Analiza wartości

Metody organizacji i

zarządzania

2

Analiza wartości

Analiza wartości jest metodą racjonalizacji systemów, a

w szczególności systemów technicznych,

organizacyjnych i administracyjnych.

Zamiast tradycyjnego pytania: jak działa system?, w

analizie wartości stawia się pytanie:

czemu służy

system?

Konieczne staje się wyjście poza badany system,

rozpoznanie jego środowiska zewnętrznego oraz

określenie potrzeb tego środowiska. Następnie należy

zdefiniować podstawowe funkcje systemu i ustalić, w

jakiej mierze są one spełniane i jakim kosztem.

Na tej podstawie można zastanawiać się nad kierunkami

usprawnień.

3

Obszary zastosowania
AWO

ANALIZA WARTOŚCI ORGANIZACJI

AW organizacji

i zarządzania

AW organizacji działalności

produkcyjnej

Systemy organizacyjne

Struktury organizacyjne

Dokumenty

Procedury organizacyjne

Organizacja stanowisk

roboczych

Organizacja wydziałów

produkcyjnych

Organizacja procesów

produkcyjnych

OBSZARY

O

B

IE

K

T

Y

Analiza wartości organizacji – obszary i obiekty badań

źródło: [Biliński 1990, s. 5]

4

System

Wg. Beera:
„jest to zorganizowana ilość elementów, powiązanych

wzajemnie i pełniących określone funkcje”.

zmodyfikowana def. Beera:
„system jest to kompleks elementów

wzajemnie powiązanych ze względu na

pełnione funkcje”.

Każdy system jest tworzony w celu zaspokojenia

określonych potrzeb otoczenia (czyli środowiska

zewnętrznego) przez spełnianie funkcji z tych

potrzeb wynikających.

5

Funkcja

Funkcja w analizie wartości może być rozumiana jako

zdarzenia prowadzące do zaspokojenia określonej

potrzeby.

Ogół funkcji systemu organizacyjnego można podzielić

na funkcje:



zewnętrzne,



elementarne.

Funkcje zewnętrzne wynikają z potrzeb środowiska

zewnętrznego, a ich spełnienie prowadzi do

zaspokojenia tych potrzeb.

Funkcje zewnętrzne można traktować jako cele

(zadana) narzucone przez środowisko zewnętrzne.

6

Podział funkcji systemów
organizacyjnych

funkcje zewnętrzne

funkcje uzupełniające

funkcje cząstkowe

funkcje elementarne

funkcja główna

funkcje systemów

organizacyjnych

7

Dysharmonia systemu i jego
funkcji

Postacie dysharmonii funkcji systemów organizacyjnych



System realizuje funkcje, które nie wynikają z potrzeb

użytkowników (występują koszty nieuzasadnione).



System nie realizuje funkcji oczekiwanych przez

użytkowników (niedostosowanie systemu do

potrzeb).



System realizuje funkcje wynikające

z potrzeb użytkowników, lecz przy zbyt wysokich

kosztach.

Celem analizy wartości jest likwidacja dysharmonii

funkcji i spełniających je systemów. Dokonywane jest

to poprzez ustalenie takiej kompozycji systemu, która

pozwoli zadowalająco spełniać wszystkie konieczne

funkcje przy relatywnie najniższym koszcie.

8

Dysharmonia systemu i jego funkcji

System

organizacyjny

F

un

kc

je

z

ew

nę

tr

zn

e

w

yn

ik

aj

ąc

e

z

po

tr

ze

b

śr

od

ow

is

ka

Środowisko

systemu

F

un

kc

je

s

pe

łn

ia

ne

pr

ze

z

sy

st

em

o

rg

an

iz

ac

yj

ny

Funkcje

nieużyteczne

Funkcje

użyteczne

spełniane

Funkcje

użyteczne

nie spełniane

9

Koszty

Tradycyjnie poszukuje się możliwości obniżenia kosztów

poszczególnych składników systemu.

W AW stosuje się w odniesieniu do kosztów podejście systemowe.

Koszty rozpatrywane są łącznie – koszty własne plus koszty

ponoszone przez otoczenie systemu.

W AW poszukuje się możliwości obniżenia kosztów spełniania

poszczególnych funkcji.

Oznacza to, że redukcja kosztów funkcjonowania systemu nie może

spowodować wzrostu obciążeń ponoszonych przez środowisko

zewnętrzne, czyli klientów korzystających z usług np. określonej

instytucji.

Punkt widzenia charakterystyczny dla AW pozwala na ujawnienie

zbędnych składników systemu, które nie spełniają

koniecznych funkcji. Następuje wówczas zamiast obniżenia

kosztów redukcja zbędnych składników systemu.

10

Metodyka analizy wartości



Przygotowanie czynnika ludzkiego.



Wybór przedmiotu badania.



Rozpoznanie systemu.



Zbieranie informacji.



Analiza funkcji i poszukiwanie nowych
rozwiązań.



Opracowanie projektu szczegółowego.



Wdrożenie projektu.

Drzewo funkcji systemu
zaopatrywania
pracowników w pomoce
warsztatowe

Zaopatrywać

pracowników w

pomoce

warsztatowe

Wydawać

narzędzia

Ewidencjonować

ruch pomocy

warsztatowych

Zapewnić

jakościowy stan

pomocy

warsztatowych

Zapewniać

liczbowy stan

pomocy

warsztatowych

Przyjmować

narzędzia

Pobierać

narzędzia z

magazynu

technicznego

Wymieniać

narzędzia

Sprawdzać stan

liczbowy

pomocy

warsztatowych

Przekazywać do

magazynu pomoce

warsztatowe wyco-

fane z produkcji

Pobierać pomoce

warsztatowe z

magazyny

narzędziowego

Składować

narzędzia

Dbać o jakość i

gotowość

eksploatacyjną

Konserwować

narzędzia

Prowadzić

rejestr

rodzajowy

Dokonywać

adnotacji w

księdze

narzędziowej

Kontrolować

ruch marek

narzędziowych

Przekazywać po-

moce warsztatowe

do ostrzenia

i regeneracji

Sporządzać

protokoły

Wystawiać

karty zużycia

Prowadzić

remanent liczby

narzędzi

Funkcja główna

Funkcje uzupełniające

F

un

kc

je

c

zą

st

ko

w

e

F

un

kc

je

z

ew

nę

tr

zn

e

12

Funkcja główna oraz funkcje uzupełniające

Zaopatrywać

pracowników w

pomoce

warsztatowe

Ewidencjonować

ruch pomocy

warsztatowych

Zapewnić

jakościowy stan

pomocy

warsztatowych

Zapewniać

liczbowy stan

pomocy

warsztatowych

Funkcja główna

Funkcje uzupełniające

Funkcje
cząstkowe dla
funkcji głównej

Zaopatrywać

pracowników w

pomoce

warsztatowe

Wydawać

narzędzia

Przyjmować

narzędzia

Wymieniać

narzędzia

Funkcja główna

F

u

n

k

cj

e

cz

ą

st

k

ow

e