Ostre schorzenia
jamy brzusznej w
ciąży
Seminarium –V rok Wydział
Lekarski I
Ostre schorzenia jamy brzusznej w ciąży -
Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych
OSTRE ZAPALENIE OTRZEWNEJ
Zespół objawów chorobowych o:
Różnej etiologii,
Występujących wtórnie do w przebiegu ostrych
chorób jamy brzusznej,
Przebiegających z zakażeniem i zatruciem
ustroju
Powodujacych zmiany miejscowe i ogólne w
narządach wewnętrznych
Ostre schorzenia jamy brzusznej w ciąży - Klinika
Położnictwa i Chorób Kobiecych
OBJAWY OGÓLNE:
niepokój psychoruchowy
sucha, blada lub zaczerwieniona skóra
tachykardia, tachypnoe, spadek RR
gorączka > 38 C
oliguria, anuria
OBJAWY
MIEJSCOWE:
ból brzucha
nad miejscem
zakażenia
rozlany w całej
jamie brzusznej
obrona mięśniowa
porażenie
perystaltyki
ZLOKALIZOWAĆ MIEJSCE ZAKAŻENIA !!!
Ostre schorzenia jamy brzusznej w ciąży -
Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych
LECZENIE:
Chirurgiczne usunięcie wszystkich zakażonych
tkanek,
Monitorowanie czynności życiowych: RR, HR,
diureza, ilość oddechów,
Przywrócenie prawidłowej objętości krwi krążącej,
Korygowanie zaburzeń elektrolitowych, kwasowo-
zasadowych,
1. Choroby przewodu
pokarmowego
Kamica i zapalenie pęcherzyka
żółciowego
Ostre zapalenie trzustki
Perforacja wrzodu żołądka lub
dwunastnicy
Zapalenie wyrostka
robaczkowego
Niedrożność przewodu
pokarmowego
Uwięźnięcie przepukliny
2. Ostre choroby układu
moczowego
Kamica moczowodowa
Odmiedniczkowe
zapalenie nerek
3. Zaburzenia w obrębie
narządów płciowych
Uwięźnięcie macicy
Skręt macicy
Skręt lub martwica
mięśniaków macicy
Skręt torbieli jajnika
Zapalenie miednicy
mniejszej
Ostre choroby jamy brzusznej
w ciąży
Zapalenie wyrostka robaczkowego
1:
1500
Niedrożność jelit 1: 1500 – 3000
Ostre zapalenie trzustki
1: 1000 – 5000
Kamica żółciowa
1: 1500 - 3000
Zapalenie wyrostka
robaczkowego w ciąży
Częstość - jak poza ciążą (1:1500 ciąż)
Objawy:
– Wymioty
– Ból okolicy żołądka
– Ból w prawym dole biodrowym ?
– Obrona mięśniowa
– Bolesność uciskowa - lokalizacja
zmienna
– Leukocytoza
– Stany podgorączkowe
– Obraz krwinek białych przesunięty w
lewo
• Leczenie - operacyjne
Ostre schorzenia jamy brzusznej w ciąży - Klinika Położnictwa i Chorób
Ostre schorzenia jamy brzusznej w ciąży - Klinika Położnictwa i Chorób
Kobiecych
Kobiecych
Zapalenie wyrostka
robaczkowego w ciąży
I połowa ciąży – objawy takie jak poza ciążą
II połowa ciąży – zdarza się rzadko
ból o nietypowej lokalizacji
częste oddawanie moczu
nieznaczne objawy otrzewnowe
bolesność w rzucie wyrostka
bolesność przy poruszanie szyjką macicy
wzrost tętna niewspółmierny do wzrostu temperatury
W trakcie porodu - zdarza się bardzo rzadko
stały ból nie ustępujący w przerwie międzyskurczowej
W połogu
brak obrony mięśniowej – zwiotczenie powłok brzucha
Zapalenie wyrostka
robaczkowego w ciąży
Powikłania:
Miejscowe zapalenie otrzewnej
Rozlane zapalenie otrzewnej-II
trymestr ciąży !!
