Poród

Poród

przedwczesny

przedwczesny

Lek. med. Magdalena Manowiec

Lek. med. Magdalena Manowiec

Klinika Ginekologii II Katedry Ginekologii i Położnictwa AM

Klinika Ginekologii II Katedry Ginekologii i Położnictwa AM

we Wrocławiu

we Wrocławiu

Kierownik: dr hab. med. Marian St. Gabryś Prof. nadzw.

Kierownik: dr hab. med. Marian St. Gabryś Prof. nadzw.

Poród przedwczesny -

Poród przedwczesny -

definicja

definicja

Poród przedwczesny

Poród przedwczesny

określany

określany

jest jako regularne skurcze

jest jako regularne skurcze

macicy współistniejące z

macicy współistniejące z

rozwarciem szyjki macicy,

rozwarciem szyjki macicy,

występujące między 22

występujące między 22

a 37 tygodniem ciąży.

a 37 tygodniem ciąży.

Objawy

Objawy

Wczesne:

Wczesne:

bóle podbrzusza lub skurcze macicy,

bóle podbrzusza lub skurcze macicy,

bóle okolicy lędźwiowej,

bóle okolicy lędźwiowej,

uczucie napięcia w miednicy mniejszej,

uczucie napięcia w miednicy mniejszej,

zwiększenie ilości treści pochwowej,

zwiększenie ilości treści pochwowej,

krwawienia, plamienia,

krwawienia, plamienia,

rozwieranie się szyjki macicy, często

rozwieranie się szyjki macicy, często

bezobjawowe,

bezobjawowe,

pęknięcie pęcherza płodowego

pęknięcie pęcherza płodowego

.

.

Objawy

Objawy

Ostatecznie rozstrzygające:

Ostatecznie rozstrzygające:

regularna czynność skurczowa macicy,

regularna czynność skurczowa macicy,

z

z

towarzyszącym skracaniem

towarzyszącym skracaniem

i postępującym rozwarciem szyjki macicy;

i postępującym rozwarciem szyjki macicy;

pacjentki z takimi objawami powinny być

pacjentki z takimi objawami powinny być

traktowane jako rodzące.

traktowane jako rodzące.

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

Wynikające z wywiadu :

Wynikające z wywiadu :

niski status społeczny i ekonomiczny

niski status społeczny i ekonomiczny

ciężarnej,

ciężarnej,

wiek <18 lub > 40 lat,

wiek <18 lub > 40 lat,

palenie papierosów i/lub narkotyki,

palenie papierosów i/lub narkotyki,

niska masa ciała przed zajściem

niska masa ciała przed zajściem

w ciążę /BMI<19,8 kg/m

w ciążę /BMI<19,8 kg/m

2

2

/

/

urazy fizyczne i psychiczne.

urazy fizyczne i psychiczne.

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

Obciążenia położnicze:

Obciążenia położnicze:

przebyty poród przedwczesny:

przebyty poród przedwczesny:

–

kobiety z jednym porodem przedwczesnym w

kobiety z jednym porodem przedwczesnym w

wywiadzie mają trzykrotnie wyższe ryzyko

wywiadzie mają trzykrotnie wyższe ryzyko

porodu przedwczesnego

porodu przedwczesnego

w kolejnej ciąży,

w kolejnej ciąży,

–

gdy wcześniej odbyły się 2 porody przedwczesne,

gdy wcześniej odbyły się 2 porody przedwczesne,

ryzyko jest sześciokrotnie wyższe.

ryzyko jest sześciokrotnie wyższe.

D. A. Somerset, M. D.
Kilby, The University of
Birmingham, Department
of Fetal Medicine,
Birmingham Womans
Hospital

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

Nieprawidłowości narządów

Nieprawidłowości narządów

płciowych

płciowych

:

:

wady macicy:

wady macicy:

–

dwurożna, jednorożna,

dwurożna, jednorożna,

–

w niektórych przypadkach

w niektórych przypadkach

mięśniaki, zwłaszcza podśluzowe.

mięśniaki, zwłaszcza podśluzowe.

Czynniki ryzyka i schorzenia w obecnej

Czynniki ryzyka i schorzenia w obecnej

ciąży:

ciąży:



ciąża wielopłodowa,

ciąża wielopłodowa,



wielowodzie,

wielowodzie,

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

Nieprawidłowości miejsca łożyskowego:

Nieprawidłowości miejsca łożyskowego:



łożysko przodujące,

łożysko przodujące,



przedwczesne odklejenie łożyska

przedwczesne odklejenie łożyska

prawidłowo usadowionego.

prawidłowo usadowionego.

