Młodzieżowe

Rady Gminy

Czym są młodzieżowe rady

gmin?

Młodzieżowa rada miasta, gminy lub

powiatu

to specyficzna forma organizacji młodzieżowej,
będącej częścią samorządu terytorialnego.
Czasami, ze względu na podobne cele i
sposoby działania, bywa błędne
zakwalifikowana do organizacji
pozarządowych.

Podstawa prawna

funkcjonowania młodzieżowej

rady gminy (miasta)

Podstawą prawną powołania młodzieżowej rady miasta

lub gminy jest artykuł 5b Ustawy o samorządzie

gminnym. Został on wprowadzony do ustawy

samorządowej w 2001 roku.

Od tego momentu istnieje
jednoznaczna podstawa
prawna, dzięki której rada
gminy (miasta) może powołać
MRG.

USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie

gminnym.

Art. 5b.



Gmina podejmuje działania na rzecz wspierania i
upowszechniania idei samorządowej wśród
mieszkańców gminy, w tym zwłaszcza wśród młodzieży.



Rada gminy na wniosek zainteresowanych środowisk
może wyrazić zgodę na utworzenie młodzieżowej rady
gminy mającej charakter konsultacyjny.



Rada gminy, powołując młodzieżową radę gminy,
nadaje jej statut określający tryb wyboru jej członków i
zasady działania.

Skład młodzieżowej

rady

W jej skład wchodzi zwykle od

kilkunastu do około 30

młodzieżowych radnych. Są

to uczniowie szkół

gimnazjalnych i

ponadgimnazjalnych, wybrani

w powszechnych wyborach.

Dzięki temu mogą

reprezentować stanowisko

młodzieży przed władzami

samorządowymi

.

Cele istnienia młodzieżowych

rad

Celem młodzieżowej rady miasta, oprócz

reprezentowania młodzieży, jest także

aktywizowanie rówieśników do działań na rzecz

swojego miasta lub gminy oraz

upowszechnianie wiedzy o samorządzie

lokalnym.

3 filary młodzieżowych rad

gminy

Najczęściej wyróżniane są 3 najważniejsze

cele młodzieżowej rady, nazywane czasami

3 filarami młodzieżowej rady gminy (na wzór 3

filarów Unii Europejskiej)

Aktywizowanie młodzieży

Młodzieżowi radni, pracując w

młodzieżowej radzie miasta,

działają na rzecz swojego

samorządu. Często udzielają się

również w organizacjach

pozarządowych. Ich zadaniem jest

włączenie kolejnych

młodzieżowych ludzi do tego typu

aktywności.

Upowszechnianie wiedzy o

samorządzie

Możemy tu wyróżnić dwa podstawowe rodzaje edukacji

obywatelskiej, jaką prowadzi młodzieżowa rada miejska.

Pierwszy, to sposób jej funkcjonowania - MRM jest wybierana

i pracuje na wzór rady miejskiej. Można by powiedzieć,

że to taka trwająca dwa lata symulacja rady gminy. Druga

forma edukacji samorządowej, to przeprowadzenie przez

młodzieżową radę kampanii informacyjnej o

samorządzie. Wówczas młodzieżowa rada, bazując

na swoich doświadczeniach i nabytej wiedzy, przekazuje

rówieśnikom najważniejsze informacje o samorządzie. Robi

to np. poprzez plakaty, samodzielnie stworzone ulotki,

audycje radiowe, gazetki ścienne, itp.

Działalność

konsultacyjna

młodzieżowej rady.

Młodzieżowa rada może się wypowiedzieć w każdej sprawie,

która dotyczy miasta czy gminy. Reprezentuje wówczas opinię

młodzieży z danego samorządu. Mandat do reprezentowania

opinii całego środowiska młodzieżowego dają jej bowiem

demokratyczne wybory. Młodzieżowa rada miejska może

prowadzić działalność konsultacyjną np. poprzez składanie

interpelacji, przyjmowanie uchwał, opiniowanie projektów

uchwał rady miasta, formułowanie pism i petycji, publikowanie

artykułów w lokalnej prasie, wyrażanie opinii w trakcie sesji

rady miasta bądź posiedzeń odpowiednich komisji,

przygotowywanie własnych propozycji uchwał rady miejskiej,

spotkania z burmistrzem lub radnymi, a także np. poprzez

organizowanie marszów czy demonstracji.

Wybory do młodzieżowej rady

gminy

Wybory do młodzieżowej rady gminy przypominają wybory

do „dorosłej” rady gminy. Kandydatem na radnego może

zostać uczeń, który zbierze określona liczbę podpisów

poparcia dla swojej kandydatury od innych uczniów.

Zarejestrowani kandydaci prowadzą kampanię wyborczą,

w trakcie której przekonują wyborców do swojej

kandydatury. Każdy uczeń może dobrowolnie wziąć udział w

głosowaniu. Głosowanie odbywa się w lokalu wyborczym

poprzez wrzucenie karty wyborczej do urny. Liczeniem

głosów zajmuje się powołana specjalnie na tę okazję szkolna

komisja wyborcza. Natomiast wyniki głosowania podaje

miejska komisja wyborcza, w skład której wchodzą zarówno

reprezentanci młodzieży, jak i pomagający im dorośli.

Wybory do młodzieżowej

rady gminy

Wybory do młodzieżowej rady miasta nieco różnią się od
wyborów rady miejskiej. Przede wszystkim nie ma tu
komitetów wyborczych (list kandydatów) - każdy kandydat na
młodzieżowego radnego startuje samodzielnie. Ma to zapobiec
upartyjnieniu wyborów oraz zwiększyć poczucie
odpowiedzialności wybranych radnych. Ważną
różnicą jest także przeprowadzenie głosowania
w szkołach, które są okręgami wyborczymi –
w zależności od liczby uczniów, każda szkoła
wybiera od 1 do młodzieżowych radnych.