Perforacja wyrostka robaczkowego
Naciek okołowyrostkowy – guz
badalny w prawym dole biodrowym
Ropień okołowyrostkowy
1908 r - Barber
„ The mortality of appendicitis
complicating pregnancy is the
mortality of delay”
Śmiertelność płodów
Appendicitis bez perforacji: 3 - 5%
Appendicitis + perforacja :
36 %
Niedrożność przewodu pokarmowego (1:
1500 ciąż)
Objawy
Bóle kolkowe,
Wymioty,
Zatrzymanie stolca i gazów,
Szmery metaliczne, potem cisza
w brzuchu
Obrona mięśniowa,
Bolesność uciskowa jamy
brzusznej,
Objawy hypowolemii, chora we
wstrząsie
Rtg jamy brzusznej: poziomy
płynu w jelitach,
4-5 miesiąc ciąży
W okresie okołoporodowym
W połogu – inwolucja macicy
PRZYCZYNY
65% - zrosty po operacjach
25% - skręt jelita
6% wgłobienie
Uwięźnięcie przepukliny, guzy
Niedrożność przewodu
pokarmowego
Leczenie: Chirurgiczne
„Viability of the bowel can be
determined only by inspection
7
7
- Connolly et al.: Bowel obstruction in
pregnancy. Surg. Clin. North. Am.
1995, 75: 101.
Śmiertelność matek:
20%
Śmiertelność płodów:
40%
Niedrożność
przewodu
pokarmowego
POSTĘPOWANIE
Intensywny nadzór nad matką i płodem
Wyrównywanie niedoborów płynów i
elektrolitów
Założenie zgłębnika do żołądka i
odsysanie treści
Wlew oczyszczający jelito grube
Zabieg operacyjny – zadzierzgnięcie,
perforacja
W ciąży donoszonej – cięcie cesarskie
Uwięźnięcie przepukliny w ciąży
Przepukliny pachwinowe (50%),
Przepukliny udowe,
Przepukliny pępkowe,
OBJAWY:
Jak w niedrożności przewodu pokarmowego
Bardzo rzadkie powikłanie w ciąży
Kamica i zapalenie
pęcherzyka żółciowego
Objawy:
Ból w prawym podżebrzu, o charakterze kolki, objawy
otrzewnowe
Żółtaczka (II doba choroby), gorączka, tachykardia
Badanie USG (97% rozpoznań)
Transaminazy > 200j, Leukocytoza, Bilirubina, Amylaza
Leczenie:
Środki przeciwzapalne, przeciwbólowe, rozkurczowe,
antybiotykoterapia
Leczenie operacyjne – cholecystektomia w przypadku
zakażenia
Ostre
zapalenie trzustki w ciąży -
1 :
1000 – 1 : 10 000
Kamica
wątrobowa
Leki
Zakażenie
Alkoholizm
Hiperlipidemia
Otyłość ciężarnej
Silne bóle nadbrzusza
promieniujące do okolicy krzyżowej
i lewego barku
Nudności + wymioty
Gorączka
Osłabienie perystaltyki jelit
Napięcie mięśni brzucha wzmożone
Poszerzenie przewodu
trzustkowego
Amylaza , Glikemia ,
Leukocyty
Hypokalcemia
Etiologia
Objawy kliniczne
Ostre
zapalenie trzustki w ciąży
Leczenie – zachowawcze
Równowaga wodno-elektrolitowa
Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne,
Antybiotykoterapia
Całkowite żywienie pozajelitowe
Założenie zgłębnika do żołądka
Aprotynina - leczenie wspomagajace,
II i III trymestr
.
ŚMIERTELNOŚĆ: 15 - 60%
jamy brzusznej w ciąży - Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych
jamy brzusznej w ciąży - Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych
Ostre schorzenia
Ostre schorzenia
Ostre
zapalenie trzustki w ciąży -
1 : 1000 – 1 : 10 000
Leczenie operacyjne - w przypadku:
Zakażenie – wytworzenie ropnia,
Pęknięcie pseudotorbieli trzustki,
Krwotocznego zapalenia trzustki,
Perforacja wrzodu żołądka i
dwunastnicy
Rzadkie powikłanie w ciąży
Częściej u ciężarnych uprzednio chorych
OBJAWY:
Silny napadowy ból w jamie brzusznej
Obrona mięśniowa
Objawy mogą być maskowane w
zaawansowanej ciąży
Wskazanie do pilnej laparotomii
KAMICA
MOCZOWA
Bóle kolkowe
okolicy
lędźwiowej
Bóle nadłonowe
Dreszcze,
gorączka
Krwiomocz i
częstomocz
Wzdęcie brzucha
Nudności i wymioty
Osłabienie perystaltyki
Dol. Bólowe okolicy
nadbrzusza
Objawy kliniczne
KAMICA
MOCZOWA
Badania diagnostyczne:
Ultrasonografia
Urografia wstępujaca lub dożylna
Leczenie:
Zachowawcze - leki przeciwbólowe i rozkurczowe
Endoskopowe usunięcie kamienia
Zaburzenia w obrębie
narządów płciowych
Uwięźnięcie macicy
Skręt macicy
Skręt lub martwica mięśniaków
macicy
Skręcona torbiel jajnika
Zapalenie miednicy mniejszej