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego;

przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego;

stan przedrzucawkowy;

stan przedrzucawkowy;

infekcje:

infekcje:

–

infekcje bakteryjne pochwy,

infekcje bakteryjne pochwy,

–

infekcje dróg moczowych, również bezobjawowa bakteriuria,

infekcje dróg moczowych, również bezobjawowa bakteriuria,

–

ogólne, przebiegające z gorączką;

ogólne, przebiegające z gorączką;

schorzenia immunologiczne:

schorzenia immunologiczne:

–

SLE (toczeń układowy);

SLE (toczeń układowy);

–

Zespół przeciwciał anty – fosfolipidowych;

Zespół przeciwciał anty – fosfolipidowych;

czynniki płodowe /wady płodu, IUGR/

czynniki płodowe /wady płodu, IUGR/

Niewydolność szyjki

Niewydolność szyjki

macicy

macicy

Niewydolność szyjkowa jest

Niewydolność szyjkowa jest

przyczyną 17% porodów

przyczyną 17% porodów

przedwczesnych.

przedwczesnych.

Lettieri 12th Annual
SPO Meeting. No.
313. AM J Obstet
Gynecol 1992; 166:

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

niewydolność szyjki macicy:

niewydolność szyjki macicy:

–

wrodzona,

wrodzona,

–

współistniejąca z wadami macicy,

współistniejąca z wadami macicy,

–

nabyta – spowodowane wcześniejszymi

nabyta – spowodowane wcześniejszymi

urazami położniczymi, zabiegami (np.

urazami położniczymi, zabiegami (np.

konizacja).

konizacja).

Niewydolność szyjki

Niewydolność szyjki

macicy

macicy

Zakładanie profilaktyczne szwu szyjkowego u

Zakładanie profilaktyczne szwu szyjkowego u

kobiet, które przebyły poród przedwczesny

kobiet, które przebyły poród przedwczesny

może zredukować ryzyko kolejnego porodu

może zredukować ryzyko kolejnego porodu

przedwczesnego o 20%.

przedwczesnego o 20%.

Udowodniono, że korzystne jest zakładanie

Udowodniono, że korzystne jest zakładanie

szwu szyjkowego profilaktycznie u kobiet, które

szwu szyjkowego profilaktycznie u kobiet, które

przebyły 3 lub więcej porody przedwczesne.

przebyły 3 lub więcej porody przedwczesne.

Proteazy

Poród

przedwczesn

y

Skurcze

macicy

Zmiany szyjki

• zapalenia:

- błon płodowych

i doczesnej

- systemowe

-Krwawienia

-Przedwczes

ne

oddzielenie

łożyska

CRH

Trombina

patologiczne

rozciągnięcie

macicy

• Ciążą
mnoga
•

Wielowodzie

• Wady
macicy

zapalenia

•

stres

matczyno

-płodowy

Aktywacja osi

matczyno-

płodowej

CRH

+

+

Owodnia

Doczesna

Napięcie macicy

mechaniczne
rozciągnięcie
macicy

synteza
prostagland
yn

PRO
M

endotoksy
ny
cytokiny
IL, TNF

Lockwood CL. Unpublished data.
2002.

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

W większości przypadków

W większości przypadków

nie udaje się wykazać

nie udaje się wykazać

przyczyny porodu

przyczyny porodu

przedwczesnego.

przedwczesnego.

Opieka przedporodowa

Opieka przedporodowa

Opieka przedporodowa kobiet z grupy ryzyka powinna

Opieka przedporodowa kobiet z grupy ryzyka powinna

obejmować:

obejmować:

