Klasyfikacja zadań

rady gminy

Mapa gmin w

Polsce

Zadania rady gminy i kompetencje

jakie przysługują radzie gminy opierają

się na

zasadzie domniemania

kompetencji gminy

• Ustrój samorządu terytorialnego, a więc i

gminy opiera się nie tylko na

Konstytucji

RP

, ale także na

Europejskiej Karcie

Samorządu Terytorialnego (lokalnego)

,

ustawach zwykłych

i

aktach prawa

miejscowego

.

(Cały rozdział VII Konstytucji RP, a szczególnie

Artykuł 163 i Artykuł 164)

Podział zadań gminnych na własne

i zlecone (samorządowe i

państwowe)

Warunkiem wykonywania zadań zleconych jest

zapewnienie środków finansowych przez administrację

rządową.

Zadania zlecone to zadania należące do administracji

rządowej, lecz z uwagi na fakt, iż w gminie organy

administracji rządowej nie działają, wykonywane są

przez organy samorządu terytorialnego.

Są dwa sposoby przejmowania przez gminę zadań

zleconych:

1) Obowiązkowy – na mocy regulacji ustawowej,

wynikający z ustaw szczególnych

2) Dobrowolny – na podstawie porozumienia organów

gminy z organami administracji rządowej

Do zadań własnych gminy należy

zaspokajanie potrzeb wspólnoty.

Przykładowo wymienia się tu sprawy:

 ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami,

ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki

wodnej,

 wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji,

usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych,

utrzymania czystości oraz urządzeń sanitarnych,

wysypisk i utylizacji odpadów komunalnych,

zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz

gaz,

 gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz

organizacji ruchu drogowego,

 ochrony zdrowia

 pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów

opiekuńczych,

 lokalnego transportu zbiorowego,

 gminnego budownictwa mieszkaniowego

 kultury, w tym bibliotek gminnych i innych placówek

upowszechniania kultury,

 edukacji publicznej,

 kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów

rekreacyjnych i urządzeń sportowych,

 cmentarzy gminnych,

 targowisk i hal targowych,

 zieleni gminnej i zadrzewień,

 porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli

oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej,

w tym wyposażenia i utrzymania gminnego

magazynu przeciwpowodziowego,

 utrzymania gminnych obiektów i urządzeń

użyteczności publicznej oraz obiektów

administracyjnych,

 polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom

w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,

 wspierania i upowszechniania idei samorządowej,

 promocji gminy,

 współpracy z organizacjami pozarządowymi,

 współpracy ze społecznościami lokalnymi i

regionalnymi innych państw

Te zadania można sprowadzić do

czterech kategorii według spraw,

których dotyczą:

I.

Zadania dotyczące infrastruktury

technicznej.

II.

Zadania dotyczące infrastruktury

społecznej.

III. Zadania dotyczące porządku i

bezpieczeństwa publicznego.

IV. Zadania dotyczące ładu

przestrzennego i ekologicznego.

Skąd na to wszystko

pieniądze???

Podatki i różnego

rodzaju opłaty…

• Podatek od nieruchomości

• Podatek rolny

• Podatek leśny

• Podatek od środków transportowych

• Podatek od spadków i darowizn

• Podatek od czynności cywilnoprawnych

• Opłata skarbowa

• Opłata za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż

napojów alkoholowych

• Opłata eksploatacyjna

• Opłata od posiadania psów

• Opłata targowa

• Opłata miejscowa i opłata uzdrowiskowa

• Opłata od wzrostu wartości nieruchomości

• Opłaty za korzystanie z dróg publicznych

podatki

lokalne

opłaty

lokalne

Inne źródła dochodów

samorządów gminnych:

- udział samorządu gminnego w

podatku dochodowym od osób

fizycznych i w podatku dochodowym

od osób prawnych

- pozyskiwanie środków o charakterze

zwrotnym (kredyty i pożyczki)

- subwencja ogólna i dotacje celowe z

budżetu państwa

- uzyskiwanie dochodów z

gospodarowania mieniem

Podział kompetencji rady gminy ze

względu na ich przedmiot i

charakter:

A. Kompetencje ustrojowe i organizacyjne
B. Kompetencje gospodarczo – majątkowe
C. Kompetencje finansowe
D. Kompetencje administracyjne
E. Kompetencje lokalno – porządkowe
F.

Stanowienie aktów prawa miejscowego

G. Kompetencje kontrolne i nadzorcze
H. Kompetencje procesowe

Rada gminy posiada także wyłączne uprawnienia

do nadawania honorowego obywatelstwa

gminy.

Jednostki pomocnicze gmin

• sołectwa
• dzielnice
• osiedla i inne

Organizację i zakres działania jednostki

pomocniczej określa rada gminy odrębnym

statutem, po przeprowadzeniu konsultacji z

mieszkańcami.

Dyskusja

• Czy widzicie wady w funkcjonowaniu

gminy? Najlepiej na przykładzie Waszej

lokalnej społeczności.

• Czy podział administracyjny w Polsce

jest na pewno dobrze zorganizowany?

• Jakie zmiany moglibyście zaproponować

aby usprawnić funkcjonowanie gmin w

Polsce?

Krytyka gminy i administracji

publicznej w Polsce

Profesor Witold Kieżun

Czterej jeźdźcy apokalipsy

biurokracji to najpowszechniej

występujące patologiczne

zjawiska:

- gigantomania,
- luksusomania,
- korupcja,
- arogancja władzy

Krytyka podziału

administracyjnego

Kraj (w
mln.)

Ludność

 

II szczebel

Ludność II szczebla (w
tyś.)

Belgia
Dania
Francja
Grecja
Hiszpania
Holandia
Niemcy
Polska
Portugalia
W. Brytania
Włochy

10,70

5,25

58,00
10,50
39,20
15,50
83,50
38,60

9,80

58,80
57,50

 

 

43 arrondissments
15 amter
100 departements
51 nomoi
52 provincias
40 COROP-regions
328 kreise
373 powiaty
30 grupos de concelnos
65 counties
95 regions

248
350
580
206
752
387
255
103
367
900
605

Przykłady rozwiązań i podziału

administracyjnego II szczebla w innych krajach

Bibliografia:

• Błaś, A. i Boć, J. i inni (2004). Administracja publiczna.

Wydanie 2., Wrocław: Kolonia Limited

• Dolnicki Bogdan, Samorząd terytorialny, Warszawa 2009

• Kieżun, W. (2000). Czterej jeźdźcy apokalipsy polskiej

biurokracji. Kultura. Nr 3/630

• Kieżun, W. (2000). Polska biurokratów. Nowy Dziennik

• Kieżun, W. (2003). Sposoby naprawy Rzeczpospolitej.

Przegląd. Nr 8/165

• Kieżun, W. (2002). Jak wyjść z zapaści. Rzeczpospolita. Nr

43

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

• Smoliński Tadeusz (red.), Samorząd terytorialny po akcesji

do Unii Europejskiej, Jarocin 2008

• Sochacka-Krysiak Hanna (red.), Gospodarka finansowa

jednostek samorządu terytorialnego w warunkach

decentralizacji zarządzania sektorem publicznym,

Warszawa 2008

• Sochacka-Krysiak Hanna, Finanse lokalne, Warszawa 1993

Dziękuję za uwagę