Aktywność ruchowa w
Aktywność ruchowa w
prewencji
prewencji
przedwczesnego
przedwczesnego
starzenia się
starzenia się
Anna Kozioł gr 10
Anna Kozioł gr 10
Granice wieku
Granice wieku
Umowny
Umowny
podział
podział
grup wiekowych
grup wiekowych
(WHO)
(WHO)
osób starszych:
osób starszych:
45 - 59 r.ż.
45 - 59 r.ż.
wiek przedstarczy
wiek przedstarczy
60 (65)– 74 r.ż.
60 (65)– 74 r.ż.
wczesna starość, tzw. młodzi-
wczesna starość, tzw. młodzi-
starzy, trzeci wiek, lata wieku podeszłego
starzy, trzeci wiek, lata wieku podeszłego
75 – 89 r.ż
75 – 89 r.ż
wiek starczy, późna starość, tzw.
wiek starczy, późna starość, tzw.
starzy-starzy
starzy-starzy
powyżej 80 r.ż
powyżej 80 r.ż
starość sędziwa, czwarty
starość sędziwa, czwarty
wiek
wiek
90 lat i powyżej
90 lat i powyżej
długowieczność
długowieczność
Problem przedwczesnego
Problem przedwczesnego
starzenia się organizmu
starzenia się organizmu
Postępujący proces demograficznego starzenia
Postępujący proces demograficznego starzenia
się populacji Europy, skutkuje potrzebą
się populacji Europy, skutkuje potrzebą
przedłużenia okresu sprawności i przydatności
przedłużenia okresu sprawności i przydatności
do pracy.
do pracy.
Odsetek występowania niepełnosprawności
Odsetek występowania niepełnosprawności
wrasta gwałtownie w starszych grupach
wrasta gwałtownie w starszych grupach
wiekowych. Powyżej 80 r.ż. sięga 50%
wiekowych. Powyżej 80 r.ż. sięga 50%
Wzrasta również liczba chorób
Wzrasta również liczba chorób
współistniejących.
współistniejących.
Przełom IV i V dekady życia jest momentem
Przełom IV i V dekady życia jest momentem
wystąpienia zjawiska określanego „ucięciem”
wystąpienia zjawiska określanego „ucięciem”
zdolności wysiłkowej w tym wieku.
zdolności wysiłkowej w tym wieku.
Successful ageing
Successful ageing
„pomyślne starzenie się”
„pomyślne starzenie się”
Najkorzystniejszy wpływ na nasz
Najkorzystniejszy wpływ na nasz
organizm wywiera regularna
organizm wywiera regularna
aktywność fizyczna, racjonalna dieta
aktywność fizyczna, racjonalna dieta
i prowadzony przez nas styl życia.
i prowadzony przez nas styl życia.
Układ krążenia
Układ krążenia
VO2 max ulega obniżaniu się o 10%
VO2 max ulega obniżaniu się o 10%
na dekadę od 25 roku życia
na dekadę od 25 roku życia
Przyczyną jest :
Przyczyną jest :
1.
1.
Spadek maksymalnej pojemności
Spadek maksymalnej pojemności
minutowej serca
minutowej serca
2.
2.
Mniejsza siła skurczu i wzrost
Mniejsza siła skurczu i wzrost
ciśnienia tętniczego
ciśnienia tętniczego
Układ krążenia
Układ krążenia
Trening fizyczny łagodzi wpływ
Trening fizyczny łagodzi wpływ
wieku na układ krwionośny
wieku na układ krwionośny
Systematyczna aktywność zmniejsza
Systematyczna aktywność zmniejsza
ryzyko wieńcowe o 50-60 %
ryzyko wieńcowe o 50-60 %
Opóźnia spadek VO2max o około 10
Opóźnia spadek VO2max o około 10
do 20 lat
do 20 lat
Szczególnie zalecany jest tu trening
Szczególnie zalecany jest tu trening
aerobowy
aerobowy
Układ ruchu
Układ ruchu
Wraz z wiekiem zmniejsza się
Wraz z wiekiem zmniejsza się
beztłuszczowa masa ciała
beztłuszczowa masa ciała
Spada siła i moc mięśni oraz ich
Spada siła i moc mięśni oraz ich
wytrzymałość
wytrzymałość
Więzadła i ścięgna tracą elastyczność
Więzadła i ścięgna tracą elastyczność
co naraża je na większe
co naraża je na większe
prawdopodobieństwo wystąpienia
prawdopodobieństwo wystąpienia
urazów
urazów
Mniejsza ilość ruchu wpływa na
Mniejsza ilość ruchu wpływa na
stopniowe odwapnianie się kości
stopniowe odwapnianie się kości
Układ ruchu
Układ ruchu
Na układ ruchu najlepiej wpływa
Na układ ruchu najlepiej wpływa
trening o charakterze oporowym
trening o charakterze oporowym
Jest on idealnym uzupełnieniem
Jest on idealnym uzupełnieniem
treningu aerobowego
treningu aerobowego
Wzmacnia siłę i elastyczność
Wzmacnia siłę i elastyczność
zarówno tkanek miękkich jak i
zarówno tkanek miękkich jak i
struktury kostnej
struktury kostnej
Choroby przewlekłe
Choroby przewlekłe
Regularna aktywność pomaga opanować
Regularna aktywność pomaga opanować
powszechne w starszym wieku stany i choroby:
powszechne w starszym wieku stany i choroby:
1.