badania wirusologiczne,

badania wirusologiczne,

badania krwi: morfologia z rozmazem, badania biochemiczne,

badania krwi: morfologia z rozmazem, badania biochemiczne,

badania wirusologiczne,

badania wirusologiczne,

określenie profilu immunologicznego,

określenie profilu immunologicznego,

badania w kierunku infekcji,

badania w kierunku infekcji,

badania mikrobiologiczne: treści z pochwy i z kanału szyjki na

badania mikrobiologiczne: treści z pochwy i z kanału szyjki na

posiew i antybiogram, badanie ogólne moczu i posiew moczu,

posiew i antybiogram, badanie ogólne moczu i posiew moczu,

próbki płynu owodniowego pobranego drogą amniocentezy na

próbki płynu owodniowego pobranego drogą amniocentezy na

posiew i antybiogram, stężenie glukozy,

posiew i antybiogram, stężenie glukozy,

ocena stężenia fibronektyny płodowej w wydzielinie z szyjki

ocena stężenia fibronektyny płodowej w wydzielinie z szyjki

macicy,

macicy,

palpacyjna i ultrasonograficzna ocena szyjki macicy,

palpacyjna i ultrasonograficzna ocena szyjki macicy,

u kobiet z kolejnym porodem przedwczesnym, zwłaszcza o

u kobiet z kolejnym porodem przedwczesnym, zwłaszcza o

niewyjaśnionej etiologii, należy przeprowadzić badania

niewyjaśnionej etiologii, należy przeprowadzić badania

genetyczne oraz badanie histopatologiczne łożyska.

genetyczne oraz badanie histopatologiczne łożyska.

Rozpoznanie

Rozpoznanie

Rozpoznanie porodu przedwczesnego możemy postawić

Rozpoznanie porodu przedwczesnego możemy postawić

i rozpocząć leczenie u ciężarnej ze skurczami macicy, u której

i rozpocząć leczenie u ciężarnej ze skurczami macicy, u której

obserwujemy:

obserwujemy:

zmianę rozwarcia szyjki macicy > 1 cm w kolejnych

zmianę rozwarcia szyjki macicy > 1 cm w kolejnych

badaniach,

badaniach,

rozwarcie szyjki macicy>3 cm, lub

rozwarcie szyjki macicy>3 cm, lub

długość kanału szyjki macicy w usg <2 cm, lub

długość kanału szyjki macicy w usg <2 cm, lub

dodatni test z fibronektyną.

dodatni test z fibronektyną.

Najlepszymi czynnikami predykcyjnymi ukończenia ciąży

Najlepszymi czynnikami predykcyjnymi ukończenia ciąży

między 24 godzinami a 7 dniami od wystąpienia objawów

między 24 godzinami a 7 dniami od wystąpienia objawów

zagrażającego porodu przedwczesnego są:

zagrażającego porodu przedwczesnego są:

rozwarcie szyjki macicy >=3 cm i skrócenie szyjki >=80%,

rozwarcie szyjki macicy >=3 cm i skrócenie szyjki >=80%,

krwawienie z dróg płciowych,

krwawienie z dróg płciowych,

przedwczesne pęknięcie pęcherz płodowego.

przedwczesne pęknięcie pęcherz płodowego.

ocena czynności

ocena czynności

serca płodu i

serca płodu i

czynności skurczowej

czynności skurczowej

macicy (zapis

macicy (zapis

kardiotokograficzny)

kardiotokograficzny)

Zasady postępowania w

Zasady postępowania w

przypadku rozpoznania

przypadku rozpoznania

porodu przedwczesnego

porodu przedwczesnego

ocena parametrów życiowych

ocena parametrów życiowych

pacjentki: temperatura,

pacjentki: temperatura,

tętno, ciśnienie tętnicze krwi

tętno, ciśnienie tętnicze krwi

badanie w sterylnych

badanie w sterylnych

wziernikach; określenie

wziernikach; określenie

charakteru treści

charakteru treści

pochwowej: płyn owodniowy,

pochwowej: płyn owodniowy,

treść zapalna, krew

treść zapalna, krew

palpacyjna ocena szyjki

palpacyjna ocena szyjki

macicy

macicy

Zasady postępowania w

Zasady postępowania w

przypadku rozpoznania

przypadku rozpoznania

porodu przedwczesnego

porodu przedwczesnego

badanie ultrasonograficzne

badanie ultrasonograficzne

z oceną: wieku ciążowego,

z oceną: wieku ciążowego,

położenia i masy płodu,

położenia i masy płodu,

dobrostanu płodu, objętości

dobrostanu płodu, objętości

płynu owodniowego,

płynu owodniowego,

lokalizacji łożyska

lokalizacji łożyska

Konsekwencje

Konsekwencje

wcześniactwa

wcześniactwa

U noworodków urodzonych przedwcześnie występuje wiele

U noworodków urodzonych przedwcześnie występuje wiele

schorzeń,

schorzeń,

ściśle związanych i będących konsekwencją przedwczesnego

ściśle związanych i będących konsekwencją przedwczesnego

urodzenia, takich jak:

