2012-02-08

1

1

2



Pojęcie „profilaktyka" obejmuje wszelkie działania
podejmowane w celu zapobiegania czemuś, obrony przed
niepożądanym skutkiem czegoś.



Starzenie może przebiegać w różny sposób.



Zależy nie tylko od wrodzonego programu genetycznego
człowieka, ale także od warunków życia i przebytych
chorób.



Indywidualny charakter starzenia i długość ludzkiego życia
jest więc wypadkową czynników genetycznych

i środowiskowych.

3



Profilaktykę przedwczesnego starzenia należy
łączyć nie z zapobieganiem starości,

lecz z uzyskaniem:



wysokiej jakości starości



poprawą warunków życia w starości



zapobieganiem starości patologicznej,
niesprawnej, zależnej od innych.

4



Zapobieganie przedwczesnej starości

(pierwotna

profilaktyka geriatryczna)



Zapobieganie niedołęstwu starczemu

(wtórna

profilaktyka geriatryczna).

5



Jest ukierunkowana na ludzi zdrowych młodych

i w średnim wieku, szczególnie zagrożonych

przedwczesnym starzeniem

6



Jest ukierunkowana na
ludzi starszych
obarczonych chorobami
przyspieszającymi
procesy starzenia lub
prowadzącymi do utraty
samodzielności
życiowej.

2012-02-08

2

7

Priorytetowym celem
profilaktyki jest
uczynienie starości
okresem życia wolnym
od uciążliwych i
ciężkich chorób oraz
od niesprawności
fizycznej
i psychicznej.

8



Profilaktyka przedwczesnego starzenia rozpoczyna się już
w młodym wieku przez:



dbałość o siebie,



dążenie do osiągnięcia jak największego poziomu zdrowia

i sprawności, co powinno być kontynuowane przez całe życie,



zapobieganie chorobom i wzmacnianie istniejącego
potencjału zdrowotnego jednostki.

Istotnym składnikiem profilaktyki geriatrycznej jest

edukacja gerontologiczna społeczeństwa,

wdrażanie zasad prawidłowego żywienia oraz

prawidłowego stylu życia w społeczności.

9



Muszą być rozpoczęte dostatecznie wcześnie, tak aby
osiągnąć możliwie najwyższy poziom sprawności,
przed „wejściem" człowieka w wiek starczy, a nie
wtedy, gdy na zmiany wynikające z fizjologicznego
starzenia nakładają się choroby, czy inne patologie.

10



Na „dobrą" starość
trzeba pracować całe
życie:



unikając czynników
szkodliwych,



diagnozując i lecząc
istniejące schorzenia,



prowadząc aktywny
tryb życia,



wypracowując
pozytywne postrzeganie
świata.

11

Dla przebiegu procesu starzenia się człowieka ważne

są zarówno w młodości, jak i w późnym wieku:



styl życia

(dieta, aktywność fizyczna, eliminacja

używek, umiejętność radzenia sobie ze stresem);



kształtowanie postaw wobec starości

(akceptacja

cech starzenia się);



tworzenie środowiska wspierającego zdrowie

-

eliminowanie zagrożeń w środowisku fizycznym

i społecznym.

12



Ważnym elementem profilaktyki przedwczesnego
starzenia się jest

uczenie się pozytywnego myślenia

i umiejętności wyrażania uczuć.



Badania osób długowiecznych potwierdzają, że
najstarszych seniorów charakteryzują zwykle

duży

optymizm, życzliwość dla innych, wyrażanie

i dawanie radości.

2012-02-08

3

13

1. Pozytywna samoocena stanu zdrowia

(Osoba taka umie wypracować mechanizmy radzenia sobie z
problemami i trudnościami wynikającymi z procesu fizjologicznego
starzenia)

2. Posiadanie rodziny i przyjaciół

(Brak wsparcia rodziny, osamotnienie znacznie przyspieszają
starzenie się. Człowiek, który ma pozytywne relacje z otoczeniem

i doświadcza oparcia i pomocy ze strony bliskich, osiąga zdrową,
aktywną i twórczą starość. Pozostawanie w związku małżeńskim,
obecność partnera życiowego sprzyja harmonijnemu starzeniu się)

3. Właściwe relacje międzypokoleniowe

(stanowią podstawę budowania systemu wartości ludzi młodych

i dorosłych, w którym człowiek stary zajmuje należne miejsce)

14

4. Znajomość czynników ryzyka

(przyspieszających

starzenie)



tryb życia wykazujący niską aktywność, niewłaściwe
odżywianie, nikotynizm, lekomania, alkoholizm;



przeciążanie układu nerwowego przez stres psychiczny,
nadmiar informacji, hałas, brak snu;



choroby przewlekłe, głównie cukrzyca, miażdżyca, otyłość;



nagła zmiana warunków środowiskowych - utrata bliskich,
zmiana miejsca zamieszkania (pobytu);

15



samotność, izolacja psychiczna i społeczna;



pogorszenie sytuacji materialnej - brak zabezpieczenia
finansowego, zagrażające ubóstwo;



nadmiar wolnego czasu, monotonia - brak możliwości
kontynuowania ról zawodowych, społecznych i
podejmowania nowych wyzwań, włączania się w „nowe"
zadania.

16



Profilaktyka przedwczesnego starzenia powinna mieć
charakter działań wielokierunkowych, być
ukierunkowana zarówno na jednostkę, jak i na całą
społeczność.



Szczególną grupą odbiorców działań profilaktycznych
powinny być osoby z grup ryzyka

zagrożonych

rozwojem choroby i podejmowaniem wczesnego
leczenia, zapobieganie powikłaniom, a tym samym
wzmacnianie i rozwój sprawności.