1.
Stres
Stres
2.
2.
Cukrzycę
Cukrzycę
3.
3.
Otyłość
Otyłość
4.
4.
Hipercholesterolemię
Hipercholesterolemię
Zmniejsza ryzyko zachorowania na niekture
Zmniejsza ryzyko zachorowania na niekture
choroby:
choroby:
1.
1.
Chorobę wieńcową
Chorobę wieńcową
2.
2.
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze
3.
3.
Osteoporozę
Osteoporozę
Wpływa na poziom tzw. „hormonów młodości”
Wpływa na poziom tzw. „hormonów młodości”
Zalecenia treningowe
Zalecenia treningowe
Trening aerobowy:
Trening aerobowy:
1.
1.
Najefektywniejsze tętno dla ćwiczeń aerobowych to
Najefektywniejsze tętno dla ćwiczeń aerobowych to
od
od
55% do 85% maksymalnego tętna
55% do 85% maksymalnego tętna
2.
2.
Czas trwania powyżej 30 min
Czas trwania powyżej 30 min
3.
3.
Poziom aktywności zależy od poziomu wytrenowania
Poziom aktywności zależy od poziomu wytrenowania
Początkujący powinni zacząć od dolnego progu i wraz
Początkujący powinni zacząć od dolnego progu i wraz
ze wzrostem wydajności mogą trenować coraz
ze wzrostem wydajności mogą trenować coraz
intensywniej.
intensywniej.
Jeśli celem jest zrzucenie zbędnych kilogramów,
Jeśli celem jest zrzucenie zbędnych kilogramów,
powinno utrzymywać się przy dolnej granicy - ćwiczyć
powinno utrzymywać się przy dolnej granicy - ćwiczyć
bez dużego wysiłku ale przez długie okresy czasu (40-
bez dużego wysiłku ale przez długie okresy czasu (40-
90 min).
90 min).
Jeśli chcemy przede wszystkim zwiększyć wydolność i
Jeśli chcemy przede wszystkim zwiększyć wydolność i
wzmocnić układ krwionośny, trenujemy bardziej
wzmocnić układ krwionośny, trenujemy bardziej
intensywnie.
intensywnie.
Zalecenia treningowe
Zalecenia treningowe
Idealnym uzupełnieniem treningu tlenowego jest trening
Idealnym uzupełnieniem treningu tlenowego jest trening
oporowy
oporowy
Powinien zawierać w sobie fazę
Powinien zawierać w sobie fazę
, treningu
, treningu
właściwego i wyciszenia. Gwałtowne zakończenie ćwiczeń
właściwego i wyciszenia. Gwałtowne zakończenie ćwiczeń
u pacjentów z chorobami układu krążenia może to
u pacjentów z chorobami układu krążenia może to
prowadzić do zaburzeń pracy serca.
prowadzić do zaburzeń pracy serca.
Bardzo ważne jest właściwe oddychanie - wydech
Bardzo ważne jest właściwe oddychanie - wydech
wykonujemy w fazie skurczu, nie zatrzymujemy oddechu
wykonujemy w fazie skurczu, nie zatrzymujemy oddechu
Trening powinniśmy rozpocząć od niewielkiego 1-2 kg
Trening powinniśmy rozpocząć od niewielkiego 1-2 kg
obciążenia.
obciążenia.
Ilość serii i powtórzeń dobieramy indywidualnie do
Ilość serii i powtórzeń dobieramy indywidualnie do
poziomu grupy i ich potrzeb.
poziomu grupy i ich potrzeb.
W fizjoterapii często korzysta się z zaleceń McQueena, De
W fizjoterapii często korzysta się z zaleceń McQueena, De
Lorma i Watkinsa czy treningu Oxfordzkiego. Równie
Lorma i Watkinsa czy treningu Oxfordzkiego. Równie
atrakcyjną i coraz częściej stosowaną formą jest trening z
atrakcyjną i coraz częściej stosowaną formą jest trening z
wykorzystaniem taśm typy Thera-Band.
wykorzystaniem taśm typy Thera-Band.