urodzenia, takich jak:



niewydolność oddechowa (RDS)

niewydolność oddechowa (RDS)



krwotoki dokomorowe,

krwotoki dokomorowe,



dysplazja oskrzelowo-płucna,

dysplazja oskrzelowo-płucna,



nekrotyczne zapalenia jelit,

nekrotyczne zapalenia jelit,



przetrwały przewodu tętniczego,

przetrwały przewodu tętniczego,



wzrasta ryzyko SIDS (nagłej śmierci).

wzrasta ryzyko SIDS (nagłej śmierci).

Pojawiają się następstwa terapii:

Pojawiają się następstwa terapii:



osłabienie lub utrata wzroku w następstwie retinopatii

osłabienie lub utrata wzroku w następstwie retinopatii

wcześniaczej,

wcześniaczej,



utrata słuchu.

utrata słuchu.

Częściej występują nieprawidłowości intelektualne, emocjonalne,

Częściej występują nieprawidłowości intelektualne, emocjonalne,

fizyczne.

fizyczne.

Leczenie

Leczenie

Celem postępowania

Celem postępowania

terapeutycznego jest

terapeutycznego jest

zredukowanie do minimum

zredukowanie do minimum

umieralności i zachorowalności

umieralności i zachorowalności

okołoporodowej noworodków

okołoporodowej noworodków

oraz długotrwałych

oraz długotrwałych

konsekwencji wcześniactwa.

konsekwencji wcześniactwa.

Leczenie

Leczenie



blokery kanału wapniowego

blokery kanału wapniowego







-mimetyki

-mimetyki



MgSO

MgSO

4

4



niesterydowe leki przeciwzapalne

niesterydowe leki przeciwzapalne



atosiban-antagonista oksytocyny

atosiban-antagonista oksytocyny



donory tlenku azotu

donory tlenku azotu

Leczenie –

Leczenie –





-mimetyki

-mimetyki

Dawkowanie:

wlew dożylny 0.001-0,003 mg/min, następnie po

wygaszeniu czynności skurczowej ustalenie dawki na

minimalnym skutecznym poziomie,
w trakcie podawania leku należy kontrolować ciśnienie i

tętno u matki oraz akcję serca płodu,
objawy uboczne u matki: duszność, zaburzenia rytmu

serca, niedociśnienie, niewydolność krążenia i obrzęk płuc,
objawy uboczne u płodu: tachykardia, zaburzenia rytmu

serca, niewydolność krążenia, zgon wewnątrzmaciczny.

Przeciwwskazania bezwzględne:

choroby serca u ciężarnej, stan przedrzucawkowy, obfite

krwawienie z dróg płciowych, nadczynność tarczycy,

niewyrównana cukrzyca.

Leczenie –

Leczenie –

siarczan magnezu

siarczan magnezu

Dawkowanie:

Dawkowanie:

dawka początkowa 6g, w 10-20% roztworze, podawana w ciągu

20-30 minut,
dawka podtrzymująca 2g/godz.,
zwiększenie dawki o 1g/godzinę, do czasu aż pacjentka zgłasza

1 skurcz na 10 min /lub rzadziej/, dawka max 4-5 g/godzinę,
konieczna kontrola stężenia Mg w surowicy, odruchów

głębokich, bilansu płynów.

Przecwwskazania:

Przecwwskazania:

miastenia gravis,
niewydolność nerek.

Objawy uboczne:

Objawy uboczne:

uderzenia gorąca, nudności , wymioty, osłabienie siły

mięśniowej, duszność, obrzęk płuc.

Leczenie –

Leczenie –

blokery kanału wapniowego

blokery kanału wapniowego

Dawkowanie:

dawka początkowa 10-20 mg p.o.
następnie 20mg co 6 h przez 24 h, potem 20mg

co 8h,
nie podawać podjęzykowo,
nie podawać z -mimetykami i MgS0

4

.

Objawy uboczne:

przejściowy spadek ciśnienia tętniczego,
tachykardia, bóle głowy, zaczerwienienie

twarzy

i uczucie gorąca, nudności.

