Dyspepsja

Dyspepsja - złe trawienie

Dyspepsją nazywamy przewlekły lub nawracający ból i

dyskomfort zlokalizowany w nadbrzuszu, który trwa co

najmniej przez 4 tygodnie/3 miesiące.

Dyspepsja jest też zbiorczym terminem używanym dla

określenia wielu przykrych objawów, które powstają w

chorobach i zaburzeniach pracy górnej części przewodu

pokarmowego.

• U 40% pacjentów z takimi dolegliwościami wykrywa

się konkretną przyczynę organiczną (wrzód trawienny

żołądka i dwunastnicy,zakażenie Helicobacter pylori).

• U 60% chorych żadnego organicznego podłoża się

nie znajduje i tym chorym ustala się rozpoznanie tzw.

dyspepsji czynnościowej.

Osoby z dolegliwościami

dyspeptycznymi mogą stanowić
nawet 30% ogółu dorosłej populacji.
U wielu z nich dolegliwości okresowo
nasilają się a następnie uciszają
przez szereg tygodni a nawet
miesięcy.

Objawy dyspeptyczne:

Ból w nadbrzuszu, któremu często

towarzyszą inne objawy, tak zwane objawy

dyspeptyczne:

• poposiłkowe uczucie pełności w nadbrzuszu,
• odbijania,
• uczucie wczesnej sytości,

Dolegliwości dyspeptyczne często nasilają się

po jedzeniu, ale w wielu przypadkach mogą

pojawiać się na czczo lub nie być związane z

jedzeniem.

Zaburzenia motoryczne -

osłabienie aktywności motorycznej

w okolicy przedodźwiernikowej żołądka zarówno po posiłku

jak i na czczo. Około 30-60% tych pacjentów ma opóźnione

opróżnianie żołądka

Zaburzenia koordynacji żołądkowo-odźwiernikowo-

dwunastniczej -

występuje znamiennie często u pacjentów

cierpiących na dyspepsję czynnościową

Nadwrażliwość trzewna -

Salet i wsp. wykazali u chorych z

niestrawnością czynnościową tolerancje posiłków wyłącznie o

zmniejszonej objętości – sugeruje to nadwrażliwość ściany

żołądka na działające bodźce.

Wrażliwość chemoreceptorów w dwunastnicy -

w stosunku

do posiłku tłuszczowego

Uwarunkowania psychosomatyczne -

Objawom

dyspeptycznym często towarzyszą dolegliwości

psychoneurotyczne oraz zespoły lękowe.

Dyspepsja czynnościowa

Przyczyny występowania

dyspepsji czynnościowej

Nie są do końca poznane.

Wiadomo jednak, że u chorych z tymi

dolegliwościami występuje szereg nieprawidłowości
dotyczących pracy żołądka, polegających między
innymi na nadmiernej sztywności ścian oraz
gorszym opróżniani.

U wielu osób nadwrażliwość żołądka wiąże się z

występowaniem stresu, depresji lub nerwicy.

Nie jest to jednak związek stały i nie wszyscy

chorzy z dyspepsją czynnościową mają dolegliwości
związane w jakikolwiek sposób z czynnikami
psychicznymi.

Najczęstsze przyczyny

dyspepsji organicznej

•

Choroba wrzodowa żołądka lub

Choroba wrzodowa żołądka lub

dwunastnicy,

dwunastnicy,

•

Choroba nowotworowa: nowotwory

Choroba nowotworowa: nowotwory

przełyku i żołądka,

przełyku i żołądka,

•

Choroby wątroby, dróg żółciowych,

Choroby wątroby, dróg żółciowych,

trzustki.

trzustki.

•

Zapalenie żołądka

Zapalenie żołądka

•

Zakażenie

Zakażenie

Helicobacter pylori

Helicobacter pylori

•

Używki:

Używki:

kawa, mocna herbata, palenie papierosów, alkohol.

•

Choroby innych układów:

Choroby innych układów:

przewlekła niewydolność serca, choroba

niedokrwienna serca,
cukrzyca, choroby tarczycy, choroby nerek, depresja

z zaburzeniami lękowymi, toczeń.

•

Dyspepsja polekowa:

Dyspepsja polekowa:

Wiele leków może wykazywać drażniące działanie

na przewód pokarmowy, w tym zwłaszcza żołądek.

Do leków tych nalezą przede wszystkim salicylany

(np. kwas acetylosalicylowy, ibuprofen, naproksen

itp.), doustnie przyjmowane antybiotyki oraz

preparaty potasu i żelaza.

Postępowanie

Diagnostyka wymagana w przypadku
chorego po 45 r.ż. oraz w przypadku
występowania objawów alarmowych
(dysfagia, nawracające wymioty,
utrata apetytu, spadek masy ciała
<10%, krwawienie z przewodu
pokarmowego, żółtaczka, guz w
nadbrzuszu).