary 

w odniesieniu do jednostki mocy

,

• duże obciążenie łożysk i wałów  

(w  przekładniach  

nieodciążonych), które powoduje szybkie zużywanie się części i obniżenie 
sprawności

,

• występowanie poślizgu

, który powoduje brak stałości przełożenia

5

Przekładnie ciepne

1.06.21

PRZEKŁADNIE 

CIĘGNOWE

6

Przekładnie ciepne

1.06.21

Cięgna:

• pasowe  

o pasach: 

a) płaskich
b)  klinowych
c) okrągłych 
d) Zębatych

• linowe 
• łańcuchowe

a) rolkowe
b) zębate

7

Przekładnie ciepne

1.06.21

Rodzaje przekładni pasowych

a) skrzyżowana, 

b) półskrzyżowana, 

c) półskrzyżowana z krążkiem 

kierującym, 

d) półskrzyżowana z dwoma 

krążkami kierującymi, 

e) otwarta z dwoma krążkami 

kierującymi 

f) otwarta z krążkiem 

kierującym i krążkiem 
napinającym

8

Przekładnie ciepne

1.06.21

Przekrój pasa  klinowego,

 oznaczenia i budowa wewnętrzna

1.powierzchnia zewnętrzna, 

2.powierzchnia wewnętrzna, 

3.powierzchnia boczna, 

4.powierzchnia skuteczna, 

l

o

 — największa szerokość pasa, 

l

p

 — szerokość skuteczna pasa, 

h

0

 — wysokość pasa, 

L

w

 — długość wewnętrzna pasa, 

L

p

 — długość skuteczna pasa (długość 

obliczeniowa, długość linii obojętnej 
pasa).

9

Przekładnie ciepne

1.06.21

ZESTAWIENIE WYMIARÓW PASÓW KLINOWYCH I WIEŃCÓW KOŁ

 DO PASÓW KLINOWYCH (WG PN-66/M-85201 I PN-66/M-

85202)

Uwagi: 1) wymiary nominalne,
2) najmniejsze wartości nominalne
3) wartość kąta zarysu rowka b jest równa 38°, 36° lub 34°, zależnie od średnicy skutecznej dp koła i 

typu wielkości przekroju pasa (p. norma PN-66/M-85202).

10

Przekładnie ciepne

1.06.21

Charakterystyki przekładni pasowych

Moc zwykle 0,3÷50 kW  (do 1600 kW)

Prędkość pasów zwykle 5÷30 m/s (do 100 m/s)

Przełożenie:  z pasem płaskim zwykle do 5

z pasami klinowymi — do 20

Sprawność   0,92÷0,98

11

Przekładnie ciepne

1.06.21

Zalety przekładni pasowych

• możliwość przekazywania  ruchu na znaczną  odległość  (czasami 

do 15 m),

• dowolność rozstawienia kół pasowych i ustawienia osi wałów,

• możliwość uzyskania zmiennych przełożeń, wyłączania napędu i 

zmiany kierunku ruchu obrotowego,

• bezszumna  praca, tłumienie  uderzeń i drgań, możliwość  

przeciążenia,

• poślizg pasa w przypadku nagłego przeciążenia, zapobiegający 

zniszczeniu przekładni,

• prosta i tania konstrukcja,

• prosta obsługa, bez smarowania.

12

Przekładnie ciepne

1.06.21

Wady przekładni pasowych

• niemożność uzyskania stałego przełożenia  

wskutek poślizgu 

pasa

,

• duży nacisk na wały i łożyska,

• wyciąganie się pasa wymaga regulacji,

• wrażliwość na smary, chemikalia, zapylenie, wilgotność, 

temperaturę ośrodka i elektryzację 

(iskrzenie pasa)

,

• duże wymiary.

13

Przekładnie ciepne

1.06.21

Koniec o przekładniach pasowych

14

Przekładnie ciepne

1.06.21