Leczenie –

Leczenie –

niesterydowe leki

niesterydowe leki

przeciwzapalne

przeciwzapalne

Dawkowanie:

dawka początkowa: 50 mg doustnie lub doodbytniczo,
dawka podtrzymująca: 25-50 mg co 6 h przez 48h,

leczenie może trwać najwyżej 48 h,
zastosowanie jedynie poniżej 32 tygodnia ciąży;

warunek stosowania: prawidłowa funkcja nerek płodu,

prawidłowa lub zwiększona ilość płynu owodniowego.

Objawy uboczne u matki:

nudności, wymioty, krwawienie z przewodu

pokarmowego, zaburzenia krzepnięcia,

trombocytopenia, wzrost ciśnienia tętniczego.

Objawy uboczne u płodu i noworodka:

przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego,

nadciśnienie płucne.

Leczenie –

Leczenie –

donory tlenku azotu -

donory tlenku azotu -

nitrogliceryna

nitrogliceryna

Dawkowanie:

plaster uwalniający 5-10 mg leku/dobę

przyklejony na skórę podbrzusza, należy

odkleić po 8-10 godzinach.

Przeciwwskazania:

kardiomiopatia przerostowa, nadciśnienie

płucne, jaskra.

Objawy uboczne:

zaczerwienienie twarzy,
spadek ciśnienia tętniczego.

Leczenie

Leczenie



Skuteczna tokoliza to zredukowanie

Skuteczna tokoliza to zredukowanie

liczby skurczów macicy do <4 godzinę i

liczby skurczów macicy do <4 godzinę i

zahamowanie rozwierania i skracania się

zahamowanie rozwierania i skracania się

szyjki macicy.

szyjki macicy.



Łączenie leków tokolitycznych nie

Łączenie leków tokolitycznych nie

zwiększa ich skuteczności, powoduje

zwiększa ich skuteczności, powoduje

wzrost częstości objawów ubocznych, nie

wzrost częstości objawów ubocznych, nie

powinno być stosowane.

powinno być stosowane.

Leczenie

Leczenie

Postępowanie w przypadku obecności skurczów
macicy po zastosowaniu leczenia tokolitycznego przez
24-48 h:

wykluczenie zakażenia wewnątrzmacicznego: wykonanie

badań bakteriologicznych, stężenia białka C-reaktywnego,

leukocytozy,
potwierdzenie dobrostanu płodu /KTG, test Manninga/,
wykluczenie patologii łożyska /badanie usg, ocena morfologii

i układu krzepnięcia/,
ponowna ocena szyjki macicy we wziernikach i w badaniu

ultrasonograficznym,
po wykluczeniu zakażenia wewnątrzmacicznego, pogorszenia

dobrostanu płodu, czy też przedwczesnego oddzielenia łożyska

ciąża może być kontynuowana pod ścisłym nadzorem,

czynność skurczowa ustępuje zwykle w ciągu kolejnych 24 h.

Leczenie

Leczenie

Przeciwwskazania do leczenia tokolitycznego:

matczyne:

-

niezdiagnozowane krwawienie z dróg rodnych,

-

poważne choroby serca z upośledzeniem wydolności

krążenia,

-

nietolerancja leków tokolitycznych,

-

zaawansowanie porodu;

-

ciężkie nadciśnienie tętnicze - przeciwwskazanie

względne

płodowe:

-

zakażenie wewnątrzmaciczne,

-

wiek ciążowy > 37 tygodnia,

-

obecność wady letalnej lub wewnątrzmaciczne obumarcie

płodu,

-

objawy zagrożenia płodu: niedotlenienie, IUGR.

Profilaktyka RDS

Profilaktyka RDS

Powinna być stosowana u wszystkich

Powinna być stosowana u wszystkich

kobiet z rozpoznanym porodem

kobiet z rozpoznanym porodem

przedwczesnym.

przedwczesnym.

Glikosterydy podawane ciężarnym

Glikosterydy podawane ciężarnym

wpływają na zmniejszenie częstości:

wpływają na zmniejszenie częstości:

- niewydolności oddechowej,

- niewydolności oddechowej,

- krwotoków śródczaszkowych,

- krwotoków śródczaszkowych,

- martwiczego zapalenia jelit,

- martwiczego zapalenia jelit,

- przetrwałego przewodu tętniczego,

- przetrwałego przewodu tętniczego,

- umieralności okołoporodowej.

- umieralności okołoporodowej.