Ordynacja wyborcza do

młodzieżowej rady gminy

Bardziej szczegółowe wytyczne, jak przeprowadzić wybory do

młodzieżowej rady zawiera ordynacja wyborcza. Najczęściej

jest ona załącznikiem do statutu młodzieżowej rady.

Ordynacja wyborcza szczegółowo instruuje, jak

przeprowadzić wybory do młodzieżowej rady. Określa, np. kto

zarządza wybory, w jaki sposób odbywa się zgłaszanie

kandydatów, jak powinno przebiegać głosowaniem oraz jak

wygląda lokal wyborczy. Precyzuje też skład gminnych i

szkolnych komisji wyborczych, czyli grup odpowiedzialnych

za przeprowadzenie wyborów do młodzieżowej rady.

Ordynacja wyborcza powinna też zawierać procedurę składania

protestów wyborczych przez wyborców, w razie gdyby

głosowanie przebiegało w sposób niezgodny z jej zapisami.

Kadencja młodzieżowej rady

miasta

Trwa najczęściej 2 lata, przy czym często po
pierwszym roku pracy część radnych traci
mandat gdyż
kończy naukę w szkole,
z której zostali wybrani.

Radni młodzieżowej rady

Warunkiem objęcia mandatu radnego młodzieżowej rady jest

złożenie ślubowania

Radnym młodzieżowej rady powinien być uczeń szkoły

mającej swoją siedzibę na terenie gminy lub powiatu.

Radni powinni pamiętać, że ich zachowanie wpłynie na opinię

mieszkańców o młodzieżowej radzie.

Radni powinni posiadać niezbędną wiedzę z zakresu

funkcjonowania samorządu lokalnego.

Radni powinni przez cały okres swojej kadencji utrzymywać

stały kontakt ze swoimi wyborcami i przedstawiać ich uwagi

oraz propozycje na forum młodzieżowej rady.

Radni za swoją pracę nie mogą otrzymywać wynagrodzenia

lub diet.

Opieka merytoryczna

Młodzieżowa rada powinna posiadać opiekuna wyłonionego przez władze
samorządu. Zadaniem opiekuna powinno być zapewnienie warunków
umożliwiających swobodny przepływ informacji pomiędzy młodzieżową radą a
organami samorządowymi gminy
Opiekun

powinien

wspierać

młodzieżową

radę,

pomagając

jej

w rozwiązywaniu trudności. Opiekun powinien ingerować w prace rady tylko w
sytuacjach trudnych.
Rolę opiekuna powinna pełnić osoba, której działania nie będą mogły być
ocenione jako polityczne oraz osoba, która nie pełni w samorządzie funkcji,
która uniemożliwia rzeczywiste wypełnianie funkcji opiekuna z przyczyn
czasowych.
Opiekunem powinna być osoba, która posiada do tego formalne prawo.
Opiekun powinien być osobą, która świadomie zgodziła się na pełnienie tej
funkcji oraz posiada predyspozycje do pracy z młodzieżą.
Ze względu na olbrzymia rolę, jaką ma do odegrania opiekun, musi on być
dobrany starannie, aby efektywnie mógł wypełniać swoje zadanie.

Statut młodzieżowej rady

Jest to dokument, który określa najważniejsze

cele, zasady pracy i uprawnienia

młodzieżowej rady

Młodzieżowa rada miasta zawsze musi działać

zgodnie ze swoim statutem i nie może

samodzielnie go modyfikować. Statut, jako

część uchwały o powołaniu młodzieżowej

rady, może być zmieniony tylko przez

organ, który go uchwalił - a więc radę

miasta. Młodzieżowi radni mogą natomiast

wystąpić z wnioskiem do „dorosłej” rady o

dokonanie zmian w statucie. Może, ale nie

musi on zostać uwzględniony.

Co zawiera statut?

1.

Cele młodzieżowej rady gminy

2.

Zasady wyboru i uprawnienia jakie mają: przewodniczący
młodzieżowej rady, komisja rewizyjna, sekretarz, zespół
problemowy

3.

Jakie prawa i obowiązki ma młodzieżowy radny oraz kto może
zostać młodzieżowym radnym

4.

Tryb przeprowadzania sesji młodzieżowej rady: ustalania
porządku obrad, kworum, reguł głosowania nad uchwałą
młodzieżowej rady, zgłaszania projektów uchwał, składania
interpelacji, jak prowadzić protokół z sesji MRG, itp.

5.

Jak może być prowadzona działalność konsultacyjna
młodzieżowej rady

6.

Tryb ustalania opiekuna młodzieżowej rady

7.

Inne reguły funkcjonowania młodzieżowego samorządu

Źródła finansowania

młodzieżowej rady

Władze gminy / powiatu powinny, w miarę
możliwości, zapewnić wsparcie finansowe
młodzieżowej rady w ramach budżetu gminy /
powiatu.
Młodzieżowa rada nie powinna jednak liczyć tylko
i wyłącznie na środki z budżetu samorządu,
pozyskując środki ze źródeł zewnętrznych.
Młodzieżowa rada powinna znać szczegółowe
zasady rozliczania środków finansowych,
którymi dysponuje.

Młodzieżowe rady w Polsce

Pierwsza młodzieżowa rada miasta została

utworzona w Polsce w 1990 roku w

Częstochowie. Dziś takie rady funkcjonują w

około 200 polskich miastach, gminach i

powiatach. Liczba ta pokazuje jak ważne jest

to zjawisko i jak bardzo pomaga ono w

sprawowaniu władzy samorządowej.

Dziękujemy

za uwagę