Analiza płynu

Analiza płynu

owodniowego

owodniowego

Analiza płynu owodniowego powinna też

Analiza płynu owodniowego powinna też

obejmować badania umożliwiające

obejmować badania umożliwiające

ocenę stopnia dojrzałości płuc płodu,

ocenę stopnia dojrzałości płuc płodu,

takie jak:

takie jak:



test L/S (stosunek lecytyny

test L/S (stosunek lecytyny

do sfingomieliny),

do sfingomieliny),



stężenie lub gęstość ciał

stężenie lub gęstość ciał

lamellarnych.

lamellarnych.

Testy

Testy

na dojrzałość płuc

na dojrzałość płuc

płodu

płodu

Ocena L/S

Ocena L/S

-

-

test ocenia zawartość

test ocenia zawartość

w płynie owodniowym fosfolipidów

w płynie owodniowym fosfolipidów

wchodzących w skład surfaktantu.

wchodzących w skład surfaktantu.

Stosujemy chromatografię

Stosujemy chromatografię

cienkowarstwową.

cienkowarstwową.

Wartość

Wartość

L/S≥2

L/S≥2

uznawana jest za

uznawana jest za

wykładnik dojrzałości płuc płodu.

wykładnik dojrzałości płuc płodu.

Testy na dojrzałość

Testy na dojrzałość

płuc płodu

płuc płodu



Testy oceniające stężenie lub gęstość ciał

Testy oceniające stężenie lub gęstość ciał

lamellarnych w płynie owodniowym.

lamellarnych w płynie owodniowym.



Ciała lamellarne są jedną z postaci

Ciała lamellarne są jedną z postaci

morfologicznych surfaktantu.

morfologicznych surfaktantu.

Tworzą magazyny surfaktantu, z których

Tworzą magazyny surfaktantu, z których

jest on uwalniany do światła pęcherzyków.

jest on uwalniany do światła pęcherzyków.



Liczba ciał lamellarnych wynosząca:

Liczba ciał lamellarnych wynosząca:

30 000-55 000/µl świadczy o

30 000-55 000/µl świadczy o

dojrzałości płuc płodu.

dojrzałości płuc płodu.

Testy na dojrzałość

Testy na dojrzałość

płuc płodu

płuc płodu

Jeśli przeprowadzono testy dojrzałości płuc

Jeśli przeprowadzono testy dojrzałości płuc

i stwierdzono:

i stwierdzono:

–

liczba ciał lamellarnych wynosząca < 30
000 /µl

–

L/S < 2,

należy przeprowadzić terapię sterydami.

należy przeprowadzić terapię sterydami.

Stosowane dawki:

Stosowane dawki:

–

Betamethason 12 mg im, kolejna dawka 24

Betamethason 12 mg im, kolejna dawka 24

godziny później

godziny później,

–

Dexamethason 6mg iv co 6h.

Sposób ukończenia ciąży

Sposób ukończenia ciąży

Ukończenie ciąży powinno nastąpić w
wyspecjalizowanym ośrodku

Poród siłami natury; warunki bezpieczeństwa:



obecna samoistna, regularna czynność skurczowa

macicy,



ciągłe monitorowanie kardiotokograficzne,



znieczulenie zewnątrzoponowe, narkotyczne leki

przeciwbólowe nie są polecane,



szerokie nacięcie krocza,



obecność doświadczonego neonatologa przy

porodzie.

Cięcie cesarskie:



przede wszystkim ze wskazań położniczych, dolna

granica wieku ciążowego do wykonania cięcia

cesarskiego to 25 tygodni,



płód niedonoszony w położeniu miednicowym.

Profilaktyka

Profilaktyka

Programy interwencyjne mające przyczynić się

do

obniżenia ryzyka porodu przedwczesnego
obejmują:

określenie skali ryzyka porodu przedwczesnego,

przygotowanie przed koncepcją:

programy propagujące zdrowe odżywianie,
unikanie palenia tytoniu i zażywania narkotyków;

stworzenie przyjaznego środowiska, wsparcie socjalne,
wyczerpujące udzielania informacji, jak uniknąć czynników

ryzyka,
zapobiegania przemocy w rodzinie,
edukacja pacjentów obejmująca wczesne rozpoznawanie

objawów porodu przedwczesnego,
ułatwiony dostęp do lekarza.

koniec

koniec

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę